|
|
| سطر ۴۶: |
سطر ۴۶: |
| | [[زبان فارسی|فارسی]] زبان رایج در بین عموم اهالی قزوین است.<ref>[http://www.myqazvin.com/tourism/geography/detail.php?ID=1050 پورتال شهر قزوین]، بازدید: دسامبر ۲۰۰۸.</ref> قزوینی ها،اصالتا فارسی زبان هستند. | | [[زبان فارسی|فارسی]] زبان رایج در بین عموم اهالی قزوین است.<ref>[http://www.myqazvin.com/tourism/geography/detail.php?ID=1050 پورتال شهر قزوین]، بازدید: دسامبر ۲۰۰۸.</ref> قزوینی ها،اصالتا فارسی زبان هستند. |
| | بعد از فارسی زبانهای ترکی آذری و [[تاتی ]]از زبانهای بومی قزوین می باشد و گویشوران بسیاری دارد و عمده روستاهای دشت قزوین آذری زبان هستند.از آنجا که این شهر بمانند شهرهای تهران و کرج یکی از شهرهای مهاجر پذیر است، برخی از ساکنان این شهر که به قزوین مهاجرت کرده اند به زبان های مختلفی از قبیل [[زبان تاتی ایران|تاتی]]، [[زبان مراغی|مراغی]]، [[زبان کردی|کردی]]، [[گویش‌های لری|لری]]، [[زبان ترکی آذربایجانی|ترکی]] و [[زبان رمانلویی|رمانلویی]] نیز سخن می‌گویند.<ref>[http://www.myqazvin.com/tourism/geography/detail.php?ID=1050 پورتال شهر قزوین، زبانهای رایج قزوین]</ref> ره آورد شهر قزوین [[پسته]] ، [[باقلوا]] و [[شیرینی]] است. | | بعد از فارسی زبانهای ترکی آذری و [[تاتی ]]از زبانهای بومی قزوین می باشد و گویشوران بسیاری دارد و عمده روستاهای دشت قزوین آذری زبان هستند.از آنجا که این شهر بمانند شهرهای تهران و کرج یکی از شهرهای مهاجر پذیر است، برخی از ساکنان این شهر که به قزوین مهاجرت کرده اند به زبان های مختلفی از قبیل [[زبان تاتی ایران|تاتی]]، [[زبان مراغی|مراغی]]، [[زبان کردی|کردی]]، [[گویش‌های لری|لری]]، [[زبان ترکی آذربایجانی|ترکی]] و [[زبان رمانلویی|رمانلویی]] نیز سخن می‌گویند.<ref>[http://www.myqazvin.com/tourism/geography/detail.php?ID=1050 پورتال شهر قزوین، زبانهای رایج قزوین]</ref> ره آورد شهر قزوین [[پسته]] ، [[باقلوا]] و [[شیرینی]] است. |
| − |
| |
| − | == نام ==
| |
| − | {{نوشتار اصلی|پیشینه نام قزوین}}
| |
| − | [[پرونده:Kaswin.png|چپ|200px|بندانگشتی|نقشه محدوده قزوین در [[نقشه ایران و توران در دوره قاجاریه]].{{سخ}}در این نقشه شهر قزوین به انگلیسی: Kaswin ذکر شده‌است.]]
| |
| − | نوشته های باستانی یونان قزوین را با نام "راژیا" معرفی می کند و پس از آن در نوشته های اروپایی این شهر با نام شهر باستانی "آرساس" و یا "آرساسیا" شناخته می شده است . <ref>[http://qazvin.irib.ir/index.php?option=com_content&view=article&id=84:--&catid=95:-&Itemid=103 پیشینه فرهنگی قزوین]</ref> اشکانیان قزوین را به نام موسس آن "اردپا" می خواندند. و ساسانیان نام این شهر را "کشوین" (یعنی سرزمینی که نباید از آن غافل شد) نهاده بودند. در برخی متون نام این شهر "قسوین" (یعنی شهری که مردمی پر صلابت و استوار دارد) ذکر شده است . به هر روی مورخان و باستان شناسان عصر حاضر قزوین را عربی شده "کاسپین" می دانند. و بر این باورند که قوم [[کاسپی‌ها]] که در سواحل [[اختلاف بر سر نامیدن دریای خزر|دریای خزر]] می زیستند به مرور کوچ کردند و شهر قزوین را بنا نهادند. <ref>[http://www.qazvin.ir/web/guest/12;jsessionid=9bcfcb625f2c967c7ecb5a267288 تاریخچه قزوین]</ref> و به همین دلیل است که در متون کهن عثمانی و عربی نام دریای خزر "بحرالقزوین" ذکر شده است.
| |
| − |
| |
| − | == تاریخچه ==
| |
| − | {{نوشتار اصلی|تاریخ قزوین}}
| |
| − | این شهر باستانی در زمان [[شاه تهماسب]] [[صفوی]] پایتخت ایران بوده‌است. نخستین خیابان ایران ([[خیابان سپه]]) در قزوین ساخته شد.<ref> [http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=8705140199 خیابان سپه قزوین در فهرست آثار ملی کشور ثبت شد، فارس]</ref> [[آب انبار سردار بزرگ|آب انبار سردار]] بزرگترین آب انبار تک گنبدی جهان در قزوین می‌باشد.<ref>[http://news.moe.org.ir/vdcgrn934ak9x.pra.html سایت خبری وزارت نیرو - آب انبار سردار" قزوین بزرگترین آب انبار تک گنبدی در ایران<!-- عنوان تدرست شده توسط ربات -->]</ref>
| |
| − | === پیش از اسلام ===
| |
| − | در منطقه قزوین صدها [[تپه باستانی]] شناسایی شده‌است و تنها تپه [[سگزآباد]] نشانگر شهرمندی ۹۰۰۰ ساله یکجانشینی در این دشت برومند است.
| |
| − | منطقه قزوين به لحاظ موقعيت جغرافيايى، نظامى و ارتباطى در دورانهاى مختلف تاريخ مورد توجه حكومتهاى مختلف بوده است. در زمان حكومت مادها يكى از نقاط مهم كشور بوده و دژ «ماگ بيتو» در جنوب غربى قزوين و تحت فرمان «هانا سيروكا» از اميران ماد بوده است.
| |
| − | در نيمه نخست قرن نهم پيش از ميلاد، دژ «ماگ بيتو» در قزوين مورد هجوم «آداد پنجم» فرمانرواى آشور قرار گرفت و ويران شد.
| |
| − | [[پرونده:Kelissa russian qazvin.jpg|بندانگشتی|250px|کلیسای کانتور قزوین]]
| |
| − | بنای شهر قزوین را به شاپور ذوالاکتاف نسبت داده و می‌گوید آنجا را شاد شاپور نامید. امام ابوالقاسم عبدالکریم بن محمد رافعی در نسک التدوین فی اخباراهل الدانش به قزوین و زکریای بن محمد محمود ممکونی در آثارالبلاد و یاقوت حموی درمعجم البدان بهگفته ازاین فقیه و شاهزاده فرهاد میرزا معتمدالدوله در نسک هدایه السبیل و کفایه الدلیل باستناد شهرت قزوین را از بناهای شاپور ذوالاکتاف نگاشته‌اند ولی ولی احمد بن ابی عبدالله برقی در نسک النبیان و [[خواجه حمدالله مستوفی]] درتاریخ گزیده و محمد حسنخان [[اعتماد السلطنه]] در نسک مرآت البدان و امین احمد رازی در هفت ا.
| |
| − | قلیم به گفته از البنیان واستاد و بارزایش خاور شناس نامی روس در نسک جغرافیای تاریخی ایران بنای شهر قزوین را بشاپور اول منسوب داشته‌اند. شمس الدین سامی بیک در قاموس الاعلام ترکی در این باره تردید کرده و نوشته‌است که از ایرانیان شاپور ذوالاکتاف با یکی از بهرام‌ها شهر قزوین را بنیاد نموده‌اند. سرچشمه اصلی این دو قول یکی اخبار البدان ابن فقیه و دیگری البنیان احمد بن ابی عبدالله برقعی است که نویسندگان پیشین نیز عموماً با این دو ماخذ استناد داشته‌اند. البته نمی‌توان در این باره دید قطعی داد ولیکن با بررسی اوضاع دوران فرمانروائی این دو پادشاه میمیانیم زمان شاپور ذوالاکتاف که بواسطه صغر سن نمی‌توانست در کارهای کشور کارآمد باشد سراسر مملکت دستخوش کشتار و تاراج طوایف درونی و بیرونی بود
| |
| − |
| |
| − | بنابراین باره‌است بانی قزوین را بنا به نگارش ابن دانشور شاپور ذوالاکتاف بدانیم اما این که ابن دانشورآوردهاست شاپور ذوالاکتاف شهر قزوین را بنا کرده و آن را شاد شاپور نامید. دیگران نیز در این زمینه شرحی نگاشته‌اند از جمله حمدالله مستوفی در دیرینه گزیده به گفته از نسک [[البنیان]] قدری بتفصیل پرداخته‌اند و نوشته‌است شهر قزوین را شاپور بن [[اردشیر بابکان]] ساخته و آنرا
| |
| − | شادشاپور نام کرد همانا آن شهری که در میان قزوین ساخته‌اند چنانچه رودخانه چند بر جنوبی آن روانست و رودخانه [[ابهر]] بر شمالی آن و از آنجا اطلال بار و پدیدارست.
| |
| − |
| |
| − | محمد حسنخان اعتماد السلطنه نیز در نسک [[مرآت البلدان]] به گفته از نسک البنیان این موضوع را تا اندازه‌ای روشن تر به کلک آورده و می‌گوید قزوین را شاپور بن اردشیر بابکان ساخت و شاد شاپور نام نهاد و همانا آن شهری بود که میان رودخانه‌های خررود و ابهر رود می‌ساخته‌اند و آنجا اطلال بار و پدیدار است و مردم آنجا در دیه نرجه که به اردشیر بابکان منسوب است مسکونند و مشهور است در نسک گردآوری رافعی مسطور که حصار شهرستان قزوین اکنون جایی است در میان شهر شاپور ذوالاکتاف [[ساسانی]] ساخته‌است.
