|
|
سطر ۱: |
سطر ۱: |
− | {{Coord|۶|۷۹|display=title}}
| |
− | {{جعبه اطلاعات کشور|
| |
− | نام اصلی = இலங்கை ஜனநாயக சமத்துவ குடியரசு |
| |
− | نام فارسی رسمی = جمهوری دمکراتیک سوسیالیستی سری لانکا|
| |
− | نام عادی = سریلانکا |
| |
− | تصویر پرچم = Flag of Sri Lanka.svg |
| |
− | تصویر نشان ملی = Coat of arms of Sri Lanka.svg |
| |
− | شعار ملی = |
| |
− | سرود ملی = [[سرود ملی سریلانکا|مادر سری لانکا]] |
| |
− | نقشه = Sri Lanka (orthographic projection).svg |
| |
− | پایتخت = سیاسی [[سری جایاواردنپورا کوته]] |latd=۶|latm=۵۴|latNS=N|longd=۷۹|longm=۵۴|longEW=E|
| |
− | بزرگترین شهر = [[کلمبو]] |
| |
− | زبان رسمی = [[زبان سینهالی|سینهالی]] / [[زبان تامیل|تامیل]] |
| |
− | نوع حکومت = [[جمهوری سوسیالیست دموکراتیک]] |
| |
− | نوع حاکمان = • [[رئیس جمهور]]{{سخ}}• [[نخستوزیر]]{{سخ}}• [[رئیس دادگستری]] |
| |
− | نام حاکمان = [[ماهیندا راجاپاکسا]]{{سخ}}[[راتناسیری ویکرمانایاک]] (CDU){{سخ}}[[سارات ان. سیلوا]] (SPD) |
| |
− | نحوه تشکیل = تشکیل |
| |
− | موارد منجر به تشکیل = [[اعلان]]{{سخ}} [[جمهوری]] |
| |
− | تاریخ تشکیل =[[۴ فوریه]] [[۱۹۴۸ (میلادی)|۱۹۴۸]]{{سخ}}[[۲۲ مه]] [[۱۹۷۲ (میلادی)|۱۹۷۲]] |
| |
− | مساحت = ۶۵٬۶۱۰ |
| |
− | رتبه مساحت = ۱۲۲ام |
| |
− | درصد آبها = ۴٫۴ |
| |
− | سال براورد جمعیت = [[۲۰۰۵ (میلادی)|۲۰۰۵]] |
| |
− | جمعیت = ۱۹٬۶۶۸٬۰۰۰ |
| |
− | رتبه جمعیت = ۱۲۲ام |
| |
− | تراکم جمعیت = ۳۱۹ |
| |
− | رتبه تراکم جمعیت = ۳۵ام |
| |
− | سال تولید ناخالص داخلی = |
| |
− | تولید ناخالص داخلی = |
| |
− | رتبه تولید ناخالص داخلی = |
| |
− | سرانه تولید ناخالص داخلی = |
| |
− | رتبه سرانه تولید ناخالص داخلی = |
| |
− | سال شاخص توسعه انسانی = |
| |
− | شاخص توسعه انسانی = |
| |
− | رتبه شاخص توسعه انسانی = |
| |
− | وضع شاخص توسعه انسانی = |
| |
− | واحد پول = [[روپیه سریلانکا]] |
| |
− | کد واحد پول = LKR |
| |
− | منطقه زمانی = SLST |
| |
− | منطقه زمانی تابستانی = |
| |
− | utc = +۵:۳۰ |
| |
− | dst = |
| |
− | کد بینالمللی خودرو = |
| |
− | دامنه اینترنتی =.lk |
| |
− | پیششماره تلفنی = ۹۴ |
| |
− | }}
| |
− |
| |
| '''جمهوری دموکراتیک سوسیالیستی سری لانکا''' جزیرهای است واقع در جنوب آسیا، اقیانوس هند و جنوب کشور هند. | | '''جمهوری دموکراتیک سوسیالیستی سری لانکا''' جزیرهای است واقع در جنوب آسیا، اقیانوس هند و جنوب کشور هند. |
