|
|
| سطر ۱: |
سطر ۱: |
| − | {{coord|52|19|N|05|33|E|type:country|display=title}}
| |
| − | {{دیگر کاربردها}}
| |
| − | <!----######################### شروع جدول اطلاعاتی کشور #########################---->
| |
| − | {{جعبه اطلاعات کشور|
| |
| − | نام اصلی = Nederland |
| |
| − | نام فارسی رسمی = هلند |
| |
| − | نام عادی = هلند |
| |
| − | تصویر پرچم = Flag of the Netherlands.svg |
| |
| − | تصویر نشان ملی = Royal Coat of Arms of the Netherlands.svg |
| |
| − | شعار ملی = «ماندگار خواهم داشت»|
| |
| − | سرود ملی = [[سرود ملی هلند|ویلهلموس]] |
| |
| − | نقشه = EU location NED.png |
| |
| − | پایتخت = [[آمستردام]]<sup>۱</sup> |latd=52|latm=21|latNS=N|longd=04|longm=52|longEW=E|
| |
| − | بزرگ‌ترین شهر = [[آمستردام]] |
| |
| − | زبان رسمی = [[زبان هلندی]] |
| |
| − | نوع حکومت = [[پادشاهی مشروطه]] |
| |
| − | نوع حاکمان = • [[پادشاه]]{{سخ}}• [[نخست‌وزیر]] |
| |
| − | نام حاکمان = [[ویلم-الکساندر هلند|شاه ویلم الکساندر]]{{سخ}}[[مارک روته]] |
| |
| − | نحوه تشکیل = استقلال |
| |
| − | موارد منجر به تشکیل = اعلام استقلال{{سخ}} به‌رسمیت شناخته‌شدن |
| |
| − | تاریخ تشکیل =[[۲۶ ژوئیه]] [[۱۵۸۱ (میلادی)|۱۵۸۱]]{{سخ}}[[۳۰ ژانویه]] [[۱۶۴۸ (میلادی)|۱۶۴۸]] |
| |
| − | مساحت = ۴۱٬۵۲۶ |
| |
| − | رتبه مساحت = ۱۳۴ام |
| |
| − | درصد آبها = ۱۸٫۴۱ |
| |
| − | سال براورد جمعیت = [[۲۰۰۷ (میلادی)|۲۰۰۷]] |
| |
| − | جمعیت = ۱۶٬۵۷۰٬۶۱۳ |
| |
| − | رتبه جمعیت = ۵۹ام |
| |
| − | تراکم جمعیت = ۳۹۵ |
| |
| − | رتبه تراکم جمعیت = ۲۳ام |
| |
| − | سال تولید ناخالص داخلی = [[۲۰۰۶ (میلادی)|۲۰۰۶]] |
| |
| − | تولید ناخالص داخلی = ۵۴۱٫۵۱۳ میلیارد [[دلار آمریکا|دلار]] |
| |
| − | رتبه تولید ناخالص داخلی = ۲۳ام |
| |
| − | سرانه تولید ناخالص داخلی = ۳۵٬۰۷۸ [[دلار آمریکا|دلار]] |
| |
| − | رتبه سرانه تولید ناخالص داخلی = ۱۰ام |
| |
| − | سال شاخص توسعه انسانی = [[۲۰۰۶ (میلادی)|۲۰۰۶]] |
| |
| − | شاخص توسعه انسانی = ۰٫۹۴۷ |
| |
| − | رتبه شاخص توسعه انسانی = ۱۰ام |
| |
| − | وضع شاخص توسعه انسانی = <font color="#009900">بالا</font> |
| |
| − | واحد پول = [[یورو]] (€)<sup>۲</sup> |
| |
| − | کد واحد پول = EUR |
| |
| − | منطقه زمانی = CET |
| |
| − | منطقه زمانی تابستانی = CEST |
| |
| − | utc = +1 |
| |
| − | dst = +2 |
| |
| − | کد بین‌المللی خودرو = NL |
| |
| − | دامنه اینترنتی =.nl |
| |
| − | پیش‌شماره تلفنی = 31 |
| |
| − | پاورقی = <sup>۱</sup> [[لاهه]] پایتخت اداری کشور است.{{سخ}}<sup>۲</sup> تا پیش از سال [[۲۰۰۲ (میلادی)|۲۰۰۲]]: [[گیلدر هلند]] |
| |
| − | }}
| |
| − | <!----######################### پایان جدول #########################---->
| |
| − |
| |