| |
| − |
| |
| − | === پس از اسلام ===
| |
| − |
| |
| − | قزوین به دنبال گشایش آن در سال ۲۱ هجری به نام مرز و ثغر مسلمین شناخته شد و مسلمانان برای جهاد با کفار دیلم به سوی آن رهسپار گشتند. روایات فراوانی که دربزرگی قزوین بازگویی شده و کارکرد زمامداران حکومت اسلامی در پشتیبانی از نگاهبانان قزوین ارج والای آن را می‌نماید.
| |
| − |
| |
| − | اعزام چهار هزار تن از مسلمانان به فرماندهی [[ربیع بن خثیم]] در سال ۳۶ هجری وپیش از جنگ [[صفین]] به قزوین به دست [[علی]] نمونه‌ای از این توجه‌است. بدیهی است که شهر کهن قزوین که به استواری محدود بوده و گنجایش گسیل سترگ کوچندگان و مجاهدان را نداشته و لزوم گسترش آن برای کشش بیشتر مسلمین اعزامی به قزوین احساس می‌شده‌است.
| |
| − |
| |
| − | سعید بن العاص بن امیه که از طرف عثمان والی [[کوفه]] بوده برای جنگ با دیلمیان به قزوین می‌آید و آن را شهری استوار و آباد می‌کند قطعا این عمران اولیه قبل از سال ۳۵ هجری که سال قتل عثمان است صورت گرفته‌است.
| |
| − |
| |
| − | خانه سازی در بیرون از قلعه کهن شهر ظاهراً نخستین بار بدست محمد بن سنان عجلی و در سال ۹۰ هجری انجام شده و دیگران نیز به تقلید از او در بیرون از شهر به خانه سازی پرداخته‌اند و شهر را گسترش بخشیده‌اند. پیش از سال ۱۶۹ هجری در سالهای خلافت [[مهدی عباسی]] و زمانی که فرزندش موسی الهادی ولیعهد بوده و شهرک به نامهای مدینه موسی و مبارکیه در کنار قزوین ساخته شد و همین دستور به گسترش شهر کمک شایانی کرد.
| |
| − | === دوران سلجوقیان ===
| |
| − | طغرل در سال ۴۳۳ ه. ق قزوین را فتح کرد ویکی از شیعیان علوی را به حکومت قزوین انتخاب کرد. وی در سال ۴۵۵ ه. ق در گذشت و بنابر وصیتش، سلیمان پسرش به جانشینی او برگزیده شد، اما سران لشگر که به آلب ارسلان پسر دیگر طغرل دلبستگی داشتند در قزوین جمع شده و خطبه پادشاهی را به نام وی خواندند. چنین رویدادی نشانگر آن است که قزوین در آغاز دوره سلجوقی دارای موقعیتی ویژه بوده است. در دوره آلب ارسلان حکومت قزوین در یک دوره شصت ساله بر عهده خاندان جعفری از اصیل‌ترین خاندان‌های علمی شیعی در ایران و از نوادگان جعفر طیار بوده است<ref>http://af.samta.ir/atlas/index.php?title=%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86</ref>
| |
| − |
| |
| − | === در عصر صفوی ===
| |
| − | [[پرونده:Tahmasb-1.jpg|بندانگشتی|250px|شاه تهماسب اول ، قزوین را به عنوان پایتخت برگزید.]]
| |
| − | [[شاه تهماسب|شاه تهماسب صفوی]] به سال ۹۵۳ ه.ق به علت نزدیکی تبریز به مرز های عثمانی و آسیب پذیر بودن این شهر و نیز دور بودن از خراسان و هجوم مداوم ازبکان به ایران پایتخت را به قزوین انتقال داد. که این پایتختی تا سال ۱۰۰۶ ه.ق ( به مدت نیم قرن ) ادامه داشت .<ref>[http://www.farhangsara.com/fhistory_safavids.htm صفویان]</ref>
| |
| − | [[پرونده:Qazvin - Chehel Sotun.jpg|بندانگشتی|250px|[[عمارت چهل ستون قزوین]] محل استقرار دولت در زمان [[شاه طهماسب]]<ref>{{یادکرد|فصل=فصل چهارم:کاخ‌ها|کتاب=آشنایی با بناهای تاریخی|نویسنده = سید مهدی میر دانش|صفحه=صفحه ۵۵ و ۵۶|سال=۱۳۸۴}}</ref> و [[شاه اسماعیل دوم]] صفوی]]
| |
| − | * تحولات شهر قزوین پس از پایتختی
| |
| − | شاه تهماسب پس از انتقال پایتخت به قزوین دستور ساخت باغ بزرگی را در مرکز شهر قزوین داد . که [[عبدی بیگ شیرازی]] مراحل ساخت این باغ را در مقدمه [[روضةالصفات]] اینگونه توصیف می کند .
| |
| − | {{شعر}}
| |
| − | {{ب|خسرو والاگهر دین پناه|خطه قزوین چو شدش تختگاه}}
| |
| − | {{ب|رونق این خطه به حسب مراد|گشت به یمین قدم شه زیاد}}
| |
| − | {{ب|خاست نوای فرح از خانه ها|یافت عمارت همه ویرانه ها}}
| |
| − | {{ب|ابر کرم خاست ز هر سوی او|آب فزون گشت به هر جوی او}}
| |
| − | {{ب|کشت وی از خاک برآورد سر|خشتش از افلاک بر آورد سر}}
| |
| − | {{ب| شاه در آن خطه همچون بهشت| ساخت عمارات بهشتی سرشت}}
| |
| − | {{ب|هر که نشان جست ز تاریخ آن|داد به گلزار بهشتش نشان}}
| |
| − | {{پایان شعر}}
| |
| − | لازم به توضیح است که عبارت ( گلزار بهشتش )به حساب ابجد عدد ۹۶۷ را نشان می دهد که این عدد تاریخ اتمام ساخت باغ ها و عمارت ها بوده است .<ref>[http://ensani.ir/fa/content/4385/default.aspx باغ سعادت آباد قزوین (بر اساس منظومه های عبدی بیگ نویدی شیراز)]</ref>
| |
| − |
| |
| − | {{سخ}}با آغاز دوره صفوی و استقرار آنها در مرزهای کهن با مرکزیت نواحی شمال و غرب ایران و اعلام حکومت شیعی، باب جدیدی را برای گسترش همه جانبه شهر قزوین فراهم آورد که آثار مکتوب مورخان وسیاحان و یادمان های تاریخی _فرهنگی، نمایانگر این گسترش است.
| |
| − | {{سخ}}تغییرات سیاسی و جابه جایی پایتخت از قزوین به اصفهان که با تحولات در جنوب ایران با حضور دولت های اروپایی همراه بود، نتوانست اهمیت کلیدی منطقه قزوین را در پیوند غرب به شرق ایران با دولت های همسایه در مرزهای شمال و غرب ایران کمرنگ کند.
| |
| − | * تحولات کالبدی - فضایی شهر قزوین به هنگام پایتختی
| |
| − | یکی از دوران های طلایی تاریخ قزوین، انتخاب این شهر به عنوان پایتخت حاکمیت شیعی صفوی است. با استقرار دولت شیعی صفوی در قرن دهم هجری، عصر جدیدی در تاریخ ایران آغاز شد و از این زمان قزوین به محل تجمع دولتمردان، علما و اندیشمندان و صاحبان حرفه و فن و هنر تبدیل شد.
| |
| − | حکومت صفوی با تکیه بر مفاهیم عرفانی از سویی و تعابیر و تفسیر شریعت از نظرگاه مذهب شیعه از دیگر سو، موفق شد تا پایگاه اجتماعی بسیارگسترده ای در خطه ای بس وسیع به دست آورد.<ref>[http://www.magiran.com/npview.asp?ID=1422152 نگاه جهانی به پایتخت صفوی]</ref>
| |
| − |
| |
| − | [[ژان شاردن]] که در مجموع یازده سال در دوره صفویان (۷۰ ـ ۱۶۶۴ و ۷۷ ـ ۱۶۷۱ میلادی) در ایران بوده در سال ١۶٧۴ میلادی در شهر قزوین چهار ماه اقامت می‌کند و در باره آن می‌نویسد:<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= شاردن|نام= ژان|کتاب= سفرنامه شاردن جلد دوم صفحه 506 تا 507| ناشر=توس |سال=}}</ref>
| |
| − | {{نقل قول|قزوين شهر بزرگ و زيبايى است كه در دشتى وسيع واقع در سه فرسنگى كوه الوند بنا شده است....دوازده هزارخانه و صد هزار تن جمعيّت دارد.صد خانوار يهودى،و چهل خانوار مسيحى در اين شهر به سر مىبرند.ميدان شاه كه اسب‌دوانى نيز در آنجا به عمل مىآيد زيباترين نقاط اين شهر است....قزوين مسجد بسيار ندارد....بعد از مسجد مهم‌ترين و مجلل‌ترين عمارات قزوين مدارسى است كه طلاّب‌علوم دينى در آن تحصيل مىكنند....آنچه قزوين را در انظار بينندگان باشكوه‌و رفيع مىنمايد كاخها و خانه‌هاى قصرآساى بزرگان و اعيان شهر است كه همه‌تماشائى و ديدنى است.....اما اين شهر نسبت‌به شهرت و عظمتش باغ و بستان زياد ندارد،زيرا هم خاك دشتى كه شهر در آن بناشده شنى و هم آبش كم است.برخى از كشتزارهايش از آب شاخهء كوچكى ازشاهرود آبيارى مىشود.كاريزهايى نيز دارد.آب آشاميدنى بيشتر مردم از چاه‌هايىكه غالبا متجاوز از سى پا گودى دارد برآورده مىشود.آب اين چاهها خنك اماسنگين و بىمزه است.كمبود آب گذشته از اين كه بزرگ‌ترين مانع رشد كشاورزىو توسعهء باغها و بوستانهاست مايهء سنگينى و ناسازگارى هوا و عدم رعايت بهداشت‌عمومى است،و اين عوامل زيان‌زا مخصوصا در تابستانها بيشتر ظاهر مىشود.زيراچنان كه ياد شد قزوين رودخانه و آب جارى ندارد كه كثافات شهر را بزدايد وهمراه خود به جاهاى دور ببرد...}}
| |
| − | === نبرد با افغان ها ===
| |
| − | با سقوط اصفهان به دست افغانها و تسليم شدن شاه سلطان حسين در سال ۱۱۳۵ ه .ق طهماسب ميرزا، فرزند سلطان حسين كه در قزوين به سر مىبرد در آنجا تاجگذارى كرد. با اعلام تاجگذارى طهماسب ميرزا، افغانها با سپاهى گران به سوى قزوين حركت كردند و شاه طهماسب در نهايت خفت و خوارى با شتاب فراوان قزوين را ترك و به سوى تبريز فرار كرد. سپاه افغان وارد شهر قزوين شد و مورد پذيرايى قزوينىها قرار گرفت اما افغانها به غارت اموال تجاوز به حقوق مردم پرداختند. مردم قزوين نيز همراه با قزلباشان به يك باره بر سر افغانها ريخته و بسيارى را كشته و بسيارى از افغانها نيز به سوى اصفهان متوارى شدند.
