|
|
| (۳ نسخه‌های متوسط توسط ۲ کاربران نشان داده نشده) |
| سطر ۱: |
سطر ۱: |
| − | {{جعبه شهر ایران
| |
| − | |نام‌رسمی=سبزوار
| |
| − | |روی‌نقشه=آری
| |
| − | |عرض‌جغرافیایی=۳۶٫۱۲
| |
| − | |طول‌جغرافیایی=۵۷٫۴۳
| |
| − | |تصویر=Sabzevar-City.jpg
| |
| − | |اندازه‌تصویر=300
| |
| − | |برچسب‌تصویر= تندیس سربداران در سبزوار
| |
| − | |استان=خراسان رضوی
| |
| − | |شهرستان=سبزوار
| |
| − | |بخش=[[بخش مرکزی شهرستان سبزوار|مرکزی]]
| |
| − | |دهستان=
| |
| − | |نام‌محلی=[[بیهق]]، [[سربداران]]
| |
| − | |نام‌های‌دیگر=
| |
| − | |نام‌های‌قدیمی= بیهق، ساسویه،<ref name="ساسویه">[http://www.loghatnaameh.com/dehkhodaworddetail-9b198137ec6544589a34e6b01f9037dd-fa.html ساسویه در لغتنامه دهخدا]</ref> سربداران
| |
| − | |سال‌شهرشدن=
| |
| − | |جمعیت= ۲۳۱،۵۵۷ سال ۱۳۹۰<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.sko.ir/Sarshomari1390/Shahrhaye_IRAN.xls|عنوان=نتایج سرشماری سال ۱۳۹۰ | ناشر =معاونت برنامه ریزی استانداری خراسان جنوبی (به نقل از مرکز آمار ایران) |تاریخ =۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۲ |تاریخ بازبینی=۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۲}}</ref>
| |
| − | |رشدجمعیت=۱٫۳
| |
| − | |تراکم‌جمعیت= ۷٬۷۴۲
| |
| − | |زبان=فارسی
| |
| − | |مذهب=شیعه
| |
| − | |مساحت=۲۶٫۷۶ کیلومتر مربع<ref name="Masahat">{{یادکرد وب |عنوان=نقشهٔ بافت‌های فرسودهٔ مصوب شهرها: سبزوار |ناشر=وب‌گاه شرکت مادرتخصصی عمران و بهسازی شهری ایران |نشانی=http://www.udro.org.ir/index.php?option=com_sobi2&sobi2Task=sobi2Details&sobi2Id=111&Itemid=83 |تاریخ بازدید=۶ آوریل ۲۰۱۳}}</ref>
| |
| − | |ارتفاع=۹۷۷٫۶ متر
| |
| − | |میانگین‌دما=۱۷٫۱
| |
| − | |میانگین‌بارش‌سالانه=۱۸۸٫۶ میلی‌متر
| |
| − | |شمارروزهای‌یخبندان=
| |
| − | |شهردار = [[دکتر محمد علی طالبی]]
| |
| − | |فرماندار = [[احمد برادران]]
| |
| − | |ره‌آورد= کلوچه زنجفیلی، انواع خشکبار، زعفران، پسته ، زیره سیاه
| |
| − | |پیش‌شماره=۰۵۱
| |
| − | شناسه ملی خودرو= ایران ۳۲ ج - ایران ۴۲ ن
| |
| − | |وب‌گاه= [.irhttp://e-sabzevar وب سایت رسمی شهر سبزوار]
| |
| − | |جمله‌خوشامد= سبزوار شهر دیرینه های پایدار و دانشوران بیدار
| |
| − | |پانویس=
| |
| − | }}
| |
| − |
| |
| | '''سبزوار''' {{تلفظ|Sabzevar.ogg}} یکی از شهرهای بزرگ استان [[خراسان رضوی]] است که در غرب خراسان، در شمال شرق [[ایران]] قرار دارد. تاریخ سبزوار با [[بیهق]] پیوند خورده‌است. پس از [[حمله مغول به سلطنت خوارزمشاه]] به دلیل دلاوری مدافعان فدایی موسوم به [[سربداران]]، برای مدتی به نام [[سربداران]] نیز شناخته می‌شد. بعد از حکومت شیعی آل بویه حکومت شیعه بعدی در ایران به دست سربداران ایجاد گردید که مدتها بر قسمتهایی از کشور حکومت نمودند و پایتخت این حکومت سبزوار بود. | | '''سبزوار''' {{تلفظ|Sabzevar.ogg}} یکی از شهرهای بزرگ استان [[خراسان رضوی]] است که در غرب خراسان، در شمال شرق [[ایران]] قرار دارد. تاریخ سبزوار با [[بیهق]] پیوند خورده‌است. پس از [[حمله مغول به سلطنت خوارزمشاه]] به دلیل دلاوری مدافعان فدایی موسوم به [[سربداران]]، برای مدتی به نام [[سربداران]] نیز شناخته می‌شد. بعد از حکومت شیعی آل بویه حکومت شیعه بعدی در ایران به دست سربداران ایجاد گردید که مدتها بر قسمتهایی از کشور حکومت نمودند و پایتخت این حکومت سبزوار بود. |
| | | | |
| سطر ۴۱: |
سطر ۵: |
| | فاصله شهر سبزوار از طریق [[جاده ۴۴ (ایران)|جاده ۴۴]] با [[مشهد]] در شرق ۲۲۰ کیلومتر و با [[تهران]] در غرب ۶۷۰ کیلومتر است. | | فاصله شهر سبزوار از طریق [[جاده ۴۴ (ایران)|جاده ۴۴]] با [[مشهد]] در شرق ۲۲۰ کیلومتر و با [[تهران]] در غرب ۶۷۰ کیلومتر است. |
| | | | |
| − | [[محمود دولت آبادی]]، [[ملا هادی سبزواری]]، ملا[[حسین واعظ کاشفی]]، [[دکتر قاسم غنی]]، [[ابوالفضل بیهقی]]، [[دکتر علی شریعتی]] از بزرگترین مشاهیر سبزوارند.