| | '''هُلند''' (به هلندی: Nederland (تلفظ: ''نــِیدِرلانت'')، به انگلیسی: The Netherlands و Holland) {{به فرانسوی|(تلفظ ''pe i ba'') les Pays-Bas}} کشوری است کوچک از قلمروهای [[پادشاهی هلند]] در شمال غربی [[اروپا]] با شانزده و نیم میلیون جمعیت که بیشترشان [[مسیحی]] [[پروتستان]] هستند. جمعیت مسلمانان هلند نزدیک به یک میلیون نفر <ref> بر پایه سرشماری سال ۲۰۰۸</ref> است. پایتخت هلند شهر [[آمستردام]] است، اما به منظور تمرکززدایی بسیاری از وزارتخانه‌ها و سفارتخانه‌ها در شهر [[لاهه]] یا پیرامون آن مستقر شده‌اند. هلند بخش اصلی و اروپایی پادشاهی هلند (به [[زبان هلندی]]: ''Koninkrijk der Nederlanden'' ''کُنینک‌رَیک دِر نِیدِرلاندِن'') بشمار می‌رود که جزایری را در [[آمریکای مرکزی]] نیز شامل می‌شود. هلند از شرق با [[آلمان]] همسایه‌است و از جنوب با [[بلژیک]] و از غرب نیز از طریق دریا با [[بریتانیا]]. | | '''هُلند''' (به هلندی: Nederland (تلفظ: ''نــِیدِرلانت'')، به انگلیسی: The Netherlands و Holland) {{به فرانسوی|(تلفظ ''pe i ba'') les Pays-Bas}} کشوری است کوچک از قلمروهای [[پادشاهی هلند]] در شمال غربی [[اروپا]] با شانزده و نیم میلیون جمعیت که بیشترشان [[مسیحی]] [[پروتستان]] هستند. جمعیت مسلمانان هلند نزدیک به یک میلیون نفر <ref> بر پایه سرشماری سال ۲۰۰۸</ref> است. پایتخت هلند شهر [[آمستردام]] است، اما به منظور تمرکززدایی بسیاری از وزارتخانه‌ها و سفارتخانه‌ها در شهر [[لاهه]] یا پیرامون آن مستقر شده‌اند. هلند بخش اصلی و اروپایی پادشاهی هلند (به [[زبان هلندی]]: ''Koninkrijk der Nederlanden'' ''کُنینک‌رَیک دِر نِیدِرلاندِن'') بشمار می‌رود که جزایری را در [[آمریکای مرکزی]] نیز شامل می‌شود. هلند از شرق با [[آلمان]] همسایه‌است و از جنوب با [[بلژیک]] و از غرب نیز از طریق دریا با [[بریتانیا]]. |
| | بندر [[روتردام]] دومین شهر بزرگ هلند است و از نظر مساحت و تعداد اسکله‌هایی که دارد، بزرگ‌ترین بندر اروپا نیز به شمار می‌رود. | | بندر [[روتردام]] دومین شهر بزرگ هلند است و از نظر مساحت و تعداد اسکله‌هایی که دارد، بزرگ‌ترین بندر اروپا نیز به شمار می‌رود. |
| سطر ۶۰: |
سطر ۹: |
| | | | |
| | واژه هلند که در زبان فارسی و همچنین انگلیسی و عربی و بسیاری زبان‌های دیگر برای این کشور به‌کار می‌رود در اصل نام منطقه‌ای از این کشور بوده (مقایسه شود: پارس/ایران) که برای اشاره همه کشور به‌کار رفته است. واژه هلند Holland در زبان هلندی میانه به شکل holtland بود و معنی آن «سرزمین چوب» است.<ref>[http://www.etymonline.com/index.php?term=Holland Online Etymological Dictionary]، بازدید: آوریل ۲۰۱۲.</ref> | | واژه هلند که در زبان فارسی و همچنین انگلیسی و عربی و بسیاری زبان‌های دیگر برای این کشور به‌کار می‌رود در اصل نام منطقه‌ای از این کشور بوده (مقایسه شود: پارس/ایران) که برای اشاره همه کشور به‌کار رفته است. واژه هلند Holland در زبان هلندی میانه به شکل holtland بود و معنی آن «سرزمین چوب» است.<ref>[http://www.etymonline.com/index.php?term=Holland Online Etymological Dictionary]، بازدید: آوریل ۲۰۱۲.</ref> |
| − |
| |
| − | == اقتصاد ==
| |
| − |
| |
| − | تولید ناخالص داخلی هلند (نه تولید ملی) در سال ۲۰۰۶ بیش از پانصد میلیارد یورو بوده‌است و نرخ رشد اقتصادی در همین سال نزدیک به ۳ درصد بوده‌است. رشد تورم در هلند از سال ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۷ بطور میانگین حدود دو درصد گزارش شده‌است. نرخ بیکاری در دورهٔ مشابه حدود دو درصد بوده‌است (۴۰۰ هزار نفر و کمتر).