| |
| − | باستانى پاريزى اين حادثه را كه به «لوطى بازار قزوين» معروف است چنين توصيف مىكند: «اما افغانان بيست هزار تومان از قزوينيان خواستند، مردم قريب شش هزار تومان دادند. امان الله از اين گذشته فرستاد و مطالبه ۶۰ دوشيزه نمود. اين مطالبه آخرين، سخت بر قزوينيان گران افتاد. امان الله محصلانى بر مردم شهر گماشت تا پول نقدى كه بر آنان نهاده بود مطالبه نمايند و همچنين در تحويل دختران تسريع كنند. رئيس محصلان افغانى گفت: اى سگان تا چند ما را مىفريبيد؟ اگر امروز پول و خواربار و دختران را نزد ما نفرستيد همه را قتل عام خواهيم كرد. يك نفر لوطى پاسخ داد سگ ما نيستيم، سگ شماييد و آن كس كه شما را فرستاده است! دست محصل ماليات به سوى شمشيرش رفت ولى قزوينى چالاكتر بود، شمشير بر آميخت و محصل ماليات را به دو نيم كرد، پس آنگاه قزوينيان طبلها كوفتن گرفتند تا مردان خويش را فراخوانند كه با افغانان به جنگ برخيزند». بعد از حادثه لوطى بازار، بار ديگر نيز قزوين مورد هجوم سپاه افغان، قرار گرفت و اشرف افغان در قزوين پادگانى را براى مقابله با طهماسب ميرزا و سردار دلير او نادر بنا كرد. اما در جريان نبرد نادر و اشرف افغان، سپاه افغانها دچار شكست فاحشى شدند و عملاً پادگان قزوين توانايى نبرد را از دست داد. در جريان حمله به افاغنه در قزوين، يكى از چهرههاى برجسته دينى به نام شيخ آقامحمد رضى قزوينى حكم به جهاد با افاغنه را صادر فرمود.
| |
| − | آقا محمدرضى هنگام محاصره قزوين به وسيله افاغنه حكم به جهاد با آنان را داد و پس از سخنرانى آتشين، سپاه عظيمى گرد آورد و خود پيشاپيش سپاه به جنگ با افاغنه رفت و پس از يك نبرد دليرانه در قريه ديال آباد (از توابع قزوين) به شهادت رسيد. ولى سپاه او افاغنه را در پشت دروازههاى قزوين شكست دادند و اين شكست سر آغاز بيرون راندن افاغنه از ايران گرديد.<ref>http://af.samta.ir/atlas/index.php?title=%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86</ref>
| |
| − |
| |
| − | == جغرافیا ==
| |
| − | === مکان‌نگاری جغرافیایی ===
| |
| − | قزوین در مدار °۵۰٫۰۰ شرقی و °۳۶٫۱۶شمالی قرار دارد. قزوین از سمت [[شمال]] به [[لاهیجان]]، از [[شمال شرق]] به [[رازمیان]]، از [[شرق]] به [[بیدستان]] و [[محمدیه]]، از [[جنوب شرق]] به [[الوند]]، از [[جنوب]] به شهر [[صنعتی لیا]]، از [[جنوب غرب]] به [[اقبالیه]]، از [[غرب]] به [[محمود آباد نمونه]] و از [[شمال غرب]] به [[منجیل]] راه پیدا می‌کند.
| |
| − | {{موقعیت جغرافیایی
| |
| − | | مرکز = قزوین
| |
| − | | شمال = [[لاهیجان]]
| |
| − | | شمال شرقی = [[رازمیان]]
| |
| − | | شرق = [[محمدیه (قزوین)|محمدیه]] و [[بیدستان]]
| |
| − | | جنوب شرقی = [[الوند]]
| |
| − | | جنوب = [[شهر صنعتی لیا]]
| |
| − | | جنوب غربی = [[اقبالیه]]
| |
| − | | غرب = [[محمود آباد نمونه]]
| |
| − | | شمال غربی = [[منجیل]]
| |
| − | | تصویر =}}
| |
| − |
| |
| − | === اقلیم ===
| |
| − | [[پرونده:Iran-climate-map.svg|بندانگشتی|نقشهٔ آب و هوایی ایران؛ شهر قزوین در شمال غربی کشور قرار گرفته و آب و هوای آن سرد و کوهستانی است.]]
| |
| − | آب و هوای این شهر قزوین در تابستان خنک و در زمستان سرد است. میزان [[بارش]] سالیانه قزوین حدود ۳۱۸ میلیمتر و دمای متوسط هوا ۲۶ درجه سانتی‌گراد است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.ichto.ir/Default.aspx?tabid=648 |عنوان=معرفی استان قزوین، شهرستان‌ها | ناشر =سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری کشور |تاریخ = |تاریخ بازبینی=۱۴ دی ۱۳۹۲ }}</ref>
| |
| − |
| |
| − | تأثیر [[توده هوا|توده هواهای]] باران‌زا و ارتفاعات موجب شده است که توزیع [[رطوبت هوا]] در شهر قزوین از شرایط مناسبی برخوردار باشد. روند تغییرات [[رطوبت نسبی]] در طول سال نشان‌دهنده رطوبت حداکثر در ماه‌های زمستان و رطوبت حداقل در ماه‌های تابستان است. میانگین سالانه نم نسبی در قزوین ۵۱٪ است. براساس آمارهای اقلیمی تیر و مرداد گرمترین و دی و بهمن سردترین ماه‌های سال در شهر قزوین اند. دوره [[یخبندان]] از اواخر آبان آغاز و تا ۹۰ روز ادامه می‌یابد. کمترین دمای ثبت شده در ایستگاه سینوپتیک قزوین ۲۴ درجه زیرصفر بوده که در ۲۰ دی ۱۳۵۵ رخ داده است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://qazvinmet.ir/?type=static&lang=1&id=40 |عنوان=عناصر اقلیمی | ناشر =وبگاه هواشناسی استان قزوین |تاریخ = |تاریخ بازبینی=۱۴ دی ۱۳۹۲ }}</ref>
| |
| − |
| |
| − | <div class="center">
| |
| − | {{Klimatabelle
| |
| − | | TABELLE =
| |
| − | | DIAGRAMM TEMPERATUR =
| |
| − | | DIAGRAMM NIEDERSCHLAG =
| |
| − | | DIAGRAMM NIEDERSCHLAG HÖHE = 100
| |
| − | | QUELLE =سرویس اطلاعاتی آب و هوای جهان<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|نشانی=http://worldweather.wmo.int/114/c01447.htm |عنوان=Weather Information for Ghazvin|ناشر=world weather information service |تاریخ=۰۴ ژانویه ۲۰۱۴|تاریخ بازدید=۱۴ دی ۱۳۹۲}}</ref>
| |
| − | | Ort =آب و هوای قزوین در سال ۲۰۱۳ میلادی
| |
| − | <!-- durchschnittliche Höchsttemperatur für den jeweiligen Monat in °C -->
| |
| − | | hmjan = 5.1
| |
| − | | hmfeb = 7.6
| |
| − | | hmmär = 13.7
| |
| − | | hmapr = 20.0
| |
| − | | hmmai = 25.9
| |
| − | | hmjun = 32.2
| |
| − | | hmjul = 35.6
| |
| − | | hmaug = 34.6
| |
| − | | hmsep = 30.9
| |
| − | | hmokt = 23.1
| |
| − | | hmnov = 15.4
| |
| − | | hmdez = 8.1
| |
| − | <!-- durchschnittliche Niedrigsttemperatur für den jeweiligen Monat in °C -->
| |
| − | | lmjan = -4.7
| |
| − | | lmfeb = -2.9
| |
| − | | lmmär = 1.7
| |
| − | | lmapr = 6.4
| |
| − | | lmmai = 10.6
| |
| − | | lmjun = 14.6
| |
| − | | lmjul = 17.7
| |
| − | | lmaug = 16.9
| |
| − | | lmsep = 12.9
| |
| − | | lmokt = 7.8
| |
| − | | lmnov = 2.9
| |
| − | | lmdez = -1.9
| |
| − | <!-- durchschnittliche Temperatur für den jeweiligen Monat in °C -->
| |
| − | | avjan =
| |
| − | | avfeb =
| |
| − | | avmär =
| |
| − | | avapr =
| |
| − | | avmai =
| |
| − | | avjun =
| |
| − | | avjul =
| |
| − | | avaug =
| |
| − | | avsep =
| |
| − | | avokt =
| |
| − | | avnov =
| |
| − | | avdez =
| |
| − | <!-- durchschnittliche Niederschlagsmenge für den jeweiligen Monat in mm -->
| |
| − | | nbjan = 44.5
| |
| − | | nbfeb = 40.8
| |
| − | | nbmär = 52.1
| |
| − | | nbapr = 41.0
| |
| − | | nbmai = 34.5
| |
| − | | nbjun = 5.9
| |
| − | | nbjul = 1.2
| |
| − | | nbaug = 1.9
| |
| − | | nbsep = 0.8
| |
| − | | nbokt = 21.7
| |
| − | | nbnov = 21.8
| |
| − | | nbdez = 44.0
| |
| − | <!-- durchschnittliche Anzahl täglicher Sonnenstunden für den jeweiligen Monat in h/d -->
| |
| − | | shjan =
| |
| − | | shfeb =
| |
| − | | shmär =
| |
| − | | shapr =
| |
| − | | shmai =
| |
| − | | shjun =
| |
| − | | shjul =
| |
| − | | shaug =
| |
| − | | shsep =
| |
| − | | shokt =
| |
| − | | shnov =
| |
| − | | shdez =
| |
| − | <!-- durchschnittliche Wassertemperatur (Meere, Seen u. ä.) für den jeweiligen Monat in °C -->
| |
| − | | wtjan =
| |
| − | | wtfeb =
| |
| − | | wtmär =
| |
| − | | wtapr =
| |
| − | | wtmai =
| |
| − | | wtjun =
| |
| − | | wtjul =
| |
| − | | wtaug =
| |
| − | | wtsep =
| |
| − | | wtokt =
| |
| − | | wtnov =
| |
| − | | wtdez =
| |
| − | <!-- durchschnittliche Regentage für den jeweiligen Monat in d -->
| |
| − | | rdjan = 10.5
| |
| − | | rdfeb =10.1
| |
| − | | rdmär =13.3
| |
| − | | rdapr =13.3
| |
| − | | rdmai =12.7
| |
| − | | rdjun =4.5
| |
| − | | rdjul =2.4
| |
| − | | rdaug =2.3
| |
| − | | rdsep =2.0
| |
| − | | rdokt =7.7
| |
| − | | rdnov =7.9
| |
| − | | rddez =9.7
| |
| − | <!-- durchschnittliche Luftfeuchtigkeit für den jeweiligen Monat in % -->
| |
| − | | lfjan =
| |
| − | | lffeb =
| |
| − | | lfmär =
| |
| − | | lfapr =
| |
| − | | lfmai =
| |
| − | | lfjun =
| |
| − | | lfjul =
| |
| − | | lfaug =
| |
| − | | lfsep =
| |
| − | | lfokt =
| |
| − | | lfnov =
| |
| − | | lfdez =}}
| |
| − | </div>
| |
| − |
| |
| − | === زمین‌شناسی ===
| |
| − | === زمین‌لرزه ===
| |
| − | استان قزوین همواره یکی از مناطق لرزه خیز کشور بوده است و زلزله های بسیاری تا کنون در آن رخ داده است.
