سمنان: تفاوت بین نسخه‌ها
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{بهبود منبع|تاریخ=نوامبر ۲۰۱۴}} {{جعبه شهر ایران |نام‌رسمی=سمنان |روی‌نقشه=آر...» ایجاد کرد) |
جز («سمنان» را محافظت کرد ([ویرایش=فقط مدیران] (بی‌پایان) [انتقال=فقط مدیران] (بی‌پایان))) |
(بدون تفاوت)
| |
نسخهٔ ۷ ژانویهٔ ۲۰۱۵، ساعت ۲۳:۴۰
الگو:بهبود منبع الگو:جعبه شهر ایران
سمنان یکی از شهرهای ایران، مرکز استان سمنان و شهرستان سمنان است. این شهر در جنوب رشته کوه البرز و شمال دشت کویر در راه تهران به خراسان قرار گرفته است. آب و هوای آن خشک و معتدل می‌باشد.
این شهر از سوی خاور با شهرهای دامغان شاهرود، از شمال به درجزین، مهدیشهر و شهمیرزاد و از باختر با سرخه همسایه است. در طول جغرافیایی ۵۳ درجه و ۲۳ دقیقه و عرض جغرافیایی ۳۵ درجه و ۳۴ دقیقه واقع شده و ارتفاع متوسط آن از سطح دریا ۱۱۳۰ متر است. همچنین فاصله آن تا تهران ۲۱۶ کیلومتر است و به راه آهن سراسری تهران_مشهد، متصل می‌باشد و دارای دو فرودگاه (یکی تجاری و دیگری نظامی) می‌باشد. جمعیت شهرستان سمنان بر اساس نتایج سرشماری سال ۱۳۹۰ خورشیدی، برابر بر ۱۸۲٬۲۶۰ نفر که با این آمار، نود و پنجمین شهرستان بزرگ ایران است.[۱][۲] شهر سمنان با ۱۵۳٬۶۸۰ نفر جمعیت، اولین شهر استان می‌باشد.[۳][۴] نژاد مردم سمنان آریایی است و به زبان فارسی و زبان سمنانی سخن می‌گویند.
سمنان از گزینه‌های مهم برای انتقال پایتخت سیاسی کشور در سال ۱۳۹۲ بود.[۵]
محتویات
نام گذاری
بارتولد بر این باور بود که سمنان همان سرزمینی است که ایزیدور خاراکسی به نام “قومیسنه” از آن یاد کرده است.[۶]
آب و هوا
آب و هوای این شهر در تابستان گرم و در زمستان نسبتاً سرد می‌باشد. بارندگی‌های این شهر در فصول سرد سال صورت می‌گیرد و میزان متوسط بارندگی سالانه آن ۱۴۰ میلیمتر می‌باشد. متوسط درجه حرارت سالانه ۷/۱۷ درجه سانتیگراد است و این در حالی است که حداکثر مطلق حرارت ۵/۴۴ درجه سانتیگراد و حداقل مطلق ۴/۶- درجه سانتیگراد گزارش شده است. همچنین متوسط تعداد روزهای یخبندان در طول سال در حدود ۴۸ روز می‌باشد.الگو:مدرک
عوارض طبیعی
در جنوب سمنان مناطقی چون دشت کویر، ریگ جن، تپه‌های حصار، تپه دلازیان، و تپه‌های میرک از مهم ترین ویژگی‌های جغرافیایی به شمار می‌روند. رودخانه فصلی گل رودبار در شمال غرب این شهر و با سرچشمه گرفتن از رشته کوه‌های البرز و گذر از شهرستان مهدیشهر به دشت کویر می‌ریزد. رود گل رودبار از سه کیلومتری باختر مهدیشهر سرچشمه گرفته و شاخابه رودهای ده صوفیان و شهمیرزاد و کاریزهای روستای درجزین به این رود می‌پیوندند. رود گل رود در شمال سمنان در جایی به نام “آب پخش کن” به ۵ شاخه بخش می‌شود.الگو:مدرک
مردم
جمعیت شهر سمنان بر اساس نتایج سرشماری سال ۱۳۹۰ خورشیدی، بالغ بر ۱۵۳۶۸۰ نفر بوده‌است. جمعیت این شهر در سال‌های پیش به صورت زیر بوده است.