| |
| − |
| |
| − | هلند در پرورش و تجارتِ گُل مقام اول را در جهان داراست. دامداری و کشاورزی نیز از پایه‌های اقتصاد هلند محسوب می‌شود. هلندی‌ها علی‌رغم کوچکی کشورشان سهم بزرگی در تجارت و بانکداری جهانی دارند. [[ایالات متحده آمریکا|ایالات متحدهٔ آمریکا]] یکی از بازارهای اصلی هلند است و کشورهای [[اتحادیه اروپا]] مهم‌ترین شرکای تجاری آن هستند. بیش از نیمی از سهام شرکت نفتی- گازی شل را هلند در اختیار دارد و مابقی را [[بریتانیا]]. این شرکت که بخش هلندی آن به [[رویال داچ شل]] معروف است در زمینهٔ استخراج و تجارت نفت و گاز در سراسر جهان از جمله [[ایران]] فعالیت می‌کند. هلند خود نیز دارای ذخایر گاز طبیعی است و بخش از آن را صادر می‌کند. کشتی سازی و صنایع شیمیایی از دیگر صنایع مادر در هلند هستند. از شرکتهای بزرگ هلندی می‌توان به [[فیلیپس]] (صنایع الکترونیک) و [[هاینکن]] (یکی از عمده‌ترین تولید کنندگان [[آبجو]] در جهان) اشاره کرد.
| |
| − | واحد پول هلند پیش از تبدیل به [[یورو]]، [[فلورن]] یا [[گیلدر]] هلندی بود.
| |
| − |
| |
| − | == سیاست ==
| |
| − | حکومت هلند پادشاهی مشروطه‌است که در آن شاه یا ملکه نقش چندان تعیین کننده‌ای در سیاست ندارد و بیشتر نماد وحدت ملی است. در ۳۰ آوریل ۲۰۱۳ میلادی، ملکه بئاتریکس از سمت خود کناره گیری کرد و پسرش ویلم الکساندر راسما پادشاه کشور شد. پیش از ویلم الکساندر به مدت ۱۲۰ سال زنان (ملکه‌ها) بر هلند حکومت کرده‌اند.
| |
| − |
| |
| − | دو مجلس نمایندگان در این کشور وجود دارد و حزب دارای بیشترین رأی در انتخابات پارلمانی نخست وزیر را برمیگزیند و دولت را تشکیل می‌دهد. او مهم‌ترین مقام سیاسی کشور شناخته می‌شود. احزاب دموکرات مسیحی، سوسیال دموکرات (کار)، سوسیالیست، حزب سبزها و لیبرال از احزاب عمده در این کشور هستند. طی چند سال اخیر و بخصوص در انتخابات پارلمانی ۲۰۱۰ حزب آزادی (راست افراطی به رهبری خیرت ویلدرس) صندلی‌های بیشتری در مجلس هلند بدست آورده و ممکن است در دولتِ آتی به رهبری لیبرالها VVD حضور داشته باشد. تعداد قابل توجهی از نمایندگان مجلس هلند را شهروندان مهاجر ترک تبار و مراکشی تبار تشکیل می‌دهند. از ایرانیان مقیم هلند نیز «[[فرح کریمی]]» به نمایندگی از حزب سبزها در مجلس هلند حضور داشته‌است.
| |
| − |
| |
| − | جریانِ راست گرای افراطی در هلند از جمله به خاطر رشد تعداد مهاجران در این کشور، در دههٔ حاضر قدرت گرفت که نتیجهٔ آن ورود احزابی چون ال‌پی‌اف ([[فهرست پیم فورتاین]]) به پارلمان و دولت بود. با کشته شدن پیم فُرتاین بدست یک هلندی، او و بعد حزب اش از صحنهٔ سیاست حذف شدند و [[خیرت ویلدرس]] با «حزب آزادی» طرفداران او را به سوی خود جلب کرد و وارد پارلمان شد. ویلدرز مخالفِ حضور مسلمانان در هلند است چرا که اسلام را یک تهدیدِ رو به گسترش می‌داند که باید جلوی آن را گرفت. قتل فیلمساز هلندی [[تئو ون گوگ|تئو فان خُخ]] (ون گوگ) توسط یک مراکشی در سال ۲۰۰۴ به حزبِ ضداسلامیِ ویلدرس کمک کرد تا وارد پارلمان بشوند.