| + | [[ملا هادی سبزواری]]، ملا[[حسین واعظ کاشفی]]، [[دکتر قاسم غنی]]، [[ابوالفضل بیهقی]]، [[دکتر علی شریعتی]] از بزرگترین مشاهیر سبزوارند. |
| | | | |
| | سبزوار همواره در طول تاریخ یکی از مراکز بزرگ تمدنی کشور بوده است و در زمان قیام سربداران و باتسلط ایشان بر بخش‌های کثیری از ایران به پایتخت سیاسی شیعی کشور تبدیل گردید. | | سبزوار همواره در طول تاریخ یکی از مراکز بزرگ تمدنی کشور بوده است و در زمان قیام سربداران و باتسلط ایشان بر بخش‌های کثیری از ایران به پایتخت سیاسی شیعی کشور تبدیل گردید. |
| | | | |
| − | == جایگاه ==
| |
| | این شهر در گذشته در مسیر [[راه ابریشم]] قرار داشت. شهر سبزوار از [[تهران]] تقریبا ۶۷۰ کیلومتر فاصله دارد.{{سخ}} | | این شهر در گذشته در مسیر [[راه ابریشم]] قرار داشت. شهر سبزوار از [[تهران]] تقریبا ۶۷۰ کیلومتر فاصله دارد.{{سخ}} |
| | بزرگراه تهران-مشهد از مرکز این شهرستان عبور می‌کند و موقعیت قرارگیری آن به گونه‌ای است که ارتباط جنوب خراسان و همچنین خراسان شمالی به تهران از طریق این شهر برقرار می‌گردد. قرار گرفتن بر چهارراه ارتباطی شمال و جنوب و ارتباط با پایتخت کشور موقعیت ممتازی به این شهر بخشیده است. این شهر به عنوان دروازه خراسان نیز نامیده می‌شود. هم اکنون این شهر پس از مشهد و نیشابور بزرگترین و از مهم ترین شهرهای خراسان رضوی می باشد.<ref>http://roostanet.ir/index.aspx?siteid=3&fkeyid=&siteid=3&pageid=2382</ref> | | بزرگراه تهران-مشهد از مرکز این شهرستان عبور می‌کند و موقعیت قرارگیری آن به گونه‌ای است که ارتباط جنوب خراسان و همچنین خراسان شمالی به تهران از طریق این شهر برقرار می‌گردد. قرار گرفتن بر چهارراه ارتباطی شمال و جنوب و ارتباط با پایتخت کشور موقعیت ممتازی به این شهر بخشیده است. این شهر به عنوان دروازه خراسان نیز نامیده می‌شود. هم اکنون این شهر پس از مشهد و نیشابور بزرگترین و از مهم ترین شهرهای خراسان رضوی می باشد.<ref>http://roostanet.ir/index.aspx?siteid=3&fkeyid=&siteid=3&pageid=2382</ref> |
| | | | |
| − | در سال‌های اخیر [[فرودگاه سبزوار]] ساخته شد که در اردیبهشت ۱۳۸۵ همزمان با دور اول [[سفرهای استانی دولت محمود احمدی نژاد]] به [[خراسان رضوی]]
| |
| − | این فرودگاه به‌عنوان مرز مجاز هوایی شناخته شد.<ref name="AFZ">{{یادکرد وب
| |
| − | |نشانی=http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=8502020047|
| |
| − | عنوان=فرودگاه سبزوار مرز مجاز هوایی شد
| |
| − | |تاریخ بازدید=
| |
| − | |ناشر= خبرگزاری فارس
| |
| − | }}</ref>
| |
| − | [[فرودگاه سبزوار]] در سیزدهم دی ماه ۱۳۸۹ به صورت ۲۴ ساعته عملیاتی شد.<ref name="AFZ 24">{{یادکرد وب
| |
| − | |نشانی=http://www.irna.ir/NewsShow.aspx?NID=30169684
| |
| − | |عنوان=فرودگاه بین المللی سبزوار از ۱۳ دی ماه به صورت ۲۴ ساعته عملیاتی شد
| |
| − | |تاریخ بازدید=
| |
| − | |ناشر= خبرگزاری ایرنا
| |
| − | }}</ref>
| |
| − | همچنین این شهر یکی از ثروتمند ترین مردم کشور از لحاظ حساب بانکی را داراست که دارای تعداد زیادی بازرگان می باشد .
| |
| − |
| |
| − | == موقعیت جغرافیایی و ویژگی‌های طبیعی ==
| |
| − | شهرستان سبزوار واقع در غرب استان خراسان رضوی براساس آخرین تقسیمات کشوری دارای چهار بخش به نام‌های [[مرکزی]]، [[روداب]]، [[داورزن]] و [[ششتمد]] است. بخش‌های [[جوین]] و [[جغتای]] در سال ۱۳۸۷ و بخش [[خوشاب]] در سال ۱۳۸۹از شهرستان سبزوار جدا شدند و خود به شهرستان ارتقا یافتند.<ref name="Joghatay">{{یادکرد وب
| |
| − | |نشانی=http://www.farsnews.net/newstext.php?nn=8707110345
| |
| − | |عنوان=بخش جوین به شهرستان ارتقا می‌یابد
| |
| − | |تاریخ بازدید=
| |
| − | |ناشر= خبرگزاری فارس
| |
| − | }}</ref><ref name="Jovein">{{یادکرد وب
| |
| − | |نشانی=http://www.farsnews.net/newstext.php?nn=8707110165|
| |
| − | عنوان=فرمانداری شهرستان جدیدالتاسیس جغتای گشایش می‌یابد
| |
| − | |تاریخ بازدید=
| |
| − | |ناشر=خبرگزاری فارس
| |
| − | }}</ref><ref name="Koushab">{{یادکرد وب
| |
| − | |نشانی=http://www.irna.ir/NewsShow.aspx?NID=30195540
| |
| − | |عنوان=خوشاب شهرستان شد
| |
| − | |ناشر=خبرگزاری ایرنا
| |
| − | }}</ref>{{سخ}}
| |
| − | کوه‌های [[جغتای]] عامل جدایی [[دشت جوین]] از جلگهٔ اصلی سبزوار بوده و در جنوب آن نیز [[کوه میش]] قرار دارد. به تعبیر دیگر سبزوار محصور در میان ارتفاعات شمالی و جنوبی است. چهره منطقی شرقی و شمالی این شهرستان کوهستانی و دارای اقلیم معتدل و در قسمت‌های جلگه‌ای با هوای گرم همراه است. تنها دو رشته رودخانهٔ فصلی به نام [[کالشور]] در این ناحیه وجود دارد که سیلاب‌های [[دشت سبزوار]] را به نمکزارهای کویر هدایت می‌کند.
| |
| − | {{موقعیت جغرافیایی
| |
| − | | مرکز = سبزوار
| |
| − | | شمال = [[استان خراسان شمالی]]
| |
| − | | شمال شرقی =
| |
| − | | شرق = [[نیشابور]]
| |
| − | | جنوب شرقی = [[کاشمر]]
| |
| − | | جنوب = [[بردسکن]]
| |
| − | | جنوب غربی = [[کویر مرکزی]]
| |
| − | | غرب = [[شاهرود]]
| |
| − | | شمال غربی =
| |
| − | | تصویر =
| |
| − | }}
| |
| − |
| |
| − | == گویش و لهجه سبزواری ==
| |
| − | زبان اکثریت مردم سبزوار فارسی است. ولی در چندین روستای سبزوار مردم به زبان ترکی صحبت می‌کنند.