| | | |
سطر ۵۱: |
سطر ۴: |
| | | |
| == تاریخ == | | == تاریخ == |
− | [[پرونده:SrilankaTopography-NASA-PIA06670.jpg|بندانگشتی|200px|راست]]
| |
− | * [[ویلیام گوپالاوا]]
| |
− |
| |
| سری لانکا از مستعمرات بریتانیا بوده و قبلاً «سیلان» خوانده میشدهاست. استعمار انگلیس از قرن ۱۹ و بعد از احاطهٔ این کشور به هند شروع شده و تا زمان استقلال (روز ۴ فوریهٔ ۱۹۴۸) ادامه داشت. | | سری لانکا از مستعمرات بریتانیا بوده و قبلاً «سیلان» خوانده میشدهاست. استعمار انگلیس از قرن ۱۹ و بعد از احاطهٔ این کشور به هند شروع شده و تا زمان استقلال (روز ۴ فوریهٔ ۱۹۴۸) ادامه داشت. |
− |
| |
− | == سیاست ==
| |
− |
| |
− | پس از استقلال درگیریهای قومی بین تامیلها در شمال و شرق که اکثراً هندو بودند و سینهالیها در جنوب که اکثراً بودایی بودند، از عوامل بی ثباتی در این کشور بود.
| |
− |
| |
− | [[ببرهای آزادیخواه تامیل ایلم]] که با عنوان [[ببرهای آزادیخواه تامیل ایلم|ببرهای تامیل]] شناخته میشدند، ببرهای تامیل بزرگترین گروه مسلح ستیزه جو که ایالت مستقلی برای خود ایجاد کردند (الام)، بودند.
| |
− |
| |
− | پس از ترور [[راناسینگ پرماداسا]]، [[دینگیری باندا ویجتونگا]] از حزب اتحاد ملی در سال ۱۹۸۹ به سمت نخست وزیر و در سال ۱۹۹۳ به عنوان رئیس جمهور سری لانکا انتخاب شد،
| |
− |
| |
− | [[پرونده:Mahinda Rajapaksa 2006.jpg|بندانگشتی|200px|[[ماهیندا راجاپاکسا]]]]
| |
− | سپس [[رانیل ویکرماسینگه]] به سمت نخست وزیری منصوب شد. در سال ۲۰۰۵ میلادی [[ماهیندا راجاپاکسا|ماهیندا راجا پاکسا]] به عنوان رئیس جمهور و [[راتناسیری ویکرمانایکه]] به سمت نخستوزیر انتخاب شدند
| |
− |
| |
− | در سیاست این کشور موارد زیر به چشم میخورند:
| |
− | * [[سیریماوو باندرانایکه]] (نخستین زن نخستوزیر جهان)
| |
− | * [[ماهیندا راجاپاکسا]]
| |
− | * [[ببرهای تامیل]]
| |
− |
| |
− | == جغرافیا ==
| |
− | پایتخت این کشور شهر [[کلمبو]] (Colombo) با ۶۴۲ هزار نفر جمعیت میباشد.
| |
− |
| |
− | مساحت سری لانکا ۶۵٬۶۱۰ کیلومتر مربع و جمعیت آن ۱۹٬۶۶۸٬۰۰۰ نفر است.
| |
− |
| |
− | از شهرهای مهم سری لانکا میتوان به: [[دهیوالا – مونت لاوینیا]] ۲۱۰ هزار نفر، [[موراتوا]] ۱۷۷ هزار نفر، [[نگومبو]] ۱۲۱ هزار نفر و [[سری جایوردنه پورا کوته]] ۱۱۵ هزار نفر اشاره کرد.
