صاحب بن عبّاد

از دایره المعارف فرق اسلامی
پرش به: ناوبری، جستجو

ابوالقاسم اسماعیل بن عباد بن عباس طالقانی، از وزاری مشهور سلسله دیالمه، وزیر مقتدر آل بویه، شاعر و ادیب توانایی بوده است. ولی بنا به شغل وزارت با لقب صاحب و وزیر کبیر مورد اشاره قرار گرفته در سال 326 هجری قمری در طالقان قزوین به دنیا آمده است.

وی که وزارت مؤیدالدوله را در بغداد بر عهده داشته و در عهد برادر او فخرالدّوله دیلمی نیز همچنان در وزارت باقی ماند.

با توجه به شیعی بودن حکومت آل بویه و همچنین با توجه به نقل برخی تراجم نویسان، شیعه امامی بوده است. وی یک بار از وزارت خلع و بار دیگر به وزارت برگردانده می شود. صاحب بن عبّاد علاوه بر شغل دولتی، در رشته های علوم نیز تبحر داشته و صاحب تصانیفی می باشد. گویا وی کتابخانه معظمی نیز داشته است. او در سال 385 هجری قمری درگذشته است. [۱]

علت ملقّب شدن وی به صاحب، مصاحبت او با مؤیدالدوله از کودکی و یا با ابن عمید استادش بوده است. صاحب در سال 385 هجری قمری، در ری وفات یافت. [۲]


پانويس

  1. اعیان الشیعه، عاملی، ج11، ص322 / تنقیح المقال فی علم الرجال، عبدالله مامقانی، ج1، ص135 / سیر اعلام النبلاء، محمد بن احمد ذهبی، ج12، ص526 / الفهرست، ابن ندیم، ص135 / لسان المیزان، ابن حجر عسقلانی، ج1، ص637
  2. دائرة المعارف فارسی، غلامحسین مصاحب، ج2، ص1546