| |
| − |
| |
| − | در فروردین ۱۳۸۷ نمایش فیلم کوتاهی از خیرت ویلدرس بنام [[فتنه (فیلم)|فتنه]] مخالفت‌های زیادی در هلند و خارج از این کشور برانگیخت. او در این فیلم قرآن و مسلمانان را مروج خشونت می‌داند. نخست‌وزیر پیشین دولت هلند، [[یان پیتر بالکننده|یان پیتر بالکنِِنده]] که از حزب دموکرات مسیحی است این فیلم را محکوم کرد. بر خلاف نگرانی‌ها، مسلمانان هلند خشونتی علیه این فیلم نشان ندادند و از روش‌های قانونی برای اعتراض به آن استفاده کردند. رسانه‌های دولتی هلند آگاهانه به مسلمانان میدان دادند تا مخالفت هایشان را ابراز کنند.
| |
| − |
| |
| − | هلند عضو قدیمی اتحادیهٔ اروپا و همچنین عضو پیمان نظامی ناتو است. دولت هلند از حملهٔ آمریکا به افغانستان و عراق پشتیبانی کرد و هم اکنون در افغانستان نیرو دارد.
| |
| − |
| |
| − | هلند همراه با بلژیک و لوکزامبورگ، [[بنلوکس|بنِلوکس]] را تشکیل می‌دهند. این نام یک پیمان همکاری منطقه‌ای بین این سه کشور است و از ترکیب نخستین حروف نام این کشورها ساخته شده‌است و این پیمان مادر پیمان اروپای یکپارچه‌است.
| |
| − |
| |
| − | == تقسیمات کشوری ==
| |
| − | [[پرونده:Map provinces Netherlands-en.svg|300px|left]]
| |
| − | * [[استان‌های هلند]]
| |
| − |
| |
| − | {|
| |
| − | |----
| |
| − | | '''استان''' || '''مرکز'''
| |
| − | |----
| |
| − | | [[درنته]] || [[آسن]]
| |
| − | |----
| |
| − | | [[فلیوولاند]] || [[لیلی‌استاد]]
| |
| − | |----
| |
| − | | [[فریس‌لاند]] || [[لیوواردن]]
| |
| − | |----
| |
| − | | [[خلدرلاند]] || [[آرنهم]]
| |
| − | |----
| |
| − | | [[خرونینگن (استان)|خرونینگن]] || [[خرونینگن (شهر)|خرونینگن]]
| |
| − | |----
| |
| − | | [[لیمبورخ (هلند)|لیمبورخ]] || [[ماستریخت]]
| |
| − | |----
| |
| − | | [[برابانت شمالی]] || [[سرتوخن‌بوس|سِرتوخِن‌بوس]]
| |
| − | |----
| |
| − | | [[هلند شمالی]] || [[هارلم]]
| |
| − | |----
| |
| − | | [[افریسل]] || [[زووله]]
| |
| − | |----
| |
| − | | [[هلند جنوبی]] || [[لاهه]]
| |
| − | |----
| |
| − | | [[اوترخت (استان)|اوترخت]] || [[اوترخت (شهر)|اوترخت]]
| |
| − | |----
| |
| − | | [[زیلاند]] || [[میدل‌بورخ]]
| |
| − | |}
| |
| − |
| |
| − | [[پرونده:Satellite image of the Netherlands in May 2000.jpg|بندانگشتی|200px|تصویر ماهواره‌ای از کشور هلند، سال ۲۰۰۰]]
| |
| − |
| |
| − | ومعروف به گل لاله (لقبشان) است
| |
| − |
| |
| − | اما کنترل شده برای این سرزمین کوچک محسوب می‌شوند. مهار آب دریا و رودخانه‌ها همواره یکی از چالش‌های هلند بوده‌است و آنها در این کار و نیز در ایجاد خشکی در دریا بسیار پرتجربه هستند. شهرهای جدیدی چون [[آلمیره]] و [[لیلی‌استاد]] که در جنوب [[دریاچه ایسل‌میر|دریاچهٔ ایسل‌میر]] واقع اند، در چنین زمین‌هایی بنا شده‌اند.
