|
|
(۸ نسخهٔ میانی توسط کاربر مشابهی که نشان داده نشده) |
سطر ۱: |
سطر ۱: |
− | {{Coord|21|N|78|E|region:IN_type:country_source:dewiki|display=title|display=title}}
| + | هند یا هندوستان با نام رسمی جمهوری هندوستان کشوری در جنوب آسیا است که پایتخت آن [[دهلی نو]] است. هند از شمال باختری با [[پاکستان]]؛ از شمال با [[چین]]، [[بوتان]]، [[نپال]] و [[تبت]]؛ و از شمال خاوری با [[برمه]] و [[بنگلادش]] همسایهاست. همچنین هند از باختر با دریای عرب، از خاور با خلیج بنگال، و از جنوب نیز با اقیانوس هند مرز آبی دارد. |
− | {{جعبه اطلاعات کشور
| + | |
− | |نام اصلی=भारत गणराज्य{{سخ}}بهارات گنراجیه
| + | |
− | |نام فارسی رسمی=جمهوری هندوستان
| + | |
− | |نام عادی=هند
| + | |
− | |تصویر نشان ملی=Emblem of India.svg
| + | |
− | |تصویر پرچم=Flag of India.svg
| + | |
− | |شعار ملی=सत्यमेव जयते{{سخ}}«[[تنها راستی است که پیروز است]]»<ref>{{یادکرد وب |نشانی=http://www.india.gov.in/knowindia/state_emblem.php |عنوان=State Emblem -''inscription''|تاریخ بازدید=۲۰۰۷-۰۶-۱۷ |ناشر= ''National Informatics Centre (NIC)''}}</ref>
| + | |
− | |نقشه = India (orthographic projection).svg
| + | |
− | |سرود ملی = [[سرود ملی هند|چیره بر یاد همگان]]
| + | |
− | |زبان رسمی = [[هندی]]، [[زبان انگلیسی|انگلیسی]]
| + | |
− | |پایتخت= [[دهلی نو]]
| + | |
− | |latd=28 |latm=34 |latNS=N |longd=77 |longm=12 |longEW=E
| + | |
− | |بزرگترین شهر= [[بمبئی]]
| + | |
− | |نوع حکومت=[[جمهوری فدرال]]
| + | |
− | |نوع حاکمان= [[رئیس جمهور هند|رئیس جمهور]]{{سخ}}[[نخست وزیر هند|نخست وزیر]]
| + | |
− | |نام حاکمان= [[پراناب موکرجی]]{{سخ}}[[نارندرا مودی]]
| + | |
− | |مساحت = ۳٬۱۶۶٬۴۱۴*
| + | |
− | |areami² = ۱٬۲۲۲٬۵۵۹
| + | |
− | |رتبه مساحت = هفتم
| + | |
− | |area_magnitude = ۱ E۱۲
| + | |
− | |درصد آبها = ۹٫۵۶
| + | |
− | |جمعیت = ۱٫۲ میلیارد<ref name="CIA">{{یادکرد وب|عنوان=CIA Factbook: India |اثر=CIA Factbook |نشانی=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/in.html |تاریخ بازدید=۲۰۰۷-۰۳-۱۰}}</ref>
| + | |
− | |سال براورد جمعیت = ۲۰۰۷
| + | |
− | |رتبه جمعیت = دوم
| + | |
− | |جمعیت سرشماری = ۱٬۲۱۰٬۱۹۳٬۴۲۲
| + | |
− | |سال سرشماری = ۲۰۰۱
| + | |
− | |تراکم جمعیت = ۳۲۹
| + | |
− | |population_densitymi² = ۸۵۲ <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]-->
| + | |
− | |رتبه تراکم جمعیت = سیویکم
| + | |
− | |سال تولید ناخالص داخلی = ۲۰۰۶
| + | |
− | |تولید ناخالص داخلی = $۴٫۰۴۲ [[۱۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰ (عدد)|تریلیارد]]
| + | |
− | |رتبه تولید ناخالص داخلی = چهارم
| + | |
− | |سرانه تولید ناخالص داخلی = $۳٬۷۳۷
| + | |
− | |رتبه سرانه تولید ناخالص داخلی = ۱۱۸ام
| + | |
− | |سال شاخص توسعه انسانی = ۲۰۰۶
| + | |
− | |شاخص توسعه انسانی = [[پرونده:Green Arrow Up Darker.svg|10px]] ۰٫۶۱۱
| + | |
− | |رتبه شاخص توسعه انسانی = ۱۲۶ام
| + | |
− | |وضع شاخص توسعه انسانی = <font color="#ffcc00">متوسط</font>
| + | |
− | |Gini = ۳۲٫۵
| + | |
− | |Gini_year = ۱۹۹۹–۰۰
| + | |
− | |Gini_category = <font color="#ffcc00">medium</font>
| + | |
− | |نحوه تشکیل = [[جنبش استقلال هند|استقلال]] از [[بریتانیا]]
| + | |
− | |موارد منجر به تشکیل = اعلام رسمی{{سخ}}[[جمهوری]]
| + | |
− | |تاریخ تشکیل = [[۱۵ آگوست]] [[۱۹۴۷ (میلادی)|۱۹۴۷]]{{سخ}}[[۲۶ژانویه]] [[۱۹۵۰ (میلادی)|۱۹۵۰]]
| + | |
− | |واحد پول = [[روپیه هند]] (₨)
| + | |
− | |کد واحد پول = INR
| + | |
− | |منطقه زمانی = [[استاندارد زمان هند|IST]]
| + | |
− | |utc = +۵:۳۰
| + | |
− | |منطقه زمانی تابستانی = -
| + | |
− | |DST = +۵:۳۰
| + | |
− | |دامنه اینترنتی = [[.in]]
| + | |
− | |جهت رانندگی = چپ
| + | |
− | |پیششماره تلفنی = ۹۱}}
| + | |
− | [[پرونده:Mass Balance Change over India from GRACE.ogv|بندانگشتی|چپ|موقعت جغرافی کشور هند]]
| + | |
− | {{دیگر کاربردها|هند}}
| + | |
− | '''هند''' یا '''هندوستان''' با نام رسمی '''جمهوری هندوستان''' ([[زبان هندی|هندی]]: भारत गणराज्य؛ تلفظ: بْهَارَتْ گَنَرَاجْیَه) کشوری در جنوب [[آسیا]] است که پایتخت آن [[دهلی نو]] است. هند از شمال باختری با [[پاکستان]]؛ از شمال با [[چین]]، [[بوتان]]، [[نپال]] و [[تبت]]؛ و از شمال خاوری با [[برمه]] و [[بنگلادش]] همسایهاست. همچنین هند از باختر با [[دریای عرب]]، از خاور با [[خلیج بنگال]]، و از جنوب نیز با [[اقیانوس هند]] مرز آبی دارد.
| + | |
| | | |
− | پهناوری هند ۳٬۴۰۲٬۸۷۳ کیلومتر مربع ([[فهرست کشورها بر اساس مساحت|هفتم در جهان]]، ۲ برابر [[ایران]]) است. بیشتر سرزمین هند پست و هموار است و رشتهکوه [[هیمالیا]] که در شمال کشور قرار دارد باعث شدهاست که رطوبت و ابرهای بارانزا به شمال [[آسیا]] نفوذ نکند و در نتیجه هند کشوری پرباران و مرطوب و دارای خاک بسیار حاصلخیز است. این موضوع باعث شدهاست که این کشور بتواند جمعیّت بسیاری را در خود جای دهد. | + | پهناوری هند ۳٬۴۰۲٬۸۷۳ کیلومتر مربع (هفتم در جهان، ۲ برابر [[ایران]]) است. بیشتر سرزمین هند پست و هموار است و رشتهکوه هیمالیا که در شمال کشور قرار دارد باعث شدهاست که رطوبت و ابرهای بارانزا به شمال آسیا نفوذ نکند و در نتیجه هند کشوری پرباران و مرطوب و دارای خاک بسیار حاصلخیز است. این موضوع باعث شدهاست که این کشور بتواند جمعیّت بسیاری را در خود جای دهد. |
| | | |
− | جمعیت هند ۱٬۲۱۰٬۱۹۳٬۴۲۲ نفر است که دومین [[فهرست کشورها بر پایه جمعیت|کشور پر جمعیت دنیا]] پس از [[چین]] به شمار میآید. بندر [[بمبئی]] (مومبائی) با جمعیتی نزدیک به ۱۴ میلیون تن، پرجمعیتترین شهر هند است. هند بیش از سی و پنج شهر بزرگ با جمعیت بالای یک میلیون تن دارد. [[بمبئی]] (مومبائی)، [[دهلی]]، [[کلکته]]، [[مدرس]]، [[بنگلور]]، [[حیدرآباد (هند)|حیدرآباد]]، [[اگرا]]، [[میسور]]، [[جیپور]]، [[گوا]]، [[پونا]]، [[بوپال]]، [[تریواندروم]]، [[سورات]]، [[کانپور]] و [[احمدآباد (هند)|احمدآباد]] از شهرهای مهم این کشور پهناور هستند. | + | جمعیت هند ۱٬۲۱۰٬۱۹۳٬۴۲۲ نفر است که دومین کشور پر جمعیت دنیا پس از [[چین]] به شمار میآید. بندر بمبئی(مومبائی) با جمعیتی نزدیک به ۱۴ میلیون تن، پرجمعیتترین شهر هند است. هند بیش از سی و پنج شهر بزرگ با جمعیت بالای یک میلیون تن دارد. [[بمبئی]]، [[دهلی]]، [[کلکته]]، [[مدرس]]، [[بنگلور]]، [[حیدرآباد(هند)|حیدرآباد]]، [[اگرا]]، [[میسور]]، [[جیپور]]، [[گوا]]، [[پونا]]، [[بوپال]]، [[تریواندروم]]، [[سورات]]و [[کانپور]] از شهرهای مهم این کشور پهناور هستند. |
| | | |
− | هند دارای تاریخ و فرهنگ بسیار کهن و پرباری است که به ۳۰۰۰ سال [[پیش از میلاد]] میرسد. هند سرزمین نژادها، زبانها، آیینها، و فرهنگهای فراوان و گوناگون میباشد. در هند صدها زبان و هزاران گویش و لهجه وجود دارد. علاوه بر دو زبان [[زبان هندی|هندی]] و [[زبان انگلیسی|انگلیسی]] که در [[قانون اساسی هند|قانون اساسی این کشور]] زبان رسمی اعلام شدهاست. ۲۲ زبان دیگر در یک یا چند ایالت موقعیت زبان رسمی را دارند. | + | هند دارای تاریخ و فرهنگ بسیار کهن و پرباری است که به ۳۰۰۰ سال پیش از میلاد میرسد. هند سرزمین نژادها، زبانها، آیینها، و فرهنگهای فراوان و گوناگون میباشد. در هند صدها زبان و هزاران گویش و لهجه وجود دارد. علاوه بر دو زبان هندی و انگلیسی که در قانون اساسی این کشور زبان رسمی اعلام شدهاست. ۲۲ زبان دیگر در یک یا چند ایالت موقعیت زبان رسمی را دارند. |
| | | |
− | طی ۸۰۰ سال تسلط فارسیزبانان یا ایرانیان بر هند، این کشور از فرهنگ [[ایران]] و [[زبان فارسی]] تاثیر بسیاری پذیرفتهاست. زبان فارسی در دورهٔ [[غزنویان]] به هند راه یافت و با فرمانروایی دودمان [[گورکانیان هند]] زبان رسمی شد. زبان فارسی هند شاعران بزرگی همچون [[بیدل دهلوی]]، و [[امیر خسرو دهلوی]] و دستگاه شعری [[سبک هندی]] را در خود پروراند. زبان فارسی تاثیر فراوانی بر زبانهای هند بهویژه [[زبان اردو]] گذاشتهاست. [[زبان فارسی]] پیش از آنکه هند مستعمره [[انگلستان]] شود ([[سده ۱۹ میلادی]])، دومین زبان رسمی این کشور و زبان فرهنگی و علمی بهشمار میرفت. | + | طی ۸۰۰ سال تسلط فارسیزبانان یا ایرانیان بر هند، این کشور از فرهنگ ایران و زبان فارسی تاثیر بسیاری پذیرفتهاست. زبان فارسی در دورهٔ غزنویان به هند راه یافت و با فرمانروایی دودمان گورکانیان هند زبان رسمی شد. زبان فارسی هند شاعران بزرگی همچون [[بیدل دهلوی]]، و [[امیر خسرو دهلوی]] و دستگاه شعری سبک هندی را در خود پروراند. زبان فارسی تاثیر فراوانی بر زبانهای هند بهویژه زبان اردو گذاشتهاست. زبان فارسی پیش از آنکه هند مستعمره [[انگلستان]] شود (سده ۱۹ میلادی)، دومین زبان رسمی این کشور و زبان فرهنگی و علمی بهشمار میرفت. |
