اراک: تفاوت بین نسخه‌ها

از دایره المعارف فرق اسلامی
پرش به: ناوبری، جستجو
جز اراک» را محافظت کرد ([ویرایش=فقط مدیران] (بی‌پایان) [انتقال=فقط مدیران] (بی‌پایان)) [آبشاری])
سطر ۱: سطر ۱:
'''اراک''' ({{تلفظ|Arak.ogg}}) یکی از [[فهرست کلان‌شهرهای ایران|کلان‌شهرهای ایران]] و از بزرگترین شهرهای مرکز ایران و مرکز [[استان مرکزی]] و [[شهرستان اراک]] است. جمعیت اراک در سال ۱۳۹۰ خورشیدی برابر با ۵۲۶،۱۸۲ نفر بوده که از این نظر قطب جمعیتی استان مرکزی و چهاردهمین شهر پرجمعیت ایران به حساب می‌آید.
+
اراک یکی از [[فهرست کلان‌شهرهای ایران|کلان‌شهرهای ایران]] و از بزرگترین شهرهای مرکز ایران و مرکز [[استان مرکزی]] و [[شهرستان اراک]] است. جمعیت اراک در سال ۱۳۹۰ خورشیدی برابر با ۵۲۶،۱۸۲ نفر بوده که از این نظر قطب جمعیتی استان مرکزی و چهاردهمین شهر پرجمعیت ایران به حساب می‌آید.
  
 
از سده دوم اسلامی ناحیه میان [[همدان]]، [[ری]] و [[اصفهان]] عَراق نامیده شد که بعدها برای تمایز با [[عراق عرب]] آن را [[عراق عجم]] نامیدند. عَراق معرب اراک است. اراک نسبت به بسیاری از شهرهای ایران، شهر جوانی محسوب می‌شود. این شهر در دوران [[قاجاریان|قاجار]] بنیان گذاشته شده و کمی بیش از دو قرن قدمت دارد. نام شهر که ابتدا قلعه‌ای نظامی در کنار روستای [[کرهرود]] بود قلعه سلطان‌آباد، بعد [[تاریخ اراک|سلطان‌آباد]] عراق و در سال ۱۳۱۶ خورشیدی به اراک تغییر نام داد. بانی شهر اراک [[یوسف‌خان گرجی]] معروف به سپهدار بود که شهر را در طول چند سال و با هزینه ۲۰۰٬۰۰۰ تومان ساخت. در شهر جدید تمامی تأسیسات شهری از قبیل [[قنات]]، حمام، [[آب‌انبار]]، مسجد، مدرسه، [[سقاخانه]]، [[بازار]] و [[ارگ حکومتی اراک|ارگ حکومتی]] ساخته شد. با رونق‌گیری اقتصاد شهر و عبور [[راه آهن سراسری ایران|راه‌آهن سراسری]] از شهر، مهاجرت به شهر افزایش یافت.
 
از سده دوم اسلامی ناحیه میان [[همدان]]، [[ری]] و [[اصفهان]] عَراق نامیده شد که بعدها برای تمایز با [[عراق عرب]] آن را [[عراق عجم]] نامیدند. عَراق معرب اراک است. اراک نسبت به بسیاری از شهرهای ایران، شهر جوانی محسوب می‌شود. این شهر در دوران [[قاجاریان|قاجار]] بنیان گذاشته شده و کمی بیش از دو قرن قدمت دارد. نام شهر که ابتدا قلعه‌ای نظامی در کنار روستای [[کرهرود]] بود قلعه سلطان‌آباد، بعد [[تاریخ اراک|سلطان‌آباد]] عراق و در سال ۱۳۱۶ خورشیدی به اراک تغییر نام داد. بانی شهر اراک [[یوسف‌خان گرجی]] معروف به سپهدار بود که شهر را در طول چند سال و با هزینه ۲۰۰٬۰۰۰ تومان ساخت. در شهر جدید تمامی تأسیسات شهری از قبیل [[قنات]]، حمام، [[آب‌انبار]]، مسجد، مدرسه، [[سقاخانه]]، [[بازار]] و [[ارگ حکومتی اراک|ارگ حکومتی]] ساخته شد. با رونق‌گیری اقتصاد شهر و عبور [[راه آهن سراسری ایران|راه‌آهن سراسری]] از شهر، مهاجرت به شهر افزایش یافت.
سطر ۴۴: سطر ۴۴:
 
* {{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=همایون فرخ|نام=رکن‌الدین|کتاب=تاریخچه کتابخانه‌های ایران از صدر اسلام تا عصر کنونی|ناشر=وزارت فرهنگ و هنر، سازمان کتابخانه‌های عمومی شهرداری|سال=۱۳۴۷|چاپ=اول|مکان=تهران}}
 
* {{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=همایون فرخ|نام=رکن‌الدین|کتاب=تاریخچه کتابخانه‌های ایران از صدر اسلام تا عصر کنونی|ناشر=وزارت فرهنگ و هنر، سازمان کتابخانه‌های عمومی شهرداری|سال=۱۳۴۷|چاپ=اول|مکان=تهران}}
 
