باکو: تفاوت بین نسخه‌ها
| سطر ۱: | سطر ۱: | ||
'''باکو''' (به [[ترکی آذربایجانی]]: Bakı )، پایتخت [[جمهوری آذربایجان]]، بزرگترین شهر و همچنین بزرگترین بندر این کشور است. این شهر بر ساحل غربی [[دریای خزر]] در شبه جزیره [[آب‌شوران]] قرار دارد و یکی از مناطق نفت‌خیز جهان می‌باشد. | '''باکو''' (به [[ترکی آذربایجانی]]: Bakı )، پایتخت [[جمهوری آذربایجان]]، بزرگترین شهر و همچنین بزرگترین بندر این کشور است. این شهر بر ساحل غربی [[دریای خزر]] در شبه جزیره [[آب‌شوران]] قرار دارد و یکی از مناطق نفت‌خیز جهان می‌باشد. | ||
| − | باکو پر جمعیّت‌ترین<ref>[http://www.xpatulator.com/outside.cfm?lid=16 Azerbaijan, Baku - cost of living<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> شهر قفقاز است | + | باکو پر جمعیّت‌ترین<ref>[http://www.xpatulator.com/outside.cfm?lid=16 Azerbaijan, Baku - cost of living<!-- عنوان تصحیح شده توسط ربات -->]</ref> شهر قفقاز است. |
| − | بخش قدیمی شهر باکو [[ایچری شَهَر(باکو)|(İçəri Şəhər ''ایچری شَهَر'')]]، همراه با برج و حصار قلعه شهر به خوبی از [[سده‌های میانه]] بجا مانده و یکی از آثار ثبت شده در [[یونسکو]] به عنوان میراث فرهنگ جهانی است.<ref>{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |چاپ= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخش‌ها=|ترجمه=|صفحه= |زبان=en |مقاله= [http://bakucity.az/main/index_en.html The Executive Power of Baku City] |ژورنال= |نشریه=Bakucity.az |تاریخ= |دوره= |شماره= |شاپا=}} Retrieved on 2009-05-22. </ref>. جمعیت شهری در ابتدای سال ۲۰۰۹ حدود ۲٫۰۴ میلیون نفر برآورد شده است.<ref name=pop>{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |چاپ= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخش‌ها=|ترجمه=|صفحه= |زبان=en |مقاله= [http://www.azstat.org/statinfo/demoqraphic/en/2_2.shtml Population by economic and administrative regions, urban settlements at the beginning of the ۲۰۰۹] |ژورنال= |نشریه= |تاریخ= |دوره= |شماره= |شاپا=}} Retrieved on 2009-11-21. </ref>. در ابتدای سال ۲۰۰۳ بیش از ۱۵۳ هزار نفر از آوارگان داخلی (ناشی از [[جنگ قره باغ]]) و | + | بخش قدیمی شهر باکو [[ایچری شَهَر(باکو)|(İçəri Şəhər ''ایچری شَهَر'')]]، همراه با برج و حصار قلعه شهر به خوبی از [[سده‌های میانه]] بجا مانده و یکی از آثار ثبت شده در [[یونسکو]] به عنوان میراث فرهنگ جهانی است.<ref>{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |چاپ= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخش‌ها=|ترجمه=|صفحه= |زبان=en |مقاله= [http://bakucity.az/main/index_en.html The Executive Power of Baku City] |ژورنال= |نشریه=Bakucity.az |تاریخ= |دوره= |شماره= |شاپا=}} Retrieved on 2009-05-22. </ref>. جمعیت شهری در ابتدای سال ۲۰۰۹ حدود ۲٫۰۴ میلیون نفر برآورد شده است.<ref name=pop>{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |چاپ= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخش‌ها=|ترجمه=|صفحه= |زبان=en |مقاله= [http://www.azstat.org/statinfo/demoqraphic/en/2_2.shtml Population by economic and administrative regions, urban settlements at the beginning of the ۲۰۰۹] |ژورنال= |نشریه= |تاریخ= |دوره= |شماره= |شاپا=}} Retrieved on 2009-11-21. </ref>. در ابتدای سال ۲۰۰۳ بیش از ۱۵۳ هزار نفر از آوارگان داخلی (ناشی از [[جنگ قره باغ]]) و همچنین ۹۴ هزار نفر پناهنده خارجی در این شهر علاوه بر جمعیت اصلی وجود داشته‌اند.<ref>{{ru icon}}{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |چاپ= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخش‌ها=|ترجمه=|صفحه= |زبان=en |مقاله= [http://www.baku-online.com/ru/baku.htmhttp://web.archive.org/web/20070701132551/http://www.baku-online.com/ru/baku.htm Баку] |ژورنال= |نشریه= |تاریخ= 2007-07-01|دوره= |شماره= |شاپا=}} Retrieved on 2007-07-15. </ref>. |