| + | هند، بخش بزرگ جنوب آسیا و [[شبه قاره هند]] را به خود اختصاص دادهاست. این کشور با پاکستان، بنگلادش، نپال، بوتان، چین و برمه هممرز است. جغرافیای هند به طور کلی به سه بخش تقسیم میشود: |
| + | فلات بلند هیمالیا، جلگه گنگ و شبه جزیره جنوب هند که مناطق مختلف کوهستانی، دره رود خانهای، کویر، دشت و جنگل را در بر میگیرد. پائینترین سطح هند، در اقیانوس هند، با ارتفاع صفر و بلندترین نقطه این کشور، قله کانچنجونگا، با ارتفاع ۸۵۶۸ متر در هیمالیا قرار دارد که سومین قله مرتفع جهان است. |
| | | |
− | == مشخصات کلی ==
| + | جفرافیای هند بسیار متنوع است و کوه، بیابان، دشت، تپه و فلات را شامل میشود. آب و هوای این کشور از حارهای در جنوب تا آب و هوای معتدل در شمال متغیر است. مساحت ناحیهِ قابل کشت هند ۱٫۲۶۹٫۲۱۹ کیلومتر مربع (۷۸/۵۶٪ کل مساحت کشور) است که به دلیل رشد سوی جمعیت ر و افزایش شهرنشینی رو به کاهش است. |
− | * '''نام''': «هند» (و همچنین صورتهای آن در زبانهای غربی ازجمله India در انگلیسی) برگرفته از زبان [[پارسی باستان]] است که به جای واژه [[سانسکریت]] «سیندو» (Sindhu) بهکار میرفته و نام [[رودخانه سند]] بودهاست.<ref>"India", ''Oxford English Dictionary'', second edition, 2100a.d. Oxford University Press</ref> همچنین واژه «هندوستان» که به عنوان نام کامل این سرزمین در اغلب کشورها از جمله خود هند رواج دارد واژهای فارسی است به معنی «سرزمین هندوها».<ref>[http://www.britannica.com/eb/article-9040520/Hindustan دانشنامه بریتانیکا]</ref>
| + | |
− | * '''پهناوری''': ۳٫۱۶۶٫۱۴۴ کیلومتر مربع (بدون احتساب [[کشمیر|کشمیر آزاد]] و دیگر اراضی مورد مناقشه) - آبهای داخلی: ۶/۹٪
| + | |
− | * '''جمعیت''': ۱٬۱۷۷٬۹۷۲٬۰۰۰ نفر (برآورد ۲۰۱۰م)<ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.indiastat.com.| عنوان = Indian Official Population Clock| تاریخ بازدید = ۱۵ اسفند ۱۳۸۸| تاریخ = | ناشر = وبگاه رسمی | زبان = انگلیسی}}</ref> رشد جمعیت: ۴/۱٪
| + | |
− | * '''یکای پول''': [[روپیه هند]] است که به یکصد [[پیسه]] تقسیم میشود. ارزش روپیه در مقطع ده سالهٔ مارس ۲۰۰۴ تا مارس ۲۰۱۴ بین ۳۹ روپیه تا ۶۹ روپیه برای هر دلار آمریکا در نوسان بودهاست.<ref>[http://www.kitco.com/gold_currency/index.html?currency=inr&timePeriod=10y&flag=exchangeRate&otherChart=no 10 Year USD vs Indian Rupee] Kitco</ref>
| + | |
− | * '''پرچم هند''': پرچم ملی کشور هند دارای سه رنگ افقی، از بالا به پایین، [[زعفرانی]]، [[سفید]] و [[سبز]] است. در وسط این پرچم گردونهای با بیست و چهار پره به رنگ [[سرمهای]] است. رنگ زعفرانی سمبل شجاعت، دلیری، وارستگی و فداکاری، رنگ سفید بیانگر خلوص و حقیقت و رنگ سبز به معنای ایمان، اعتقاد، باروری و حاصلخیزی است. گردونه پرچم که به آن [[دارما چاکرا]] گفته میشود، نمادی باستانی در آیین بوداست که توسط [[آشوکا]] پادشاه قدرتمند قرن چهارم قبل از میلاد به عنوان گردونه قانون استفاده میشد.
| + | |
− | * '''روز استقلال و روز جمهوری''': کشور هند در ۲۳ مرداد ۱۳۲۶ (۱۵ اوت ۱۹۴۷) و درست یک روز پس از استقلال [[پاکستان]] (از [[بریتانیا]]) استقلال یافتهاست. قانون اساسی این کشور نیز در ۵ آذر ۱۳۲۸ (۲۶ نوامبر ۱۹۴۹) تصویب شد، ولی از آنجا که برخی از مواد آن بلافاصله دستخوش تحول گردید و بخش عمده این قانون در ۶ بهمن ۱۳۲۸ (۲۶ ژانویه ۱۹۵۰) - که به عنوان «روز آغاز» شناخته شدهاست - عملی گشت، این روز در کشور هند به عنوان «روز جمهوری» جشن گرفته میشود.
| + | |
| | | |
− | == جغرافیا ==
| + | سطح نواحی پوشیده از آب در هند معادل ۳۱۴٫۴۰۰ کیلومتر مربع است و میانگین باران این کشور ۱٫۱۰۰ میلیمتر در سال است. بیش از ۹۲ درصد استفاده آب در هند برای مصارف آبرسانی است که در سال ۱۹۷۴ حدود ۳۸۰ کیلومتر مربع بود و بر اساس پیشبینیها تا سال ۲۰۲۵ به سقف ۱٫۰۵۰ کیلومتر مربع میرسد که برابر با مصارف صنعتی و خانگی است. منابع آبی هند شامل رودخانهها، کانالها، آبگیرها، دریاچهها و سواحل غربی و شرقی اقیانوس هند و سایر خلیجها و خلیج کوچک برای بیش از ۶ میلیون نفر در بخش ماهیگیری اشتغال ایجاد کردهاند. هند ششمین کشور تولیدکنندهِ ماهی در سطح جهان و دومین تولیدکنندهِ ماهی بومی در سطح جهان است. |
| | | |
− | [[پرونده: Hend 3.jpg |چپ|200px|بندانگشتی|دروازه هند در [[بمبئی]]]]
| + | رودخانههای طویل هند، شامل: براهماپوترا و ایندوس ۲۹۰۰ کیلومتر، گنگ۲۵۰۰ کیلومتر، گوداواری ۱۴۷۰ کیلومتر، یامونا ۱۳۷۰ کیلومتر، نارمادا ۱۳۰۰ کیلومتر و کریشنا ۱۲۹۰ کیلومتر هستند. هند از آب و هوایی بسیار متنوع بهره میبرد، از شمال به رشتهکوههای هیمالیا ختم میشود و رودخانههای متعددی که از این بلندیها سرچشمه میگیرند هوایی بارانی و خاکی بارآور را به نواحی شمالی هند میبخشند. رودهای گنگ و براهماپوترا مهمترین این رودخانهها هستند که هر دو به خلیج بنگال سرازیر میشوند. هندوها همچنین رود گنگ را مقدس میدانند. |
− | [[پرونده: Hend 2.jpg |چپ|200px|بندانگشتی| معبد الورا در ایالت ماهاراشتارا]]
| + | |
− | [[پرونده: Hend 5.jpg |چپ|200px|بندانگشتی|جزیره الیفانتا (جزیره فیلها)]]
| + | |
− | [[پرونده: Hend 6.jpg |چپ|200px|بندانگشتی|[[تاجمحل]] در [[اگرا]]]]
| + | |
− | [[پرونده: BOMBAY 6.jpg |چپ|200px|بندانگشتی| کاتدرائیه بمبئی]]
| + | |
− | [[پرونده: Hend 8.jpg |چپ|200px|بندانگشتی| چارمنار در [[حیدرآباد (هند)|حیدرآباد]]]]
| + | |
− | [[پرونده: Hend 7.jpg |چپ|200px|بندانگشتی| قطب منار در [[دهلی]]]]
| + | |
− | [[پرونده: Hend 9.jpg |چپ|200px|بندانگشتی|حاجی علی درگاه ـ [[بمبئی]]]]
| + | |
− | [[پرونده: Hind.1.jpg |چپ|200px|بندانگشتی|[[پایانه چاتراپاتی شیواجی]] در بمبئی]]
| + | |
− | [[پرونده: Mumbai TajMahalHotel.jpg|چپ|200px|بندانگشتی|[[هتل کاخ تاجمحل]] در بمبئی]]
| + | |
− | هند، بخش بزرگ جنوب [[آسیا]] و [[شبه قاره هند]] را به خود اختصاص دادهاست. این کشور با [[پاکستان]]، [[بنگلادش]]، [[نپال]]، [[بوتان]]، [[چین]] و [[برمه]] هممرز است. جغرافیای هند به طور کلی به سه بخش تقسیم میشود:
| + | |
− | فلات بلند [[هیمالیا]]، جلگه [[گنگ]] و شبه جزیره جنوب هند که مناطق مختلف کوهستانی، دره رود خانهای، کویر، دشت و جنگل را در بر میگیرد. پائینترین سطح هند، در اقیانوس هند، با ارتفاع صفر و بلندترین نقطه این کشور، قله [[کانچنجونگا]]، با ارتفاع ۸۵۶۸ متر در هیمالیا قرار دارد که سومین قله مرتفع جهان است.<ref name=autogenerated1>وبگاه سفارت جمهوری اسلامی ایرات در دهلی نو</ref>
| + | |
− | | + | |
− | جفرافیای هند بسیار متنوع است و [[کوه]]، [[بیابان]]، [[دشت]]، تپه و [[فلات]] را شامل میشود. آب و هوای این کشور از [[آب و هوای حارهای|حارهای]] در جنوب تا [[آب و هوای معتدل]] در شمال متغیر است. مساحت ناحیهِ قابل کشت هند ۱٫۲۶۹٫۲۱۹ [[کیلومتر مربع]] (۷۸/۵۶٪ کل مساحت کشور) است که به دلیل رشد سوی جمعیت ر و افزایش [[شهرنشینی]] رو به کاهش است.<ref name="CIA"/>
| + | |
− | | + | |
− | سطح نواحی پوشیده از آب در هند معادل ۳۱۴٫۴۰۰ کیلومتر مربع است و میانگین باران این کشور ۱٫۱۰۰ میلیمتر در سال است. بیش از ۹۲ درصد استفاده آب در هند برای مصارف [[آبرسانی]] است که در سال ۱۹۷۴ حدود ۳۸۰ کیلومتر مربع بود و بر اساس پیشبینیها تا سال ۲۰۲۵ به سقف ۱٫۰۵۰ کیلومتر مربع میرسد که برابر با مصارف صنعتی و خانگی است. منابع آبی هند شامل رودخانهها، کانالها، آبگیرها، دریاچهها و سواحل غربی و شرقی [[اقیانوس هند]] و سایر [[خلیج|خلیجها]] و [[خلیج کوچک]] برای بیش از ۶ میلیون نفر در بخش [[ماهیگیری]] اشتغال ایجاد کردهاند. هند ششمین کشور تولیدکنندهِ ماهی در سطح جهان و دومین تولیدکنندهِ ماهی بومی در سطح جهان است.<ref name="CIA"/>
| + | |
− | | + | |
− | رودخانههای طویل هند، شامل: [[براهماپوترا]] و [[ایندوس]] ۲۹۰۰ کیلومتر، [[گنگ]]۲۵۰۰ کیلومتر، [[گوداواری]] ۱۴۷۰ کیلومتر، [[یامونا]] ۱۳۷۰ کیلومتر، [[نارمادا]] ۱۳۰۰ کیلومتر و [[رود کریشنا|کریشنا]] ۱۲۹۰ کیلومتر هستند. هند از آب و هوایی بسیار متنوع بهره میبرد، از شمال به رشتهکوههای [[هیمالیا]] ختم میشود و رودخانههای متعددی که از این بلندیها سرچشمه میگیرند هوایی بارانی و خاکی بارآور را به نواحی شمالی هند میبخشند. رودهای [[گنگ]] و [[براهماپوترا]] مهمترین این رودخانهها هستند که هر دو به [[خلیج بنگال]] سرازیر میشوند. هندوها همچنین رود [[گنگ]] را مقدس میدانند.<ref name=autogenerated1/> | + | |
− | | + | |
− | هند از زیست جانوری بسیار متنوعی بهره میبرد، منطقه حفاظت شدهای به وسعت ۱۴۱۲ کیلومتر مربع در استان [[گجرات]] تنها پناهگاه باقیمانده حدود ۳۰۰ [[شیر (گربهسان)|شیر]] آسیایی است. هند زیستگاه بسیاری از پستانداران بزرگ مانند [[فیل]] آسیایی، [[کرگدن]] تک شاخ و [[ببر]] میباشد. بیش از ۲۰۰۰ گونه [[پرنده]] و سه نوع [[تمساح]] در این کشور زندگی میکنند.
