باجوران

عبدالمنعم حفنی نام ایشان را « باجوانیه» ضبط کرده است.

جماعتی که دینی به نام اللاهی داشته و در روستا های اطراف موصل و در مناطقی از ایران که در کنار مرز این کشور با ترکیه واقع شده، سکونت دارند.

ایشان خدا را به یگانگی می شناسند و انبیا را نیز دوست دارند؛ اما اسماعیل را از همه انبیا بیشتر تعظیم می کنند. شراب را حلال می شمرند و هر شش یا هفت خانوار آن ها تحت نظر رئیسی است که ایشان مخارج او را متکفّلند. روزه نزد آن ها حرام است و ابداً نمازهای متداول را نمی شناسند و نمازی مخصوص به خود دارند. در بعضی از اعیاد، محفل دینی دارند که در آن روز رئیس، کسانی را که تحت سرپرستی او هستند زیارت می کند. زیارت ایشان به این گونه است که رئیس از آنان تخم مرغ هایی می گیرد و در خانه خود جمع می کند. بعد آن ها را پوست کنده و هریک را به هفت قسمت می کند و در ظرفی نهاده و درحالی که حاضرین شراب می نوشند، رئیس بر این تخم مرغ ها دعا می خواند. در ضمن این دعا گفته می شود که این تخم مرغ ها قربانی اسماعیل اند و مبادا کسی جسارت ورزیده و پیش از اقرار به گناهان خود، نزدیک این غذا شود. در این وقت هر یک از حاضرین به گناهان خود اقرار کرده و سپس غذا را می خورند. و این، نمازی است که مخصوص آن ها است.

از فرائض دینی آن ها عزاداری برای امام حسین علیه السلام در ایام عاشورا می باشد.

از مضامین کتاب الشبک معلوم می شود که فرقه مجاور آن ها یعنی فرقه شبک به شیعه نزدیک تر هستند. بنا به نوشته دکتر داوود چلبی در مقدمه کتاب الشبک، باجوران از اهل سنت می باشند. لکن به نظر می رسد آن ها نه از شیعه بوده نه از اهل سنت به حساب می آیند.

لازم به ذکر است که در متن دکتر چلبی ، نام فرقه مذکور، باجوان (به حذف راء) نوشته شده، در حالی که در کتاب الشبک، ضبط این کلمه را همراه با راء ذکر کرده و حرف جیم را دارای حرکتی بین فتحه و ضمه دانسته است.

احمد حامد الصراف در کتاب الشبک با حروف انگلیسی تلفظ این نام را چنین ضبط کرده است: Badjoran.