صِفاتیه: تفاوت بین نسخه‌ها
جز («صِفاتیه» را محافظت کرد ([ویرایش=فقط مدیران] (بی‌پایان) [انتقال=فقط مدیران] (بی‌پایان)) [آبشاری]) |
|||
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
| − | نام [[اهل سنت]] و [[اهل حدیث]]. | + | نام [[اهل سنت]] و [[اهل حدیث (اصحاب حدیث)|اهل حدیث]]. |
| − | باید توجه داشت که | + | باید توجه داشت که صِفاتیه، نام فرقه به خصوصی نیست ولی در مقابل [[معتزله (معتزله)|معتزله]]، بر اهل سنت و اهل حدیث اطلاق می شده است. و علت این نامگذاری نیز نزاعی بوده است که در مسئله صفات زائد بر ذاتِ خداوند، رخ داده بود و در آن معتزله وجود چنین صفاتی را انکار کرده و در مقابل، اهل سنت و اهل حدیث چنین صفاتی را در حق خداوند موجود می دانسته و حتی در این امر مبالغه کرده و برای خدا، دست، صورت و چشم را ثابت می کردند (و نکته جالب اینجاست که اهل سنت و حدیث، علمای سلف را نیز هم عقیده خویش قلمداد می نمودند درحالی که در زمان علمای سلف چنین مباحث و مفاهیمی مطرح نبوده است تا کسی موافق یا مخالف آن باشد). به واسطه همین اختلاف، اهل سنت و اهل حدیث، صِفاتیه نامیده شده و معتزله که به تعطیل خداوند از صفات قائل بودند، به [[معطله]] موسوم گشته اند. [[اشعریه]] و [[کرامیه]] از جمله صِفاتیه اند. <ref> [[الفرق بین الفرق]]، [[عبدالقاهر بغدادی]]، ص339 / [[الملل و النحل]]، [[محمد شهرستانی]]، ج1، ص84 / [[نفائس الفنون فی عرایس العیون]]، [[شمس الدین محمد آملی]]، ج2، ص272</ref> |
| − | بنابراین تعریف می توان تمام فرق [[مجسّمه]] و [[مشبّهه]] را نیز از | + | بنابراین تعریف می توان تمام فرق [[مجسّمه]] و [[مشبّهه]] را نیز از صِفاتیه دانست. |
| − | [[ | + | [[عبدالقاهر بغدادی]] در [[الفرق بین الفرق]]، «اصحاب [[مالک بن انس|مالک]] و [[شافعی]] و [[عبدالرحمن اوزاعی]] و [[ثوری]] و [[ابی حنیفه]] و [[ابن ابی لیلی]] و اصحاب ابی ثور و اصحاب [[احمد بن حنبل]] و [[اهل ظاهر]]» را از جمله صِفاتیه برمی شمارد. <ref> [[الفرق بین الفرق]]، [[عبدالقاهر بغدادی]]، ص 338</ref> |
| − | + | [[ابن حزم]] می گوید: «لفظ صفات را، معتزله و هشام و اشباه هشام که از رؤسای [[رافضه]] بوده اند اختراع کردند و عده ای از اصحاب کلام ندانسته از آنان متابعت می کنند». <ref> [[الفصل فی الملل و الاهواء و النحل]]، [[ابن حزم]]، ج1، ص377</ref> | |
| − | در عبارت | + | در عبارت ابن حزم، مطلب فوق مورد اشاره قرار گرفته ولی اشاره ای به «هشام و اشتباه او از رافضه» نشده است. <ref> [[الفصل فی الملل و الاهواء و النحل]]، [[ابن حزم]]، ج1، ص377</ref> |
== پانویس == | == پانویس == | ||
نسخهٔ ۱۸ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۲:۲۵
باید توجه داشت که صِفاتیه، نام فرقه به خصوصی نیست ولی در مقابل معتزله، بر اهل سنت و اهل حدیث اطلاق می شده است. و علت این نامگذاری نیز نزاعی بوده است که در مسئله صفات زائد بر ذاتِ خداوند، رخ داده بود و در آن معتزله وجود چنین صفاتی را انکار کرده و در مقابل، اهل سنت و اهل حدیث چنین صفاتی را در حق خداوند موجود می دانسته و حتی در این امر مبالغه کرده و برای خدا، دست، صورت و چشم را ثابت می کردند (و نکته جالب اینجاست که اهل سنت و حدیث، علمای سلف را نیز هم عقیده خویش قلمداد می نمودند درحالی که در زمان علمای سلف چنین مباحث و مفاهیمی مطرح نبوده است تا کسی موافق یا مخالف آن باشد). به واسطه همین اختلاف، اهل سنت و اهل حدیث، صِفاتیه نامیده شده و معتزله که به تعطیل خداوند از صفات قائل بودند، به معطله موسوم گشته اند. اشعریه و کرامیه از جمله صِفاتیه اند. [۱]
بنابراین تعریف می توان تمام فرق مجسّمه و مشبّهه را نیز از صِفاتیه دانست.
عبدالقاهر بغدادی در الفرق بین الفرق، «اصحاب مالک و شافعی و عبدالرحمن اوزاعی و ثوری و ابی حنیفه و ابن ابی لیلی و اصحاب ابی ثور و اصحاب احمد بن حنبل و اهل ظاهر» را از جمله صِفاتیه برمی شمارد. [۲]
ابن حزم می گوید: «لفظ صفات را، معتزله و هشام و اشباه هشام که از رؤسای رافضه بوده اند اختراع کردند و عده ای از اصحاب کلام ندانسته از آنان متابعت می کنند». [۳]
در عبارت ابن حزم، مطلب فوق مورد اشاره قرار گرفته ولی اشاره ای به «هشام و اشتباه او از رافضه» نشده است. [۴]
پانویس
- ↑ الفرق بین الفرق، عبدالقاهر بغدادی، ص339 / الملل و النحل، محمد شهرستانی، ج1، ص84 / نفائس الفنون فی عرایس العیون، شمس الدین محمد آملی، ج2، ص272
- ↑ الفرق بین الفرق، عبدالقاهر بغدادی، ص 338
- ↑ الفصل فی الملل و الاهواء و النحل، ابن حزم، ج1، ص377
- ↑ الفصل فی الملل و الاهواء و النحل، ابن حزم، ج1، ص377