| |
| − |
| |
| − | گویش مردم سبزوار از مجموعه گویشهای اصیل خراسانی و با منشاء فارسی دری است. با این حال لهجه سبزواری به دلیل حفظ اصالت خود در طول تاریخ ، تفاوت اساسی با سایر لهجه‌های خراسانی دارد. به دلایل تاریخی [[واژه‌های لهجه سبزواری]] هنوز اصالت فارسی خود را حفظ کرده است وکمتر از لغات دخیل درآن استفاده شده است. این واژه‌ها زنده بوده و قدمت آن گاها ً به دوران ایران باستان و گویش های رایج درآن زمان می رسد و اکنون نیز بطور روزمره در محاوره بین مردم به کار می‌روند.{{مدرک}}
| |
| − |
| |
| − | == میزان تابش آفتاب در سبزوار ==
| |
| − | در جدول زیر به متوسط میزان تابش آفتاب در سبزوار در ماه‌های سال اشاره شده‌است:<ref>{{یادکرد وب
| |
| − | | نشانی = http://www.irimo.ir/farsi/drought/synopH/Sabzevar.txt
| |
| − | | عنوان = مرکز هواشناسی جمهوری اسلامی ایران
| |
| − | | تاریخ بازدید = ۱۲ آوریل ۲۰۱۱
| |
| − | | زبان = انگلیسی
| |
| − | }}</ref>
| |
| − | {| class="infobox" style="text-align: center; font-size:100%;"
| |
| − | |style="text-align: center;"|'''میزان تابش آفتاب در سبزوار'''
| |
| − | |-
| |
| − | |style="text-align: center;"|[[پرونده: Celestia sun.jpg|وسط|150px]]
| |
| − | |- align=right
| |
| − | |
| |
| − | ----
| |
| − | <center>'''متوسط میزان تابش آفتاب{{سخ}}در سبزوار در ماه‌های سال{{سخ}}(ساعت)'''</center>
| |
| − | * ژانویه: ۱۶۶٫۲
| |
| − | * فوریه: ۱۷۴٫۴
| |
| − | * مارس: ۱۹۳٫۱
| |
| − | * آوریل: ۲۲۷٫۹
| |
| − | * می: ۲۹۰٫۷
| |
| − | * ژوئن: ۳۲۸٫۸
| |
| − | * جولای: ۳۴۹٫۸
| |
| − | * آگوست: ۳۴۸٫۵
| |
| − | * سپتامبر: ۳۰۰٫۷
| |
| − | * اکتبر: ۲۶۷٫۳
| |
| − | * نوامبر: ۲۰۹٫۹
| |
| − | * دسامبر: ۱۶۷٫۲
| |
| − | * کل سال: ۳۰۲۴٫۵
| |
| − | |}
| |
| − |
| |
| − | == جمعیت ==
| |
| − | جمعیت شهر سبزوار در سال ۱۳۹۰ برابر با ۲۳۱۵۵۷ نفر بوده‌است که پس از مشهد و نیشابور سومین شهر پر جمعیت استان خراسان رضوی (و نیز خراسان بزرگ) می‌باشد.<ref>[http://www.khorasan.ir/LinkClick.aspx?fileticket=O0N00qLCJZI%3d&tabid=219&mid=14529 استانداری خراسان رضوی، تاریخ 20 بهمن 1391]</ref>
| |
| − |
| |
| − | {{هرم جمعیتی
| |
| − | |width=50%
| |
| − | |align=right
| |
| − | |maxvalue=۲۹۰۰۰
| |
| − | |bg=rgb(100%,۱۰۰٪,۱۰۰٪)
| |
| − | |border=0
| |
| − | |عنوان=هرم جمعیتی سبزوار در سال ۱۳۸۵
| |
| − | |barcolor=rgb(50%,۰٪,۵۰٪)
| |
| − | |۷۵+|۵۸۴۷|۵۰۶۰
| |
| − | |۷۴-۷۰|۵۴۶۳|۴۹۱۱
| |
| − | |۶۹-۶۵|۴۴۹۳|۴۵۸۹
| |
| − | |۶۰-۶۴|۵۴۷۴|۶۱۳۲
| |
| − | |۵۵-۵۹|۵۲۱۶|۶۰۷۴
| |
| − | |۵۰-۵۴|۸۰۹۷|۸۸۷۶
| |
| − | |۴۵-۴۹|۱۱۳۷۴|۱۱۷۵۱
| |
| − | |۴۰-۴۴|۱۱۲۹۳|۱۱۳۸۳
| |
| − | |۳۵-۳۹|۱۳۷۰۹|۱۴۱۲۸
| |
| − | |۳۰-۳۴|۱۵۴۰۷|۱۶۰۶۵
| |
| − | |۲۵-۲۹|۱۹۶۵۶|۲۰۵۷۳
| |
| − | |۲۰-۲۴|۲۴۵۴۱|۲۸۵۴۱
| |
| − | |۱۵-۱۹|۲۷۵۴۹|۲۸۹۳۷
| |
| − | |۱۰-۱۴|۲۲۹۲۳|۲۲۲۱۴
| |
| − | |۵-۹|۱۸۲۹۰|۱۷۲۹۵
| |
| − | |۰-۴|۱۷۵۸۹|۱۶۶۸۳
| |
| − | }}<ref>{{یادکرد وب
| |
| − | | نشانی = http://www.amar.org.ir/Upload/Modules/Contents/asset23/jkh/os09.xls
| |
| − | | عنوان = جمعیت شهرستان‌ها بر حسب سن و جنس و وضع سکونت به تفکیک شهرستان
| |
| − | | تاریخ بازدید = ۱۲ آوریل ۲۰۱۱
| |
| − | | قالب = اکسل
| |
| − | | ناشر = مرکز آمار ایران
| |
| − | | زبان = فارسی
| |
| − | }}</ref>
| |
| − |
| |
| − | == اقلیم ==
| |
| − |
| |
| − | {{آب و هوا
| |
| − | |location = سبزوار
| |
| − | |Jan_Hi_°C = 8.8 |Jan_REC_Hi_°C = ۲۳٫۰
| |
| − | |Feb_Hi_°C = 12.0 |Feb_REC_Hi_°C = ۲۵٫۲
| |
| − | |Mar_Hi_°C = 17.3 |Mar_REC_Hi_°C = ۳۴٫۰
| |
| − | |Apr_Hi_°C = 24.5 |Apr_REC_Hi_°C = ۳۶٫۶
| |
| − | |May_Hi_°C = 30.3 |May_REC_Hi_°C = ۴۱٫۰
| |
| − | |Jun_Hi_°C = 35.8 |Jun_REC_Hi_°C = ۴۴٫۴
| |
| − | |Jul_Hi_°C = 37.7 |Jul_REC_Hi_°C = ۴۵٫۵
| |
| − | |Aug_Hi_°C = 36.4 |Aug_REC_Hi_°C = ۴۴٫۰
| |
| − | |Sep_Hi_°C = 32.7 |Sep_REC_Hi_°C = ۴۱٫۲
| |
| − | |Oct_Hi_°C = 25.9 |Oct_REC_Hi_°C = ۳۶٫۶
| |
| − | |Nov_Hi_°C = 18.1 |Nov_REC_Hi_°C = ۳۰٫۴
| |
| − | |Dec_Hi_°C = 11.5 |Dec_REC_Hi_°C = ۲۳٫۰
| |
| − | |Year_Hi_°C = 24.2 |Year_REC_Hi_°C =۴۵٫۵
| |
| − | |Jan_Lo_°C = -1.5 |Jan_REC_Lo_°C = -۲۰٫۰
| |
| − | |Feb_Lo_°C = 0.3 |Feb_REC_Lo_°C = -۱۶٫۰
| |
| − | |Mar_Lo_°C = 4.9 |Mar_REC_Lo_°C = -۷٫۲
| |
| − | |Apr_Lo_°C = 10.9 |Apr_REC_Lo_°C = -۳٫۰
| |
| − | |May_Lo_°C = 15.9 |May_REC_Lo_°C = ۴٫۰
| |
| − | |Jun_Lo_°C = 20.8 |Jun_REC_Lo_°C = ۹٫۰
| |
| − | |Jul_Lo_°C = 23.1 |Jul_REC_Lo_°C = ۱۳٫۰
| |
| − | |Aug_Lo_°C = 21.0 |Aug_REC_Lo_°C = ۹٫۰
| |
| − | |Sep_Lo_°C = 16.6 |Sep_REC_Lo_°C = ۴٫۰
| |
| − | |Oct_Lo_°C = 10.5 |Oct_REC_Lo_°C = -۲٫۰
| |
| − | |Nov_Lo_°C = 4.6 |Nov_REC_Lo_°C = -۱۴٫۰
| |
| − | |Dec_Lo_°C = 0.3 |Dec_REC_Lo_°C = -۱۹٫۰
| |
| − | |Year_Lo_°C = 10.6 |Year_REC_Lo_°C = -۲۰٫۰
| |
| − | |Jan_Precip_mm = ۳۱٫۵
| |
| − | |Feb_Precip_mm = ۲۹٫۲
| |
| − | |Mar_Precip_mm = ۳۸٫۶