| |
| − |
| |
| − | {{شهرهای اصلی هلند}}
| |
| − | {{-}}
| |
| − |
| |
| − | == مردم ==
| |
| − | [[پرونده:Hollande04.jpg|بندانگشتی|نماد فرهنگ هلندی]]
| |
| − | زبان رسمی هلند، هلندی است (به هلندی:Nederlands). این زبان شاخه‌ای از [[زبان‌های ژرمنی]] است و به [[زبان آلمانی|آلمانی]] شباهت‌هایی دارد. برخی واژگان فرانسوی نیز از دوره‌های تسلط فرانسویان بر این منطقه، در زبان هلندی جذب شده‌اند. گسترهٔ جغرافیایی زبان هلندی به جز کشور هلند، استان‌های شمالی [[بلژیک]] را نیز دربر می‌گیرد. در مستعمرات هلند از جمله در [[سورینام]] لهجه‌های بومی‌شدهٔ هلندی کاربرد داشته‌است.
| |
| − |
| |
| − | در کشور هلند در حدود ۶۵ هزار فارسی‌زبان سکونت دارند، ۳۰ هزار ایرانی و ۳۵ هزار نفر از کشور افغانستان . میانگین قد مردان هلندی ۱۸۴cm است که کشور هلند را در رتبه اول بلند قامت ترین مردمان جهان قرار داده است,بعداز هلند نروژ نیز با۱۸۳cm در جایگاه دوم جای دارد.<ref>[http://www.nieuws.leidenuniv.nl/index.php3?m=&c=1903 خبرنامه دانشگاه لیدن، ۶ نوامبر ۲۰۰۷]</ref>
| |
| − |
| |
| − | == فرهنگ ==
| |
| − | هلند [[نقاش|نقاش‌های]] شناخته شده‌ای داشته‌است. در سده ۱۷ میلادی، در زمانی که جمهوری هلند در اوج خود بود، استادان بزرگی همچون [[رامبرانت]]، [[یوهانس ورمر]]، [[جان استین]]، [[جیکوب ایساکزون]] و بسیاری دیگر فعالیت می‌کردند. نقاش‌های مشهور سده ۱۹ و ۲۰ هلند، [[ون گوگ]] و [[پیت مپندریان]] بوده‌اند. [[موریس اشر]] هنرمند گرافیست این دوران بود. هلند خانهٔ فیلسوف‌های بزرگی چون [[اسپینوزا]] و [[دزیدریوس اراسموس]] بوده‌است. تمام کارهای اصلی [[دکارت]] در هلند انجام شده‌است.
| |
| − |
| |
| − | == جستارهای وابسته ==
| |
| − | * [[زبان هلندی]]
| |
| − | * [[فهرست شهرهای هلند]]
| |
| − | * [[باشگاه فوتبال آژاکس آمستردام]]
| |
| − | * [[آموزش عالی در هلند]]
| |
| − | * [[مذهب تشیع در هلند]]
| |
| − |
| |
| − | == پیوند به بیرون ==
| |
| − | * [http://raminpix.blogspot.com/search/label/the%20Netherlands تصاویر و نوشته‌هایی درباره هلند]
| |
| | | | |
| | == منابع == | | == منابع == |
| − | {{ویکی‌سفر}} | + | { |
| − | {{ویکی‌انبار-رده|Netherlands}}
| + | |
| − | {{پانویس}}
| + | |
| − | {{موضوع اروپا}}
| + | |
| − | {{کشورهای اتحادیه اروپا}}
| + | |
| − | {{اعضای ناتو}}
| + | |
| − | {{حماسه‌های منظوم جهان}}
| + | |
| − | {{سازمان امنیت و همکاری اروپا}}
| + | |
| − | {{کشورهای آمریکای شمالی}}
| + | |
| − | {{کشورهای قاره آمریکا}}
| + | |
| − | {{کشورهای مستقل اروپا}}
| + | |
| − | {{سازمان‌های اطلاعاتی جهان}}
| + | |
| − | {{برندگان جایزه نوبل ۲۰۱۰}}
| + | |
| | [[رده:هلند|هلند]] | | [[رده:هلند|هلند]] |
| | [[رده:اروپای شمالی]] | | [[رده:اروپای شمالی]] |