| |
| − | در شب پنجم رمضان ۵۱۳ ه .ق زلزله شديدى در قزوين رخ داد كه آسيبهاى گسترده به شهر وارد كرد و نزديك به نيمى از شهر ويران شد و بسيارى از افراد كشته شدند. در سال ۵۷۲ ه .ق زمين لرزهاى در دامنههاى جنوبى البرز تا آن سوى رى به وقوع پيوست. در اين زلزله قزوين و رى دستخوش ويرانى شديد شد و افراد زيادى در آن حادثه كشته شدند. در زلزله سال ۱۰۴۹ ه .ق در قزوين نزديك به ۱۲۰۰۰ نفر كشته شدند از فاجعه آميزترين زلزلههاى دوران معاصر مىتوان از زلزله بوئين زهرا در سال ۱۳۴۱ ه .ش ياد كرده كه در آن ۹۱ روستا به كلى ويران شد و بيش از ۳۰۰ روستا آسيب ديد و ۱۲۲۰۰ تن كشته شدند.<ref>http://af.samta.ir/atlas/index.php?title=%D9%BE%DB%8C%D8%B4%DB%8C%D9%86%D9%87_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86</ref>
| |
| − |
| |
| − | === تقسیمات‌کشوری ===
| |
| − | == ساختار شهری ==
| |
| − | === انجمن اسلامی شهر قزوین ===
| |
| − | [[File:Avalin shahrdar qazvin.JPG|thumb|زین اسب - متعلق به اولین شهردار قزوین - موزه مردمشناسی حمام قجر]]
| |
| − | [[انجمن اسلامی شهر قزوین]]، انجمنی است ساخته از ۹ نماینده<ref>[http://www.shahrdariqazvin.com/Default.aspx?page=page&id=311&q=id57 فهرست نمایندگان شورای شهر قزوین]</ref> که بر طبق [[قانون شوراها]] مسئول اداره شهر قزوین است.<ref>[http://www.shahrdariqazvin.com/Default.aspx?page=page&id=30&q=group38 مسئولیت‌های شورای شهر قزوین]</ref> مهمترین وظایف شورا انتخاب شهردار به مدت چهار سال، نظارت بر عملکرد شهرداری و در صورت لزوم برکناری شهردار، تصویب طرح‌های لازم برای رفاه بیشتر شهروندان و نظارت بر اجرای آنها، تصویب بودجه سالانه شهرداری، تصویب اساسنامه موسسات و شرکت‌های وابسته به شهرداری هستند.<ref>[http://www.shahrdariqazvin.com/Default.aspx?page=page&id=30&q=group38 مسئولیت‌های شورای شهر قزوین]</ref>
| |
| − |
| |
| − | نخستین بلدیه یا [[شهرداری قزوین]] در اسفند سال ۱۳۰۶ هجری قمری تاسیس گردید. شهرداری قزوین مانند دیگر شهرداری‌های ایران سازمانی غیردولتی است. نخستین شهردار شهر قزوین [[میرزا حسین شهیدی]](صدرالعلما) بوده است.<ref>[http://www.shahrdariqazvin.com/Default.aspx?page=page&id=34&q=group39 شهرداری شهر قزوین، فهرست شهرداران از آغاز]</ref>
| |
| − |
| |
| − | === شهرداری قزوین ===
| |
| − | {{همچنین|عمارت شهرداری قزوین}}
| |
| − | [[پرونده:Qazvin municipality logo.jpg|بندانگشتی|لوگوی شهرداری قزوین]]
| |
| − | اولین بلدیه یا [[شهرداری قزوین]] در سال ۱۲۸۵ تاسیس گردید. شهرداری قزوین مانند دیگر شهرداری‌های ایران سازمانی غیردولتی است و وظیفه آن اداره شهر قزوین می‌باشد.<ref>[http://www.shahrdariqazvin.com/Default.aspx?page=page&id=34&q=group39 شهرداری شهر قزوین، فهرست شهرداران از ابتدا]</ref>
| |
| − |
| |
| − | با انتخاب [[خواجه نوری]] به عنوان فرماندار قزوین در سال ۱۲۹۸ هجری شمسی، سید [[کاظم سرکشیک زاده]] به قزوین فرا خوانده می‌شود و کار سازمان دهی بلدیه قزوین به او واگذار می‌گردد، وی سازمان مرتبی را با شعبه‌هایی چند و تعیین بودجه مشخص برای بلدیه قزوین ایجاد می‌کند. از آنجا که بلدیه آن روز جز دریافت عوارض دروازه‌ها (نواقلی) محل درآمد دیگری نداشت فقط می‌توانست حقوق کارمندان خود را تامین کند و اقدامی در زمینه آبادانی و پاکیزگی شهر انجام نمی‌دادند.