| |
| − | |Apr_Precip_mm = ۲۶٫۸
| |
| − | |May_Precip_mm = ۱۳٫۸
| |
| − | |Jun_Precip_mm = ۲٫۵
| |
| − | |Jul_Precip_mm = ۱٫۲
| |
| − | |Aug_Precip_mm = ۰٫۵
| |
| − | |Sep_Precip_mm = ۰٫۷
| |
| − | |Oct_Precip_mm = ۵٫۷
| |
| − | |Nov_Precip_mm = ۱۲٫۴
| |
| − | |Dec_Precip_mm = ۲۵٫۷
| |
| − | |Year_Precip_mm = ۱۸۸٫۶
| |
| − | |source =[[سازمان هواشناسی کشور]]<ref name=climate>{{یادکرد وب
| |
| − | | نشانی =http://www.irimo.ir/farsi/drought/synopH/sabzevar.txt
| |
| − | | عنوان = آب و هوای سبزوار
| |
| − | | تاریخ بازدید = ۲۳ اسفند ۱۳۸۹
| |
| − | | ناشر = [[سازمان هواشناسی کشور]]
| |
| − | | زبان = انگلیسی
| |
| − | }}</ref>
| |
| − | |accessdate=
| |
| − | }}
| |
| − |
| |
| − | ==ابنیه تاریخی==
| |
| − | * [[مسجد جامع سبزوار]]
| |
| − | [[مسجد جامع سبزوار]] با مساحتی حدود چهار هزار متر مربع مشتمل بر [[ایوان|ایوانهای]] قبله، شمالی، [[صحن]]، [[شبستان]] و [[رواق]] در حاشیهٔ جنوبی خیابان بیهق این شهر واقع است. بنا بر شواهد معماری بخش‌هایی از این بنا در طول زمان مرمت و بازسازی شده‌است. در ضلع جنوبی ایوان قبله [[محراب]] قرار دارد بر بالای آن کتیبه‌ای به تاریخ ۱۲۹۲ ه. ق و بر راس این ایوان دو [[مناره]] آجری دیده می‌شود. در طرفین این قسمت [[شبستان|شبستان‌های]] با [[طاق ضربی]] بلند همزمان با بنای ایوان جنوبی ایجاد شده‌است. در دالان سمت شرقی ایوان شمالی مسجد کتیبه‌هایی به صورت سنگ نوشته از دوران [[صفویه]] با تاریخ‌های ۹۷۹ و ۱۱۳۶ ه. ق درباره مراعات سکنه سبزوار و دستوری از [[شاه طهماسب صفوی]] ثبت می‌باشد. از عمده تزیینات مسجد جامع سبزوار کاشی هفت رنگ و کاشیکاری خشتی است. این بنا ویژگی‌های معماری سده هشتم هجری را نشان می‌دهد.
| |
| − | * [[مسجد پامنار]]
| |
| − | این بنای مذهبی کهن‌ترین مسجد شهر سبزوار است که در ضلع جنوبی خیابان بیهق این شهر قرار دارد. بنای امروزی مسجد با وسعت تقریبی ۳۵۰ متر مربع مشتمل بر [[شبستان]] ستوندار و [[صحن]] ضلع جنوبی است که بخش الحاقی به این مسجد محسوب می‌گردد. شهرت این بنا به پامنار سبب وجود [[مناره]] ای مجاور [[ایوان]] با ارتفاع بیش از ۲۰ متر است. ساقه این [[مناره]] آراسته به تزیینات و کتیبه‌ای معقلی است که در بخش پایین آن به صورت برجسته دیده می‌شود. بنا به نوشته متون این مسجد در سال ۳۱۷ ه. ق به همت [[امیر ابوالفضل زیاری]] تجدید بنا گردید و در سال ۴۲۰ ه. ق نیز توسط [[خواجه امیرک دبیر]] برای آن [[مناره]] ای ساخته شد. براساس مرمت‌ها و بازسازی‌ها در قرون مختلف قدمت این بنا از قرون اولیه اسلامی تا [[صفویه]] و معاصر تخمین زده می‌شود.
| |
| − | * [[مصلی سبزوار]]
| |
| − | این بنای آجری واقع در حاشیه جنوبی خیابان مصلی سبزوار واقع شده‌است و مصلی شهر در قرون گذشته بوده‌است که جهت برگزاری نمازهای جمعه و اعیاد مورد استفاده قرار می‌گرفته و مشتمل بر چهار طاقی اصلی (فضای مرکزی)، با [[گنبد|گنبدی]] بر فراز آن و [[ایوان|ایوانی]] بزرگ است. عناصر معماری طرفین ایوان بصورت برج‌های نیم استوانه‌ای نقش پشتیبان پایه‌های طرفین [[ایوان]] و جلوگیری از رانش دیوارهای این قسمت را داشته‌اند فضای معماری چهار طاقی انتهای [[ایوان]] دارای [[گنبد|گنبدی]] بلند است که به وسیلهٔ آجرهای خفته- راسته پوشش یافته‌است. اگر چه برخی از صاحب نظران بنای مصلی را به دوره [[سربداریه]] نسبت می‌دهند اما شیوه ساختمانی آن قابل مقایسه با معماری دوره [[صفویه]] است.
| |
| − | * [[کاروانسرای فرامرزخان]] ([[رباط کانون]])
| |
| − | این بنا در جبهه غربی میدان کارگر شهر سبزوار قرار دارد. [[رباط کانون]] از نوع [[کاروانسرا|کاروانسراهای]] چهار ایوانی است که به استناد وقف نامه موجود در سال ۱۲۹۱ ه. ق توسط [[حاج فرامرزخان سبزواری]] جهت استفاده زوار رضا در کنار شاهراه خراسان ساخته شده‌است. ورودی این [[رباط]] از بخش جنوبی و از طریق یک [[هشتی]] به [[ایوان]] جنوبی منتهی می‌گردد. [[صحن]] [[رباط]] روباز بوده و علاوه بر چهار [[ایوان]] اصلی غرفه‌هایی نیز مشرف بر [[صحن]] ساخته شده‌است. در انتهای غرفه‌ها [[حجره|حجره‌هایی]] تعبیه شده که در پشت اتاق‌های شمالی، شرقی و غربی سالن‌هایی طویل جهت بارانداز، مال بند یا اصطبل در نظر گرفته شده‌است و هم اکنون قسمتی از این مکان به عنوان موزه مردم‌شناسی تغییر کاربری یافته‌است.
| |
| − |
| |
| − | * [[خانه باغ اسکویی]]
| |
| − | باغ و عمارت موسوم به [[اسکویی]] در فاصله ۴ کیلومتری غرب شهر سبزوار و در روستای [[ابارش]] واقع است. مجموع مساحت این مکان ده هکتار بوده و عمارت آن در میان باغ ساخته شده‌است. عمارت مزبور در دو طبقه ایجاد گردیده و مشتمل بر طبقه زیر زمین مشتمل بر [[هشتی]]، حوض خانه، آب انبار، مطبخ، بادگیرخانه و … می‌باشد. طبقه اول از فضاهایی مانند تالار ستوندار شرقی و شمالی، تالار پذیرایی، حجره‌های نشیمن و … تشکیل شده‌است. از جمله عناصر تزیینی این بنا می‌توان به آجرکاری‌های نمای بنا، گچبری قسمت‌های سر ستون‌ها، حوض خانه و نقاشی بر روی گچبری‌های حوض خانه اشاره نمود. قدمت این باغ و عمارت میان آن متعلق به دوره [[قاجار]] و مالک آن نیز خاندان اسکویی است.
