در حال ویرایش ایتالیا
هشدار: شما وارد نشدهاید. نشانی آیپی شما برای عموم قابل مشاهده خواهد بود اگر هر تغییری ایجاد کنید. اگر وارد شوید یا یک حساب کاربری بسازید، ویرایشهایتان به نام کاربریتان نسبت داده خواهد شد، همراه با مزایای دیگر.
این ویرایش را میتوان خنثی کرد.
لطفاً تفاوت زیر را بررسی کنید تا تأیید کنید که این چیزی است که میخواهید انجام دهید، سپس تغییرات زیر را ذخیره کنید تا خنثیسازی ویرایش را به پایان ببرید.
نسخهٔ فعلی | متن شما | ||
سطر ۱: | سطر ۱: | ||
+ | {{Coord|41|54|N|12|29|E|display=title}} | ||
+ | {{جعبه اطلاعات کشور| | ||
+ | نام اصلی = Repubblica Italiana | | ||
+ | نام فارسی رسمی = جمهوری ایتالیا | | ||
+ | نام عادی = ایتالیا | | ||
+ | تصویر پرچم = Flag of Italy.svg | | ||
+ | تصویر نشان ملی =Italy-Emblem.svg | | ||
+ | شعار ملی = ندارد | | ||
+ | سرود ملی = | ||
+ | [[پرونده:Inno di Mameli instrumental.ogg|بندانگشتی|وسط|سرود ملی ایتالیا]] | | ||
+ | نقشه = Italy in the European Union on the globe (Europe centered).svg | | ||
+ | پایتخت = [[رم]] |latd=41|latm=54|latNS=N|longd=12|longm=29|longEW=E| | ||
+ | بزرگترین شهر = [[رم]] | | ||
+ | زبان رسمی = [[زبان ایتالیایی]] | | ||
+ | نوع حکومت = [[جمهوری]] | | ||
+ | نوع حاکمان = • [[رئیس جمهور]]{{سخ}}• [[نخستوزیر]] | | ||
+ | نام حاکمان = [[جورجیو ناپولیتانو]]{{سخ}}[[متئو رنتسی]] | | ||
+ | نحوه تشکیل = وحدت ایتالیا | | ||
+ | موارد منجر به تشکیل = | | ||
+ | تاریخ تشکیل = [[۱۷ مارس]] [[۱۸۶۱ (میلادی)|۱۸۶۱]] | | ||
+ | مساحت = ۳۰۱٬۳۲۳ | | ||
+ | رتبه مساحت = ۷۰ام | | ||
+ | درصد آبها = ۲٫۴ | | ||
+ | سال براورد جمعیت = [[۲۰۰۸ (میلادی)|۲۰۰۰]] | | ||
+ | جمعیت = ۵۹٬۷۶۰٬۰۰۰ | | ||
+ | رتبه جمعیت = ۲۳ام | | ||
+ | تراکم جمعیت = ۱۹۲٫۸ | | ||
+ | رتبه تراکم جمعیت = ۴۰ام | | ||
+ | سال تولید ناخالص داخلی = [[۲۰۰۵ (میلادی)|۲۰۰۵]] | | ||
+ | تولید ناخالص داخلی = ۱٫۶۴۵ بیلیون [[دلار]] | | ||
+ | رتبه تولید ناخالص داخلی = ۸ام | | ||
+ | سرانه تولید ناخالص داخلی = ۲۸٬۳۰۰ [[دلار]] | | ||
+ | رتبه سرانه تولید ناخالص داخلی = ۲۰ام | | ||
+ | سال شاخص توسعه انسانی = [[۲۰۰۳ (میلادی)|۲۰۰۳]] | | ||
+ | شاخص توسعه انسانی = ۰٫۹۳۴ | | ||
+ | رتبه شاخص توسعه انسانی = ۱۸ام | | ||
+ | وضع شاخص توسعه انسانی = <font color="#009900">بالا</font> | | ||
+ | واحد پول = [[یورو]] (€)<sup>۱</sup> | | ||
+ | کد واحد پول = EUR | | ||
+ | منطقه زمانی = CET | | ||
+ | منطقه زمانی تابستانی = CEST | | ||