| |
| − |
| |
| − | پس از به سلطنت رسیدن [[رضا شاه]] و برگزیده شدن [[بوذر جمهری]] به سمت کفالت [[شهرداری تهران]] وانجام فعالیتهای گسترده در سطح شهر تهران، شرایط قزوين که با تهران فاصله اندکی داشت بیشتر به چشم می‌آید و از این رو روزنامه‌های محلی و شخصیت‌های موثر شهر و وکلای برای جلب توجه دستگاه حکومت و شخص رضا شاه به مشکلات شهر قزوین و ایجاد یک بلدیه فعال دست به یک رشته فعالیتهای چشم‌گیر می‌زنند که از آنها می‌توان به فوق العاده (روزنامه) رعد در قزوین به تاریخ ۲ مهر ۱۳۰۶ خورشیدی اشاره نمود. این فوق العاده به مناسبت سفر رضا شاه به همراه ولیعهد به قزوین و عبور از آن شهر انتشار یافت و وظیفه آن نقل مشکلات مردم شهر قزوین بوده‌است.<ref>[http://www.shahrdariqazvin.com/Default.aspx?page=page&id=32&q=group39 شهرداری شهر قزوین، تاریخچه شهرداری]</ref>
| |
| − |
| |
| − | آخرین شهردار قزوین [[محمود کمالی]] بود که طی استعفاء وی هم اکنون [[مسعود نصرتی]] به جای او شهردار قزوین می‌باشد.<ref>[http://www.shahrdariqazvin.com/Default.aspx?page=page&id=31&q=group39 شهرداری شهر قزوین، صفحه معارفه شهردار کنونی] ارجاع شده به عنوان منبع در سال ۸۷</ref>
| |
| − |
| |
| − | === زیرساخت‌های اولیه شهر ===
| |
| − | شهر قزوین از جمله شهرهایی است که همیشه با کمبود آب مواجه بوده است و حتی [[ناصرخسرو]] در سفرنامه خود به آن اشاره کرده است. در قرن پنجم هجری قمری خیرین اقدام به حفر [[قنات|قناتی]] برای تأمین آب شهر کردند، اما چون در تابستان میزان آب قنات کافی نبود، مردم شهر اقدام به ساخت ده‌ها [[آب‌انبار]] کردند. به علت تعدد آب‌انبار، قزوین به «شهر آب‌انبارها» شهرت یافته است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.mehrnews.com/detail/News/2020739 |عنوان=آب انبارها، بهترین جاذبه گردشگری قزوین | ناشر =وبگاه خبرگزاری مهر |تاریخ =۳۰ اسفند ۱۳۹۱ |تاریخ بازبینی=۲۱ دی ۱۳۹۲ }}</ref>
| |
| − |
| |
| − | [[پرونده:Shahid rajai plant.jpg|250px|بندانگشتی|نیروگاه بخار و سیکل ترکیبی شهید رجایی در بیرون از قزوین]]
| |
| − | این نیروگاه در آزادراه قزوین به [[تهران]] ساخته شده‌است. نیروگاه برق شهید رجایی دارای دو سیکل مجزای بخار و ترکیبی می‌باشد که مجموعا ۲۰۴۰ مگاوات تولید برق دارد؛ که این میزان، ۸ درصد برق مصرفی در کشور می‌باشد. سوخت مورد استفاده در این نیروگاه مازوت و گاز طبیعی است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی= http://www.rajaeepowerplant.ir/node/۱۶|عنوان=آشنایی با شرکت تولید برق شهید رجایی | ناشر =شرکت تولید برق شهید رجایی |تاریخ = |تاریخ بازبینی= ۲۱ دی ۱۳۹۲ }}</ref>
| |
| − |
| |
| − | === گستره شهری ===
| |
| − | [[پرونده:Qazvin City.png|150px|بندانگشتی|چپ|نقشه مجموعه شهری بزرگ قزوین]]
| |
| − | === مراکز تفریحی ===
| |
| − | قزوین دارای شهربازی‌های متعدد است. که از جمله مهم تری آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
| |
| − | * [[شهربازی دالفک]]
| |
| − | * [[شهربازی دهخدا]]
| |
| − | * [[سهربازی الغدیر]]
| |
| − | * [[ قلعه سحر آمیز ]]
| |
| − |
| |
| − |
| |
| − | |تصویر = [[File:باراجین.jpg|thumb|مقبره شهدای گمنام بوستان باراجین]]
| |
| − |
| |
| − | === مراکز درمانی ===
| |
| − | شهر قزوین دارای [[مجتمع درمانی|مراکز درمانی]] متعدد و چندين [[بیمارستان]] تخصصى و فوق تخصصى می باشد. از جمله بیمارستان های شهر می توان به [[بیمارستان بوعلی سینا]]، [[بیمارستان شهید رجایی قزوین|بیمارستان شهید رجایی]]، [[بیمارستان ذکریای رازی]]، [[بیمارستان کوثر]](زنان و زایمان)، [[بیمارستان قدس]](کودکان)، [[بیمارستان پاستور|بیمارستان تخصصی پاستور]]، [[بیمارستان دهخدا]]، [[مرکز جراحی پارس]]، [[بیمارستان ولایت]]، [[بیمارستان مهرگان|بیمارستان تخصصی و فوق تخصصی مهرگان]]، [[بیمارستان ۵۵۳ ارتش]] و [[بیمارستان روانی ۲۲ بهمن]] می توان اشاره کرد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://avab.behdasht.gov.ir/hospital/ |عنوان=لیست بیمارستان ها | ناشر =معاونت درمان وزارت بهداشت |تاریخ = |تاریخ بازبینی= }}</ref> همچنین نخستین مرکز درمان ناباروری از راه دور کشور در شهر قزوین مشغول به فعالیت می باشد که هزینه های درمان ناباروری در این مرکز نسبت به سایر مراکز بسیار پایین می باشد<ref name="درمان ناباروری در قزوین با حداکثر 4 میلیون تومان هزینه - See more at: http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13920524000688#sthash.XXLnUJV6.dpuf">http://www.farsnews.com/newstext.php?nn=13920524000688</ref>
| |
| − |
| |
| − | === فضای سبز ===
| |
| − | [[File:Baghestan,Qazvin.JPG|thumb|باغستان های سنتی - جنوب شهر قزوین]]
| |
| − | به گواهی [[عبدی بیگ شیرازی]] و همچنین [[واعظ قزوینی]] ، شهر قزوین از باغستان های سرسبزی تشکیل شده بود که گرداگرد شهر را فرا می گرفت ؛ درختان انگور ، پسته و بادام که صفا و طراوتشان شهر را پر کرده و سایه سار دلکششان موجب آسودگی مردم شده بود.
| |
| − | {{سخ}}ولی متاسفانه با توسعه ناموزون شهری لطمه جبران ناپذیری به فضای سبز تاریخی قزوین زده شد؛ با این وجود باز هم می توان آثار خرمی و سرسبزی را در [[باغستان های سنتی قزوین|باغستان های ۱۴۰۰ ساله]] پیرامون شهر مشاهده کرد. از جمله باغستان های سنتی قزوین که امروزه تبدیل به پارک و بوستان شده است . [[بوستان ملت (قزوین)|باغ تاریخی حکم آباد ( پارک ملت )]] است. سبزیکار آقا جمالی و یا حکم آباد از تفرجگاه های سنتی مردم قزوین است. از دیگر باغستان های برجای مانده می توان به [[مصلی قزوین|باغ تاریخی مصلای قزوین]] اشاره کرد که در بیرون شهر بوده و هر ساله در مراسم سنتی پنجاه بدر میزبان اهالی قزوین است. [[بوستان دهخدا]] نیز در باغستان سنتی " ماریان " ساخته شده است .<ref> [http://www.iranchto.ir/webforms/fa/Tourism/TourismInfo.aspx?ID=136 بوستان های شهری]</ref>ضمنا سرانه فضای سبز در قزوین ۱۱٫۱۴ متر به ازای هر نفر است.
| |
| − |
| |
| − | === نمایشگاه بین المللی ===
| |
| − | {{نوشتار اصلی|نمایشگاه بین المللی قزوین}}
| |
| − | [[پرونده:Qazvin internasional fair1.jpg|250px|بندانگشتی|[[نمایشگاه بین المللی قزوین]]]]
| |
| − | نمایشگاه بین المللی قزوین فعالیت خود را از سال ۱۳۷۸ آغاز کرد. این نمایشگاه ضمن دارا بودن استانداردهای بین المللی در سطوح مختلف در دو سالن سرپوشیده به مساحت ۳۶۰۰ متر مربع احداث شده است. نمایشگاه بین المللی قزوین هم اکنون دارای سالن کنفرانس، بیش از ۲۰۰۰ متر مربع فضای مفید نمایشگاهی، نمازخانه خواهران و برادران، اتاق رادیو و پارکینگ داخلی با ظرفیت ۱۰۰۰ خودرو می‌باشد.<ref>[http://www.qifc.ir شرکت نمایشگاه‌های بین المللی استان قزوین]</ref>
| |
| − |
| |
| − | === کیفیت زندگی و هزینه های شهری ===
| |
| − | به دلیل وجود شهركهاي صنعتي متعدد در اطراف قزوين و مهاجرت از سایر استانها برای یافتن شغلی مناسب و زندگی بهتر و همچنین گسترش مراكز دانشگاهی و آموزشی، شهر قزوین همواره یکی از شهرهای گران در زمینه مسکن بوده است؛ به طورى كه پس از سال۱۳۹۱ قزوین از نظر گرانی مسکن و زمین وهزينه هاى زندگى پس از [[تهران]] در جایگاه دوم کشور قرار گرفت<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی= http://www.asriran.com/fa/news/226203/%D9%82%D8%B2%D9%88%D9%8A%D9%86-%D8%AF%D9%88%D9%85%D9%8A%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A-%D9%85%D8%B3%D9%83%D9%86|عنوان=قزوين دومين استان در گراني مسكن
| |
| − | | ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازبینی= }}</ref>
| |
| − |
| |
| − | == مجموعه شهری قزوین ==
| |
| − | با تصویب شورای عالی شهرسازی و معماری، مجموعه شهری قزوین به عنوان ششمین مجموعه شهری بزرگ کشور پس از مجموعه های تهران، مشهد، تبریز، اصفهان و شیراز می باشد. این مجموعه شهری شامل شهر قزوین و شهرها، شهرک ها و نواحی شهری اطراف آن است که جمعیتی در حدود ۷۵۰-۸۰۰ هزار نفر را در خود جای داده است. وسعت این مجموعه ۱۴۲۳ کیلومتر مربع ( دو برابر مساحت شهر تهران ) است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://hvm.ir/lawdetailnews.asp?id=49549 |عنوان=مصوبه شوراي عالي شهرسازي و معماري ايران در خصوص طرح مجموعه شهري قزوين | ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازبینی= }}</ref><ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.irna.ir/fa/News/81003199/%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D8%B1_%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87_%D9%87%D8%A7/%D8%B7%D8%B1%D8%AD_%D9%85%D8%AC%D9%85%D9%88%D8%B9%D9%87_%D8%B4%D9%87%D8%B1%DB%8C_%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86_%D8%AF%D8%B1_%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C_%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C_%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AF_%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1_%DA%AF%D8%B1%D9%81%D8%AA |عنوان=طرح مجموعه شهری قزوین در شورایعالی شهرسازی مورد بررسی قرار گرفت | ناشر =ایرنا |تاریخ =۱۳۹۲/۱۰/۳۰ |تاریخ بازبینی= }}</ref>
| |
| − |
| |
| − | == مردمشناسی ==
| |
| − | === زبان ===
| |
| − | {{نوشتار اصلی|لهجه قزوینی}}
| |
| − | زبان رایج مردم شهر قزوین [[زبان فارسی|فارسی]] با لهجه خاص قزوینی می‌باشد.<ref name="zaban"/><ref name="zaban3"/><ref>Mohammad Jalal Abbasi-Shavazi, Peter McDonald, Meimanat Hosseini-Chavoshi, "The Fertility Transition in Iran: Revolution and Reproduction", Springer, 2009. pp 100-101: "The first category is 'Central' where the majority of people are Persian speaking ethnic Fars (provinces of Fars, Hamedan, Isfahan, Markazi, Qazvin, Qom, Semnan, Yazd and Tehran..."</ref>.