| + | |
− | | + | |
− | منابع اصلی [[مواد معدنی]] هند شامل [[زغالسنگ]] (از لحاظ میزان ذخایر در رده چهارم جهان قرار دارد) [[آهن]]، [[منگنز]]، [[میکا]]، [[بوکسیت]]، [[تیتانیوم]]، [[کرومیت]]، [[گاز طبیعی]]، [[الماس]]، [[نفت خام]]، [[سنگ آهک]]، [[توریوم]] (بیشترین در جهان در سواحل ایالت [[کرالا]]) میباشد. ذخایر [[نفت]] هند که در ساحل [[بمبئی]] در[[ماهاراشترا]]، [[گجرات]] و در شرق [[آسام]] وجود دارند، بیش از ۲۵٪ از نیازهای داخل را برطرف میکنند.<ref name="Datt-۱">{{یادکرد|فصل= ۷|کتاب=Indian Economy|ناشر= |چاپ= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال= |شابک= |نویسنده= Datt, Ruddar & Sundharam, K.P.M.|نویسندگان سایر بخشها=|ترجمه=|صفحه=90٬97٬98٬100 |زبان=en |مقاله= |ژورنال= |نشریه= |تاریخ= |دوره= |شماره= |شاپا=}}</ref>
| + | |
− | | + | |
− | == آب و هوا ==
| + | |
− | آب و هوای هند دارای تنوع بسیار قابل توجهی است و از کوهستانهای همیشه پوشیده از برف هیمالیا تا منطقه حاره و گرمسیری میانه و جنوب و کویر خشک غرب این کشور را دربر میگیرد.
| + | |
− | | + | |
− | چهار فصل هند شامل: ''سرد وخشک'' از ماه دسامبر تا فوریه، '' گرم و خشک'' از ماه مارس تا مه، ''فصل بارش'' از ماه ژوئن تا سپتامبر و ''معتدل'' در ماههای اکتبر و نوامبر است. به طور میانگین ۱۰۰۰ تا۱۵۰۰ میلمتر باران در سال، تقریباً سراسر هند را دربر میگیرد که این مقدار به ۲۵۰۰ میلیمتر در سواحل و ناحیه شمال شرقی هند میرسد.<ref name=autogenerated1/> میانگین بارندگی سالانه در [[بنگال غربی]] به بیش از ۱۱هزار میلیمتر در سال میرسد.<ref name=autogenerated1/>
| + | |
− | این کشور دارای آب و هوای بسیار متنوعی میباشد
| + | |
− | | + | |
− | == مردم ==
| + | |
− | {{اصلی|مردم هند}}
| + | |
− | هند دومین کشور پرجمعیت دنیا است و نزدیک به یک ششم جمعیت [[جهان]] را در خود جای دادهاست، تنوع [[نژاد|نژادی]]، [[فرهنگ|فرهنگی]]، [[زبان|زبانی]] و [[مذهب|مذهبی]] به این [[کشور]] چشم اندازی شگرف از همزیستی مسالمت آمیز میان اعتقادات گوناگون بخشیدهاست.
| + | |
− | | + | |
− | نژاد مردم هند، شامل: ۲۵ ٪ [[هندوآریائی]]، ۷۵ ٪ [[دراویدی]] و ۳ ٪ نژاد زرد است که این نژادها بر اساس شرایط مکانی، فرهنگی و دینی نیز دارای تقسیمات خاص خود هستند.
| + | |
− | | + | |
− | ۶۱٪ مردم هند باسواد هستند که این آمار در مردان ۷۳٫۴٪ و در زنان ۴۷٫۸٪ میباشد.<ref name="CIA"/>
| + | |
− | | + | |
− | == زبان ==
| + | |
− | | + | |
− | طبق آمار رسمی دولت در سال ۲۰۰۱، در سرزمین هند ۲۹ زبان دارای گویشور بالای یک میلیون نفر است و ۱۲۲ زبان دیگر دارای گویشورانی بیش از ده هزار نفر هستند.<ref>{{یادکرد-ویکی|پیوند = http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_national_languages_of_India#cite_note-2|عنوان = Languages of India|زبان = انگلیسی|بازیابی = ۵ می۲۰۰۸}}</ref> تعداد گویشها، لهجهها و زبانهایی که روزانه در این کشور مکالمه میشود بسیار بیشتر است. در حالی که زبانهای هندی و انگلیسی ارتباطات رسمی و امور دولتی را برعهده دارند، هر ایالت دارای زبانهای رسمی و ملی ویژه خود است برای نمونه زبان رسمی ایالت دهلی یا ناحیه ملی پایتخت به ترتیب انگلیسی، اردو و هندی است.
| + | |
− | | + | |
− | در [[قانون اساسی]] هند، زبان [[هندی]] (از شاخه زبانهای هند و ایرانی یا [[هندو اروپایی]]) زبان رسمی سراسر کشور اعلام شدهاست. افزون برآن در سال ۲۰۰۵ زبانهایی که بهعنوان زبانهای رسمی در ایالتهای هند شناخته شدهاند به ۲۲ زبان رسید که عبارتند از: [[هندی]]، [[اردو]]، [[آسامی]]، [[اوریا]]، [[بنگالی]]، [[بودو]]، [[پنجابی]]، [[تلوگو]]، [[زبان تامیلی|تامیلی]]، [[دوگری]]، [[سانتالی]]، [[سانسکریت]]، [[زبان سندی|سندی]]، [[زبان گجراتی|گجراتی]]، [[کنکانی]]، [[کشمیری]]، [[زبان کانادا|کانادا]]، [[مالایالم]]، [[میتی]]، [[مایتیلی]]، [[مراتی]] و [[زبان نپالی|نپالی]] نیز به رسمیت شناخته شدهاند.<ref>قانون اساسی هند، بخش ۱۷، ماده ۳۴۳</ref> این زبانها به دو شاخه اصلی [[دراویدی]] (۲۲٪) که بیشتر در جنوب هند تکلم میشوند و [[هندو اروپایی]](۷۰٪) تقسیم میشوند<ref>.{{یادکرد-ویکی|پیوند = http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_national_languages_of_India#cite_note-2|عنوان = Languages of India|زبان = انگلیسی|بازیابی = ۵ می۲۰۰۸}}</ref>
| + | |
− | در هند ۴۲۸ زبان وجود دارد که ۴۱۵ زبان زنده هستند و کاربرد دارند و ۱۳ زبان امروزه منسوخ شدهاست.<ref>[http://www.ethnologue.com/show_country.asp?name=IN ethnologue.com: Languages of India]</ref>
| + | |
− | | + | |
− | زبانهای سانسکریت و تامیل زبانهای اصلی و سنتی هند شناخته میشوند و در طول تاریخ طولانی این سرزمین در تغییر و تحول زبانهای رایج در این منطقه زبانهای [[فارسی]] و [[زبان انگلیسی|انگلیسی]] نقش مهمی بر عهده داشتهاند. سالیان دراز حکومت استعماری [[بریتانیا]] بر [[شبه قاره هند]] و انجام بخش عمدهای از امور اداری به زبان انگلیسی موجب شده این زبان، زبان دوم بسیاری از مردم هند باشد.
| + | |
− | | + | |
− | ===== زبان فارسی در هند =====
| + | |
− | {{اصلی|زبان و ادب فارسی در هند}}
| + | |
− | | + | |
− | [[زبان فارسی]] پیش از آنکه هند مستعمره انگلستان شود، دومین زبان رسمی این کشور و زبان فرهنگی و علمی بهشمار میرفت. اما پس از استعمار، انگلیسیها در سال ۱۸۳۲ انگلیسی به تدریج جایگزین فارسی شد. زبان فارسی در دورهٔ غزنویان به هند راه یافت در آن دوره پارسی، زبان ادبیات، شعر، فرهنگ و دانش بود. با تأسیس امپراتوری گورکانی به اوج پیشرفت خود در هند رسید و زبان رسمی هند شد.
| + | |
− | | + | |
− | زبان فارسی هند شاعران بزرگی همچون [[بیدل دهلوی]]، و [[امیر خسرو دهلوی]] و دستگاه شعری [[سبک هندی]] را در خود پروراند. از دیگر شاعران نامدار فارسی زبان شبه قاره هند، میتوان از [[اقبال لاهوری]] نام برد.<ref>[http://iranianindia.blogfa.com/cat-1.aspx وبگاه دوستداران ایران در هند]</ref>
| + | |
− | | + | |
− | زبان فارسی هشت قرن پیش وارد هند شد، ۷۰۰ سال بر تارک اندیشه، روابط، سیاست، اقتصاد و فرهنگ مردم هند حاکمیت داشت. به گونهای که کلیه آثار مهم فرهنگی، مذهبی، سیاسی، ادبی، مکاتبات، اسناد شخصی ودولتی و احکام قضایی هند به زبان فارسی نوشته میشد. لازم به ذکر است که هماکنون در دانشگاهها و کالجهای هند بیش از پنجاه بخش زبان فارسی بهفعالیت اشتغال دارند و بیش از یکصد مدرسه و دبیرستان فعالانه به تدریس زبان فارسی میپردازند.<ref name=autogenerated1/>
| + | |
− | | + | |
− | زبان [[فارسی]] از آن رو که قرنها زبان رسمی دربار [[گورکانیان هند]] بود، تاثیر قابل ملاحظهای بر زبانهای رایج در شبه قاره هند بهویژه بر [[زبان اردو]] داشتهاست.
| + | |
− | | + | |
− | == ادیان ==
| + | |
− | {{اصلی|اسلام در هند}}
| + | |
− | هند معجونی از ادیان مختلف و فرقههای مذهبی گوناگون است که اغلب آنها از [[هندوگرایی]]، [[اسلام]] و [[بوداگرایی]] نشات گرفتهاند.