| |
| − | * [[خسرو شیر|مسجد خسرو شیر]]
| |
| − | این بنا به [[منار مسجد]] معروف است و در ۲۰۰ متری روستای [[خسرو شیر]] در صد کیلومتری شمال غربی سبزوار واقع گردیده‌است. آنچه از این مسجد باقی مانده تنها بخشی از ایوان جنوبی آن است که تزیینات گچی و کتیبه‌های پخته و زیبای دیوارهایش از عظمت و اهمیت آن در دوره آبادانی و رونق حکایت می‌کنند. سبک معماری مسجد از نوع مساجد دو ایوانی است که احتمالاٌ در دوره [[سلجوقیان]] احداث شده و در دوره‌های بعدی مرمت و قسمتهایی به آن الحاق شده‌است.
| |
| − |
| |
| − | [[پرونده:مناره خسروجرد.jpg|چپ|بندانگشتی| نمایی از مناره خسروگرد]]
| |
| − | * [[مناره خسروگرد]]
| |
| − | [[میل خسروگرد]] از نوع میل راهیابی است که بر سر راه خراسان بزرگ احداث شده‌است. مناره خسروگرد براساس کتیبهٔ آن در سال ۵۰۵ ه. ق بنیان شده و به عنوان نمادی از معماری آن عصر قابل تامل است. تزیینات این بنای تاریخی شامل آجرنمای تراش و قالب زده در اشکال و فرم‌های متعدد و متنوع است.
| |
| − | * [[امامزاده یحیی|بقعه امامزاده یحیی]]
| |
| − | این بنا در تقاطع خیابان اسرار و [[بیهق]] شهر سبزوار قرار دارد و مشتمل بر فضای داخلی گنبد دار، ایوان و مناره‌ها و دو فضای ارتباطی است. گنبد بقعه با کاشی‌های زیبای فیروزه‌ای رنگ پوشیده شده و نمای بنا از خیابان بیهق نیز با کاشی‌های بسیار نفیس آراسته شده‌است. گویا کهن‌ترین بخش بنا گنبد خانه آن است که با پلان مربع و به صورت چهار ایوانی به سبک ویژه معماری سده هشتم و هفتم ساخته شده‌است. تزیینات نمای بقعه در سال ۱۳۸۰ ه. ق نصب شده و فضای داخلی آن مزین به کاشی، گچ، سنگ و آینه کاری است. این مکان در حال حاضر بعنوان یک زیارتگاه مورد احترام و توجه بوده و مکان تاریخی گردشگری نیز به شمار می‌آید.
| |
| − | * [[آرامگاه ملا هادی سبزواری|آرامگاه حاج ملا هادی سبزواری]] ([[اسرار]])
| |
| − | [[هادی سبزواری|حاج ملا هادی سبزواری]] در سال ۱۲۱۲ ه. ق در سبزوار پای به عرصه حیات نهاد و از همان اوایل به فراگیری علوم دینی پرداخت. پس از عزیمت به شهرهای [[مشهد]] و [[اصفهان]] به [[مشهد]] بازگشت و به تدریس حکمت، فقه و تفسیر مشغول شد. مدتی در [[کرمان]] متوطن گردید و سپس به زادگاه خود بازگشت و در مدرسه [[فصیحیه]] تدریس آغاز نمود. حاج ملا هادی سبزواری متخلص به [[اسرار]] در سال ۱۲۸۹ ه. ق در سن ۷۷ سالگی دار فانی را وداع گفت. از وی آثار ارزشمندی نظیر ''[[منظومه فلسفه]]''، ''[[شرح منظومه در منطق]]''، ''[[شرح لیالی]]''، ''[[حاشیه بر تجرید]]'' و … بر جای مانده‌است.
| |
| − | بنای آرامگاه این فیلسوف بزرگ در ضلع جنوبی میدان کارگر شهر سبزوار واقع است. فضای داخلی آرامگاه شامل طرحی [[چلیپا|چلیپایی]] شکل بوده که در آن حجره‌ها و اتاق‌هایی تعبیه گردیده‌است. تزیینات، ترمیم و استحکام بخشی آرامگاه در اوایل سال ۱۳۴۰ ه. ش توسط انجمن آثار ملی انجام شده‌است. کاشی کاری‌های رنگارنگ بر زمینه لاجوردی و گنبد فیروزه‌ای رنگ به بنا جلوه و شکوه خاصی بخشیده‌است. بنای اولیه آرامگاه کمی پس از وفات [[حاج ملا هادی سبزواری]] توسط [[میرزا یوسف مستوفی المالک]] ساخته شد.
| |
| − | * [[میرزا امین التجار مشهدی|مقبره خانوادگی و آرامگاه میرزا امین التجار مشهدی]]
| |
| − | بنای این امارت در دوره [[قاجار]] احداث گردید که از نظر معماری با طرح و نقشهای مستطیل شکل مشتمل بر [[صحن]] کوچک و دو [[گنبد]] با تزئینات رسمی بندی و دو اتاق است این ارامگاه مدفن [[امین التجار مشهدی]] از بزرگترین بازرگانان سبزوار در دوره [[قاجاریه]] می‌باشد.
| |
| − | این بنا در سال ۱۳۷۲ با شماره ثبت ۱۲۳۹۷ به جمع آثار باستانی سبزوار پیوست. افراد مدفون در این آرامگاه به شرح ذیل می‌باشند:
| |
| − | [[میرزا محمد صادق امین التجار مشهدی]] ___ میرزا محمد امینی فرزند میرزا محمد صادق امین التجار ___ حاجیه خانم صغری امینی/علوی/ فرزند میرزا محمد صادق امین التجار ___ سلطان آغا امینی /صبوری/فرزند میرزا محمد صادق امین التجار ___ بیگم آغا علوی /امامی/فرزند میرزا محمد امینی ___ قوام علوی فرزند میرزا محمد امینی ___ بانو حشمت علوی فرزند قوام___ بی بی طوبی امینی فرزند معاون تولیه ___ بانو عذرا کلانتر /علوی/ فرزند نظر علی.
| |
| − | *[[مدرسه فخریه]]
| |
| − | این بنا در نزدیکی تقاطع خیابان اسرار و خیابان [[بیهق]] شهر سبزوار قرار دارد.استاد محمد کریم پیرنیا ،پدر معماری سنتی ایران، معمار، محقق، نویسنده، استاد دانشگاه و نظریه‌پرداز معاصر معماری ایران از آن به عنوان [[قدیمی ترین مدرسه ایران]] یاد کرده است.این مدرسه که به گفته استاد پیرنیا تأسیس آن به زمان فخرالدوله دیلمی در قرن چهارم هجری باز می گردد با حدود 1100 سال سابقه حتی از مدارس مشهور نظامیه نیز قدیمی تر است که این خود نشان دهنده جایگاه و مرکزیت فرهنگی و تمدنی دارالمومنین سبزوار در سرزمین پهناور ایران از گذشته های دور تا به امروز است.مدرسه فخریه به دلیل قدمت طولانی در بعضی منابع به عنوان مدرسه کهنه نیز معرفی شده است.