| |
| − | در سفرنامه ادوارد براون به نام "یک سال در میان ایرانیان"(۱۸۸۷-۱۸۸۸) زبان غالب مردم قزوین نیز فارسی ذکر شده‌است.<ref>
| |
| − | Edward Brown-A YEAR AMONGST THE PERSIANS - IMPRESSIONS AS TO THE LIFE, CHARACTER, & THOUGHT OF THE PEOPLE OF PERSIA - Received during Twelve Months' Residence in that Country in the Year 1887-1888.
| |
| − | excerpt 1:
| |
| − | It isnot till Kazvin is reached, and only four or five stages separate the traveler from Tehran, that the Persian distinctly predominates over the Turkish
| |
| − |
| |
| − | excerpt 2:
| |
| − | The bazaars were much like those which we had already seen at Khuy, Tabriz, and Zanjan; but as regards the people, the advantage was decidedly in favor of Kazvinis who are more pleasing in countenance, more gentle in manners and rather darker in complex than the Azerbaijanis. Persian is spoken by them universally,</ref>
| |
| − |
| |
| − | مردم قدیمی قزوین به فارسی با لهجه و گویش ویژه قزوینی سخن می‌گویند که مبنی بر گشایشه‌گرایی در انتهای الفاظ است و به فارسی نوشتاری نزدیک است. در واقع گویش مردم این شهر گونه‌ای از پارسی اصیل و باستانی ایران است و معمولاً بدون شکستن الفاظ. گویش اصلی مردم شهر قزوین فارسی با لهجه مخصوص قزوینی است اما گویش بسیاری از{{مدرک}} روستاهای قزوین [[ترکی آذربایجانی|ترکی]] ، [[تاتی]] و [[کردی]] است.
| |
| − |
| |
| − | === جامه ===
| |
| − | مردم قزوین در گذشته بر اساس موقعیت اجتماعی خود پوشش متفاوتی داشته‌اند اما امروزه زنان و مردان قزوینی دیگر به ندرت از پوشاک و لباس‌های رسمی و سنتی خود استفاده می‌کنند، لباس‌های رسمی قزوینیان در گذشته بدین شرح بوده‌است:
| |
| − |
| |
| − | :'''مردان'''
| |
| − |
| |
| − | برای متمایز بودن افراد اعیان از قشر کم در آمد، کلاه‌های متفاوتی بر سر می‌گذاشتند، پیراهن‌ها معمولاً به رنگ سفید و ساده و دکمه یقه آن بر شانه چپ بسته می‌شد و در میان سینه چپ، از شانه تا زیر سینه، چاکی داشت. پس از آن پیراهن‌هایی با یقه‌های بلند به نام یقه «قزاقی» متداول شد و سپس یقه «ملایی» جای آن را گرفت. دیگر تن پوش مردان قزوینی «ارخالق» نام داشت که ارخالق پیراهن جلو باز بسیار بلندی بود که تا انتهای پا می‌رسید و در ناحیه کمرتنگ و دامن آن بسیار گشاد بود و در دو پهلو، دو چاک بلند تا کمر داشت.
| |
| − | همچنین شلوار قشر کم در آمد از جنس کرباس و به رنگ آبی یا مشکی بوده‌است که کمر آنها با نخ‌های پنبه‌ای سفت می‌شده و بلند و گشاد بوده‌اند، ولی افراد ثروتمند از شلوارهای دکمه دار استفاده می‌کردند. پاپوش مردان قزوین گیوه‌های به نام جوراب و آجیده بوده‌است ولی افراد اعیان از گیوه‌های مرغوب و بهتری به نام ملکی استفاده می‌کردند.
| |
| − |
| |
| − | :'''زنان'''
| |
| − |
| |
| − | زنان قزوینی زیر پیراهن خود [[شلیته]] می‌پوشیدند. به طوری که شلیته به اندازه یک وجب و یا حتی کمتر از دامن آنها بیرون می‌آمد. جنس پارچه آن اغلب [[ململ]]، [[چیت]] و [[کرباس]] بود و به شکل‌ها و رنگ‌های گوناگونی ساخته می‌شد. جوانان اغلب روی شلیته‌های خود را با نخ‌های رنگی گلدوزی می‌کردند. شلیته گلدار جوانان دارای سجاف پهن بود. برخی دیگر از شلیته‌ها به جای سجاف لیفه داشت. شلیته لیفه دار از پارچه ضخیم و سنگین مانند [[مخمل]]، [[ترمه]]، تافنه ابریشمی و.. ساخته می‌شد. معمولاً قسمت پایین شلیته را با دست دوخته و آن را به حالت تزیینی در می‌آوردند که به آن دالبر و دندان موشی می‌گفتند.
| |
| − |
| |
| − | در حدود صد سال پیش در زنان اعیان از یل یا نیم تنه قزوینی استفاده می‌کردند که از پارچه ترمه با آستری از پارچه تافته کرم رنگ تهیه می‌شد. در قسمت جلوی آن، هجده دکمه فلزی پی در پی می‌دوختند. زنان در زیر شلیته‌های خود شلوارهای مشکی می‌پوشیدند، دمپای این شلوارها تنگ و بالای آن گشاد بود و آنها را با بند تنبان می‌بستند.
| |
| − |
| |
| − | پاپوش زنان نیز بر اساس وضعیت مالی انواع مختلفی داشته‌است. اصولا اقشار کم در آمد از گیوه‌های ظریف استفاده می‌کردند و زنان اعیان نیز از کفش‌های چرمی مدل روز استفاده می‌کردند.<ref>[http://www.qazvin.net/?type=static&lang=1&id=137 جامه قزوینیان-شبکه اطلاع رسانی قزوین]</ref>
| |
| − |
| |
| − | === غذاها و شیرینی‌های سنتی ===
| |
| − | [[پرونده:Gheame-nesar2.jpg|150px|بندانگشتی|چپ|[[قیمه نثار]] معروف ترین غذای سنتی قزوین]]
| |
| − | استان قزوین نیز مانند سایر استان های کشور دارای انواع غذاهای سنتی است که برخی از آنها در مناسبت های ویژه و تعداد بسیاری نیز به شکل عادی در طی سال تهیه می شود.برخی از انواع غذاهای سنتی قزوین عبارتند از:[[قیمه نثار]]، [[شیرین پلو]] و [[کوکوی شیرین]] ، [[آش دوغ (قزوین)]] ، [[آش دندان کشه]] ، [[یتیم چه]]، [[ماش پیازو]] ، [[اشکنه]] ، [[دیماج]] <ref>[http://www.gourmand.ir/node/257 طرز تهیه دیماج]</ref> و [[کاله‌جوش]] نام برد.<ref>http://qazvin.irib.ir/index.php?option=com_content&view=article&id=99&Itemid=110</ref>
| |
| − | [[پرونده:Confections of Qazvin.jpg|بندانگشتی|راست|150px|مجموعه ای از شیرینی های سنتی قزوین]]
| |
| − | {{سخ}}متداول ترین شیرینی‌های استان عبارتند از:[[باقلوای لوزی]]، [[نان برنجی]]، [[نان نخودچی (شیرینی)|نان نخودی]]، [[نان قندی]]، [[باقلوای پیچ]]،[[نان بادامی]]،
| |
| − | [[نان گردویی]]، [[پادرازی]]، [[نان نازک]]، [[نان چرخی]]، [[نان چای]]، [[اتابکی]]،[[ولی عهدی]]، [[حاج کریمی]]<ref>http://qazvin.irib.ir/index.php?option=com_content&view=article&id=99&Itemid=110</ref>
| |
| − |
| |
| − | در قزوین انواع اقسام نان پخت می شود که شهرت بسیاری دارد؛ در بین نان های قزوین ، [[نان لواش]] تنوری که به صورت گرد و بزرگ طبخ می شود دارای کیفیت و طعم مطبوعی می باشد که موجب شهرت آن شده است .<ref>[http://qazvin.irib.ir/index.php?option=com_content&view=article&id=4090:1389-06-31-12-20-50&catid=98:--&Itemid=144 نان لواش قزوین]</ref> [[قاق]] یکی دیگر از نان های سنتی قزوین است که خشک و شیرین بوده و با چای سِرو می شود .<ref>[http://www.mambotemplate.ir/post/1011 نیم چاشت در قزوین]</ref> از دیگر نان های سنتی قزوین می توان به [[نان شیرمال|شیرمال]] و [[نان زنجبیلی|زنجبیلی]] اشاره کرد ، که کم شیرین بوده و همراه با عصرانه و چای خورده می شود.