+ | utc = +1 | | ||
+ | dst = +2 | | ||
+ | کد بینالمللی خودرو = I | | ||
+ | دامنه اینترنتی = [[.it]] | | ||
+ | پیششماره تلفنی = ۳۹ | | ||
+ | پاورقی = <sup>۱</sup> تا پیش از سال [[۲۰۰۲ (میلادی)|۲۰۰۲]]: [[لیر ایتالیا]] | | ||
+ | }} | ||
+ | |||
'''ایتالیا''' کشوری در جنوب [[اروپا]] و پایتخت آن شهر [[رم]] است. این کشور از [[شبهجزیره ایتالیا]] و دو جزیره [[سیسیل]] و [[ساردنی|ساردِنی]] در [[دریای مدیترانه]] تشکیل شدهاست. امروزه ایتالیا کشوری توسعهیافته است و جزو [[گروه هشت]] بهشمار میآید. | '''ایتالیا''' کشوری در جنوب [[اروپا]] و پایتخت آن شهر [[رم]] است. این کشور از [[شبهجزیره ایتالیا]] و دو جزیره [[سیسیل]] و [[ساردنی|ساردِنی]] در [[دریای مدیترانه]] تشکیل شدهاست. امروزه ایتالیا کشوری توسعهیافته است و جزو [[گروه هشت]] بهشمار میآید. | ||
سطر ۱۲: | سطر ۶۱: | ||
== تاریخ == | == تاریخ == | ||
+ | {{نوشتار اصلی|تاریخ ایتالیا}} | ||
'''دوران باستان و میانه''' | '''دوران باستان و میانه''' | ||
سطر ۲۳: | سطر ۷۳: | ||
از دیدگاه اقتصادی و اجتماعی، دورهٔ قبل از اتحاد تا زمان آغاز [[جنگ اول جهانی]] با پدیده رشد کلی کشور همراه بود که با تکیه به موقعیت بینالمللی مثبت، این امکان را یافت تا سر و سامانی به وضعیت مالی و ساختارهای دولتی داده و بخشهای اصلی برای کمک به پیشرفت و توسعهٔ صنعتی را گسترش دهد و در این راستا البته از کمک سخاوتمندانه سرمایههای خارجی نیز بهره برد. | از دیدگاه اقتصادی و اجتماعی، دورهٔ قبل از اتحاد تا زمان آغاز [[جنگ اول جهانی]] با پدیده رشد کلی کشور همراه بود که با تکیه به موقعیت بینالمللی مثبت، این امکان را یافت تا سر و سامانی به وضعیت مالی و ساختارهای دولتی داده و بخشهای اصلی برای کمک به پیشرفت و توسعهٔ صنعتی را گسترش دهد و در این راستا البته از کمک سخاوتمندانه سرمایههای خارجی نیز بهره برد. | ||
+ | [[پرونده:Map of Italy in 1794 Samuel Dunn Map of the World in Hemispheres.JPG|بندانگشتی|راست|ایتالیا در [[نقشه ساموئل دان (۱۷۹۴)]]]] | ||
شرایط اجتماعی کشور، که همراه با اختلافات پیش گفته میان مناطق روستایی و شهری بود، سالهای اولیه ”صنعتیسازی کشور” و نخستین گامها به سوی یک ساختار نوین اجتماعی را با شکلگیری احزاب سیاسی رقم زد. | شرایط اجتماعی کشور، که همراه با اختلافات پیش گفته میان مناطق روستایی و شهری بود، سالهای اولیه ”صنعتیسازی کشور” و نخستین گامها به سوی یک ساختار نوین اجتماعی را با شکلگیری احزاب سیاسی رقم زد. | ||
سطر ۳۰: | سطر ۸۱: | ||
