دراویش (مطلق صوفیه)

از دایره المعارف فرق اسلامی
پرش به: ناوبری، جستجو

مطلق صوفیه.

اکنون در زبان عربی، لفظ درویش و جمع آن دراویش به معنی صوفی می باشد و چنین معنایی برای آن شایع است اما معلوم نیست که این استعمال از چه زمانی شایع شده است، آنچه می دانیم آن است که در اواخر قرن پنجم هجری قمری، هنوز این استعمال شیوع پیدا نکرده بود. چرا که خواجه نظام الملک در سیاست نامه، در تدبیر جاسوس فرستادن، صوفی و درویش را مقابل هم قرار داده و می گوید: «باید که به همه اطراف، همیشه جاسوسان روند بر سبیل بازارگانان و سیاحان و صوفیان و دارو فروشان و درویشان تا از هر چه می شنوند خبر می آورند». [۱]

ظاهراً درویش در این عبارت به معنای فقیر در مقابل توانگر و غنی می باشد. درویش در متون قدیم فارسی چنین معنایی را دارا بوده است.

پانویس

  1. سیاست نامه، خواجه نظام الملک، ص87