یونان

الگو:Coord الگو:جعبه اطلاعات کشور یونان الگو:به یونانی (Hellas) کشوری در جنوب شرقی اروپا و جنوب شبه جزیره بالکان است. این کشور از شمال با آلبانی، مقدونیه و بلغارستان و از شرق با ترکیه دارای مرز مشترک زمینی است. سرزمین اصلی یونان در جنوب و شرق به وسیله دریای اژه احاطه شده و از غرب به دریای یونان محدود است. «یونان» نام فارسی این کشور است و این نام از ایونیا منطقه یونانی‌نشین آسیای صغیر گرفته شده است.

یونان در محل پیوند سه قاره آسیا، اروپا و آفریقا واقع شده است و میراث‌دار یونان باستان، امپراتوری بیزانس و نزدیک چهار سده سلطهٔ ترکان عثمانی است.

این کشور به عنوان مهد تمدن مغرب زمین و زادبوم دموکراسی، فلسفه غرب، بازی‌های المپیک، علوم سیاسی، نمایشنامه‌نویسی (شامل هر دو نوع کمدی و تراژدی) قابل توجه است.

یونان دارای تاریخی ویژه و پرحادثه و دارنده میراث فرهنگی است که به طور قابل توجهی دارای نفوذ در آفریقای شمالی و منطقه خاورمیانه است و ساختاری بنیادی برای فرهنگ اروپا و آنچه امروز به عنوان غرب خوانده می‌شود، به حساب می‌آید.

امروز یونان کشوری توسعه‌یافته و یکی از اعضای اتحادیه اروپا (از ۱۹۸۱ میلادی)، عضو اتحادیه اقتصادی و پولی اتحادیه اروپا (از ۲۰۰۱ میلادی)، ناتو (از ۱۹۵۱ میلادی)، منطقه همکاری و بهره‌برداری اقتصادی یا OECD (از ۱۹۶۰ میلادی)، آژانس فضایی اروپا یا ESA (از ۲۰۰۱ میلادی) است.

آتن پایتخت و سالونیک، پاتراس و هراکلیون از شهرهای بزرگ آن به شمار می‌روند.

نام

نام یونان نامی است که مردم باستانی شرق برای اشاره به یونانی‌ها به کار می‌بردند که از زبان پارسی باستان آمده و این واژه نیز از زبان یونانی و از شهر ایونیا در کناره غربی آسیای صغیر گرفته شده است. تمام ملت‌های زیر تسلط ایرانی‌ها با این نام که از واژه سانسکریت Yavana گرفته شده بود، خو گرفتند. در آغاز در دستور زبان پانینی و سپس در زبان پالی Yona و در هند و یونانی Yonaka ذکر شده است. واژه یونان هم اکنون در فارسی، ترکی، عربی، هندی، ارمنی، آرامی، مالایی و اندونزیایی به کار می‌رود.

تاریخ

یونان باستان

پرونده:NAMA Machine d'Anticythère 1.jpg

سازوکار آنتیکیترا (۱۰۰ پیش از میلاد) نخستین رایانه آنالوگ جهان متعلق به عصر هلنیستی (موزه باستان‌شناسی ملی آتن).

الگو:اصلی سواحل دریای اژه یونان به طور غیر منتظره‌ای شاهد بروز نخستین تمدن پیشرفته در اروپا بود که امروزه (تأثیرش) بخشی جدانشدنی از ساختار و فرهنگ و توسعهٔ سیاسی در غرب است.

تقسیمات کشوری

یونان حدود ۶۰۰۰ جزیره دارد که تنها ۲۲۷ مورد آن دارای سکنه است. مالک بسیاری از این جزایر افراد ثروتمند جهان هستند.

کشور یونان به ۱۳ ناحیه (به یونانی: Περιφέρειες، تلفظ: پــِریفِرئیـِس) تقسیم شده است.الگو:مدرک این ناحیه‌ها نیز به نوبه خود به ۵۴ شهرستان تقسیم شده‌اند.

نام ناحیه‌های یونان از این قرار است:

آتیک یونان مرکزی مقدوینه مرکزی کرت مقدونیه شرقی و تراکیه اِپیروس جزایر ایونی اژه شمالی پلِپونِز اژه جنوبی تسالی یونان غربی مقدونیه غربی

پرونده:GreeceNumberedPerepheries.png نقشه ناحیه‌های یونان

اقتصاد

رشد تولید ناخالص داخلی یونان از بسیاری از اعضای اتحادیه اروپا بیشتر بوده‌است. صنعت گردشگری یکی از منابع عمده درآمدزایی برای یونان است و ۱۵٪ از سهم تولید ناخالص داخلی را شامل می‌شود. به طور مستقیم و غیر مستقیم ۱۶٫۵٪ از نیروی کار یونان در این صنعت به کار گرفته شده‌اند.

نیروی کار یونان بالغ بر ۴۹۰۰۰۰۰ نفر است که در میان کشورهای سازمان همکاری اقتصادی و توسعه بعد از کره جنوبی در رتبه دوم قرار دارد. بر پایه یک نظر سنجی که توسط دانشگاه گرونینگن انجام شد یونان بین سال‌های ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۵ در رتبه سوم ساعات کار در هر سال در بین کشورهای اروپایی قرار دارد. به این ترتیب یونانی‌ها در هر سال ۱٬۸۱۱ ساعت کار کرده‌اند. در سال ۲۰۰۷ کارگران متوسط ۲۰ دلار در هر ساعت تولید کرده‌اند. این رقم مشابه اسپانیا و کمی بیش از نصف متوسط تولید کارگران در آمریکا است. نزدیک به یک پنجم نیروی کار را مهاجران خارجی تشکیل می‌دهند که در بخش‌های کشاورزی و ساخت و ساز به کار گرفته شده‌اند.

فرهنگ

فرهنگ یونان در طی هزاران سال تکامل یافته است. در یونان باستان پسرها مهم‌تر از دخترها در نظر گرفته می‌شده‌اند.

ورزش

یونان زادگاه بازی‌های المپیک است که برای اولین بار سال ۷۷۶ پیش از میلاد برگزار شده است.

قهرمانی تیم ملی فوتبال یونان در مسابقات جام ملت‌های اروپا ۲۰۰۴ یکی از مهم‌ترین اتفاقات ورزشی در تاریخ ورزش این کشور بوده است.

سوپر لیگ فوتبال یونان بالاترین سطح لیگ فوتبال در کشور یونان است که از ۱۹۵۹ میلادی تاکنون در این کشور برگزار می‌شود. این لیگ از ۱۶ تیم که از سراسر کشور یونان در آن شرکت می‌کنند، تشکیل می‌شود. المپیاکوس و پاناتینایکوس از موفق‌ترین باشگاه‌های یونان هستند.

جستارهای وابسته

• فهرست شهرهای یونان
• فهرست شهرستان‌های یونان
• فهرست استان‌های یونان
• زبان یونانی
• الفبای یونانی
• خدایان اساطیر یونانی
• فهرست شخصیت‌ها، مکان‌ها و رویدادهای افسانه‌ای یونان باستان
• فهرست شخصیت‌های اسطوره‌های یونانی
• تاریخ حوادث یونان
• جغرافیای تاریخی یونان

منابع

• الگو:یادکرد-ویکی

الگو:یونان-خرد