| سال (هجری خورشیدی) | ۱۳۳۵ | ۱۳۴۵ | ۱۳۵۵ | ۱۳۶۵ | ۱۳۷۰ | ۱۳۷۵ | ۱۳۸۵ | ۱۳۹۰ |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| جمعیت[۷] | ۲۹۰۳۶ | ۳۱۰۵۸ | ۳۷۸۷۶ | ۶۴۸۹۱ | ۷۵۱۳۱ | ۹۱۰۴۵ | ۱۲۶۷۸۰ | ۱۵۳۶۸۰ |
گردشگری
شهر سمنان ۷ محله معروف قدیمی دارد به‌نام‌های اسفنجان (اسپنژان)، لتیبارسی سر، شاهجو، جهادیه ناسار، زاوغان، کوشمغان و کدیور.[۸]
جاذبه‌های مذهبی
- امامزاده یحیی بن موسی الکاظم
- امامزاده علی بن جعفر الصادق
- امامزاده علی بن اشرف
- بقعه پیغمبران (سیم النبی و لام النبی)
- مصلی بزرگ سمنان (محل برگزاری نماز جمعه)
- امام زاده علویان
- امامزاده سی سر
جاذبه‌های تاریخی و باستانی
مهم ترین آثار تاریخی سمنان عبارتند از:
- مسجد جامع سمنان
- مسجد جامع زاوقان سمنان
- منار سلجوقی مسجد جامع
- مسجد امام سمنان
- گرمابه پهنه
- موزه گرمابه پهنه سمنان
- دروازه ارگ سمنان
- بازار سمنان
- بازار مرده‌ها
- برج چهل‌دختران
- قلعه‌های سارو
- کاروانسرای سنگی آهوان
- کاروانسرای شاه سلیمانی آهوان
- کاروانسراهای شاه عباسی
- مقبره درویش محمود
موزه‌ها
- موزه گرمابه پهنه سمنان
- پارک موزه دفاع مقدس سمنان
- موزه هنرهای معاصر شرق کشور
- موزه حیات وحش سمنان
- موزه سکه استان سمنان
رسانه‌ها
صدا و سیمای استانی مرکز سمنان
صدا و سیمای مرکزاستان سمنان فعالیت خود را ابتدا با نصب دو فرستنده رادیویی به قدرت ۱۰کیلووات (سمنان) و یک کیلووات (دامغان) در سال ۱۳۵۵ برای رله برنامه های شبکه سراسری آغاز نمود که بتدریج بردامنه و بعد این فعالیت افزوده شد. اولین قدم برای توسعه مرکز در سال ۱۳۶۰ و با تشکیل دفتر خبری در شهر سمنان برداشته شد که وظیفه کسب و انعکاس اخبار استان را به عهده داشت. درحال حاضرتمامی نقاط استان تحت پوشش شبکه‌های سراسری رادیویی و شبکه استانی صدا وشبکه اول، دوم، سوم، چهارم سیما، شبکه خبر و همچنین شبکه استانی سیما می‌باشد.[۹]
نشریه‌ها و مطبوعات
- روزنامه پیام استان سمنان
- روزنامه سمنان امروز
- هفته نامه هم نظر
- هفته نامه جوانه امروز
- ماهنامه ظفر
- ماهنامه چفیه
- ماهنامه چنته
دانشگاه‌ها
- دانشگاه سمنان
- دانشگاه صنعتی سمنان
- پردیس بین‌الملل دانشگاه سمنان
- دانشگاه فرزانگان سمنان
- دانشگاه امام حسین پردیس سمنان
- دانشگاه شهید عباسپور پردیس سمنان
- دانشگاه پیام نور استان سمنان
- دانشگاه پیام نور مرکز سمنان
- دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان
- دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات سمنان
معادن
در اطراف شهر سمنان معادن گچ، نمک، زئولیت، بنتونیت، سلستین و غیره وجود دارند. از موارد مهم منابع زیرزمینی شهر سمنان به چاه نفت خوریان در جنوب این شهر می‌توان اشاره نمود. مواد معدنی موجود در این معادن عبارتند از: سنگ گچ، نمک، سنگ آهن، سنگ لاشه، سنگ آهک، سنگ تزئینی، سنگ چینی، ذغال سنگ، سولفات سدیم، میکا، بنتونیت، زئولیت، کائولن، بوکیست، خاک صنعتی، سیلیس، دولومیت، فلدسپات، فیروزه، سلستین، سرب، مرمریت، تراورتن، فلورین و منگنز و...[۱۰]
راه و ترابری
شهر سمنان در ۲۱۶ کیلومتری تهران قرار گرفته و فاصله زمینی آن با آبهای آزاد خلیج فارس و دریای خزر به ترتیب ۱۶۰۰ و ۴۰۰ کیلومتر می‌باشد. این شهر دارای ۲ فرودگاه است که یکی از آنها نظامی و دیگری تجاری و فعال می‌باشد است، همچنین به راه آهن سراسری تهران_مشهد، متصل می‌باشد.