| + | |
− | | + | |
− | حدود ۸۰٫۵٪ مردم هند پیرو آئینهای [[هندو]] و حدود ۱۳٫۴٪ مسلمان هستند. هند همچنین بیش از ۲٫۳٪ [[مسیحی]] و ۱٫۹٪ [[سیک]] دارد. هند اگرچه زادگاه آئین [[بودا]] بوده، اما جمعیت [[بودائی|بودائیان]] هند در حال حاضر تنها حدود ۰٫۸٪ برآورد میشود. علاوهبر آن پیروان آیین [[جینیسم]]۰٫۸٪ و مجموع پیروان دین [[زرتشتی]]، [[یهودی]]، [[بهایی]] و بقیه مذاهب ۰٫۴٪ میباشد.<ref name="CensusRel">{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |چاپ= |شهر= |کوشش= |ویرایش= Census of India |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخشها=|ترجمه=|صفحه= |زبان=en |مقاله= [http://www.censusindia.gov.in/Census_Data_2001/India_at_glance/religion.aspx Census of India ۲۰۰۱, Data on Religion] |ژورنال= |نشریه= |تاریخ= |دوره= |شماره= |شاپا=}} Retrieved on November 22, {{چر}}2007.</ref> با این وجود هند بزرگترین اجتماع فرقه [[احمدیه]] و مذاهب ایرانی [[بهائی]] و [[زرتشتی]] در سراسر جهان است. مسلمانان بیشتر در [[دهلی]]، [[بنگال غربی]] و نواحی شمال غربی کشور زندگی میکنند و در [[کشمیر]] بیشتر جمعیت را تشکیل دادهاند. به این ترتیب هند پس از [[اندونزی]] و [[پاکستان]] پرشمارترین جمعیت مسلمان جهان را داراست.<ref name=autogenerated1/>
| + | |
− | | + | |
− | زرتشتیان، ازمهمترین اقلیتهای دینی هند هستند که به [[پارسیان هند|پارسی]] معروفند و طی بیش از پنج سده اولیه حمله اعراب به ایران، از ایران به هند مهاجرت کردهاند و بیشتر در مناطق مختلف [[گجرات]] و [[مهاراشترا]] به مرکزیت [[بمبئی]] اقامت دارند. اگر چه جمعیت آنان کمتر از۲۰۰ هزار نفر است، اما نزدیک به ۱۷ ٪ اقتصاد هند را در دست دارند. شرکتهای بزرگی مانند: «[[تاتا]]» و «[[گودریج]]»، متعلق به زرتشتیان است. گروه دیگری از اقلیتهای کم جمعیت [[بهره|بهرهها]] هستند که قدرت اقتصادی مهمی در هند دارند. صاحب شرکت معروف «[[ویپرو]]» که جزو ثروتمندترین افراد جهان میباشد، از این فرقهاست.<ref name=autogenerated1/>
| + | |
| | | |
| == تاریخ == | | == تاریخ == |
− | {{اصلی|تاریخ هند}}
| + | پیشینه حضور انسان در شبه قاره هند به دویست تا چهارصد هزار سال میرسد. اما اولین تمدن به معنای واقعی در این سرزمین، تمدن حوزه رود سند با قدمت نزدیک به سه هزار سال است که با تمدن شهر سوخته در ایران همزمان بوده و با آن مراودات نزدیک داشتهاست و تقریباً پس از ورود آریائیها بین سالهای ۲۰۰۰ تا ۱۸۰۰ پیش از میلاد، هر دو از بین رفتهاند. |
− | پیشینه حضور انسان در شبه قاره هند به دویست تا چهارصد هزار سال میرسد. اما اولین تمدن به معنای واقعی در این سرزمین، تمدن حوزه [[رود سند]] با قدمت نزدیک به سه هزار سال است که با تمدن [[شهر سوخته]] در ایران همزمان بوده و با آن مراودات نزدیک داشتهاست و تقریباً پس از ورود [[آریائی|آریائیها]] بین سالهای ۲۰۰۰ تا ۱۸۰۰ پیش از میلاد، هر دو از بین رفتهاند. | + | |
| | | |
− | ورود [[آریائی|آریائیها]] به هند در فرهنگ، دین و ادبیات و نظام اجتماعی این سرزمین بسیار تأثیرگذار بودهاست. از جمله میتوان به شکلگیری زبان [[سانسکریت]]، تدوین متون مقدس [[هندو]] و پیدایش سیستم طبقاتی جامعه هند اشاره نمود. | + | ورود آریائیها به هند در فرهنگ، دین و ادبیات و نظام اجتماعی این سرزمین بسیار تأثیرگذار بودهاست. از جمله میتوان به شکلگیری زبان سانسکریت، تدوین متون مقدس هندو و پیدایش سیستم طبقاتی جامعه هند اشاره نمود. |
| | | |
− | اولین امپراتوری در هند با حکومت دودمان [[موریا]] بین سالهای ۳۲۶ تا ۲۰۰ پیش از میلاد شکل گرفت. قدرتمندترین حاکم تاریخ هند تا قبل از گورکانیان، [[آشوکا|آشوکای]] بزرگ نام دارد که سومین شاه این سلسلهاست. وی در تمام جنبههای هنری و اجتماعی و سیستم اداری از [[هخامنشیان]] ایران الهام میگرفت. آثار بسیار مهم حجاری این دوره مانند پیکره چهار شیر (نماد ملی هند) بسیار تحت تاثیر حجاری [[تخت جمشید]] است. | + | اولین امپراتوری در هند با حکومت دودمان موریا بین سالهای ۳۲۶ تا ۲۰۰ پیش از میلاد شکل گرفت. قدرتمندترین حاکم تاریخ هند تا قبل از گورکانیان، آشوکای بزرگ نام دارد که سومین شاه این سلسلهاست. وی در تمام جنبههای هنری و اجتماعی و سیستم اداری از هخامنشیان ایران الهام میگرفت. آثار بسیار مهم حجاری این دوره مانند پیکره چهار شیر (نماد ملی هند) بسیار تحت تاثیر حجاری تخت جمشید است. |
| | | |
− | از سال ۳۲۷ تا ۳۲۶ پیش از میلاد اسکندر به [[هندوستان]] حمله میکند.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.iranicaonline.org/pages/chronology-1 |عنوان=CHRONOLOGY OF IRANIAN HISTORY PART 1 | ناشر =iranica |تاریخ =۲۶ آذر ۱۳۹۳ |تاریخ بازبینی=۲۶ آذر ۱۳۹۳}}</ref> | + | از سال ۳۲۷ تا ۳۲۶ پیش از میلاد اسکندر به هندوستان حمله میکند. |
| + | دومین سلسله قدرتمند به نام گوپتا از سال ۳۲۰ تا ۵۵۰ میلادی در شمال هند حاکمیت داشته و پس از گوپتاها تا قرن سیزده میلادی حکومتهای زیادی در شمال هند با درگیری، شکست و پیروزی یکی پس از دیگری برروی کار آمدند. باتوجه به عدم قدرتمندی این حکومتها، جنوب هند امنیت وآرامش بیشتری نسبت به شمال داشت و سرگرم تعامل و تجارت با اعراب مسلمان و منطقه جنوب آسیا بود و نقش مهمی در روابط خاور میانه با خاور دور ایفا میکرد. |
| | | |
− | دومین سلسله قدرتمند به نام [[گوپتا]] از سال ۳۲۰ تا ۵۵۰ میلادی در شمال هند حاکمیت داشته و پس از گوپتاها تا قرن سیزده میلادی حکومتهای زیادی در شمال هند با درگیری، شکست و پیروزی یکی پس از دیگری برروی کار آمدند. باتوجه به عدم قدرتمندی این حکومتها، جنوب هند امنیت وآرامش بیشتری نسبت به شمال داشت و سرگرم تعامل و تجارت با اعراب مسلمان و منطقه جنوب آسیا بود و نقش مهمی در روابط [[خاور میانه]] با [[خاور دور]] ایفا میکرد.<ref name=autogenerated1/>
| + | اولین تماس اسلام با آسیای جنوبی، سال هفتصد و یازده میلادی است که مسلمانان تا کناره رود سند که هم اکنون در پاکستان است پیش آمدند. در قرن دهم میلادی [[سلطان محمود غزنوی]] منطقه [[پنجاب]] را تصرف کرد و بارها به شمال هند حمله کرد. تا قرن سیزدهم تاخت و تازهای زیادی از سوی ایران و [[آسیای مرکزی]] به هند صورت میگرفت، اما چندان ماندگار نبودند، تا اینکه در این زمان مسلمانان، شهر دهلی را تصرف کردند و اولین حکومت مسلمانان، به نام دوران سلطنت یا غلامان مسلمان را بنیان گذاشتند واسلام رسماً بر هند حاکم شد. |
| | | |
− | اولین تماس اسلام با آسیای جنوبی، سال هفتصد و یازده میلادی است که مسلمانان تا کناره رود سند که هم اکنون در پاکستان است پیش آمدند. در قرن دهم میلادی [[سلطان محمود غزنوی]] منطقه [[پنجاب]] را تصرف کرد و بارها به شمال هند حمله کرد. تا قرن سیزدهم تاخت و تازهای زیادی از سوی ایران و [[آسیای مرکزی]] به هند صورت میگرفت، اما چندان ماندگار نبودند، تا اینکه در این زمان مسلمانان، شهر دهلی را تصرف کردند و اولین حکومت مسلمانان، به نام دوران سلطنت یا غلامان مسلمان را بنیان گذاشتند واسلام رسماً بر هند حاکم شد.<ref name=autogenerated1/>
| + | در سال ۱۵۲۶ «[[بابر|بابُر]]» از نوادگان [[تیمور]] بر هند تسلط یافت و سلسله گورکانیان یا امپراتوری مغولی هند را بنیان گذاشت. این سلسله از ۱۵۲۶ میلادی تا ۱۸۵۷ میلادی در بخش بزرگی از شبه قاره هند فرمانروایی کرد. حکمرانان این سلسله به تدریج تمامی شبه قاره را تحت فرمان گرفتند. [[اکبرشاه]] امپراتور بزرگ این سلسله که سیاست مدارا با غیرمسلمانان هندی را درپیش گرفت را بزرگترین و مقتدرترین پادشاه هند میدانند. اما پس از مدتی بخشهایی از جنوب هند از اختیار آنان خارج شد. این دودمان آخرین دوران طلایی امپراتوریهای اسلامی به شمار میرود و در نیمه سده ۱۷ میلادی و در زمان [[شاه جهان]] بزرگترین و ثروتمندترین امپراتوری جهان بود. در سال ۱۷۳۹ میلادی با حمله [[نادرشاه افشار]] به هند مقدمات انقراض این امپراتوری فراهم شد و در سال ۱۸۵۷ پس از سالها نبرد سرانجام کمپانی هند شرقی توانست این امپراتوری را منقرض کرده و سرزمینهای آنرا تصرف کند. |
| | | |
− | در سال ۱۵۲۶ «[[بابر|بابُر]]» از نوادگان [[تیمور]] بر هند تسلط یافت و سلسله [[گورکانیان]] یا امپراتوری مغولی هند را بنیان گذاشت. این سلسله از ۱۵۲۶ میلادی تا ۱۸۵۷ میلادی در بخش بزرگی از [[شبه قاره هند]] فرمانروایی کرد. حکمرانان این سلسله به تدریج تمامی شبه قاره را تحت فرمان گرفتند. [[اکبرشاه]] امپراتور بزرگ این سلسله که سیاست مدارا با غیرمسلمانان هندی را درپیش گرفت را بزرگترین و مقتدرترین پادشاه هند میدانند. اما پس از مدتی بخشهایی از جنوب هند از اختیار آنان خارج شد. این دودمان آخرین دوران طلایی [[امپراتوریهای اسلامی]] به شمار میرود و در نیمه سده ۱۷ میلادی و در زمان [[شاه جهان]] بزرگترین و ثروتمندترین امپراتوری جهان بود. در سال ۱۷۳۹ میلادی با حمله [[نادرشاه افشار]] به هند مقدمات انقراض این امپراتوری فراهم شد و در سال ۱۸۵۷ پس از سالها نبرد سرانجام [[کمپانی هند شرقی]] توانست این امپراتوری را منقرض کرده و سرزمینهای آنرا تصرف کند.<ref>{{یادکرد-ویکی|پیوند =http://en.wikipedia.org/wiki/Indian_Rebellion_of_1857|عنوان =Indian Rebellion of 1857|زبان = انگلیسی|بازیابی = ۸ مارس ۲۰۱۰}}</ref> | + | در سال ۱۵۱۰ میلادی پرتغالیها به عنوان اولین مهاجمان اروپایی در گوا مستقر شدند. هنگامی که طوایف «مراتی» و «سیک» علیه حکومت پادشاهان گورکانی قیام کردند، بریتانیاییها و فرانسویها در قرن ۱۸ مناطقی برای خود از هند جدا کردند و بنیاد حکومت [[بریتانیای کبیر]] در هند استوار گردید. |
| | | |
− | در سال ۱۵۱۰ میلادی [[پرتغال|پرتغالیها]] به عنوان اولین مهاجمان [[اروپا|اروپایی]] در [[گوا]] مستقر شدند. هنگامی که طوایف «[[مراتی]]» و «[[سیک]]» علیه حکومت پادشاهان گورکانی قیام کردند، [[بریتانیا|بریتانیاییها]] و [[فرانسه|فرانسویها]] در قرن ۱۸ مناطقی برای خود از هند جدا کردند و بنیاد حکومت [[بریتانیای کبیر]] در هند استوار گردید.
| + | دولت بریتانیا بر اثر شورشهای سال ۱۸۵۷ میلادی در هند، کمپانی هند شرقی بریتانیا را که گردانندهٔ هند بود منحل کرد و به این سرزمین خودمختاری داده شد. و در سالهای ۱۹۰۶ تا ۱۹۱۵، دولت بریتانیا ناچار شد که ادارهٔ بعضی از امور کشور را به مردم هند واگذار نماید. در این هنگام رهبر بزرگ جنبش استقلال هند، [[ماهاتما گاندی]] قیام کرد و علیه استبداد بریتانیا به مبارزه پرداخت. |
− | | + | |
− | دولت [[بریتانیا]] بر اثر [[شورشهای سال ۱۸۵۷ میلادی در هند]]، [[کمپانی هند شرقی بریتانیا]] را که گردانندهٔ هند بود منحل کرد و به این سرزمین خودمختاری داده شد. و در سالهای ۱۹۰۶ تا ۱۹۱۵، دولت [[بریتانیا]] ناچار شد که ادارهٔ بعضی از امور کشور را به مردم هند واگذار نماید. در این هنگام رهبر بزرگ [[جنبش استقلال هند]]، [[ماهاتما گاندی]] قیام کرد و علیه استبداد [[بریتانیا]] به مبارزه پرداخت. | + | |
− | | + | |
− | سپس اختلاف شدیدی در بین سران هند و سران مسلمانان هند که رهبر آنها [[محمدعلی جناح]] بود بوجود آمد. قصد مسلمانان این بود که کشوری مرکب از مناطق مسلمان هند تشکیل دهند. در آن هنگام بریتانیا قوانینی وضع نمود که بهموجب آن به هند و [[سیلان]] و [[پاکستان]] استقلال داده شد. در ماه اوت ۱۹۴۷ م. آخرین سرباز [[بریتانیا|بریتانیایی]] خاک هند را ترک گفت، و در تاریخ ژانویهٔ ۱۹۵۰ هند حکومت جمهوری مستقل خود را اعلام نمود و به عضویت [[اتحادیه کشورهای همسود|اتحادیه کشورهای مشترکالمنافع بریتانیا]] درآمد. اختلافات مرزی دولت هند با پاکستان در منطقهٔ [[کشمیر]] هنوز برطرف نشدهاست.