به دنبال بر خورداری شهروندان [[ایتالیایی]] از حق رأی در سال [[۱۹۱۳ (میلادی)|۱۹۱۳]]، روند یکپارچه سازی سیاسی کشور تکمیل شد و این در حالی بود که چهرهٔ بینالمللی ایتالیا که بهدنبال اصلاحات آغاز شده از فردای روز اتحاد، هماهنگ تر و مدرنتر شده بود، وجهه بیشتری یافته و تقویت میشد. | به دنبال بر خورداری شهروندان [[ایتالیایی]] از حق رأی در سال [[۱۹۱۳ (میلادی)|۱۹۱۳]]، روند یکپارچه سازی سیاسی کشور تکمیل شد و این در حالی بود که چهرهٔ بینالمللی ایتالیا که بهدنبال اصلاحات آغاز شده از فردای روز اتحاد، هماهنگ تر و مدرنتر شده بود، وجهه بیشتری یافته و تقویت میشد. | ||
+ | [[پرونده:Italian Colonial Empire (orthographic projection).svg|بندانگشتی|280px|ایتالیا و مستعمرات پیشینش.]] | ||
در آستانهٔ جنگ اول جهانی، ایتالیا چشم انداز ترسیم شده تا آن زمان را دگرگون ساخته و در کنار قدرتهای متحد [[فرانسه]]، [[انگلیس]] و [[ایالات متحده]] وارد جنگ شد. بهدنبال [[کنفرانس صلح پاریس (۱۹۱۹)|کنفرانس صلح پاریس]] در سال [[۱۹۱۹ (میلادی)|۱۹۱۹]] مناطق شمالی [[ترنتینو]]، [[التوادیجه]] و [[ونتریا جولیا]] را که برای کامل ساختن روند اتحاد ملی مورد نیاز بود، بدست آورد. | در آستانهٔ جنگ اول جهانی، ایتالیا چشم انداز ترسیم شده تا آن زمان را دگرگون ساخته و در کنار قدرتهای متحد [[فرانسه]]، [[انگلیس]] و [[ایالات متحده]] وارد جنگ شد. بهدنبال [[کنفرانس صلح پاریس (۱۹۱۹)|کنفرانس صلح پاریس]] در سال [[۱۹۱۹ (میلادی)|۱۹۱۹]] مناطق شمالی [[ترنتینو]]، [[التوادیجه]] و [[ونتریا جولیا]] را که برای کامل ساختن روند اتحاد ملی مورد نیاز بود، بدست آورد. | ||
سطر ۵۴: | سطر ۱۰۶: | ||
== جغرافیا == | == جغرافیا == | ||
− | + | [[پرونده:Satellite image of Italy in March 2003.jpg|بندانگشتی|280px|تصویر ماهوارهای از ایتالیا]] | |
ایتالیا در جنوب اروپا با مختصات جغرافیایی تقریبی ۵۰ ۲۲ شمالی، ۳۰ ۱۲ شرقی قرار دارد. | ایتالیا در جنوب اروپا با مختصات جغرافیایی تقریبی ۵۰ ۲۲ شمالی، ۳۰ ۱۲ شرقی قرار دارد. | ||
سطر ۸۰: | سطر ۱۳۲: | ||
از سوی دیگر ایتالیا به ۱۱۰ استان و ۸٬۱۰۰ شهرداری تقسیم می شود. علاوه بر این در سال ۲۰۰۹ میلادی ۱۵ شهر ایتالیا به عنوان [[ابرشهر]] ([[متروپولیس]]) در نظر گرفته شدند که البته این تقسیمات جدید هنوز به جرحله رسمی و اجرایی نرسیده است. | از سوی دیگر ایتالیا به ۱۱۰ استان و ۸٬۱۰۰ شهرداری تقسیم می شود. علاوه بر این در سال ۲۰۰۹ میلادی ۱۵ شهر ایتالیا به عنوان [[ابرشهر]] ([[متروپولیس]]) در نظر گرفته شدند که البته این تقسیمات جدید هنوز به جرحله رسمی و اجرایی نرسیده است. | ||
+ | {{نقشه کلیکخور ایتالیا}} | ||
