قبرس

جمهوری قِبرِس کشوری جزیره‌ای است، در شرق دریای مدیترانه که پایتخت آن نیکوزیا است. این کشور به دو بخش قبرس شمالی (بخش ترک‌نشین) و بخش یونانی‌نشین تقسیم می‌شود که در آن هردو زبان ترکی و یونانی رسمی هستند. یونانی‌ها ارتودوکس و ترک‌های قبرس مسلمان هستند.

جزیره قبرس بعد از جزیره ساردنی و سیسیل سومین جزیره بزرگ در دریای مدیترانه‌است و جمهوری قبرس از اعضای اتحادیه اروپا می‌باشد. قبرس از نقاط گردشگرپذیر مدیترانه‌است و در ۱ ژانویه ۲۰۰۸ به حوزه یورو پیوست.

جمعیت کل جزیره یک میلیون و صد هزار نفر است و جمعیت جمهوری قبرس بدون احتساب قبرس شمالی ۸۴۰ هزار نفر است. ۷۷ درصد مردم این جزیره یونانی و ۱۸ درصد نیز از ترکان قبرس هستند.

این جزیره به خاطر مکان راهبردی خود در طی تاریخ مورد حمله و اشغال امپراتوری‌های گوناگون ازجمله هیتی‌ها، آشوری‌ها، مصری‌ها، ایرانیان، یونانی‌ها، رومی‌ها، بیزانسی‌ها، عثمانی‌ها و اعراب قرار گرفته‌است. اسکندر مقدونی در ۳۳۳ پیش از میلاد قبرس را از ایران جدا کرد.

تاریخ

قبرس جزیره‌ای است که در طول تاریخ در تصرف ایرانیان، رومی‌ها، یونانی‌ها، امپراتوری عثمانی و سرانجام انگلیسی‌ها بوده است؛ اما پس از جنگ جهانی دوم انگلیس به علت ضعف اقتصادی و کاهش نفوذ جهانی از این جزیره خارج شد. سپس رهبران سه کشور انگلیس، یونان و ترکیه به همراه رهبران دو بخش قبرس در ۱۱ فوریه ۱۹۵۹ پیمانی را امضا کردند که به موجب آن مسائل جزیره به نسبت ۷ به ۳ میان یونانی‌تبارها و ترک‌تبارها تقسیم شد.

قبرس در سال ۱۹۶۰ استقلال خود را از بریتانیا کسب کرد و حکومت مستقل قبرس بر پایه مشارکت جوامع ترک و یونانی در اداره امور این جزیره اعلام موجودیت کرد و بریتانیا، یونان و ترکیه حق حاکمیت دولت قبرس را تضمین کردند.

در دسامبر ۱۹۶۳، نمایندگان ترک در پی اختلاف بر سر نحوه اجرای این توافق از دولت قبرس بر اثر حادثه کریسمس خونین از قبرس اخراج شدند با آغاز عملیات نظامی یونانی‌های این جزیره، ترک‌های قبرس کشور را ترک کردند و این سرآغاز درگیری‌های قومی میان ترک‌ها و یونانی‌ها در این جزیره بود که برای ۱۱ سال ادامه پیدا کرد. و در پی بروز درگیری بین دو طرف، سازمان ملل متحد در سال ۱۹۶۴ یک نیروی پاسدار صلح را به این جزیره اعزام داشت که ماموریت آن تا کنون تمدید شده‌است. در این درگیری‌ها طرف ترک تلفات سنگین‌تری را متحمل شد و حدود ۲۵ هزار نفر که یک پنجم جمعیت ترک‌ها را شامل می‌شد آواره شدند.این افراد در حدود ۱۰ سال تا پیش از حمله سال ۱۹۷۴ ترکیه به جزیره قبرس به صورت پناهنده زندگی می‌کردند.تا اواخر سال ۱۹۶۰ تنش ادامه پیدا کرد و در طی این مدت حدود ۶۰ هزار نفر از ترک‌های قبرسی مجبور به ترک خانه‌های خود و مهاجرت به کشورهای دیگر شدند.

در سال ۱۹۷۴ دولت سراسقف ماکاریوس سوم، رئیس جمهور وقت قبرس، در کودتایی به تحریک حکومت نظامیان یونان سرنگون شد و ترکیه با استناد به موقعیت خود به عنوان یکی از تضمین‌کنندگان حق حاکمیت قبرس، یگان‌های ارتش خود را در شمال این سرزمین مستقر کرد که عملاً باعث تقسیم این جزیره شد. بحران قبرس پس از حمله ترکیه به قبرس و اعلام استقلال جمهوری ترک قبرس شمالی که فقط از سوی ترکیه مورد تایید قرار گرفت آغاز شد. با وجود پیشنهادهای گوناگون بین‌المللی این بحران همچنان حل نشده باقی‌مانده‌است.

