سمرقند
از دایره المعارف فرق اسلامی
سمرقند با جمعیتی بالغ بر ۵۹۶٫۳۰۰ نفر (برآورد تخمینی سال ۲۰۰۸)، دومین شهر بزرگ ازبکستان، و مرکز استان سمرقند است. این شهر در ارتفاع ۷۰۲ متری از سطح دریا واقع است. بیشتر ساکنان این شهر فارسی‌زبان هستند و به فارسی تاجیکی صحبت می‌کنند. این شهر یکی از مراکز تاریخی مردم تاجیک در آسیای میانه‌است.[۱]
در سال ۲۰۰۱، یونسکو این شهر باستانی را در فهرست میراث فرهنگی جهان قرار داد.
«سمرقند، که یونانیان آن را (ماراکندا) می‌نامیده‌اند، یکی از کهن ترین شهرهای جهان شمرده می‌شود و توسط ایرانیان در آواخر سده چهارده پیش از میلاد در دشت حاصلخیز زرفشان به عنوان شهر منطقه کشاورزی پی نهاده شده و زمانی دراز در دوران هخامنشیان مهم ترین شهر منطقه بوده‌است.»[۲]
سمرقند با قرار داشتن در مرکز جاده ابریشم، پیونددهندهٔ چین به اروپا در قدیم، دارای اهمیتی چشمگیر بوده‌است.
نام سمرقند عربی‌شدهٔ واژهٔ پهلوی «سمرکند» است و معنی ترکیبی آن سنگ‌دژ می‌باشد. ریشهٔ جزء اول «سمر» از پارسی باستانی «اسمرا» بمعنی سنگ یا صخره و جزء دوم «کند» از پارسی باستانی «کنتا»، سغدی «کنت» بمعنی دژ یا شهر است. واژهٔ یونانی آن «مَرَکنده» (Maracanda) می‌باشد.[۳]- ↑ D.I. Kertzer/D. Arel, Census and identity, p. ۱۸۷, Cambridge University Press, ۲۰۰۱
- ↑ (ویکی‌پدیا آلمانی)
- ↑ الگو:Cite book
ردهها:
- سمرقند
- آثار تاریخی ازبکستان
- استان سمرقند
- پایتختهای پیشین ایران
- تاریخ ایران باستان
- شهرهای آسیای میانه
- شهرهای ایران قدیم
- شهرهای دارای نام با ریشه زبان پهلوی
- شهرهای راه ابریشم
- شهرهای ساسانیان
- شهرهای فرارود
- مقالههای با منبع ناکافی
- مقالههای خرد جغرافیا
- مناطق مسکونی در ازبکستان
- مناطق مسکونی در استان سمرقند
- میراث جهانی یونسکو در ازبکستان