| |
− |
| |
− | == تقسیمات کشوری ==
| |
− | {{استانهای سریلانکا|float=left}}
| |
− |
| |
− | کشور سری لانکا شامل ۸ استان میباشد:
| |
− | # استان مرکزی
| |
− | # استان شمالی مرکزی
| |
− | # استان شمال شرقی
| |
− | # استان شمال غربی
| |
− | # ساباراگامووا
| |
− | # استان جنوبی
| |
− | # یووا
| |
− | # استان غربی
| |
− |
| |
− | == اقتصاد ==
| |
− |
| |
− | کشور سریلانکا در جنوب شبه قاره هند یکی از ضعیفترین اقتصادهای آسیا را داراست. ارزش [[تولید ناخالص داخلی]] این کشورکه ۲۲ میلیون نفرجمعیت دارد و ۶۰ درصد از آن وابسته به بخش خدمات است، در پایان سال ۲۰۰۹ به حدود ۸۷ میلیارد دلار رسید. کشاورزی یک بخش مهم در اقتصاد سریلانکاست به طوریکه یک سوم نیروی کار این کشور در این بخش و فعالیتهای مرتبط با آن مشغول به کار هستند. بخش کشاورزی ۱۲ درصد [[تولید ناخالص ملی]] سریلانکا را در سال ۲۰۰۹ به خود اختصاص داد. این بخش همچنین یک منبع مهم مواد خام و درآمدهای ارزی است.
| |
− |
| |
− | عملکرد ضعیف این بخش را میتوان به سطح پایین سرمایهگذاری، وابستگی زیاد به بارشهای اتفاقی نزولات آسمانی، روشهای سنتی برداشت محصول، کمبود اعتبارات و ضعف [[زیربنای اقتصادی]] از جمله مشکلات حمل ونقل، ضعف نظام بازاریابی، کنترل دولت بر زمین و ناسازگاری سیاستهای تجاری نسبت داد. دخالت دولت در بخش کشاورزی مثل سایر بخشها اساسی و قابل توجهاست.
| |
− |
| |
− | [[پرونده:Wtccolombo.jpg|بندانگشتی|کلمبو]]
| |
− | بخش صنعت سریلانکا ۲۸ درصد از تولید ناخالص داخلی این کشور در سال ۲۰۰۹ را به خود اختصاص داده و عمدتاً فعالیتهای صنعتی سریلانکا در بخش منسوجات و پوشاک است. با این وجود صادرات منسوجات و پوشاک سریلانکا رقابت پذیری خود را در بازارهای جهانی از دست دادهاست.
| |
− |
| |
− | هر چند تولید ناخالص داخلی این کشور در سال ۲۰۰۹ حدود ۵/۳ درصد رشد داشت ولی آثارناشی از رکود اقتصاد جهانی به نحو قابل توجهی از سرعت رشد اقتصاد این کشود در دو سال اخیر کاستهاست. هم اینک درآمد سرانه ملی این کشور حدود ۴۵۰۰ دلار تخمین زده میشود و فقر همچنان در این کشور مخصوصاً در مناطق روستایی به شکل گسترده وجود دارد.
| |
− |
| |
− | با وجود توفیقات اقتصادی دست یافته در پنج سال اخیربا این حال اقتصاد این کشور همچنان شکننده باقیماندهاست. رشد و رونق اقتصادی پایدار در سریلانکا بستگی به موفقیت مقامات این کشور در برقراری صلح، آرامش و ثبات سیاسی، اجرای اصلاحات ساختاری و اقتصادی در سطح کلان، جبران کسریهای مالی و مشارکت بیشتر بخش خصوصی در اقتصاد دارد که میتواند کارآیی اقتصادی و رقابت پذیری را در سطح اقتصاد بهبود بخشد.
| |
− |
| |
− | سیستم اقتصادی سریلانکا مبنی بر اقتصاد آزاد برنامه ریزی شده و سیاست ترغیب و توسعه صادرات یکی از هدفهای عمده سیاست اقتصادی این کشور است. اگرچه به نظر میرسد در سالهای اخیر سیاست تجاری این کشور بیشتر متوجه گسترش ترتیبات منطقهای بودهاست که از آن به عنوان ابزاری برای گسترش آزادسازی تجاری استفاده میکند.
| |
− |
| |
− | همچنین کاهش کسری بودجه و غلبه بر بحران بدهی، فروش بنگاههای ناکارا و زیانده دولتی و اصلاح نظام مالیاتی با هدف افزایش درآمد مالیاتی از جمله اهداف مهم دولت سریلانکا است.