* {{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=یزدی‌پسند|نام=علی|کتاب=پایان‌نامه تاریخ سیاسی اجتماعی اقتصادی اراک (سلطان‌آباد) (از آغاز قاجار تا سال ۱۳۳۲ هجری خورشیدی)|ناشر=[[دانشگاه اصفهان]]|سال=۱۳۸۶}}
 
* {{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=یزدی‌پسند|نام=علی|کتاب=پایان‌نامه تاریخ سیاسی اجتماعی اقتصادی اراک (سلطان‌آباد) (از آغاز قاجار تا سال ۱۳۳۲ هجری خورشیدی)|ناشر=[[دانشگاه اصفهان]]|سال=۱۳۸۶}}
 
 
[[رده:اراک|اراک]]
 
[[رده:شهرهای استان مرکزی]]
 
[[رده:مراکز استان‌های ایران]]
 
[[رده:مناطق مسکونی در شهرستان اراک]]
 

نسخهٔ ‏۶ فوریهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۰۰:۴۷

اراک یکی از کلان‌شهرهای ایران و از بزرگترین شهرهای مرکز ایران و مرکز استان مرکزی و شهرستان اراک است. جمعیت اراک در سال ۱۳۹۰ خورشیدی برابر با ۵۲۶،۱۸۲ نفر بوده که از این نظر قطب جمعیتی استان مرکزی و چهاردهمین شهر پرجمعیت ایران به حساب می‌آید.

از سده دوم اسلامی ناحیه میان همدان، ری و اصفهان عَراق نامیده شد که بعدها برای تمایز با عراق عرب آن را عراق عجم نامیدند. عَراق معرب اراک است. اراک نسبت به بسیاری از شهرهای ایران، شهر جوانی محسوب می‌شود. این شهر در دوران قاجار بنیان گذاشته شده و کمی بیش از دو قرن قدمت دارد. نام شهر که ابتدا قلعه‌ای نظامی در کنار روستای کرهرود بود قلعه سلطان‌آباد، بعد سلطان‌آباد عراق و در سال ۱۳۱۶ خورشیدی به اراک تغییر نام داد. بانی شهر اراک یوسف‌خان گرجی معروف به سپهدار بود که شهر را در طول چند سال و با هزینه ۲۰۰٬۰۰۰ تومان ساخت. در شهر جدید تمامی تأسیسات شهری از قبیل قنات، حمام، آب‌انبار، مسجد، مدرسه، سقاخانه، بازار و ارگ حکومتی ساخته شد. با رونق‌گیری اقتصاد شهر و عبور راه‌آهن سراسری از شهر، مهاجرت به شهر افزایش یافت.

شهر اراک دارای زمستان‌های سرد و مرطوب و تابستان‌های گرم و خشک است و کوههای اطراف شهر، تالاب میقان و دشت فراهان بر آب و هوای آن تاثیر می‌گذارند. شهر در میان پای‌کوه‌های داخلی رشته‌کوه زاگرس قرار دارد و از جمله شهرهای امن از نظر لرزه‌خیزی است که احتمال وقوع زلزله بالای ۵ ریشتر در آن بسیار ضعیف است.

مردم شهر اراک عمدتاً مسلمان و پیرو مذهب شیعه هستند، اما اقلیتی از مسیحی نیز وجود دارند. زبان مردم، فارسی با لهجه اراکی است.

اراک یکی از شهرهای صنعتی ایران است که از لحاظ گوناگونی محصولات صنعتی، نخستین، از لحاظ وجود صنایع مادر، دومین و به طور کلی چهارمین قطب صنعتی کشور محسوب می‌شود.این شهر به واسطه وجود صنایع مادر، تولید ۸۰٪ تجهیزات انرژی کشور، وجود بزرگ‌ترین کارخانه تولید کننده آلومینیوم کشور و وجود بزرگ‌ترین معدن سدیم سولفات کشور، به‌عنوان پایتخت صنعتی ایران شناخته شده‌است و به همین دلیل یکی از آلوده‌ترین شهرهای ایران است. طرح جامع کاهش آلودگی هوای اراک از جمله طرح‌های ملی است که برای کاهش آلودگی شهر به تصویب رسید، اما اجرای ضعیف آن بعد از چند سال باعث شد تا مردم اراک در سال ۱۳۹۲ خورشیدی به مدت ۱۸ هفته تجمعات اعتراضی نسبت به وضع موجود برپا کنند. ترافیک و گرانی مسکن از جمله مشکلات دیگر این شهر است.

از لحاظ گردشگری، قدمت بیشتر بناهای تاریخی اراک به دوره قاجار بازمی‌گردد.از مهمترین صنایع دستی شهر، قالی اراک است که در گذشته اهمیت و اعتبار فراوانی داشته است و رقیب قالی کرمان بود.

پانویس

الگو:پانویس

منابع