{| class="sortable wikitable" style="text-align:right; width:45%" align="right" | {| class="sortable wikitable" style="text-align:right; width:45%" align="right" | ||
سطر ۲۳۳: | سطر ۲۸۶: | ||
جمعیت ایتالیا را تشکیل میدهند که از بین آنها فقط۵۰۰۰۰ نفر ملیت ایتالیایی دارند. | جمعیت ایتالیا را تشکیل میدهند که از بین آنها فقط۵۰۰۰۰ نفر ملیت ایتالیایی دارند. | ||
+ | == اقتصاد == | ||
+ | از جمله مهمترین صنایع کشور میتوان به صنایع فلزکاری، ماشینآلات، شیمیایی، وسائط نقلیه، مواد غذایی و مشروبات، منسوجات و البسه، هواپیماسازی، کشتیسازی، پتروشیمی، الکتریکی، اتمی و جنگافزار اشاره نمود. گندم، جو، سیبزمینی، چغندرقند، سیب، ذرت، برنج، انگور، ماهی، گاو و خوک نیز مهمترین محصولات کشاورزی و دامپروری کشور را تشکیل میدهند. | ||
+ | سرانه زمین مزروعی برای هر نفر بالغ بر ۳۲/۰ هکتار است. تولید سالیانه گوشت گاو ۴۰۰/۱ هزار تن، گوشت خوک ۵۰۰/۱ هزار تن، گوشت گوسفند ۹۰۰/۱۵۴ تن و ۸۰۶ هزار تن صید ماهی است. تولید سالیانه نیروی الکتریسیته نیز معادل ۱/۲۴۱ میلیارد کیلووات ساعت است. | ||
+ | |||
+ | == گردشگری == | ||
+ | |||
+ | ایتالیا در مرکز دریای مدیترانه واقع شدهاست، دریایی که تولد تمدنهای بسیاری را بخود دیدهاست. | ||
+ | ایتالیا دارای تاریخی غنی از تماسها و تبادلاتی میباشد که بر مردم، اقتصاد و فرهنگش تأثیر گذاشتهاست. | ||
+ | |||
+ | [[فنیقی|فنیقیها]]، [[یونانی|یونانیها]]، [[کارتاژ|کارتاژها]]، [[اعراب]] و [[نورمن|نورمنها]] از جمله مللی میباشند که در طول سدهها با تأثیر گذاشتن بر فرهنگ محلی ایتالیا، باعث گردیدهاند تا ایتالیا بطور فوق العادهای غنی از آثار معماری و هنری میباشد. | ||
+ | |||
+ | بر اساس محاسبهای که یونسکو انجام داده، بیش از نیمی از میراث فرهنگی جهان در کشور ایتالیا واقع شدهاست، کشوری کوچک که مساحتش فقط ۰/۲۵ ٪ از کل خشکیهای جهان است. | ||
+ | |||
+ | نشانههای باقیمانده از گذشته، آثار هنری و تنوع فوق العاده طبیعت در [[شبه جزیره ایتالیا]] از جمله عوامل جذب توریست به این کشور میباشد که امروزه یکی از توریستیترین کشورهای جهان بشمار میآید. | ||
+ | |||
+ | رم، [[فلورانس]]، ونیز و بسیاری شهرهای دیگر، از جمله مقصدهای هنری هستند که برنامه هر بازدید کنندهای از شبه جزیره ایتالیا را تشکیل میدهند. در کنار این شهرهای بزرگ و معروف، میراثهای فرهنگی پنهانی هم در شهرهایی با تاریخ هزار ساله وجود دارند که البته در مسیر اصلی بازدیدها قرار ندارند و علیرغم اینکه کمتر شناخته شدهاند، اما به همان اندازه شهرهای هنری ایتالیا دارای جذابیت میباشند. | ||
+ | |||