| + | |
− | | + | |
− | == تقسیمات کشوری ==
| + | |
− | {{نقشه ایالتها و مناطق هند}}
| + | |
− | کشور هند شامل ۲۸ ایالت و ۷ ناحیه همپیوستهاست.<ref name="BBC_۱۱۵۴۰۱۹">{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |چاپ= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخشها=|ترجمه=|صفحه= |زبان=en |مقاله= [http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/country_profiles/1154019.stm Country profile: India] |ژورنال= |نشریه=[[BBC]] |تاریخ= |دوره= |شماره= |شاپا=}}</ref>
| + | |
− | | + | |
− | == ایالتها ==
| + | |
− | {{Div col|cols=۲}}
| + | |
− | * ۱• [[آندرا پرادش]]
| + | |
− | * ۲• [[آروناچال پرادش]]
| + | |
− | * ۳• [[آسام]]
| + | |
− | * ۴• [[بیهار]]
| + | |
− | * ۵• [[چاتیسگر]]
| + | |
− | * ۶• [[گوآ]]
| + | |
− | * ۷• [[گجرات]]
| + | |
− | * ۸• [[هاریانا]]
| + | |
− | * ۹• [[هیماچال پرادش]]
| + | |
− | * ۱۰• [[جامو و کشمیر]]
| + | |
− | * ۱۱• [[جارکاند]]
| + | |
− | * ۱۲• [[کارناتاکا]]
| + | |
− | * ۱۳• [[کرالا]]
| + | |
− | * ۱۴• [[مادایا پرادش]]
| + | |
− | * ۱۵• [[ماهاراشترا]]
| + | |
− | * ۱۶• [[مانیپور]]
| + | |
− | * ۱۷• [[مگالایا]]
| + | |
− | * ۱۸• [[میزورام]]
| + | |
− | * ۱۹• [[ناگالند]]
| + | |
− | * ۲۰• [[اوریسا]]
| + | |
− | * ۲۱• [[پنجاب]]
| + | |
− | * ۲۲• [[راجستان]]
| + | |
− | * ۲۳• [[سیکیم]]
| + | |
− | * ۲۴• [[تامیل نادو]]
| + | |
− | * ۲۵• [[تریپورا]]
| + | |
− | * ۲۶• [[اوتار پرادش]]
| + | |
− | * ۲۷• [[اوتارانچاند]]
| + | |
− | * ۲۸• [[بنگال غربی]]
| + | |
− | {{Div col end}}
| + | |
− | | + | |
− | == ناحیههای همپیوسته ==
| + | |
− | | + | |
− | A• [[جزایر آندامان و نیکوبار]]
| + | |
− | B• [[چندیگر]]
| + | |
− | C• [[دادرا و ناگار هاولی]]
| + | |
− | D• [[دامان و دیو]]
| + | |
− | E• [[لاکشادویپ]]
| + | |
− | F• [[دهلی|ناحیه پایتختی ملی دهلی]]
| + | |
− | G• [[پودوچری]]
| + | |
− | | + | |
− | == سیاست ==
| + | |
− | | + | |
− | حکومت هند را بزرگترین [[دموکراسی]] جهان مینامند.<ref name="largestdem۱">{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |چاپ= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخشها=|ترجمه=|صفحه= |زبان=en |مقاله= [http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/country_profiles/1154019.stm Country profile: India] |ژورنال= |نشریه=[[BBC]] |تاریخ=[[۹ ژانویه]] [[2007]] |دوره= |شماره= |شاپا=}} Retrieved on 2007-03-21.</ref><ref name="largestdem۲">{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |چاپ= |شهر= |کوشش= |ویرایش= [[United Nations Department of Economic and Social Affairs]] |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخشها=|ترجمه=|صفحه= |زبان=en |مقاله= [http://www.un.org/esa/population/pubsarchive/india/ind1bil.htm World's Largest Democracy to Reach One Billion Persons on Independence Day] |ژورنال= |نشریه=[[سازمان ملل متحد]]: [[Commission on Population and Development|Population Division]] |تاریخ= |دوره= |شماره= |شاپا=}} Retrieved on 2007-12-06.</ref> استقلال هند (که در آن هنگام [[پاکستان]]، [[بنگلادش]] و [[نپال]] را هم دربر میگرفت.) در [[۱۵ اوت]] [[۱۹۴۷ (میلادی)|۱۹۴۷]] ([[۲۳ مرداد]] [[۱۳۲۶]]) اعلام شد. [[جواهر لعل نهرو]] که «پاندیت» به معنی «معلم» خوانده میشد و یکی از بزرگترین رهبران [[جنبش استقلال هند]] از [[کنگره ملی هند]] بود به عنوان اولین [[نخستوزیر هند]] انتخاب شد.
| + | |
− | | + | |
− | [[قانون اساسی]] هند در سال ۱۹۴۹ به تصویب رسید و از ۲۶ ژانویه ۱۹۵۰ به اجرا درآمد که از آن هنگام تاکنون بدون تغییر اساسی با موفقیت اجرا شدهاست. این [[قانون]] به دولتهای ایالتی اختیارات گستردهای اعطا کردهاست. در نظام سیاسی هند، [[نخست وزیر]] بالاترین مقام اجرایی کشور است و [[رئیس جمهور]] مقامی تشریفاتی است که معمولاً از میان چهرههای دارای محبوبیت گسترده در سراسر [[کشور]] انتخاب میشود.
| + | |
− | | + | |
− | حزبی که اکثریت آرا را در انتخابات به دست آورد، نخست وزیر را تعیین میکند و با احزاب ائتلافی هیئت دولت را تشکیل میدهد. رئیس جمهور از جمعبندی آراء نمایندگان مجالس مرکزی و ایالتی از میان کاندیداهای احزاب تعیین میگردد. کمیسیون انتخابات این کشور یک نهاد مستقل دولتی است که اختیار کامل در تشخیص شرایط برگزاری و نظارت کامل بر برگزاری انتخابات را دارد. حداقل سن قانونی رای دهندگان ۱۸ سال است.<ref name=autogenerated1/>
| + | |
− | | + | |
− | [[قوه مقننه]] هند دربرگیرنده دو مجلس با نامهای [[لوک سابا]] (مجلس عوام) و [[راجیاسابا]] (مجلس سنا) ست. نمایندگان راجیا سابا ۲۵۰ نفرند که ۱۲ تن را [[رئیس جمهور]] و بقیه را نمایندگان مجالس ایالتی برمیگزیند. سناتورها باید در زمینه [[ادبیات]]، [[علم]]، [[هنر]] و مسائل اجتماعی متخصص باشند. همچنین ریاست جلسات این مجلس با معاون [[رئیس جمهور]] است. لوک سابا ۵۴۵ نماینده دارد که ۵۳۰ تن با رای مستقیم شهروندان و ۱۳ تن از ۷ فرمانداری کل انتخاب میشوند، ۲ نفر را نیز رئیس جمهور از میان [[بریتانیا|بریتانیاییهای]] هندی تبار برمیگزیند. [[نخست وزیر]] از سوی [[حزب]] حاکم در مجلس لوک سابا معرفی میشود.
| + | |
− | | + | |
− | اولین [[انتخابات سراسری]] هند در ۱۹۵۲ برگزارشد. از آن زمان تا سال ۱۹۶۷ [[حزب کنگره]] پیوسته بیش از ۷۳٪ کرسیهای لوک سابا را در اختیار داشت، اما پس از آن احزاب دیگر به ویژه حزب ناسیونالیست [[بهاراتیا جاناتا]] و احزاب ایالتی رشد چشمگیری را در محبوبیت خود شاهد بودهاند.
| + | |
− | | + | |
− | تنها یک بار وقفهای در روند [[دمکراسی]] این کشور ایجاد شد، آن هم در اواخر دهه ۱۹۷۰ که درگیریهای داخلی منجر به اعلام حالت فوقالعاده از سوی [[ایندیرا گاندی]] و در نهایت سرنگونی [[دولت]] وی توسط[[ارتش]] شد. گفتنی است یکی از مهمترین عوامل نارضایتی از [[ایندیرا گاندی]] برنامههای او برای ترویج [[تنظیم خانواده]] به منظور کاهش رشد سرسامآور جمعیت بود.
| + | |
− | | + | |
− | ==== ریاست جمهوری در هند ====
| + | |
− | رئیسجمهوری هند به طور غیرمستقیم با آرای [[پارلمان هندوستان|پارلمان هند]] که شامل مجالس قانونگذاری (مجلس نمایندگان)، معروف به [[لوکسابا]] که [[مجلس سفلا]] گویند و [[مجلس علیا|مجلس علیای هند]] معروف به [[راجیا سابا]] و همچنین مجلس قانونگذاری ایالتها انتخاب میشود.
| + | |
− | | + | |
− | در انتخابات ریاست جمهوری هند علاوه بر نمایندگان پارلمانی، نمایندگان کشوری در ایالتهای مختلف (مجالس ایالتی) نیز شرکت میکنند که با احتساب رای نمایندگان پارلمان در مجموع ۴۸۹۶ نماینده هستند که [[رئیسجمهور]] را برای یک دوره پنج ساله انتخاب میکنند.<ref>[http://www.yjc.ir/fa/news/4030975 در هند، رئیس جمهور را چهار هزار و 896 نماینده از پارلمان ملی و مجالس ایالتی برای یک دوره پنج ساله انتخاب میکنند. ]</ref>
| + | |
− | | + | |
− | سمت ریاست جمهوری هند هرچند حالت تشریفاتی دارد اما این سمت بالاترین مقام اجرایی بوده و از اختیارات قانونی گستردهای برخوردار است.
| + | |
− | رئیسجمهوری رییس رسمی قوای مقننه، مجریه و قضاییه و همچنین فرمانده کل نیروهای مسلح این کشور است.
| + | |
− | | + | |
− | بر اساس ماده ۵۳ قانون اساسی هند، رئیسجمهوری میتواند از قدرتهای قانونی خود بطور مستقیم، به استثنای موارد بسیار معدودی استفاده کند، ولی شورای وزرای تحت ریاست نخست وزیر همه قدرتهای رییس جمهوری را عملاً اجرا میکند.<ref>[http://fa.azadnegar.com/shoseinm/news/159512.html سمت ریاست جمهوری در هند]</ref>
| + | |
− | | + | |
− | ==== احزاب مهم ====
| + | |
− | | + | |
− | بیش از ۷۰۰ [[حزب]] سیاسی در هند وجود دارد که به سه گروه ملی، منطقهای (ایالتی) و محلی تقسیم میشوند. از میان آنها [[حزب کنگره]]، حزب [[بهاراتیا جاناتا]] (BJP) و حزب [[کمونیست مارکسیست هند]] (CPI-M)، از بزرگترین احزاب بهشمار میروند.
| + | |
− | | + | |
− | حزب کنگره ملی هند (INC) در سال ۱۸۸۵ تأسیس شد و در سال ۱۹۱۴ با ورود مهاتما گاندی به این حزب دوره جدیدی در فعالیتهای آن آغاز گردید. گاندی با رهبری حزب کنگره پرچمدار نهضت استقلال هند شد و در اثر مبارزات این حزب، سرانجام هند در سال ۱۹۴۷ به استقلال رسید. حکومت هند پس از استقلال، بیش از چهار دهه در دست حزب کنگره قرار داشت.