| |
− |
| |
− | سریلانکا ۷ میلیون و ۶۴۰ هزار نفر نیروی کار دارد که ۳۲درصد از آنها در بخش کشاورزی، ۲۶ درصد دربخش صنعت و ۴۲ درصد در بخش خدمات شاغلند. نرخ بیکاری در این کشورکه سال ۲۰۰۷ حدود ۴/۵ درصد بود به واسطه رکود اقتصاد جهانی در پایان سال ۲۰۰۹ به ۷ درصد رسید.
| |
− |
| |
− | ۲۳درصد از مردم سریلانکا زیر خط فقر زندگی میکنند و در سال ۲۰۰۹ نرخ تورم در این کشوربه ۳/۳ درصد رسید.
| |
− |
| |
− | [[پرونده:Tea plantation near Kandy, Sri Lanka.jpg|thumb]]
| |
− | ارزش صادرات سریلانکا در پایان سال ۲۰۰۹ به ۷ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار رسید که شامل کالاهایی نظیر منسوجات، چای، برنج، فلفل، الماس، زمرد، یاقوت، نارگیل، الوار و ماهی بود. در این سال آمریکا ۷/۲۷ درصد، انگلیس ۳/۱۱ درصد، هند ۳/۹ درصد، بلژیک ۸/۴ درصد و آلمان ۴ درصد از بازار صادرات سریلانکا را به خود اختصاص دادند.
| |
− |
| |
− | محصولات وارداتی این کشور شامل پارچههای فابریک، مواد معدنی، نفت، مواد غذایی و ماشینآلات و تجهیزات حمل و نقل است که از کشورهای هند ۶/۱۹ درصد، چین ۵/۱۰ درصد، سنگاپور ۸/۸ درصد، ایران ۷/۵ درصد، مالزی ۱/۵درصد، هنگکنگ ۲/۴ درصد و ژاپن ۱/۴ درصد وارد میشود. سریلانکا ظرف سال ۲۰۰۹ بیش از ۹ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار کالا از کشورهای دیگر کالا وارد کرد.
| |
− |
| |
− | اصلاحات ساختاری و نهادی گستردهتر شامل اصلاحات مالیاتی، مالکیت دولتی، نظام مالی و زیربنای اقتصادی میتواند رقابت پذیری و رشد تنوع صادرات سریلانکا را در صحنه [[اقتصاد بینالملل]] فزونی بخشد. سیاستهای مؤثر در آزادسازی گستردهتر نظام تجاری و سرمایهگذاری سریلانکا در موفقیت این اصلاحات نقش اساسی دارد. طبیعت زیبا، سواحل آرام و سرسبز و وجود پارکهای طبیعی در سری لانکا موجب شده تا این کشور همه ساله گردشگران زیادی رابه خصوص از [[کشورهای اروپایی]] جذب کند که به لحاظ اقتصادی یکی از منابع عمده ارزی این کشور محسوب میشود. طبق آمار سال ۲۰۰۸ درآمد ارزی به دست آمده از این صنعت بالغ بر ۷۰۰ میلیون دلار بودهاست. دولت سریلانکابه منظور تشویق جهانگردان، قوانین ورود به این کشوررا آسان کرده و ویزای توریستی را تا حد اکثر یک ماه در فرودگاه صادر میکند. گردشگران، تجار و صادرکنندگانی که قصد عزیمت به سریلانکا را داند باید بدانند که همراه داشتن ارز بیش از ۱۰هزار دلار (در صورتیکه هنگام ورود اعلام نشود) در این کشورجرم محسوب میشود و پیگرد قانونی دارد.
