عباس بن عبدالمطلب بن هاشم

ابوالفضل عباس بن عبدالمطلب بن هاشم، عموی رسول الله صلی الله علیه و آله بوده است. وی سه سال از پیامبر بزرگتر بوده و پس از مرگ ابوطالب جزء مهم ترین مدافعین آن حضرت محسوب شده است. عباس همراه مشرکین در جنگ بدر شرکت کرده و اسیر می شود. پس از آن اسلام آورده و با لطف پیامبر آزاد می گردد. در بعضی از منابع از اسلام آوردن وی قبل از هجرت و پنهان داشتن آن سخن رفته است. هم چنین گفته شده که وی به زور به جنگ بدر آورده شد. آن چه می توان از مجموع اخبار شیعه و اهل سنت استفاده کرد، احترام رسول الله صلی الله علیه و آله نسبت به او است هرچند در میان تراجم شیعه وی، توثیق نشده است. عباس همراه عمر به شام سفر کرده و مورد احترام وی و عثمان بوده است. عباس در 88 سالگی و در سال 32 یا 33 و یا 34 هجری قمری فوت کرده و عثمان بن عفان بر جنازه او نماز خوانده است.

از عباس فرزندانی با نام های فضل (بزرگترین ایشان)، عبدالله (جدّ خلفای عباسی)، عبیدالله قُثَم، عبدالرحمن، کثیر (که فقیه بوده است)، مَعبد (که در آفریقا شهید شده است) حارث و تمّام به جای مانده است.