| |
| − | *[[آرامگاه بقراط]]
| |
| − | حاج محمّد حسن بن محمد تقى سبزوارى ملقّب به بقراط التولیّه از فضلا و علما و اطبّا و نویسندگان قابل سبزوار است که به تألیف و ترجمه اشتغال داشته است.آثار او عبارتند از:1. ضیاء العینین فى تذکرة اصحاب الحسین مشتمل بر ده ضوء؛ 2. قوانین حفظ الصحّه؛ 3. علاج الامراض؛
| |
| − | 4. دزدان پاریس؛ 5. شهر تاریک؛ 6. مقصر بىگناه.بقراط علاوه بر ادب و شعر، در حکمت و علم طب هم دستى داشته و بیماران را با داروهاى گیاهى و دستورات پزشکى درمان مىکرده است.بقراط التولیه در حدود سال 1240 خورشیدى در سبزوار زاده شد و در سال 1323 هـ . ش مصادف با سال 1363 ق. در سبزوار درگذشت.آرامگاه بقراط به شمارة 5909 و در تاریخ 8/5/1381 به ثبت آثار ملّى و تاریخى رسیده است.آرامگاه وی در حد فاصل میدان کارگر و22بهمن قرار گرفته است.
| |
| − |
| |
| − | ==باستان شناسی==
| |
| − | * [[تپه دامغانی]]
| |
| − |
| |
| − | == محلات قدیمی سبزوار ==
| |
| − | کلاه فرنگی -پامنار -سبریز -دروازه عراق -حمام حکیم - پیرنیا -گود انبار - قنبرسیاه -افتخار -نه بام -پادگان عرب ها- جعفر آباد -سروستان -
| |
| − | هفت پیچ (قربانی‌ها)-سرده -ارگ -نواش -کوشک -باغ رضوان -عطاملک -آب قصبه -باغ متولی
| |
| − |
| |
| − | == غذاهای محلی سبزوار ==
| |
| − |
| |
| − | غذا های محلی رایج در سبزوار دارای تنوع و فراوانی بوده و هرکدام از انها مربوط به یک مقطع
| |
| − | زمانی خاص می باشد از مشهور ترین این غذا های می توان به
| |
| − | آوجیج- اشکنه-کماج-مسوه-دنی-کاچی-آش جوش بره-آش قوریتی-قلیه بادمجون- کمه جوش-شوربا-آش رشته-الف ماست اشاره نمود .
| |
| − |
| |
| − | == هنرهای سنتی ==
| |
| − | در شهرستان سبزوار هنرهای سنتی چه بسا به لحاظ تفنن و چه جهت رفع نیازهای روزمره در گذشته رواج کامل داشته و محصولات هنری در بازارهای پر رونق عرضه می‌شده‌است اما امروزه از آن خلاقیت‌ها و ابداعات و ابتکارات چندان خبری نیست و در معدود کارگاه‌ها، [[گیوه دوزی]]، [[نمد مالی]]، [[مسگری]]، [[سفالگری]]، [[خراطی]] و [[سبدبافی]] به گونه‌ای محدود رواج دارد صرفاٌ برای تامین بخش بسیار ناچیزی از نیاز روستاییان می‌باشد و چندان هم با معیارها و مصداق هنرهای سنتی شهرستان تناسب ندارد. در این شهرستان ۴۵ رشته از هنرهای سنتی فعالیت دارند.
| |
| − |
| |
| − | == گردشگاه‌ها و جاذبه‌های طبیعی ==
| |
| − | * [[پناهگاه حیات وحش شیر احمد]]
| |
| − | این منطقه با مساحت تقریبی ۲۲۶۲۹ هکتار در ۵ کیلومتری جنوب سبزوار قرار دارد و بیش از این به عنوان منطقه شکار ممنوع اعلام گردیده بود که در تاریخ ۲۱/۳/۸۱ به پناهگاهی برای حیات وحش رسمیت یافت. از نظر سیمای طبیعی این پناهگاه دشتی- کویر و تپه ماهوری است و از جمله پوشش گیاهی آن تاخ، گز، درمنه، اسپند، خارشتر، اتریپلکس، اسکنبیل و حیات وحش شاخص آن آهو می‌باشد. این منطقه اخیراٌ به تفرج گاهی جهت بازدید عموم تبدیل شده‌است.
| |
| − | * [[منطقه شکار ممنوع پروند]]
| |
| − | این محدوده با وسعت ۱۶۹۰۰ هکتار در جنب غربی روستای [[پروند]] شهرستان سبزوار واقع است. چهره طبیعی این منطقه بصورت کوهستانی، تپه ماهوری و دارای آب و هوای خشک می‌باشد. گونه‌های گیاهی منطقه شامل تاخ، بنه، گون، گز، بادام کوهی، اسکنبیل، اتریپلکس، قیچ و … و حیات وحش آن شامل قوچ، میش، کل، بز، آهو و انواع پرندگان است.
| |
| − | * باغ ملی: خیابان اسدآبادی (۵/۱ هکتار)
| |
| − | * پارک امام رضا: ۶/۵ هکتار
| |
| − | * پارک لاله (معروف به شهربازی): میدان دکتر شریعتی
| |
| − | * فلکه نجارآباد:از میادین قدیمی و به نام درشمال شهر سبزوار است که بعنوان نمادی از توسعه وابادانی این شهر به شمار می‌رود و امروزه به میدان صاحب الزمان تغییر نام داده است.
| |
| − | * پارک جنگلی شمال شهر (شهدای گمنام): ۷۰ هکتار
| |
| − | * پارک ارم: خیابان طالقانی (۷ هکتار)
| |
| − | * پارک خطی امید: حاشیه بلوار توحید شهر (۴ هکتار)
| |
| − | * پارک بهمن: کمربندی جنوب شهر (۵ هکتار)
| |
| − | * رودخانه [[ششتمد]]: شهر [[ششتمد]]
| |
| − | * رودخانه [[ریوند]]: ۳۵ کیلومتری سبزوار
| |
| − | * آتشکده [[آذربرزین‌مهر]]:و به قول اهالی محلی روستای [[ریوند]]: [[خانه دیو]]، یکی از سه آتشکده بزرگ دوره ساسانیان و آتشکده دهقانان است این آتشکده در ارتفاع ۲۰۶۱ متری از سطح دریا و در کوهستان فشتنق بین شاهرود، سبزوار و در حوالی روستای فشتنق قرار دارد.
| |
| − | * رودخانه [[دلبر]]: ۲۵ کیلومتری شمال غربی سبزوار
| |
| − | * طبیعت [[جغتای]]: شهر [[جغتای]] شمال غربی سبزوار
| |
| − | * مناظر طبیعی [[روستای طبس]]: کوهپایه‌های روستای [[روستای طبس]]
| |
| − | * طبیعت روستای [[بلاش آباد]]: شمال سبزوار
| |
| − | * طبیعت روستای [[نشیب]]: روستای نشیب بخش [[خوشاب]] (توضیح: شهرستان خوشاب اخیرا از شهرستان سبزوار مستقل شده‌است)
| |
| − | * طبیعت روستای [[استاج]]: بخش [[روداب]] ۵۰ کیلومتری جنوب سبزوار
| |
| − |
| |
| − | == صنایع دستی ==
| |
| − | رایج‌ترین و پر رونق‌ترین هنر سنتی شهرستان هنر قالیبافی است که در شهر و روستا رواج دارد اما این هنر هم مثل دیگر هنرهای سنتی رو به زوال است. در حال حاضر قالی بافان سبزواری از طرح‌های مشهدی، تبریزی و کاشانی استفاده می‌کنند که تعداد آن ۲۲ طرح است. در روستای [[جوین]] نیز طرح‌های بلوچی و کردی بیشتر توسط بانوان بافته می‌شود. طرح‌ها و نقشه‌های قالی سبزوار مثل دیگر شهرها و روستای خراسان شاد و اصیل و زیباست و در صورت توجه و عنایت بیشتر می‌توان علاوه بر پاسداری از فرهنگ اصیل و هنرهای سنتی، منبع اقتصادی مهمی نیز باشد.