| |
− |
| |
− | سری لانکا بیش از ۴ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار ذخایر ارزی خارجی دارد و به لحاظ اقتصادی در بانک توسعه آسیا، [[سازمان بینالمللی]] خواربار و کشاورزی، گروه ۱۵، گروه ۲۴، گروه ۷۷، بانک بینالمللی ترمیم و توسعه، اتاق بازرگانی بینالمللی، بانک جهانی، سازمان بینالمللی کار، [[صندوق بینالمللی توسعه کشاورزی]]، جامعه بینالمللی توسه، سازمان بینالمللی دریانوردی، اتحادیه بینالمللی ارتباطات، جنبش عدم تعهد، کمیسیون توسعه وتجارت ملل متحد، سازمان توسعه صنعتی ملل متحد، سازمان جهانی پست، اتحادیه بینالمللی کنفدراسیونهای کارگری، [[سازمان جهانی مالکیت معنوی]] و [[سازمان تجارت جهانی]] عضو است.
| |
− |
| |
− | مجموع بدهیهای بینالمللی سریلانکا تا پایان سال ۲۰۰۹ در حدود ۲۰ میلیارد دلار تخمین زده میشود و از این حیث بانک جهانی بارها کمکهای مالی زیادی برای جبران بدهیهای مالی به این کشور کردهاست.
| |
− |
| |
− | واحد پول سریلانکا روپیهاست که هر ۱۳۵ روپیه با یک دلار آمریکا برابری میکند (میانگین قیمت سال ۲۰۱۲). با وجود افزایش جمعیت سری لانکا در طی سالهای پس از استقلال، توسعه سیستم حمل و نقل در این کشور با آن هماهنگی نداشته و عمده مردم کشور توسط اتوبوس به مناطق مختلف جا به جا میشوند. با توجه به وضعیت نامناسب جادهها و ازدیاد خودروهای شخصی مسائل ترافیکی در شهرها بوجود آمدهاست. همچنین در قریب به اتفاق شهرهای اکثراً سه چرخه(بجای) به عنوان تاکسی مورد استفاده قرار میگیرد. اولین بزرگراه این کشور بطول تقریبی ۱۰۰ کیلومتر، که کلمبو را به سواحل توریستی و دیدنی گاله در جنوب متصل میکند در سال ۲۰۱۱ به بهره برداری رسید.
| |
− |
| |
− | سری لانکا بجز درپایتخت خود (کلمبو) فرودگاه مناسبی جهت نشست و برخاست هواپیماهای پهن پیکر ندارد و برای سفر به سایر شهرهای این کشور باید از خودرو استفاده کرد. دو فرودگاه بزرگ جدید یکی در غرب و دیگری در شرق در حال ساخت میباشند.
| |
− |
| |
− | == مردم ==
| |
− |
| |
− | [[پرونده:Jami-Ul-Alfar.jpg|بندانگشتی]]
| |
− |
| |
− | ۷۲ ٪ نژاد سری لانکا را سینهالی، ۱۸ ٪ را تامیل و ۷ ٪ را مور تشکیل میدهند،
| |
− |
| |
− | همچنین دین ۷۶ ٪ مردم سری لانکا، بودایی، ۸ ٪ مسلمان، ۸ ٪ هندو و ۶ ٪ مسیحی هستند.
| |
− |
| |
− | زبانهای رسمی سری لانکا، سینهالی و تامیلی است.
| |
− |
| |
− | == فرهنگ ==
| |
− | * [[دزموند ده سیلوا]]
| |
| | | |
| == منابع == | | == منابع == |
سطر ۱۵۰: |
سطر ۱۵: |
| {{کشورهای عضو گروه ۱۵ (جی ۱۵)}} | | {{کشورهای عضو گروه ۱۵ (جی ۱۵)}} |
| {{ملک}} | | {{ملک}} |
− |
| |
− | {{جغرافیا-خرد}}
| |
− |
| |
| [[رده:سریلانکا]] | | [[رده:سریلانکا]] |
| [[رده:ایالتها و قلمروهای بنیانگذاریشده در ۱۹۴۸ (میلادی)]] | | [[رده:ایالتها و قلمروهای بنیانگذاریشده در ۱۹۴۸ (میلادی)]] |
سری لانکا از مستعمرات بریتانیا بوده و قبلاً «سیلان» خوانده میشدهاست. استعمار انگلیس از قرن ۱۹ و بعد از احاطهٔ این کشور به هند شروع شده و تا زمان استقلال (روز ۴ فوریهٔ ۱۹۴۸) ادامه داشت.