| + | |
− | | + | |
− | حزب بهاراتیا جاناتا (BJP) که در سال ۱۹۸۰ تأسیس شد، طی ۲۰ سال به تدریج از قدرت چشمگیری برخوردار گردید. پس از واقعه تخریب [[مسجد بابری]]، این حزب توانست طی سالهای ۱۹۹۸ تا ۲۰۰۴ قدرت را در دست داشته باشد. این حزب اگرچه مجدداً قدرت را به حزب کنگره واگذار کرد، ولی همچنان به عنوان یک رقیب جدی برای حزب کنگره باقیماند.<ref name=autogenerated1/>
| + | |
− | | + | |
− | هند یک جمهوری فدرال است که از زمان استقلال، دولتی مردمسالار داشتهاست. سیاست هند در قبضهٔ میانه-چپروها، کنگره ملی هند (INC)، راستیها، حزب(Bharatiya Janata (BJP، چپیها، حزب کمونیست هند (CPI)، حزب کمونیست هند (مارکسیست) و تعدادی حزب منطقهای که یا میانه-راست و یا میانه-چپ هستند. با وجود طیف سیاسی گسترده و مختلف این احزاب، لزوم تشکیل دولت ائتلافی برای ایجاد حکومت، افزایش افراد طبقهِ اجتماعی متوسط که خواستار لیبرال شدن وکنترل [[کسری بودجه|کسری سالانه]] بهویژه در سطوح دولتی هستند، بهاین معنا است که تمامی احزاب سیاسی دیدی متعادل نسبت به اصلاحات اقتصادی دارند.<ref name="theecon-india-next۵۰yrs">{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |چاپ= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخشها=|ترجمه=|صفحه= |زبان=en |مقاله= [http://economist.com/displaystory.cfm?story_id=S&)H8/RQ;" India’s next ۵۰ years] |ژورنال= |نشریه=The Economist |تاریخ=[[۱۴ اوت]] [[1997]] |دوره= |شماره= |شاپا=}}</ref><ref name="theecon-theplot-thickens">{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |چاپ= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخشها=|ترجمه=|صفحه= |زبان=en |مقاله= [http://economist.com/displaystory.cfm?story_id=S&(8%20+RQ?$ The plot thickens] |ژورنال= |نشریه=The Economist |تاریخ=[[۳۱ مه]] [[2001]] |دوره= |شماره= |شاپا=}}</ref><ref name="theecon-voters-surprise">{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |چاپ= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخشها=|ترجمه=|صفحه= |زبان=en |مقاله= [http://economist.com/displaystory.cfm?story_id=S')84+RQ3+!@%20, The voters' big surprise] |ژورنال= |نشریه=The Economist |تاریخ=[[۱۳ مه]] [[2004]] |دوره= |شماره= |شاپا=}}</ref>
| + | |
− | | + | |
− | [[پرونده: BOMBAY 7.jpg |چپ|200px|بندانگشتی| ساختمانی زیبا از دوران انگلیس]]
| + | |
− | [[پرونده: BOMBAY 8.jpg|چپ|200px|بندانگشتی| کرافت مارکت ـ بازار تاریخی بمبی]]
| + | |
− | [[پرونده: Hend 1.jpg |چپ|200px|بندانگشتی| پارک برینداوان ـ میسور]]
| + | |
− | | + | |
− | == نظام قضایی ==
| + | |
− | | + | |
− | هند به تبعیت از حقوق انگلستان از نظام حقوقی [[کامن لا]] پیروی میکند. تشکیلات قضائی این کشور نیز با وجود پذیرش [[فدرالیسم]] در [[قانون اساسی]] بسیار منسجم است و تمایل زیادی به یکپارچگی دارد. سلسله مراتب [[دادگاه|دادگاهها]] دراین کشور به این صورت است:
| + | |
− | * دیوان عالی (Supreme Court of India)
| + | |
− | * دادگاه عالی ایالتی(The High Court)
| + | |
− | * دادگاه تالی (Subordinate court)
| + | |
− | | + | |
− | دادگاههای تالی دارای شعب کیفری و حقوقی میباشند و در سطح شهرها فعالیت میکنند البته در روستاها خانههای انصاف (پنجایات) نیز وجود دارد که معتمدین محلی به حل اختلاف از طریق کدخدامنشی مبادرت میکنند.
| + | |
− | | + | |
− | [[دیوان عالی]] هند از یک رئیس و ۲۵ [[قاضی]] عضو تشکیل میشود که توسط [[رئیس جمهور]] پس از مشورت با رئیس دیوان و وزرای [[کابینه]] انتخاب میشوند، رئیس دیوان نیز از سوی رئیس جمهور با مشورت قضات دیوان ودادگاههای عالی ایالتی تعیین میشود. دیوان عالی این کشور از لحاظ گستردگی اختیارات در موقعیت کمنظیری قرار دارد، این دیوان نقش نگهبان [[قانون اساسی]] را ایفا میکند و توان لغو قوانین مجلس فدرال و مجالس ایالتی را داراست و در موارد اختلاف میان دولت فدرال و دولتهای ایالتی رای دیوان حرف آخر را میزند. این دیوان به مانند [[مجلس لردان]] انگلیس بالاترین مرجع پژوهش در کشور است و در مواردی که حکم اعدام صادر شده، استیناف از دیوان به شکل یک حق پذیرفته شدهاست.
| + | |
− | | + | |
− | علاوه بر این قوه قضائیه از قوه مقننه کاملاً مستقل است، حقوق و مزایای قضات و مخارج نظام قضائی از ردیف بودجه مجزائی تامین میشود که مستلزم رای گیری در پارلمان نیست، مجلس حتی از بحث درباره اختیارات و تصمیمات قضات دیوان عالی و دادگاههای عالی ممنوع است مگر زمانی که پیشنهاد برکناری قاضی توسط رئیس جمهور مطرح شود و [[مجلس]] با دو سوم آراء آن را تصویب کند.
| + | |
− | | + | |
− | == موقعیت راهبردی ==
| + | |
− | | + | |
− | در قاره [[آسیا]] یک بازی ۴ نفره بین [[چین]]، هند، [[ژاپن]] و [[ایالات متحده آمریکا]] در جریان است. هند عضو ناظر پیمان امنیتی [[سازمان همکاری شانگهای]] میباشد. هند با رهبران [[چین]] برای رفع اختلافات مرزی وارد مذاکره شدهاست. [[چین]] هم قصد دارد با دور زدن اتحاد [[ژاپن]] و [[آمریکا]] و دنبال کردن سیاست «دیپلماسی نامتقارن» جایگاه نوینی در عرصه جهانی برای خود تعریف کند. پروفسور یانگ بایون، کارشناس مرکز تحقیقات [[آسیا]] و [[اقیانوس آرام]] در دانشگاه بیدا در [[پکن]] میگوید: «ما با هند نقاط مشترک بسیاری داریم از جمله تمدنی درخشان، دوران تحقیر استعماری و جمعیت بالا» او با ارائه این فهرست میخواهد نشان دهد که بین این دو غول آسیایی تجانس بیش از تفاوت است.
| + | |
− | | + | |
− | بازگشایی گذرگاههای مرزی به ویژه گذرگاه [[ناتو لا]] (Nathu la pass) - که در ارتفاع ۴۰۰۰ متری از سطح دریا واقع شده و زمانی یکی از راههای ارتباطی معروف [[جاده ابریشم]] بودهاست - پس از ۵۰ سال نشانگر قدمی بزرگ به جلو در روابط بین دو دولت است. روابطی که بر اثر حمایت سنتی هندیها از خودمختاری [[تبت]] و پناه دادن به [[دالایی لاما]] رهبر معنوی بودائیان جهان و همچنین اختلافات مرزی کهنه سالهای متمادی دستخوش تنشهای همیشگی بود.
| + | |
− | | + | |
− | == وضعیت اجتماعی ==
| + | |
− | هند دارای یکی از بالاترین آمار تجاوزهای جنسی در جهان است. بر اساس گزارشها، در سال ۲۰۱۱ میلادی بیش از ۲۴ هزار مورد تجاوز جنسی ثبت شد. بسیاری میگویند آمارها از این رقم بالاتر است و بسیاری از موارد تجاوزهای جنسی به دلالیل مختلف از جمله مسایل خانوادگی و قبیلهای گزارش نمیشود. گزارشهای پلیس هند میگوید که در هر ۱۸ ساعت یک مورد تجاوز گزارش میشود. نتایج یک پژوهش سازمان ملل درباره شش کشور شرق و جنوب شرق آسیا منتشر شده که مطابق آن تقریباً یک چهارم مردانی که به پرسشهای این تحقیق پاسخ دادهاند، دست کم به یک زن تجاوز کردهاند.<ref>http://www.bbc.co.uk/persian/world/2013/09/130911_l30_india_gand_rape_accused_defense.shtml</ref>
| + | |
− | | + | |
− | == بهداشت ==
| + | |
− | هند بهعنوان کانون [[ایدز]] آسیا شناختهمیشود. این کشور با داشتن دو میلیون و ۱۰۰ هزار بیمار مبتلا به ایدز، رتبه سوم جمعیت مبتلایان به این بیماری را در میان تمام کشورهای جهان دارد. ۶۴ درصد از افراد آلوده به این ویروس در هند به خدمات درمانی ضدویروس ایدز دسترسی ندارند. البته شمار مبتلایان به ایدز در هندوستان در حدفاصل سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۳ میلادی ۱۹ درصد کاهش یافته است.<ref>http://www.jomhouriat.ir/fa/content/16280/کدام-کشور-کانون-ایدز-در-آسیا-است؟</ref>
| + | |
− | | + | |
− | == اقتصاد ==
| + | |
− | {{اصلی|اقتصاد هند}}
| + | |
− | | + | |
− | [[اقتصاد هند]] چهارمین اقتصاد بزرگ جهان است. هند بهرغم رکود اقتصادی جهانی با رشد اقتصادی متوسط بالاتر از ۸ درصد طی چند سال گذشته به یک قدرت اقتصادی تبدیل شدهاست. این میزان رشد نزدیک به رشد اقتصادی کشور همسایه آن [[چین]] است. طبق سنجشی که طبق [[برابری قدرت خرید]] صورت گرفته، اقتصاد هند با داشتن [[تولید ناخالص داخلی]] (GDP) ۶۱۱/۳ تریلیون دلار، در [[فهرست کشورها به ترتیب تولید ناخالص داخلی|مقام چهارم]] را دارد.<ref
| + | |
− | name="CIA">[https://www.cia.gov/cia/publications/factbook/geos/in.html CIA - The World Factbook — India]</ref>
| + | |
− | با این وجود میلیونها نفر هنوز در فقر شدید زندگی میکنند و درآمد سرانه ۷۲۰ دلار آمریکا برابر با ۳۶۵ پوند در سال است. مشکلات زیربنایی نیز در هند ادامه دارد.
| + | |
− | | + | |
− | اگرچه هنوز بیش از ۳۴٪ جمعیت هند کمتر از یک [[دلار|دلاردر]] روز درآمد دارند (رتبه ۲۲ دنیا) و حدود ۸۰٪ مردم با کمتر از دو [[دلار]] در روز زندگی میکنند، (رتبه ۱۶دنیا) و بیش از ۳۰۰میلیون نفر در زیر خط فقر زندگی میکنند، اما پیشرفتهای اقتصادی عظیم این [[کشور]] در چند سال اخیر [[رشد اقتصادی]] هند را به رقم ۸٪ رسانده و کارشناسان پیش بینی میکنند، در سالهای اینده هند به [[رشد اقتصادی]] ۱۰٪ در سال نیز نائل شود.
| + | |
− | | + | |
− | اگر روزی نام هند فقر و تنگدستی را به یاد میآورد، اکنون پیشرفتهای اقتصادی و رنسانس علمی این کشور توجه همگان را به خود جلب کردهاست. مدتهاست که سرمایهگذاریهای عظیم خارجی در این کشور امری عادی به شمار میآید و فروش کالاهای هندی در بازارهای جهان به شدت افزایش یافتهاست.
| + | |
− | | + | |
− | کارشناسان سرآغاز پیشرفتهای اقتصادی هند را سال ۱۹۹۱ میدانند. در این سال [[مانموهان سینگ]] وزیر دارایی وقت هند، برنامههایی را برای خروج کشور از [[اقتصاد برنامهریزی شده]] به تصویب رساند و به تدریج بهاجرا درآورد. از آن زمان بهبعد بهتدریج قوانین مالیاتیِ دست و پاگیر لغو شدند، قوانین صادرات و واردات کشور تعدیل شدند، امکان سرمایهگذاری خارجی فراهم آمد و امنیت سرمایههای داخلی تامین شد. [[مانموهان سینگ]] اکنون [[نخست وزیر]] هند است و توسعهٔ طرحهایی را که خود شروع کرده ادامه میدهد.
| + | |
− | تحلیلگران اقتصادی پیشبینی میکنند هند تا سال ۲۰۲۰ میلادی پس از [[آمریکا]] و [[چین]] سومین کشور صنعتی جهان باشد و [[درامد سرانه]] کشور به ۵۰۰۰ دلار یعنی دوبرابر میزان فعلی برسد{{مدرک}}.
| + | |
− | | + | |
− | == پول ==
| + | |
− | {{اصلی|روپیه هند}}
| + | |
− | | + | |
− | واحد پول رسمی این کشور [[روپیه]] هند است که اجزاء آن پیسه (یک صدم روپیه) میباشد. برابری یک [[دلار آمریکا]] با پول هند بین ۴۳ تا ۴۷ روپیه در نوسان است.
| + | |
− | | + | |
− | == تجارت خارجی و سرمایهگذاری ==
| + | |
− | {{اصلی|تجارت خارجی و سرمایهگذاری در هند}}
| + | |
− | هند با اقتصادی بزرگ و نیروی انسانی انبوه، یکی از بهترین و مطلوبترین مقصدها برای [[سرمایهگذاری مستقیم خارجی]] محسوب میشود. هند در [[فناوری اطلاعات]] و دیگر حوزهها از قبیل قطعات خودکار، محصولات شیمیایی، پوشاک، داروسازی و جواهرات توان بالایی دارد.
| + | |
− | | + | |
− | هند همیشه یکی از منابع و استعدادها برای سرمایهگذاران جهانی بودهاست، پیشاز این سیاستهای خشک مربوط بهسرمایهگذاری مستقیم این کشور، مانع بزرگی در این زمینه محسوب میشد. اما در مارس ۲۰۰۵، دولت با اصلاح و تعدیل قوانین مربوطه، سرمایهگذاری مستقیم خارجی تا حد ۱۰۰٪ را در تجارت و اقتصاد مجاز اعلام کرد.<ref>[http://www.hindu.com/2005/02/25/stories/2005022506990100.htm The Hinduonline]</ref> در نتیجه یک سری اصلاحات اقتصادی مثبت و خوشبینانه که به منظور حذف نظارت دولت از اقتصاد و سرمایهگذاری خارجی صورت گرفته، هند را به یکی از کشورهای پیشرو در منطقه آسیا-اقیانوسیه تبدیل کردهاست که با سرعت بالا در حال رشد و پیشروی است.