| |
| − |
| |
| − | == سوغات و بازارهای سنتی ==
| |
| − | هنوز در گوشه و کنار سبزوار می‌توان مراکز تولید صنایع دستی و مشاغل سنتی روبرو شد. بازارهایی که همانند سالیان گذشته در آن استاد کاران به کار مشغولند. از جمله این مشاغل سنتی در شهرستان سبزوار می‌توان به [[آهنگری]]، [[خراطی]]، [[نمدمالی]] و [[نخ تابی]] اشاره نمود. مهمترین سوغات سبزوار کلوچه زنجفیلی سبزواری است که در میان مردم محلی و گردشگران طرفداران بسیاری دارد.
| |
| − |
| |
| − | {{سوغات شهرهای استان خراسان رضوی}}
| |
| − |
| |
| − | == مشاهیر و بزرگان سبزوار ==
| |
| − | <!-- فقط نام افرادی قرار گیرد که مقاله‌ای در ویکی‌پدیا دارند. -->
| |
| − | * [[حاج ملا هادی سبزواری]]: حکیم، فیلسوف عارف قرن ۱۳ صاحب اسرار
| |
| − | * [[ملا حسین واعظ کاشفی]]: حسین بن علی بیهقی مشهور به ملا حسین واعظ کاشفی ادیب و عالم قرن ۱۰
| |
| − | * [[سید عبدالاعلی موسوی سبزواری]]: فقیه و مفسر و قرآن‌پژوه بزرگ جهان تشیع و از مفاخر علمی و برجسته اسلام در دوره معاصر است.
| |
| − | * [[امیر شاهی سبزواری]]: شاعر - وفات ۸۵۷ هـ. / ۱۴۵۲ م.
| |
| − | * [[علی شریعتی]]: نویسنده و جامعه شناس بزرگ ایران و از مفاخر علمی و برجسته در دوره معاصر است.
| |
| − | * [[محمود دولت آبادی]]: نویسندهٔ رمان [[کلیدر]]
| |
| − | * [[دکتر قاسم غنی]]: وزیر، پزشک و ادیبی که تصحیح [[دیوان حافظ]] و [[رباعیات خیام]] از آثار اوست.
| |
| − | * [[ابوالفضل بیهقی]]: تاریخ نگار و نویسندهٔ دربار [[غزنوی]]. نویسنده [[تاریخ بیهقی]] ([[تاریخ مسعودی]])
| |
| − | * [[سید احمد سیادتی]]: بنیان گذار طب کودکان در ایران، از شاگردان دکتر [[محمد قریب]]
| |
| − | * [[ابن یمین]]: شاعر قرن هشتم هجری
| |
| − | * [[خواجه نظام‌الملک طوسی]]: وی از دهقان زادگان [[بیهق]] (سبزوار) بود. از آنجا که دانش اندوزی اش در شهر [[توس]] ([[طوس]]) بود طوسی خوانده می‌شد. وزیر دورهٔ [[سلجوقیان]]
| |
| − | * [[ابوالحسن بیهقی]]: ظهیرالدین ابوالحسن علی بن ابوالقاسم زید ابن محمد بیهقی معروف به [[ابن فندق]] و [[فرید خراسان]] حکیم و ادیب مشهور ایران و از ریاضی دانان قرن ششم هجری
| |
| − | * [[محمود عنبرانی]]: شاعر، نویسنده، مترجم و پژوهشگر ایرانی
| |
| − | * [[عبدالرزاق بغایری]]: استاد ریاضی و مهندسی در [[دارالفنون]]. وی از پیشگامان علم نقشه برداری و جغرافیا در ایران بود. تعیین خطوط مرزی و نقشه برداری از مرزهای ایران برای اولین بار، تهیهٔ اولین نقشهٔ [[تهران]] و ابداع [[قطب نما|قطب نمای]] [[قبله نما]] از کارهای شاخص اوست.
| |
| − | * [[سعید سلطان‌پور]]: کارگردان، نمایش نامه نویس و شاعر قبل از انقلاب
| |
| − | * [[محمدتقی شریعتی]]: پدر [[دکتر علی شریعتی]]، پایه گذار کانون نشر حقایق اسلام
| |
| − | * [[شیخ‌الرئیس افسر]]: نوادهٔ [[فتحعلی شاه قاجار]]، نمایندهٔ مجلس و شاعر
| |
| − | * [[سید حسن امین]]: استاد بازنشسته [[دانشگاه گلاسگو]] اسکاتلند در رشته حقوق بین‌الملل و مدیرمسئول [[ماهنامه حافظ]]
| |
| − | * [[عبدالحسین وهاب‌زاده]]: دانش آموخته رشته [[بوم شناسی]] در [[دانشگاه آیووا]] آمریکا و مترجم آثار حوزه [[محیط زیست]]
| |
| − | * [[حسین ممتحنی]] متخلص به [[حمید سبزواری]]: شاعر معروف انقلاب
| |
| − | * [[امین‌الشریعه سبزواری]]: از مشاهیر، علما و فضلا و ادبای شیعی در اواخر قاجار
| |
| − | * [[غلامعلی بسکی]]: حامی بزرگ محیط زیست ایران
| |
| − | * [[محمدباقر سبزواری]]: معروف به «محقق سبزواری»، از علماء و فقهای شیعه در قرن یازدهم هجری بوده است.
| |
| − | *[[بهزاد نبوی]]: وزیر صنایع سنگین در زمان [[میر حسین موسوی]] و نایب رییس مجلس ششم شورای اسلامی و فعال سیاسی اصلاح طلب که پدرش سبزواری و از نوادگان[[حاج ملاهادی سبزواری]] است.
