ابان بن عثمان

از دایره المعارف فرق اسلامی
پرش به: ناوبری، جستجو

ابان بن عثمان احمر، یا ابان بن عثمان بن احمر و یا ابان بن عثمان احمری یکی از شش نفری است که دانشمندترین شاگردان طبقه متأخر امام صادق علیه السلام را تشکیل مي‌دادند. در مورد انتساب او به گروه واقفه تردیدهایی در برخی نوشته ها دیده مي‌شود که منشأ آن اختلاف ضبط نسخ رجال کشّی است که در برخی نسخ، عبارت «کان من الناووسیة» به شکل «کان من القادسیة» آمده است. ابان را از مردم کوفه خوانده اند که قادسیه از توابع آن بود. باید توجه داشت که کشّی به صراحت مي‌گوید که ابان از مردم بصره بود که در کوفه مي‌زیست. پس عبارت «و کان من القادسیه» در چنین سیاقی نمی گنجد زیرا با مطلب قبل آن در تعارض خواهد بود. هیچ مؤیدی هم برای این که ابان از مردم قادسیه باشد وجود ندارد ولی برای این ادعا که او بر امام صادق (علیه السلام) وقف کرده باشد شاهد دیگری هم هست و آن این که هیچ روایتی که او از جانشین امام صادق (علیه السلام) نقل کرده باشد در منابع دیده نمی شود. در حالی که وی در دوره امامت حضرت موسی بن جعفر (علیهماالسلام) زنده و فعال بوده است. گرچه تاریخ درگذشت ابان مشخص نیست ولی بسیاری از راویان حدیث که از اواخر قرن دوم به نقل حدیث پرداخته اند از او روایت نقل مي‌کنند و این نشان مي‌دهد که ابان تا دهه آخر قرن زنده و مرجع طالبان حدیث بود است. رجالیون شیعه وی را در نقل حدیث توثیق کرده اند. ابان از راویان بزرگ شیعه بوده و بیش از هفتصد حدیث از او نقل شد است. [۱]


پانويس

  1. معجم رجال الحدیث، آیت الله خویی، ج1، ص157 / مکتب در فرایند تکامل، مدرسی طباطبایی، ص75