ناحیه جبال
جبال جمع عربی لغت جبل (کوهستان یا تپه) نامی که عرب ها به منطقه ای که قبلاً ماه (سرزمین ماد) که به آن عراق عجم هم گفته می شود که از عراق عرب - در جنوب بین النهرین - تمایز داده شود[۱]
دلیل این نام گذاری، کوهستان های آن - جز در ناحیه شمال شرقی اش - است . جبال از شرق به صحرای بزرگ خراسان، از جنوب خوزستان، از جنوب شرق استان فارس، از جنوب غرب عراق عرب، در شمال غرب آذربایجان و در شمال هم رشته کوه های البرز محدود شده است . مرز های جبال به خوبی مشخص نشده و به طور مکرر تغییر می کرده است [۱]
بر طبق اصطخری (۲۰۳ ه.ق) و ابن حوقل (۲۶۷ ه.ق) معدن های آنتیمونی (سنگ سرمه) در اصفهان وجود داشته است[۱]
در سده‌های نخست پس از اسلام و دوران حکومت اموی و عباسی، به منطقه کوهستانی غرب ایران جبال (به معنای کوه‌ها یا رشته‌کوه) می‌گفتند. این ناحیه بین دو ناحیه عراق عرب (عراق کنونی) و عراق عجم (اصفهان و ری) قرار داشت.[۲]
سعید نفیسی، جبال را مابین بغداد، فارس، کرمان، خراسان، آذربایجان، خوزستان، طبرستان می داند و آن را شامل ناحیه همدان، ری، نهاوند، سمنان، دامغان، قزوین، کاشان و قم و اصفهان و اراک می داند[۳]
پانویس
منابع
- نفیسی، سعید، بابک خرمدین، دلاور آذربایجان، به اهتمام عبدالکریم جریزه دار، انتشارات اساطیر، تهران ، ISBN:۹۶۴-۳۳۱-۳۲۸-x
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ الگو:Cite book
- ↑ Janine et Dominique Sourdel, Dictionnaire historique de l'islam, Éd. PUF, ISBN 978-2-13-054536-1, article Jibâl, pp. ۴۳۵-۴۳۶
- ↑ نفیسی، سعید، ص 30