سیاست

پرونده:Northern Cyprus.JPG

Northern Cyprus

تقسیمات کشوری

جمهوری قبرس به شش استان تقسیم شده‌است. نام این استان‌ها فاماگوستا)، کیرنیا، لارناکا، لیماسول، نیکوزیا، و پافوس است.

پرونده:Cyprian Farriers (1900) - TIMEA.jpg

دو مرد قبرسی در حال نعل کردن الاغ، سال ۱۹۰۰. الاغ‌های قبرسی در ایران شهرت بسیاری پیدا کرده‌اند.

نقشه استان‌های قبرس	استان‌ها	به یونانی	به ترکی </tr>		فاماگوستا	الگو:چپ‌چینΑμμόχωστος (Ammochostos)الگو:پایان چپ‌چین	الگو:چپ‌چینGazimağusa/Mağusaالگو:پایان چپ‌چین</tr>	کیرنیا	الگو:چپ‌چینΚερύvεια (Keryneia)الگو:پایان چپ‌چین	الگو:چپ‌چینGirneالگو:پایان چپ‌چین</tr>	لارناکا	الگو:چپ‌چینΛάρνακα (Larnaka)الگو:پایان چپ‌چین	الگو:چپ‌چینLarnaka/İskeleالگو:پایان چپ‌چین</tr>	لیماسول	الگو:چپ‌چینΛεμεσός (Lemesos)الگو:پایان چپ‌چین	الگو:چپ‌چینLimasol/Leymosunالگو:پایان چپ‌چین</tr>	نیکوزیا	الگو:چپ‌چینΛευκωσία (Lefkosia)الگو:پایان چپ‌چین	الگو:چپ‌چینLefkoşaالگو:پایان چپ‌چین</tr>	پافوس	الگو:چپ‌چینΠάφος (Pafos)الگو:چپ‌چین	الگو:چپ‌چینBaf/Gazibafالگو:پایان چپ‌چین</tr>

اقتصاد

اقتصاد جزیره قبرس از اغاز استقلال مبتنی بر نظام بازار آزاد بوده‌است. صادرات عمدهٔ قبرس شامل: محصولات کشاورزی (گندم. جو. سیب زمینی. و مرکبات). میوه‌های مختلف . تنباکو. محصولات صنعتی. انواع پوشاک. کفش و صنایع دستی بوده‌است. واردات عمده نیز شامل: مواد خوراکی. دام زنده. نفت و فراورده‌های شیمیایی می‌باشد.

مردم

بر پایه آمارهای پذیرفته شده ۸۰٪ یونانی تبار، ۱۸٪ ترک‌تبار و ۲٪ نیز از دیگر اقلیت‌های مسیحی (مارونی ، کاتولیک لاتینی و ارمنی) هستند.

فرهنگ

قسمت شمالی قبرس فرهنگی برگرفته از ترکیه و بخش جنوبی آن برگرفته از یونان دارد.

جغرافیا

پرونده:Cyprus by Piri Reis.jpg

نقشه‌ای تاریخی از قبرس، نگاشته پیری رئیس.

قبرس دارای تابستان‌های گرم و خشک و زمستانهای معتدل است. حدود ۱۲٪ زمین‌های آن زیر کشت بوده و در آن مرکبات، سیب زمینی، گندم، زیتون و جو به عمل می‌آید. پرورش گوسفند، بز و خوک نیز رایج است. صنایع قبرس چندان پیشرفته نیست و شامل صنایع دستی و محلی می‌باشد. توریسم، منبع درآمد مهمی برای قبرس محسوب می‌شود.

پرونده:Golden Beach-Cyprus.JPG

Golden Beach-Cyprus

جستارهای وابسته

• خیابان لدرا
• قبرس شمالی
• خط آتیلا
• عملیات آتیلا
• فهرست مساجد در قبرس

منابع

• Cyprus-Conflict.net An independent and comprehensive website dedicated to the Cyprus conflict, containing a detailed narrative as well as documents, reports and eye-witness accounts.
• Library of Congress Cyprus Country Study Detailed information on Cyprus, covering the various phases of the Cyprus conflict.
• الگو:Citation
• الگو:Citation
• Tarih Araştırmaları: 1964 Olayları

• Wikipedia contributors, «Cyprus,» Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Cyprus&oldid=491209087 (accessed May 8, 2012).

الگو:برندگان جایزه نوبل ۲۰۱۰