| |
| − |
| |
| − | == اسطوره‌ها و افسانه‌ها ==
| |
| − | مردم سبزوار معتقدند جنگ ایرانیان و [[تورانیان]] در حوالی سبزوار اتفاق افتاده‌است. همین طور معتقدند گور [[سهراب]] در این شهر و در محل فعلی شهرداری سبزوار قرار داشته‌است و کلاه خود و زره مکشوفه در سال‌های گذشته به موزه [[آستان قدس رضوی]] تحویل شده و شهرداری سبزوار در حال حاضر بنای یادبودی بر آن نهاده‌است. هر چند بسیاری داستان [[رستم و سهراب]] را اثری [[اساطیر|اساطیری]] می‌دانند. در [[تاریخ بیهقی]] ([[تاریخ مسعودی]]) مطالبی در این خصوص آمده‌است و در شرح مسافرت [[شاه طهماسب صفوی]] به خراسان و گذرش از شهر سبزوار به هنگام اجرای نمایش رستم و سهراب توسط کسانی که برای خیر مقدم به پیشواز شاه آمده‌اند از اینکه مردم سبزوار این گونه با [[شاهنامه]] و مضامین آن آشنایند متعجب می‌شود.{{مدرک}}
| |
| − |
| |
| − | == چهره‌های ماندگار سبزوار ==
| |
| − | * [[فخرالدین حجازی]]
| |
| − | * [[حمید سبزواری]]
| |
| − | * دکتر [[احمد سیادتی]]
| |
| − | * دکتر [[علی شریعتی]]
| |
| − | *[[ محمود دولت آبادی]]
| |
| − | *[[ محمد حدادنیا]]
| |
| − |
| |
| − | == دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی ==
| |
| − | * [http://www.medsab.ac.ir/ دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی سبزوار]
| |
| − | * [http://www.sunt.ir/ دانشگاه فناوری‌های نوین سبزوار]
| |
| − | * [[دانشگاه حکیم سبزواری]]
| |
| − | * [[دانشگاه آزاد اسلامی واحد سبزوار]]
| |
| − | * [http://www.pnusab.ac.ir/ دانشگاه پیام نور سبزوار]
| |
| − | * [http://www.sejtc.ir/ دانشکده فنی پسرانه امام خمینی سبزوار]
| |
| − | * [[آموزشکده فنی دخترانه بقیه الله سبزوار]]
| |
| − | * [http://www.tts.ac.ir/ مرکز تربیت معلم علامه طباطبایی سبزوار]
| |
| − | * [http://www.sabzevar-samacollege.ir/ آموزشکده فنی و حرفه‌ای سما واحد سبزوار]
| |
| − | * [http://www.ss1uast.org/ دانشگاه علمی کاربردی سبزوار۱]
| |
| − | * [http://www.uast2sab.ac.ir/ دانشگاه علمی کاربردی سبزوار۲]
| |
| − | * [http://www.ebne-yamin.ac.ir/ موسسه غیر انتفاعی ابن یمین]
| |
| − | * [http://www.beyhagh.ac.ir/ موسسه غیر انتفاعی بیهق]
| |
| − | * [[موسسه غیر انتفاعی سربداران]]
| |
| − | ==ورزش==
| |
| − | ===هندبال===
| |
| − | ===کشتی با چوخه===
| |
| − | ===کشتی آزاد===
| |
| − | ===والیبال نشسته===
| |
| − | ===بدنسازی===
| |
| − | ===ورزش زورخانه ای===
| |
| − |
| |
| − | == گفتاوردها ==
| |
| − | '''میرزا سراج''':
| |
| − |
| |
| − | «سبزوار یکی از شهرهای معظم حکومت‌نشین و آباد خراسان است. بسیار شهرچهٔ مرغوب و خوش آب و هوای قشنگ است. نسبت به سایر شهرهای خراسان پاکیزه و آزاده است.»{{مدرک|}}
| |
| − |
| |
| − | «'''هانری رنه دالمانی'''» در سفرنامهٔ از خراسان تا بختیاری درباره نام سبزوار:
| |
| − |
| |
| − | «شاید به‌مناسبت باغ‌های زیادی که مانند کمربند آن را فراگرفته‌اند، چنین (سبزوار) نامیده می‌شود.»{{مدرک|}}
| |
| − |
| |
| − | حکایت '''محمد خوارزمشاه''':
| |
| − |
| |
| − | حکایت محمد خوارزمشاه کی شهر سبزوار کی همه رافضی باشند به جنگ بگرفت اما جان خواستند گفت آنگه امان دهم کی ازین شهر پیش من به هدیه ابوبکر نامی بیارید.
| |
| − |
| |
| − | شد محمد الپ الغ خوارزمشاه / در قتال سبزوار پر پناه
| |
| − |
| |
| − | تنگشان آورد لشکرهای او / اسپهش افتاد در قتل عدو
| |
| − |
| |
| − | سجده آوردند پیشش کالامان / حلقه‌مان در گوش کن وا بخش جان
| |
| − |
| |
| − | هر خراج و صلتی که بایدت / آن ز ما هر موسمی افزایدت
| |
| − |
| |
| − | جان ما آن توست ای شیرخو / پیش ما چندی امانت باش گو
| |
| − |
| |
| − | گفت نرهانید از من جان خویش / تا نیاریدم ابوبکری به پیش
| |
| | | | |
| | == منابع == | | == منابع == |
| | {{پانویس}} | | {{پانویس}} |
| − |
| |
| − | == پیوند به بیرون ==
| |
| − | {{جعبه پیوند به پروژه‌های خواهر
| |
| − | | نویسنده = no
| |
| − | | ویکی‌واژه = سبزوار
| |
| − | | ویکی‌نسک = no
| |
| − | | ویکی‌گفتاورد = سبزوار
| |
| − | | ویکی‌نبشته = no
| |
| − | | ویکی‌انبار = Category:Sabzevar
| |
| − | | ویکی‌خبر = no
| |
| − | | ویکی‌گونه = no
| |
| − | }}
| |
| − | *[http://e-sabzevar.ir/ وب‌گاه رسمی]
| |
| − |
| |
| − | {{شهرستان سبزوار}}
| |
| − | {{خراسان بزرگ}}
| |
| − | {{استان خراسان رضوی}}
| |
| − | {{پایتخت‌های ایران}}
| |
| − | {{پرجمعیت‌ترین شهرهای استان خراسان رضوی}}
| |
| − | {{فرمانداری ویژه}}
| |
| | | | |
| | | | |
سبزوار از مهمترین مراکز جمعیتی، دانشگاهی، فرهنگی، اسلامی و تاریخی شمال شرق ایران به شمار می‌آید و به عنوان یکی از نمادهای تاریخ و علم ایران مطرح شده‌است. مراکز علمی و دانشگاهی و همچنین حوزه‌های علمیه این شهر که خود نشان دهنده علم و فرهنگ دوستی مردمان این شهر است از قدمتی دیرینه برخوردارند. این شهر خاستگاه اندیشمندان بزرگی در دوران‌های مختلف تاریخی بوده است. کلاس‌های درس حاج ملا هادی سبزواری فیلسوف بزرگ جهان اسلام همواره در یاد و خاطره تاریخ ماندگار است. شاعران بزرگی از این شهر نیز به دنیای علم و ادب معرفی شده‌اند که ابن یمین فریومدی و حمید سبزواری از جمله آنها هستند. تاریخ نگار بزرگ ایران ابوالفضل بیهقی در این شهر متولد گردید و در این دیار آرمید. دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، دانشگاه حکیم سبزواری و دانشگاه آزاد اسلامی دانشگاههای مهم این شهر می‌باشند که در این شهرستان به تربیت نیروهای کارآمد می‌پردازند. هم اکنون 14 دانشگاه و موسسهٔ آموزش عالی بزرگ در این شهر مشغول به کار می‌باشند.الگو:سخ
در سال ۱۳۸۲ فرودگاه سبزوار افتتاح شد و اکنون این فرودگاه دارای پروازهای بین‌المللی است و تنها فرودگاه موجود در خراسان رضوی است که پس از فرودگاه مشهد به جابجایی مسافر می‌پردازد. این شهر به لحاظ موقعیت تجاری و بازرگانی دربین شهرهای استان خراسان رضوی از جایگاه ممتازی برخوردار است. فرمانداری این شهرستان جزء فرمانداری‌های ویژه ایران می‌باشد.الگو:سخ
فاصله شهر سبزوار از طریق جاده ۴۴ با مشهد در شرق ۲۲۰ کیلومتر و با تهران در غرب ۶۷۰ کیلومتر است.
سبزوار همواره در طول تاریخ یکی از مراکز بزرگ تمدنی کشور بوده است و در زمان قیام سربداران و باتسلط ایشان بر بخش‌های کثیری از ایران به پایتخت سیاسی شیعی کشور تبدیل گردید.