| |
| − |
| |
| − | == فرهنگ و هنر ==
| |
| − | === قزوین پایتخت خوشنویسی ایران ===
| |
| − | [[پرونده:دوسالانه خوشنویسی ایران.jpg|بندانگشتی|200px|راست|دوسالانه خوشنویسی، [[کاروانسرای سعدالسلطنه]]]]
| |
| − | [[پرونده:موزه دائمی خوشنویسی.JPG|بندانگشتی|چپ|200px|موزه دائمی خوشنویسی، [[کاخ چهل ستون قزوین]]]]
| |
| − | قزوین از دیرباز مهد پرورش بزرگان خوشنویسی کشور بوده‌است. <!-- بزرگانی که نامشان اعتبار خوشنویسی ایران است. به جرات می توان گفت اکثر تحولات اصلی و اساسی در زمینه خوشنویسی و خطاطی برای اولین بار توسط اساتید بزرگ خوشنویسی قزوین انجام شده‌است. {{مدرک}}--> اساتیدی همچون [[میرعماد حسنی]] (استاد بزرگ خط نستعلیق)، میرزا محمد حسین [[عماد الکتاب]] قزوینی،[[میرزا محمد علی خیارجی قزوینی]] (اولین خوشنویسی که بسم الله را به صورت [[مرغ طغرا]] ترسیم کرد)، [[عبدالمجید طالقانی]] و [[ملک محمد قزوینی]]. از دیگر خوشنویسان به نام قزوین می‌توان به [[گوهرشاد حسنی سیفی]]، [[میرابراهیم قزوینی]]، [[میرمحمد امین حسنی سیفی قزوینی]] و [[یحیی قزوینی]] اشاره کرد.<ref>[http://www.bici.ir/qazvin دومین دوسالانه خوشنویسی ایران]</ref>
| |
| − |
| |
| − | به این سبب شهر قزوین از سوی [[وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی]] و [[شوای عالی فرهنگ]] به عنوان «پایتخت خوشنویسی ایران» لقب داده شده‌است. و به غیر از موزه دائمی خوشنویسی قزوین که در محل [[کاخ چهلستون قزوین]] برقرار است، هر ساله رویدادهای بزرگ خوشنویسی مانند: برگزاری دوسالانه خوشنویسی ایران (با حضور اساتیدی از سراسر جهان)، برگزای جشنواره خوشنویسی آیات قرآنی، جشنواره خوشنویسی غدیر و... در این شهر به وقوع می‌پیوندد.<ref>[http://isna.ir/fa/news/91032011289/%D9%88%D8%B2%D9%8A%D8%B1-%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D8%AF-%D9%82%D8%B2%D9%88%D9%8A%D9%86-%D9%BE%D8%A7%D9%8A%D8%AA%D8%AE%D8%AA-%D8%AE%D9%88%D8%B4%D9%86%D9%88%D9%8A%D8%B3%D9%8A-%D9%83%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D9%85%D9%8A-%D8%B4%D9%88%D8%AF قزوین پایتخت خوشنویسی ایران می‌شود]، ایسنا</ref>
| |
| − |
| |
| − | === روز قزوین ===
| |
| − | [[پرونده:Rooz qazvin.jpg|بندانگشتی|150px|المان روز قزوین]]
| |
| − | {{نوشتار اصلی|روز قزوین}}
| |
| − | ۹ شهریور ماه سالروز انتخاب قزوین به عنوان [[پایتخت]] از سوی [[شاه تهماسب]] صفوی است. با تصویب شورای شهر قزوین این روز از تقویم با عنوان [[روز قزوین]] انتخاب شده‌است. و همایش قزوین با حضور [[سفیر|سفیرانی]] که در زمان صفوی در این شهر حضور داشتند برگزار می‌شود. در این روز بازدید از [[موزه|موزهها]] و اماکن سیاحتی رایگان بوده و نیز تورهای رایگان برای بازدید و گشت گزار در شهر از طرف شهرداری برگزار می‌شود. نمایشگاه [[خوشنویسی ایرانی|خوشنویسی]]، جشنواره [[موسیقی]]، [[نمایش|نمایشهای]] محلی، سینمای تابستانه و نمایشگاه [[صنایع دستی]] را می توان از شاخص ترین مراسم‌های [[روز قزوین]] برشمرد.<ref>[http://www.ettelaat.com/new/index.asp?fname=2011\12\12-27\13-35-40.htm روز قزوین]</ref>
| |
| − |
| |
| − |
| |
| − | ===پنجاه بدر===
| |
| − | {{نوشتار اصلی|پنجاه بدر}}
| |
| − | پنجاه بدر آیین سنتی و قدیمی مخصوص مردم این شهر است که به پاس بارش های بهاری ، پنجاهمین روز سال یا [[فصل بهار]] را در طبیعت سپری می کنند.
| |
| − |
| |
| − | === جشنواره ملی بازی و اسباب بازی ===
| |
| − | [[جشنواره ملی بازی و اسباب بازی]] به همت سازمان فرهنگی ورزشی [[شهرداری قزوین]] و همه ساله همزمان با عید [[نوروز]] در قزوین برگزار می شود؛ در این جشنواره که با شعار کودکان دیروز ، امروز ، فردا کار خود را آغاز کرده است ، تولیدات [[اسباب بازی]] در گذشته و حال به نمایش گذاشته می شود . این جشنواره هر سال در محل [[کاروانسرای سعدالسلطنه]] برگزار می گردد؛ و هنرمندان [[عروسک]] ساز از سراسر کشور در آن شرکت می کنند. علاوه بر این بیش ۳۰۰ نوع اسباب بازی قدیمی توسط شهرداری قزوین جمع آوری شده که همزمان با جشنواره در موزه اسباب بازی واقع در همین مکان به نمایش گذاشته می شود . <ref>[http://asbabbazi.qazvin.ir/1;jsessionid=57a3a50c1afea94d9b02ae8293be?p_p_id=101_INSTANCE_sUa2&p_p_lifecycle=0&p_p_state=maximized&p_p_mode=view&p_p_col_id=column-2&p_p_col_pos=3&p_p_col_count=5&_101_INSTANCE_sUa2_struts_action=%2Fasset_publisher%2Fview_content&_101_INSTANCE_sUa2_urlTitle=%D9%82%D8%B2%D9%88%D9%8A%D9%86-%D8%B3%D9%88%D9%85%D9%8A%D9%86-%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D8%A8-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%8A-%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D8%B7%D8%AD-%D8%A8%D9%8A%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%84%D9%84%D9%8A-%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%AF-%D9%83%D8%B1%D8%AF&_101_INSTANCE_sUa2_type=content&redirect=%2F قزوین سومین جشنواره اسباب بازی رادر سطح بین المللی برگزار خواهد کرد]</ref>
| |
| − | <ref>[http://asbabbazi.qazvin.ir/1?p_p_id=101_INSTANCE_sUa2&p_p_lifecycle=0&p_p_state=maximized&p_p_mode=view&p_p_col_id=column-2&p_p_col_pos=3&p_p_col_count=5&_101_INSTANCE_sUa2_struts_action=%2Fasset_publisher%2Fview_content&_101_INSTANCE_sUa2_urlTitle=%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D8%A8-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%8A-%D8%AF%D8%B1-%D9%83%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D8%A8%D9%8A-%D9%86%D8%B8%D9%8A%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-1&_101_INSTANCE_sUa2_type=content&redirect=%2F جشنواره اسباب بازی در کشور بی نظیر است]</ref>
| |
| − | <ref>[http://asbabbazi.qazvin.ir/1;jsessionid=57a3a50c1afea94d9b02ae8293be?p_p_id=101_INSTANCE_sUa2&p_p_lifecycle=0&p_p_state=maximized&p_p_mode=view&p_p_col_id=column-2&p_p_col_pos=3&p_p_col_count=5&_101_INSTANCE_sUa2_struts_action=%2Fasset_publisher%2Fview_content&_101_INSTANCE_sUa2_urlTitle=%D8%B3%D9%86%D8%AA-%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D8%A7%D9%8A%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%8A-%D8%A8%D8%A7%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%A7%D8%A8-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%D9%8A-%D8%A7%D8%AD%D9%8A%D8%A7%D8%A1-%D8%B4%D8%AF&_101_INSTANCE_sUa2_type=content&redirect=%2F سنت های ایرانی باجشنواره اسباب بازی احیاء شد]</ref>
| |
| − | {{پاک کن}}
| |
| − |
| |
| − | === قزوین از زبان بزرگان ===
| |
| − | * [[محمد|محمد پیامبر]]
| |
| − | {{نستعلیق|قزوین باب من الابواب الجنه (قزوین دری از در های بهشت است)}}
| |
| − | * [[عارف قزوینی]]
| |
| − | [[پرونده:Aref.JPG|بندانگشتی|130px|چپ|[[عارف قزوینی]]]]
| |
| − | {{شعر|نستعلیق}}
| |
| − | {{ب|ز تاریخ قزوین، بسی داستان|شنیدم من از دوره باستان}}
| |
| − | {{ب|به دوران تهماسب شد پایتخت|ازین رو بدین شهر رو کرد بخت}}
| |
| − | {{ب|چو عباس شد پادشه، این دیار|شد آبادی و رونقش بی‌شمار}}
| |
| − | {{ب|درین پایتخت از دیاران دور|بسی داشتند از سفیران حضور}}
| |
| − | {{ب|فزون داشت این شهر جاه و جلال|همه چیز بودش به حد کمال}}
| |
| − | {{پایان شعر}}
| |
| − | * [[ناصر خسرو]]
| |
| − | {{نستعلیق|باغستان بسیار داشت؛ بی‌دیوار و خار و هیچ مانعی از دخول در باغات و قزوین را شهری نیکو دیدم باروی حصین و کنگره بر آن نهاده و بازارهای خوب}}
| |
| − | * [[عبدی بیگ شیرازی]]
| |
| − | * [[واعظ قزوینی]]
| |
| − | {{پاک کن}}
| |
| − |
| |
| − | === مشاهیر قزوین ===
| |
| − | {{همچنین|افراد سرشناس استان قزوین}}
| |
| − | [[پرونده:Dehkhoda_javan.jpg|بندانگشتی|130px|چپ|علامه [[علی اکبر دهخدا]]]]
| |
| − | [[پرونده:Mohammad Ghazvini.jpg|بندانگشتی|130px|راست|علامه [[محمد قزوینی]]]]
| |
| − | خطه قزوین تا کنون مهد پرورش بزرگان [[علم]] و [[ادب]] و [[خوشنویسی]] بسیار بوده که با خلق آثار و اقدامات ارزشمند خود گام موثری در پیشبرد فرهنگ ایران داشته اند. بزرگانی همچون علامه [[علی‌اکبر دهخدا]] ،[[عارف قزوینی]] ،[[عبید زاکانی]] ،[[حمدالله مستوفی]] ،[[میرعماد حسنی قزوینی]] ،[[اشرف الدین قزوینی|نسیم شمال]] ،[[محمد قزوینی]] ،[[عمادالکتاب]]،[[عبدالمجید طالقانی]] ،شهید [[عباس بابایی]]،[[محمدعلی رجایی]] ،[[زکریای قزوینی]] ،[[غلامحسین لطفی]] ، [[منوچهر نوذری]]، [[قمرالملوک وزیری]] ،[[ابوالحسن اقبال‌آذر]]، [[جواد مجابی]]، [[محمد دبیرسیاقی]] ، [[ بهاالدین خرمشاهی]] و بسیاری دیگر که با اقدامات خود فرهنگ ایران را تعالی بخشیدند . <ref>[http://www.qazvin.ir/web/guest/18;jsessionid=f85584a4428c2c20a82c69246db0 مفاخر استان قزوین]</ref>
| |
| − | {{پاک کن}}
| |
| − |
| |
| − | === آداب و رسوم ===
| |
| − | از آیین‌ها و جشن‌های ایرانی و رایج درگستره جشن نوروز، نوروز خوانی، چهارشنبه سوری، سیزده بدر، جشن انار، جشن فندق، جشن تیرگان، پنجاه بدر، کوسه گلین، چمچه خاتون و... را نام برد.