+ | شناخت ایتالیا با بازدید از شهرهای معروف و موزهها و میادین آن کافی نیست، بلکه برای نیل به این مهم، باید دنیای رنگارنگ به اصطلاح ایتالیای کوچک را که غنی از زیباییهای طبیعی و هنری بی حساب و صدها مرکز شهری کوچک و متوسط که برخی از آنها پایتختهای باستانی با آثاری اصیل و بی نظیر میباشند، نیز در نوردید. | ||
+ | |||
+ | برای تکمیل این شناخت البته باید دسرها و غذاهای ایتالیا را هم تجربه کرد. غنا و تنوع رسوم و لهجهها در هر گوشه از کشور به آسانی قابل تشخیص میباشد. غذاهای ایتالیایی آینده این تنوع است. بخاطر همین تنوع منطقهای میباشد که ایتالیا تبدیل به یکی از اصلیترین قطبهای توریسم بینالمللی شدهاست. از جمله دیگر عواملی که در پیشرفت صنعت توریسم در این کشور زیبا نقش داشتهاند میتوان به نزدیکی ایتالیا به کشورهای صنعتی مرکز و شمال غرب اروپا، وجود وسایل ارتباطی سریع و اقتصادی با دیگر قارهها و سطح عالی امکانات پذیرش توریست که کمتر کشوری از آن برخوردار میباشد، اشاره نمود. | ||
+ | |||
+ | هر ساله بطور میانگین حدود بیست میلیون گردشگر خارجی از ایتالیا بازدید میکنند و این رقم طبیعتاً علاوه بر میلیونها ایتالیایی میباشد که کشورشان را برای گذراندن تعطیلاتشان انتخاب میکنند و البته در این انتخاب، تکیه بر سی و پنج هزار واحد اقامتی موجود در کشور که دارای تقریباً دو میلیون تخت میباشند، دارند. | ||
+ | |||
+ | توریسم در عمل یکی از مهمترین منابع اقتصادی ایتالیا به شمار میرود که حدود ۵/۵٪ از تولید داخلی کشور را به خود اختصاص دادهاست و این به معنای آنست که از نظر ارزش بالاتر از کل تولید بخش کشاورزی قرار دارد. | ||
+ | |||
+ | '''سینمای ایتالیا''' | ||
+ | صنعت سینمای ایتالیا از اعتبار خوبی در سراسر جهان برخوردار است. گواه آن جوایزی است که ساختههایش در فستیوالهای متعدد و بینالمللی دریافت میکند. | ||
=== قوهٔ مقننه ایتالیا === | === قوهٔ مقننه ایتالیا === | ||
سطر ۲۴۰: | سطر ۳۲۰: | ||
مجلس سنا ایتالیا: ۳۱۵ نفر | مجلس سنا ایتالیا: ۳۱۵ نفر | ||
+ | == ارتش == | ||
+ | * [[نیروی زمینی]]: ۲۳۰٬۰۰۰ نفر | ||
+ | ۱۹۲۰ دستگاه [[تانک]] | ||
+ | * [[نیروی هوایی]]: ۷۶٬۰۰۰ نفر | ||
+ | |||
+ | ۴۴۹ فروند [[هواپیمای جنگی]] | ||
+ | * [[نیروی دریایی]]: ۴۸٬۰۰۰ نفر | ||
+ | |||
+ | ۱ فروند [[ناو هواپیمابر]]، ۸ فروند [[زیردریایی]]، ۱ فروند [[ناو موشکانداز]]، ۳ فروند [[رزمناو]]، ۲۴ فروند [[ناوشکن]] | ||
== جستارهای وابسته == | == جستارهای وابسته == | ||
سطر ۲۵۵: | سطر ۳۴۴: | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
− | + | == پیوند به بیرون == | |
+ | {{ویکیسفر}} | ||
+ | {{ویکیانبار|italy|ایتالیا}} | ||
=== وبگاههای دولت ایتالیا === | === وبگاههای دولت ایتالیا === |