| + | |
− | | + | |
− | == انرژی ==
| + | |
− | [[پرونده:KolkiwadiDam.jpg|بندانگشتی|چپ|240px|سدها در تأمین انرژی هند سهم بهسزایی دارند.]]
| + | |
− | در حال حاضر گرانی قیمت [[نفت]] با توجه به ذخایر اندک نفتی و نیاز روزافزون کشور در حال توسعه هند بهانرژی، مهمترین تهدید علیه اقتصاد این کشور بهحساب میآید. هندیها برای رفع این مشکل به دنبال تولید [[برق هستهای]] با کمک [[ایالات متحده]] هستند.
| + | |
− | | + | |
− | هند اگرچه در سال ۱۹۷۴ اولین [[بمب اتمی]] خود را آزمایش کرد و در سالهای اخیر توان هستهای خود را تا حد قابل ملاحظهای افزایش داده اما هنوز به تکنولوژی ساخت [[نیروگاه اتمی]] دست نیافتهاست.
| + | |
− | | + | |
− | ایجاد خط لوله و خرید گاز از کشورهای خاورمیانه مانند [[ایران]] و [[قطر]] از دیگر برنامههای این کشور است. هندیها همچنین سابقهای طولانی و موفقیتآمیز در استفاده از انرژیهای نو مانند [[بیوگاز]] (تولید گاز از زباله) دارند.
| + | |
− | | + | |
− | == کشاورزی ==
| + | |
− | | + | |
− | {{اصلی|کشاورزی هند}}
| + | |
− | | + | |
− | هند پس از [[چین]] دومین کشور دنیا از نظر ارزش تولیدات [[کشاورزی]] است. ارزش محصولات کشاورزی این کشور در سال ۲۰۰۵ بیش از ۱۵۰میلیارد دلار برآورد شدهاست.
| + | |
− | | + | |
− | هند با تولید ۹۷۹٬۰۰۰ تن [[چای]] دومین تولیدکننده [[چای]] دنیا و چهارمین صادرکننده این محصول پس از [[کنیا]]، [[سریلانکا]] و [[چین]] است. محصول اصلی کشاورزان هندی مانند دیگر کشورهای شرق آسیا [[برنج]] است واین کشور پس از [[چین]] دومین تولیدکننده برنج دنیاست. [[فائو]] در سال ۲۰۰۴ میزان تولید [[برنج]] هند را ۱۲۴میلیون تن برآورد کرده بود. هند همچنین رتبه اول دنیا در تولید [[موز]]، [[ارزن]]، [[کنف]] و [[بادام زمینی]] و رتبه دوم در تولید [[ذرت]]، [[نیشکر]] و [[شاهدانه]] را داراست.
| + | |
− | | + | |
− | وجود صدها میلیون راس [[گاو]] در هند این کشور را اولین مسکن این حیوان در دنیا ساختهاست. اگرچه دین هندو خوردن گوشت گاو را ممنوع کرده و اکثر مسلمانان و دیگر ادیان در این کشور هم از خوردن بیش ازحد گوشت آن خودداری میکنند، اما از [[شیر]] آنها استفاده زیادی میشود.
| + | |
− | | + | |
− | == تعطیلات رسمی ==
| + | |
− | | + | |
− | در هند بهطور سراسری تنها سه روز تعطیلی رسمی وجود دارد. اما بجز این سه روز هر یک از ایالتها تعطیلات رسمی جداگانه خود را دارند.<ref>{{یادکرد-ویکی|پیوند = http://ar.wikipedia.org/wiki/الهند |عنوان = الهند|زبان = عربی|بازیابی = ۱۴ آوریل ۲۰۰۸}}</ref>
| + | |
− | | + | |
− | <center>
| + | |
− | {| border="۱" cellpadding="۳" cellspacing="۰" width="۹۰٪" style="border-collapse:collapse; border:۱px solid #aaa;
| + | |
− | |-
| + | |
− | ! style="background:#efefef;" width="۱۵٪" | روز
| + | |
− | ! style="background:#efefef;" width="۲۰٪" | فراخور
| + | |
− | ! style="background:#efefef;" | توضیح
| + | |
− | |-
| + | |
− | | [[۲۶ ژانویه]]
| + | |
− | | [[روز جمهوری]]
| + | |
− | | روز اعلان جنبش جمهوری در هند (سال ۱۹۵۰م).
| + | |
− | |-
| + | |
− | | [[۱۵ اوت]]
| + | |
− | | [[روز استقلال]]
| + | |
− | | روز استقلال هند از بریتانیا (از سال ۱۹۴۷م).
| + | |
− | |-
| + | |
− | | [[۲ اکتبر]]
| + | |
− | | [[گاندی جایانتی]]
| + | |
− | | زادروز [[مهاتما گاندی]]
| + | |
− | |}
| + | |
− | </center>
| + | |
− | | + | |
− | با توجه به تنوع زیاد فرهنگی، مذهبی و دینی، ایام مهم ادیان و مذاهب مختلف در این کشور تعطیلات سراسری محسوب میشوند. چهار رویداد اسلامی [[عید قربان]]، [[عاشورا]]، [[میلاد پیامبر اسلام]] و [[عید فطر]] جزو تعطیلات سراسری هند هستند.
| + | |
− | | + | |
− | == رسانهها ==
| + | |
− | | + | |
− | تاریخ آغاز انتشار مطبوعات در هند به ۱۷۸۵ (۲۲۰ سال پیش) برمیگردد. روزنامهٔ [[حبلالمتین]] که از قدیمیترین مطبوعات فارسی زبان است توسط «[[سیدجلالالدین کاشانی|مؤیدالاسلام]]» در [[کلکته]] نیز منتشر میشدهاست. هند بزرگترین کشور در زمینه چاپ مطبوعات است. آمار رسمی ارائه شده تا پایان ماه مارس ۲۰۰۶، حاکی از تعداد ۶۲٫۴۸۳ روزنامه و نشریه در حال انتشار در سراسر هند میباشد که ۱۲۳ زبان را شامل میشود. [[روزنامه تایمز آو ایندیا]] با شمارگان بیش از ۳٫۱۴ میلیون، پرتیراژترین روزنامه انگلیسی زبان جهان است.<ref>List of newspapers in the world by circulation". International Federation of Audit Bureaux of Circulations. June 30, 2008.</ref>
| + | |
− | | + | |
− | همچنین بیش از ۱۴۰ کانال تلویزیونی ماهوارهای از داخل هند برنامه پخش میکنند که ۱۹ کانال دولتی و بقیه خصوصی هستند.
| + | |
− | | + | |
− | صنعت فیلمسازی هند بزرگترین صنعت سینمای دنیاست.<ref name="BBC_۱۱۵۴۰۱۹"/> هر سال در هند بیش از ۹۰۰ فیلم ساخته میشود که این تعداد بسیار بیشتر از رقم تولیدات سینمایی آمریکاست. محصولات [[بالیوود]] یا مرکز ساخت فیلمهای تجاری هند در این کشور و بسیاری از کشورهای دیگر به ویژه کشورهای منطقه محبوبیت فراوانی دارد.
| + | |
− | | + | |
− | بر اساس قوانین هند، خارجیان میتوانند تا ۲۶ درصد در زمینه رسانههای خبری در هند سرمایهگذاری کنند.<ref name=autogenerated1/>
| + | |
− | | + | |
− | == جستارهای وابسته ==
| + | |
− | {{Div col|cols=۳}}
| + | |
− | * [[ادب پارسی در هند]]
| + | |
− | * [[سرایندگان ایرانی در شبهقاره هند]]
| + | |
− | * [[پارسیان هند]]
| + | |
− | * [[فهرست شهرهای هند]]
| + | |
− | * [[فهرست ایالتها و سرزمینهای ملی هند بر پایه جمعیت]]
| + | |
− | * [[فهرست احزاب سیاسی در هند]]
| + | |
− | * [[فهرست رئیس جمهورهای هند]]
| + | |
− | * [[فهرست شهرهای هند]]
| + | |
− | * [[نام روزنامههای هندوستان]]
| + | |
− | * [[نخستوزیران هند]]
| + | |
− | * [[اقتصاد هند]]
| + | |
− | * [[سازمان همکاری شانگهای]]
| + | |
− | * [[ادب پارسی در هند]]
| + | |
− | * [[سرایندگان ایرانی در شبهقاره هند]]
| + | |
− | * [[روابط ایران و هندوستان]]
| + | |
− | * [[زبان فارسی در کشمیر]]
| + | |
− | * [[احزاب سیاسی در هند]]
| + | |
− | * [[فهرست واژگان عربی با ریشه فارسی]]
| + | |
− | * [[زبان فارسی در شبهقاره هندوستان]]
| + | |
− | * [[فرهنگهای واژگان زبان فارسی|فرهنگهای واژگان زبان فارسی در]] هندوستان
| + | |
− | {{Div col end}}
| + | |
− | | + | |
− | == پانویس ==
| + | |
− | {{پانویس|۳|اندازه=ریز}}
| + | |
| | | |
| + | سپس اختلاف شدیدی در بین سران هند و سران مسلمانان هند که رهبر آنها [[محمدعلی جناح]] بود بوجود آمد. قصد مسلمانان این بود که کشوری مرکب از مناطق مسلمان هند تشکیل دهند. در آن هنگام بریتانیا قوانینی وضع نمود که بهموجب آن به هند و [[سیلان]] و پاکستان استقلال داده شد. در ماه اوت ۱۹۴۷ م. آخرین سرباز بریتانیایی خاک هند را ترک گفت، و در تاریخ ژانویهٔ ۱۹۵۰ هند حکومت جمهوری مستقل خود را اعلام نمود و به عضویت اتحادیه کشورهای مشترکالمنافع بریتانیا درآمد. اختلافات مرزی دولت هند با پاکستان در منطقهٔ [[کشمیر]] هنوز برطرف نشدهاست.<ref>[[ویکیپدیا]]</ref> |
| == منابع == | | == منابع == |
− | {{Div col|cols=۲}}
| |
− | <small>
| |
− | * نقشههای اروپایی با نام هندوستان [http://www.wdl.org/en/item/154/zoom/]
| |
− | * {{یادکرد-ویکی|پیوند = http://en.wikipedia.org/wiki/India |عنوان = India|زبان = انگلیسی|بازیابی = ۷ می۲۰۰۸}}
| |
− | * {{یادکرد-ویکی|پیوند = http://en.wikipedia.org/wiki/List_of_national_languages_of_India#cite_note-2|عنوان = Languages of India|زبان = انگلیسی|بازیابی = ۵ می۲۰۰۸}}
| |
− | * حسن رضایی، هند؛ الگوی موفق دموکراسی در جنوب آسیا، ماهنامه اطلاعات سیاسی اقتصادی، شماره ۲۱۱-۲۱۲
| |
− | * گرهارد و جین لنسکی، سیری در جوامع بشری، انتشارات علمی فرهنگی
| |
− | * {{یادکرد-ویکی|پیوند = http://ar.wikipedia.org/wiki/الهند |عنوان = الهند|زبان = عربی|بازیابی = ۱۴ آوریل ۲۰۰۸}}
| |
− | * مسجد بابری و مراجع قضایی، بولتن سفارت جمهوری اسلامی در هند
| |
− | * صفا، ذبیح اللّه، تاریخ ادبیات در ایران (۸جلد)، انتشارات فردوس.
| |
− | * تاریخ ایران و جهان، آموزش متوسطه، رشته علوم انسانی، سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی.