جاده‌های شهر سمنان
| ردیف | جاده | شهرستان مقصد | مسیر |
|---|---|---|---|
| ۱ | ۳۶۳ | مهدیشهر | درجزین |
| ۲ | ۴۴(شرق) | دامغان | مجن |
| ۳ | سفیر امید | پایگاه هوایی سمنان | علاء |
| ۴ | ۴۴(غرب) | سرخه | |
| ۵ | ۳۶(شمال) | فیروزکوه | مومن آباد،افتر |
پایگاه فضایی
سمنان از آغاز دهه ۱۳۵۰ هجری خورشیدی تا کنون مرکز فضایی ایران بوده است. سازمان صنایع هوافضا در ۴۵ کیلومتری جنوب خاوری (شرقی) سمنان دارای پایگاه هوایی و در ۸۰ کیلومتری جنوب خاوری (شرقی) این شهر دارای پایگاه فضایی است، که پرتاب ماهواره سفیر امید و دیگر ماهواره‌ها و موشک‌های دوربرد از این پایگاه و مرکز انجام می‌گیرد. از سال ۱۳۸۷ هجری خورشیدی جاده نظامی راه مواصلاتی سمنان به پایگاه‌های هوا، فضا به بلوار سفیر امید تغییر نام یافت. همچنین پایگاه فضایی سمنان از پانزده خرداد ۱۳۹۱ به نام پایگاه فضایی امام خمینی نیز نامیده می‌شود.[۱۱]
هنر
صنایع دستی
صنایع دستی این شهر عبارت‌اند از:
- سفال و سرامیک
- دستباف‌ها
- پلاس و کرباس
- پارچه‌های پشمی
- چادرشب‌های ابریشمی و پشمی
- نمدمالی
- گلیم بافی
- قالی بافی
منابع
- الگو:یادکرد
- سالنامه آماری استان سمنان (۱۳۸۳)
- آداب و رسوم مردم سمنان، محمد احمد پناهی سمنانی، ۱۳۸۳
جستارهای وابسته
پیوند به بیرون
الگو:ویکی‌سفر الگو:ویکی‌انبار-رده
پانویس
الگو:استان سمنان الگو:مراکز استان‌های ایران الگو:جاذبه‌های گردشگری شهر سمنان
الگو:شهر سمنان- ↑ الگو:یادکرد درگاه ملی آمار
- ↑ http://www.amar.org.ir/Portals/2/pdf/jamiat_shahrestan_keshvar3.pdf
- ↑ الگو:یادکرد درگاه ملی آمار
- ↑ http://amar.ostan-sm.ir/Uploads/amar.ostan-sm.ir/CMFiles/1232014_555AM_salnameh-1391-pdf.rar
- ↑ http://webzine.mehrnews.com/FullStory/News/?NewsId=11066
- ↑ بارتولد، واسیلی. تذکره جغرافیای تاریخی ایران، رویه ۱۶۸.
- ↑ جمعیت‌ها در سال ۱۳۲۹ بر طبق فرهنگ جغرافیای ایران (ستاد ارتش)، در سال ۱۳۲۹ بر طبق آمارگیری رسمی کشور و در بقیه سال‌ها بر طبق سرشماری مرکز نفوس و مسکن مرکز آمار ایران می‌باشد.
- ↑ حقیقت، عبدالرفیع، فرهنگ تاریخ و جغرافیایی شهرستان‌های ایران، تهران: انتشارات کومش، ۱۳۷۶، ص۲۸۵.
- ↑ صداوسیمای مرکز سمنان::: SEMNAN.IRIB.IR
- ↑ http://fa.tpo.ir/UserFiles/File/id-SEMNAN-89.pdf دبیرخانه شورای عالی توسعه صادرات غیرنفتی، شناسنامه اطلاعات استانی، به روز رسانی اسفند۱۳۸۹
- ↑ [http://www.isa.ir/components1.php?rQV== wHQ1IDQ6QWStVGdp9lZ8BUM4ATMApDZJ52bpR3Yh9lZ
