ساحل عاج
ساحل عاج (فرانسه Côte d'Ivoire) کشوری است در غرب آفریقا. پایتخت آن یاموسوکرو است. که البته قبلاً پایتخت آن شهر آبیجان بوده‌است.
همسایگان این کشور عبارت‌اند از غنا در شرق، گینه و لیبریا در غرب، مالی و بورکینا فاسو در شمال و از جنوب به اقیانوس متصل است.
تاریخ
در قرن ۱۵ میلادی ساحل عاج مورد توجه بازرگانان و تجار فرانسوی و پرتغالی که در جستجوی عاج فیل و تجارت برده بودند قرار گرفت. در رقابت‌های استعماری پرتغال و فرانسه بر سر به دست آوردن ساحل عاج، عاقبت این منطقه نصیب فرانسه شد و در سال ۱۸۴۲ به صورت قلمرو سرزمینی فرانسه شناخته شد. در سال ۱۸۹۳ ساحل عاج به صورت مستعمرهٔ غرب آفریقای فرانسه درآمد. ساحل عاج پس از جنگ جهانی دوم دارای خودگردانی داخلی شد و سرانجام در ۷ آگوست ۱۹۶۰ از فرانسه اعلام استقلال کرد.
در سال ۱۹۵۹ ساحل عاج به همراه سه کشور دیگر، داهومی (بنین)، نیجر و بورکینا فاسو یک اتحادیهٔ اقتصادی تشکیل دادند که بعداً چندین کشور غرب آفریقایی دیگر نیز به آن پیوستند. از زمان استقلال تا سال ۱۹۹۳، فلیکس هوفوئه[۱] رئیس جمهور ساحل عاج بود، در سال ۱۹۹۳ هوفوئه در گذشت. در سپتامبر ۱۹۹۸ به دنبال تصمیم رئیس جمهور، هنری کُنان بدیه[۲] مبنی برافزودن بر دوران حکومتش و تغییر قانون اساسی، هزاران نفر در ساحل عاج دست به تظاهرات زدند.
حکمت پرزیدنت بدیه به دنبال اولین کودتای نظامی در کشور در دسامبر ۱۹۹۹ توسط ژنرال روبر گوی[۳] سرنگون شد، در نتیجه کمک‌های خارجی به کشور نیز متوقف شد. با فشار گروههای اپوزیسیون، گوی در ژوئیه ۲۰۰۰ سرانجام پذیرفت در ماه اکتبر انتخابات آزاد و دموکراتیک برگزار کند، در انتخابات ۲۶ اکتبر سال ۲۰۰۰، رهبر حزب اپوزیسیون و مخالف دولت، لورن گباگبو[۴] با نزدیک به ۶۰ ٪ آرا حائز رتبهٔ اول شد و به عنوان رئیس جمهور ساحل عاج معرفی شد، در این انتخابات روبرت گوی تنها توانست ۳۲ ٪ آرا را از آن خود کند.
در این انتخابات به رهبر دیگر حزب مخالف، آلاسان اوتارا[۵] اجازهٔ شرکت در انتخابات داده نشد، این امر ساحل عاج را به عرضهٔ جنگ‌های داخلی خونین تبدیل کرد. صدها تن در این درگیری‌ها کشته شدند. سربازان یاغی در ۱۹ سپتامبر ۲۰۰۲ سعی در طرح ریزی یک کودتا علیهٔ دولت را داشتند اما در اجرای آن ناکام ماندند، ژنرال روبرت گوی و دودو وزیر کشور که از عوامل اصلی کودتا بودند در درگیری بین سربازان دولتی شورشیان کشته شدند. در حالی که درگیری‌ها ادامه داشت، پیمان صلحی در ۲۵ ژانویهٔ ۲۰۰۳ با وساطت فرانسه بین طرف‌ها درگیر امضا شد که دولت متعهد می‌شد شورشیان را نیز در قدرت سهیم کند. هواداران رئیس جمهور گباگبو به این تصمیم اعتراض کرده و در پایتخت دست به تظاهرات زدند.
سرانجام در ژوئیه ۲۰۰۳ رسماً اعلام شد که جنگ پایان یافته‌است. پس از آن ۴ هزار سرباز فرانسوی در قالب نیروهای حافظ صلح سازمان ملل برای تامین امنیت به ساحل عاج گسیل شدند. نیروهای دولتی و شورشیان همچنان آمادهٔ جنگ بودند، در سال ۲۰۰۴ شورشیان اسلام گرا همچنان نیمهٔ شمالی کشور را در کنترل خود داشتند.
در نوامبر ۲۰۰۴ جنگ‌های داخلی مجدداً از سر گرفته شد و در می۲۰۰۵ دیر مذاکرات صلح با دیگر گروههای شبه نظامی آغاز شد. در ابتدا انتخابات برای نوامبر ۲۰۰۵ برنامه ریزی شد ولی با درخواست سازمان ملل مبنی بر ادامه درگیری‌ها و غیر ممکن بودن برگزاری انتخابات، این انتخابات به بعداً موکول شد. در همین شرایط شورای امنیت سازمان ملل از رئیس جمهور گباگبو خواست در قدرت باقی بماند و به کار خود ادامه دهد.
در ماه مارس ۲۰۰۷ به دنبال مذاکرت درگیری‌های پراکنده به یکباره فروکش کرد، و دولت با تقسیم قدرت با گروههای شورشی موافقت کرد، در ۴ آوریل ۲۰۰۷ رهبر شورشیان، گیوم سورو[۶] که مورد تایید کلیهٔ گروههای شورشی ساحل عاج بود به عنوان نخست وزیر ساحل عاج انتخاب شد و آرامش نسبی در ساحل عاج برقرار شد.
جنگ داخلی در سال ۲۰۰۲ در این کشور ضربه زیادی به اقتصاد آن وارد کرد. این جنگ زمانی آغاز شد که ارتش علیه رئیس جمهور وقت که در ایتالیا به سر می‌برد کودتا کرد. مردم این کشور بیشتر روزگارشان را با کشاورزی می‌گذرانند. یاموسوکرو پایتخت این کشور است. از سال ۱۹۸۳ پایتخت ساحل عاج از آبیجان به یاموسوکرو تغییر کرد با این حال هنوز سفارتخانه‌های کشورهای مختلف در آبیجان است.
هرچند معاهده صلح بین دو طرف درگیر در جنگ داخلی این کشور امضا شده‌است اما هنوز کشور دو نیمه‌است و بخشی از آن در دست نیروهای مخالف و بخش دیگر زیرنظر دولت است.
منابع
الگو:ویکی‌سفر الگو:ویکی‌انبار-رده