| |
− | * Oxford English Dictionary, second edition
| |
− | * فرهنگ جغرافیائی [[وبستر]]
| |
− | * {{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |چاپ= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخشها=|ترجمه=|صفحه= |زبان=en |مقاله= [http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/country_profiles/1154019.stm Country profile: India] |ژورنال= |نشریه=[[BBC]] |تاریخ= |دوره= |شماره= |شاپا=}}
| |
− | * قانون اساسی هند
| |
− | * [http://www.ethnologue.com/show_country.asp?name=IN ethnologue.com: Languages of India]
| |
− | * (The World Factbook (ISSN ۱۵۵۳-۸۱۳۳
| |
− | * {{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |چاپ= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخشها=|ترجمه=|صفحه= |زبان=en |مقاله= [http://economist.com/displaystory.cfm?story_id=S&)H8/RQ;" India’s next ۵۰ years] |ژورنال= |نشریه=The Economist |تاریخ=[[۱۴ اوت]] [[۱۹۹۷]] |دوره= |شماره= |شاپا=}}
| |
− | * {{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |چاپ= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخشها=|ترجمه=|صفحه= |زبان=en |مقاله= [http://economist.com/displaystory.cfm?story_id=S&(8%20+RQ?$
| |
− | The plot thickens] |ژورنال= |نشریه=The Economist |تاریخ=[[۳۱ مه]] [[۲۰۰۱]] |دوره= |شماره= |شاپا=}}
| |
− | * {{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |چاپ= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخشها=|ترجمه=|صفحه= |زبان=en |مقاله= [http://economist.com/displaystory.cfm?story_id=S')84+RQ3+!@%20, The voters' big surprise] |ژورنال= |نشریه=The Economist |تاریخ=[[۱۳ مه]] [[۲۰۰۴]] |دوره= |شماره= |شاپا=}}
| |
− | * {{یادکرد وب| نشانی = http://www.indiastat.com.| عنوان = Indian Official Population Clock| تاریخ بازدید = ۱۵ اسفند ۱۳۸۸| تاریخ = | ناشر = وبگاه رسمی | زبان = انگلیسی}}
| |
− | * {{یادکرد-ویکی|پیوند =http://en.wikipedia.org/wiki/Indian_Rebellion_of_1857|عنوان =Indian Rebellion of 1857|زبان = انگلیسی|بازیابی = ۸ مارس ۲۰۱۰}}
| |
− | </small>
| |
− | {{Div col end}}
| |
− |
| |
− | == پیوند به بیرون ==
| |
− | {{ویکیسفر}}
| |
− | {{ویکیانبار|india}}
| |
− | * [http://www.iran-emrooz.net/index.php?/news1/more/9005/ اقتصاد هند]
| |
− | * [http://www.bbc.co.uk/persian/worldnews/story/2007/02/070206_s-india-key-facts.shtml اطلاعاتی درباره هند]
| |
− | * [http://www.rahetudeh.com/rahetude/AsareBalini/marks/html/marks-4.html مارکس: یگانه انقلاب عظیم جهانی، در هندوستان]
| |
− | * [http://www.iran-embassy.org.in سفارت جمهوری اسلامی ایران در دهلی نو]
| |
− | * [http://www.afghanembassy.in سفارت افغانستان در دهلی نو]
| |
− | * [http://www.hodadownload.com/browsebysc.php?scid=62 نگارخانه تصاویر هند]
| |
− | * کتاب [http://www.sufi.ir/books/download/farsi/rahian-safar-rohani.pdf سفرنامه هند] در سال [[۱۳۵۰]] خورشیدی. نوشته محمدرضا خانی. به فارسی.
| |
− |
| |
− | {{ایالتهای هند}}
| |
− | {{کشورهای آسیا}}
| |
− | {{کشورهای جنوب آسیا}}
| |
− | {{اعضای اتحادیه کشورهای همسود}}
| |
− | {{کشورهای عضو گروه ۱۵ (جی ۱۵)}}
| |
− | {{مناطق انگلیسیزبان}}
| |
− | {{حماسههای منظوم جهان}}
| |
− | {{دامنه سطحبالای کد کشوری}}
| |
− | {{ساتراپیهای هخامنشیان}}
| |
− | {{شاعران فارسی ورای مرزهای ایران}}
| |
− | {{شورای امنیت}}
| |
− | {{فضانوردان زن آمریکایی}}
| |
− | {{گروه بیست}}
| |
− | {{سازمانهای اطلاعاتی جهان}}
| |
− | {{ملک}}
| |
− | [[رده:مقالههای برگزیده]]
| |
− |
| |
− | [[رده:هند|*]]
| |
− | [[رده:ایالتها و قلمروهای بنیانگذاریشده در ۱۹۴۷ (میلادی)]]
| |
− | [[رده:بریکس]]
| |
− | [[رده:جمهوریهای فدرال مشروطه]]
| |
− | [[رده:فهرست کشورهای مشترکالمنافع]]
| |
− | [[رده:کشورهای آسیایی]]
| |
− | [[رده:کشورهای اقیانوس هند]]
| |
− | [[رده:کشورهای انگلیسیزبان]]
| |
− | [[رده:کشورهای جنوب آسیا]]
| |
− | [[رده:کشورهای سوسیالیستی]]
| |
− | [[رده:کشورهای عضو سازمان ملل متحد]]
| |
− | [[رده:کشورهای عضو گروه پانزده]]
| |
− | [[رده:کشورهای گروه ۲۰]]
| |
− | [[رده:لیبرال دموکراسی]]
| |
− | [[رده:مستعمرات سابق بریتانیا]]
| |
− | [[رده:مقالههای برگزیده]]
| |
هند دارای تاریخ و فرهنگ بسیار کهن و پرباری است که به ۳۰۰۰ سال پیش از میلاد میرسد. هند سرزمین نژادها، زبانها، آیینها، و فرهنگهای فراوان و گوناگون میباشد. در هند صدها زبان و هزاران گویش و لهجه وجود دارد. علاوه بر دو زبان هندی و انگلیسی که در قانون اساسی این کشور زبان رسمی اعلام شدهاست. ۲۲ زبان دیگر در یک یا چند ایالت موقعیت زبان رسمی را دارند.
طی ۸۰۰ سال تسلط فارسیزبانان یا ایرانیان بر هند، این کشور از فرهنگ ایران و زبان فارسی تاثیر بسیاری پذیرفتهاست. زبان فارسی در دورهٔ غزنویان به هند راه یافت و با فرمانروایی دودمان گورکانیان هند زبان رسمی شد. زبان فارسی هند شاعران بزرگی همچون بیدل دهلوی، و امیر خسرو دهلوی و دستگاه شعری سبک هندی را در خود پروراند. زبان فارسی تاثیر فراوانی بر زبانهای هند بهویژه زبان اردو گذاشتهاست. زبان فارسی پیش از آنکه هند مستعمره انگلستان شود (سده ۱۹ میلادی)، دومین زبان رسمی این کشور و زبان فرهنگی و علمی بهشمار میرفت.
هند، بخش بزرگ جنوب آسیا و شبه قاره هند را به خود اختصاص دادهاست. این کشور با پاکستان، بنگلادش، نپال، بوتان، چین و برمه هممرز است. جغرافیای هند به طور کلی به سه بخش تقسیم میشود:
فلات بلند هیمالیا، جلگه گنگ و شبه جزیره جنوب هند که مناطق مختلف کوهستانی، دره رود خانهای، کویر، دشت و جنگل را در بر میگیرد. پائینترین سطح هند، در اقیانوس هند، با ارتفاع صفر و بلندترین نقطه این کشور، قله کانچنجونگا، با ارتفاع ۸۵۶۸ متر در هیمالیا قرار دارد که سومین قله مرتفع جهان است.
جفرافیای هند بسیار متنوع است و کوه، بیابان، دشت، تپه و فلات را شامل میشود. آب و هوای این کشور از حارهای در جنوب تا آب و هوای معتدل در شمال متغیر است. مساحت ناحیهِ قابل کشت هند ۱٫۲۶۹٫۲۱۹ کیلومتر مربع (۷۸/۵۶٪ کل مساحت کشور) است که به دلیل رشد سوی جمعیت ر و افزایش شهرنشینی رو به کاهش است.
سطح نواحی پوشیده از آب در هند معادل ۳۱۴٫۴۰۰ کیلومتر مربع است و میانگین باران این کشور ۱٫۱۰۰ میلیمتر در سال است. بیش از ۹۲ درصد استفاده آب در هند برای مصارف آبرسانی است که در سال ۱۹۷۴ حدود ۳۸۰ کیلومتر مربع بود و بر اساس پیشبینیها تا سال ۲۰۲۵ به سقف ۱٫۰۵۰ کیلومتر مربع میرسد که برابر با مصارف صنعتی و خانگی است. منابع آبی هند شامل رودخانهها، کانالها، آبگیرها، دریاچهها و سواحل غربی و شرقی اقیانوس هند و سایر خلیجها و خلیج کوچک برای بیش از ۶ میلیون نفر در بخش ماهیگیری اشتغال ایجاد کردهاند. هند ششمین کشور تولیدکنندهِ ماهی در سطح جهان و دومین تولیدکنندهِ ماهی بومی در سطح جهان است.
رودخانههای طویل هند، شامل: براهماپوترا و ایندوس ۲۹۰۰ کیلومتر، گنگ۲۵۰۰ کیلومتر، گوداواری ۱۴۷۰ کیلومتر، یامونا ۱۳۷۰ کیلومتر، نارمادا ۱۳۰۰ کیلومتر و کریشنا ۱۲۹۰ کیلومتر هستند. هند از آب و هوایی بسیار متنوع بهره میبرد، از شمال به رشتهکوههای هیمالیا ختم میشود و رودخانههای متعددی که از این بلندیها سرچشمه میگیرند هوایی بارانی و خاکی بارآور را به نواحی شمالی هند میبخشند. رودهای گنگ و براهماپوترا مهمترین این رودخانهها هستند که هر دو به خلیج بنگال سرازیر میشوند. هندوها همچنین رود گنگ را مقدس میدانند.
پیشینه حضور انسان در شبه قاره هند به دویست تا چهارصد هزار سال میرسد. اما اولین تمدن به معنای واقعی در این سرزمین، تمدن حوزه رود سند با قدمت نزدیک به سه هزار سال است که با تمدن شهر سوخته در ایران همزمان بوده و با آن مراودات نزدیک داشتهاست و تقریباً پس از ورود آریائیها بین سالهای ۲۰۰۰ تا ۱۸۰۰ پیش از میلاد، هر دو از بین رفتهاند.
ورود آریائیها به هند در فرهنگ، دین و ادبیات و نظام اجتماعی این سرزمین بسیار تأثیرگذار بودهاست. از جمله میتوان به شکلگیری زبان سانسکریت، تدوین متون مقدس هندو و پیدایش سیستم طبقاتی جامعه هند اشاره نمود.
اولین امپراتوری در هند با حکومت دودمان موریا بین سالهای ۳۲۶ تا ۲۰۰ پیش از میلاد شکل گرفت. قدرتمندترین حاکم تاریخ هند تا قبل از گورکانیان، آشوکای بزرگ نام دارد که سومین شاه این سلسلهاست. وی در تمام جنبههای هنری و اجتماعی و سیستم اداری از هخامنشیان ایران الهام میگرفت. آثار بسیار مهم حجاری این دوره مانند پیکره چهار شیر (نماد ملی هند) بسیار تحت تاثیر حجاری تخت جمشید است.
از سال ۳۲۷ تا ۳۲۶ پیش از میلاد اسکندر به هندوستان حمله میکند.
دومین سلسله قدرتمند به نام گوپتا از سال ۳۲۰ تا ۵۵۰ میلادی در شمال هند حاکمیت داشته و پس از گوپتاها تا قرن سیزده میلادی حکومتهای زیادی در شمال هند با درگیری، شکست و پیروزی یکی پس از دیگری برروی کار آمدند. باتوجه به عدم قدرتمندی این حکومتها، جنوب هند امنیت وآرامش بیشتری نسبت به شمال داشت و سرگرم تعامل و تجارت با اعراب مسلمان و منطقه جنوب آسیا بود و نقش مهمی در روابط خاور میانه با خاور دور ایفا میکرد.
اولین تماس اسلام با آسیای جنوبی، سال هفتصد و یازده میلادی است که مسلمانان تا کناره رود سند که هم اکنون در پاکستان است پیش آمدند. در قرن دهم میلادی سلطان محمود غزنوی منطقه پنجاب را تصرف کرد و بارها به شمال هند حمله کرد. تا قرن سیزدهم تاخت و تازهای زیادی از سوی ایران و آسیای مرکزی به هند صورت میگرفت، اما چندان ماندگار نبودند، تا اینکه در این زمان مسلمانان، شهر دهلی را تصرف کردند و اولین حکومت مسلمانان، به نام دوران سلطنت یا غلامان مسلمان را بنیان گذاشتند واسلام رسماً بر هند حاکم شد.
در سال ۱۵۱۰ میلادی پرتغالیها به عنوان اولین مهاجمان اروپایی در گوا مستقر شدند. هنگامی که طوایف «مراتی» و «سیک» علیه حکومت پادشاهان گورکانی قیام کردند، بریتانیاییها و فرانسویها در قرن ۱۸ مناطقی برای خود از هند جدا کردند و بنیاد حکومت بریتانیای کبیر در هند استوار گردید.
دولت بریتانیا بر اثر شورشهای سال ۱۸۵۷ میلادی در هند، کمپانی هند شرقی بریتانیا را که گردانندهٔ هند بود منحل کرد و به این سرزمین خودمختاری داده شد. و در سالهای ۱۹۰۶ تا ۱۹۱۵، دولت بریتانیا ناچار شد که ادارهٔ بعضی از امور کشور را به مردم هند واگذار نماید. در این هنگام رهبر بزرگ جنبش استقلال هند، ماهاتما گاندی قیام کرد و علیه استبداد بریتانیا به مبارزه پرداخت.