در سال ۲۰۰۷ و در نشست وزرای فرهنگی اعضای [[سازمان کنفرانس اسلامی]]، باکو به عنوان پایتخت [[فرهنگ اسلامی]] برای سال ۲۰۰۹ اعلام شد<ref>[http://en.apa.az/print.php?id=94244 APA Azeri Press Agency]</ref>. در سال ۲۰۰۰ بخش قدیمی باکو ([[ایچری شَهَر(باکو)|(İçəri Şəhər ''ایچری شَهَر'')]]) بعلاوه [[سرای شروانشاهان]] (به [[ترکی آذربایجانی]]، شیروانشاهلار سارایی) و [[قلعه دختر (باکو)|قلعه دختر]] به عنوان [[میراث جهانی یونسکو]] به ثبت رسیده‌اند. | در سال ۲۰۰۷ و در نشست وزرای فرهنگی اعضای [[سازمان کنفرانس اسلامی]]، باکو به عنوان پایتخت [[فرهنگ اسلامی]] برای سال ۲۰۰۹ اعلام شد<ref>[http://en.apa.az/print.php?id=94244 APA Azeri Press Agency]</ref>. در سال ۲۰۰۰ بخش قدیمی باکو ([[ایچری شَهَر(باکو)|(İçəri Şəhər ''ایچری شَهَر'')]]) بعلاوه [[سرای شروانشاهان]] (به [[ترکی آذربایجانی]]، شیروانشاهلار سارایی) و [[قلعه دختر (باکو)|قلعه دختر]] به عنوان [[میراث جهانی یونسکو]] به ثبت رسیده‌اند. | ||
نسخهٔ کنونی تا ۵ دسامبر ۲۰۱۵، ساعت ۰۱:۱۸
باکو (به ترکی آذربایجانی: Bakı )، پایتخت جمهوری آذربایجان، بزرگترین شهر و همچنین بزرگترین بندر این کشور است. این شهر بر ساحل غربی دریای خزر در شبه جزیره آب‌شوران قرار دارد و یکی از مناطق نفت‌خیز جهان می‌باشد. باکو پر جمعیّت‌ترین[۱] شهر قفقاز است.
بخش قدیمی شهر باکو (İçəri Şəhər ایچری شَهَر)، همراه با برج و حصار قلعه شهر به خوبی از سده‌های میانه بجا مانده و یکی از آثار ثبت شده در یونسکو به عنوان میراث فرهنگ جهانی است.[۲]. جمعیت شهری در ابتدای سال ۲۰۰۹ حدود ۲٫۰۴ میلیون نفر برآورد شده است.[۳]. در ابتدای سال ۲۰۰۳ بیش از ۱۵۳ هزار نفر از آوارگان داخلی (ناشی از جنگ قره باغ) و همچنین ۹۴ هزار نفر پناهنده خارجی در این شهر علاوه بر جمعیت اصلی وجود داشته‌اند.[۴].
در سال ۲۰۰۷ و در نشست وزرای فرهنگی اعضای سازمان کنفرانس اسلامی، باکو به عنوان پایتخت فرهنگ اسلامی برای سال ۲۰۰۹ اعلام شد[۵]. در سال ۲۰۰۰ بخش قدیمی باکو ((İçəri Şəhər ایچری شَهَر)) بعلاوه سرای شروانشاهان (به ترکی آذربایجانی، شیروانشاهلار سارایی) و قلعه دختر به عنوان میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده‌اند.
نام
الگو:اصلی برخی از فرهنگ‌ها و منابع باکو را مخفف باکویه یا بادکوبه فارسی می‌دانند.[۶]
تاریخچه
اولین شواهد مستند مرتبط با باکو به قرن ششم میلادی برمی گردد.[۷]. و از آنجا که از آن زمان اغلب بخشی از شاهنشاهی‌های ایرانی بوده‌است، پیوند تاریخی با آن ها دارد. پس از این که زمین لرزۀ بزرگی در قرن 12 میلادی شماخی پایتخت شروانشاهان را ویران نمود، آهسیتان اول باکو را به عنوان پایتخت جدید برگزید. در زمان ساسانیان حضور و نفوذ عنصر ایرانی در کرانه‌های اران از تالش و باکو تا دربند بسیار قوی و چشمگیر بود.[۸]
در دورۀ شروانشاهان، باکو بخشی از شروان بود. شروان مانند بقیۀ اران بخشی از سرزمین آذربایجان نبود. آذربایجان به منطقۀ جنوب رود ارس گفته می‌شد.باکو پایتخت شیروانشاهان در سده‌های ۱۴ و ۱۵ میلادی بود و بعد بخشی از ایران صفوی شد.
حکومت عثمانی در قرن ۱۶ میلادی طی دوره‌ای کوتاه به قسمت اعظم قفقاز از جمله باکو حاکم بود. نادرشاه افشار توانست این قسمت از آران، گرجستان و منطقۀ ارمنستان فعلی را دوباره به ایران بازگرداند. در جنگ‌های ایران و روس در زمان فتح علی شاه این ناحیه بر اساس عهدنامه گلستان و ترکمان چای از ایران جدا و به دست روس‌ها افتاد و باکو در اواخر قرن نوزدهم و دهۀ اول قرن بیستم از بزرگترین مناطق تولید نفت جهان بود.- ↑ Azerbaijan, Baku - cost of living
- ↑ الگو:یادکرد Retrieved on 2009-05-22.
- ↑ الگو:یادکرد Retrieved on 2009-11-21.
- ↑ الگو:Ru iconالگو:یادکرد Retrieved on 2007-07-15.
- ↑ APA Azeri Press Agency
- ↑ الگو:یادکرد
- ↑ الگو:یادکرد Retrieved on 2007-10-14.
- ↑ دانشنامه ایرانیکا، سرواژه باکو