| |
| − | همچنین بازی‌های «چوب جنگ»، «کشتی پهلو به پهلو» و «الک دولک» از بازی‌های مرسومگستره به شمار می‌روند.وبازی کله کله که یک بازی جایی در رودبار شهرستان می‌باشد ودر روز سیزده بدر بازی می‌کنند
| |
| − | * پنجاه بدر
| |
| − | * سوم امام
| |
| − | * تعزیه
| |
| − | === صنایع دستی ===
| |
| − | {{نوشتار اصلی|صنایع دستی قزوین}} و {{نوشتار اصلی|قالی قزوین}}
| |
| − | از هنرهای سنتی و صنایع دستی این سرزمین می‌توان در ابتدا به نقاشی و تذهیب، نقاشی پشت شیشه، نم نم دوزی، گلابتون دوزی، پن بافی (نوار بافی)، فرش بافی، گلیم بافی، جاجیم بافی، گیوه دوزی، آینه سازی، قفل سازی، و منبت کاری اشاره نمود.
| |
| − | همچنین در موسیقی، این شهر نوابغی همچون ابوالحسن اقبال آذر، عارف قزوینی، قمرالملوک وزیری و را به دیار ایران زمین هدیه کرده‌است.
| |
| − | [[File:Qazvin carpet.jpg|thumb|فرش اصیل قزوین - بافته شده در کارخانه اعتماد - سال بافته شدن قبل از 1305 هجری قمری]]
| |
| − |
| |
| − | === خوشنویسی ===
| |
| − | {{نوشتار اصلی|خوشنویسی در قزوین}}
| |
| − | [[پرونده:Miremad-1.jpg|بندانگشتی|چپ|۲۰۰px|نمونه‌ای از خط [[میرعماد حسنی|میرعماد]] بزرگترین نستعلیق نویس همه اعصار]]
| |
| − | قزوین از دیرباز مهد پرورش بزرگان خوشنویسی کشور بوده‌است. <!-- بزرگانی که نامشان اعتبار خوشنویسی ایران است. به جرات می‌توان گفت اکثر تحولات اصلی و اساسی در زمینه خوشنویسی و خطاطی برای اولین بار توسط اساتید بزرگ خوشنویسی قزوین انجام شده‌است. {{مدرک}}--> اساتیدی همچون [[میرعماد حسنی]] (استاد بزرگ خط نستعلیق)، میرزا محمد حسین [[عماد الکتاب]] قزوینی،[[میرزا محمد علی خیارجی قزوینی]] (اولین خوشنویسی که بسم الله را به صورت [[مرغ طغرا]] ترسیم کرد)، [[عبدالمجید طالقانی]] و [[ملک محمد قزوینی]]. از دیگر خوشنویسان به نام قزوین می‌توان به [[گوهرشاد حسنی سیفی]]، [[میرابراهیم قزوینی]]، [[میرمحمد امین حسنی سیفی قزوینی]] و [[یحیی قزوینی]] اشاره کرد.<ref>[http://www.bici.ir/qazvin دومین دوسالانه خوشنویسی ایران]</ref>
| |
| − |
| |
| − | به این سبب شهر قزوین از سوی [[وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی]] و [[شوای عالی فرهنگ]] به عنوان [[پایتخت خوشنویسی ایران]] لقب داده شده‌است. و به غیر از موزه دائمی خوشنویسی قزوین که در محل [[کاخ چهلستون قزوین]] برقرار است، هر ساله رویدادهای بزرگ خوشنویسی مانند: برگزاری دوسالانه خوشنویسی ایران (با حضور اساتیدی از سراسر جهان)، برگزای جشنواره خوشنویسی آیات قرآنی، جشنواره خوشنویسی غدیر و... در این شهر به وقوع می‌پیوندد.<ref>[http://isna.ir/fa/news/91032011289/%D9%88%D8%B2%D9%8A%D8%B1-%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D8%AF-%D9%82%D8%B2%D9%88%D9%8A%D9%86-%D9%BE%D8%A7%D9%8A%D8%AA%D8%AE%D8%AA-%D8%AE%D9%88%D8%B4%D9%86%D9%88%D9%8A%D8%B3%D9%8A-%D9%83%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D9%85%D9%8A-%D8%B4%D9%88%D8%AF قزوین پایتخت خوشنویسی ایران می‌شود]، ایسنا</ref>
| |
| − |
| |
| − | === موسیقی ===
| |
| − | {{نوشتار اصلی|موسیقی قزوین}}
| |
| − | [[File:Qazvin harp.JPG|thumb|چنگ قزوین - متعلق به دوره صفوی - موزه مردمشناسی حمام قجر]]
| |
| − | موسیقی رایج در شهر قزوین تفاوت چندانی با موسیقی دستگاهی ایران ندارد. در گذشته، این آوازها و دستگاه‌ها در مکتب‌های متفاوت از جمله «مکتب خراسان»، «مکتب تهران» و... اجرا می‌شد. در آن زمان، مکتب دیگری تحت عنوان «مکتب قزوین» وجود داشت که امروزه فراموش شده است. این مکتب تا اواخر دوران قاجاریه رایج بود.
| |
| − |
| |
| − | === نگارگری مکتب قزوین ===
| |
| − | [[پرونده:Bilquis.jpg|چپ|بندانگشتی|۲۵۰px|ملکه صبا، نمونه‌ای از نگارگری مکتب قزوین]]
| |
| − | {{نوشتار اصلی|مکتب قزوین}}
| |
| − | مکتب قزوین از مکاتب دیگر نگارگری جدا بوده و سبک و سیاق مختص خود را دارد، از ویژگی‌های این مکتب می‌توان به ترسیم اندام ظریف جوانان، [[درویش]]ان و [[کشاورز]]ان و نیز ترسیم چهره‌ها به صورت [[سه رخ]] اشاره کرد؛ به گونه‌ای که ترسیم چهره‌ها به صورت [[تمام رخ]] ابداً در کار نقاشان سبک قزوین دیده نمی‌شود و نیز هیچ انسانی از پشت سر تصویر نشده‌است. سوژه‌ها بیشتر از میان افراد عادی برگزیده شده و لباس‌های فاخر در نگارگری‌ها دیده نمی‌شود و جامه زنان و مردان چندان تفاوتی در نگاره‌ها ندارد.
| |
| − | {{سخ}}از آثار فاخر این مکتب می‌توان به [[معراج رسول]] (۹۶۵ ه. ق)، [[هفت اورنگ]] [[جامی]] و [[شاهنامه قوام ابن محمد شیرازی]] اشاره کرد.
| |
| − | و نیز از جمله مشاهیر نگارگری در قزوین باید، استاد [[محمد قزوینی]]، [[صادق بیگ افشار]]، [[مولانا میرمصور]]، [[مولانا شیخ محمد]]، [[کاوس نقاش]]، [[عبدالحمید نقاش]] و [[رضا طالقانی]] ملقب به ضیع همایون را نام برد.<ref>[http://www.hamshahrionline.ir/news-140137.aspx مکتب نگارگری قزوین]</ref>
| |
| − |
| |
| − | === فرهنگسراها و کتابخانه‌ها ===
| |
| − | قزوین دارای [[فرهنگسرا]] و خانه‌های فرهنگی زیادی است که از جمله شاخص‌ترین آنها می‌توان به فرهنگسرای شهید رجایی (تاسیس ۱۳۷۹)، فرهنگسرای بانو زهرا،<ref>[http://www.qazvinfarhang.ir/NSite/FullStory/News/?Id=173727 فرهنگسرای بانو حضرت زهرا(س) ]</ref> خانه فرهنگ میرداماد، خانه فرهنگ محمدیه، خانه فرهنگ نواب صفوی و خانه فرهنگ پردیس اشاره کرد.<ref>[http://farhangi.qazvin.ir/3 تاریخچه سازمان فرهنگی و ورزشی شهرداری قزوین ]</ref>
| |
| − |
| |
| − | [[کتابخانه امام خمینی قزوین]]: این کتابخانه دارای ۱۸٫۰۰۰ جلد نسک است و در شهریور ماه سال ۱۳۷۸ ساخته شد. همچنین این نسکخانه دارای سالن انتظار و سالن اجتماعات و بخشی با نام تازه‌های کتاب است که درآن جدیدترین کتاب‌های چاپ شده به مدت دو هفته در معرض دید علاقمندان قرار می‌گیرد.
| |
| − |
| |
| − | کتابخانه عارف قزوینی: این کتابخانه در سال ۱۳۵۶ تاسیس شد و بیش از ۲۱٫۰۰۰ هزار جلد کتاب در موضوعات و عننخستن مختلف داراست و علاوه بر کتابخانه دارای سالن اجتماعات و نگارخانه‌ای به همین نام نیز هست.
| |
| − |
| |
| − | کتابخانه علامه رفیعی: کهن‌ترین کتابخانه قزوین که در سال ۱۳۴۲ بنا شده و به نام کتابخانه مادر و مرجع دیگر کتابخانه‌های شهر شامل ۴۲٫۰۰۰ جلد کتاب است.<ref>[http://www.myqazvin.com/culture_art/centers/section.php?SECTION_ID=167 فهرست کتابخانه‌های شهر قزوین - درگاه شهر قزوین]</ref>
| |
| − |
| |
| − | === سینماها ===
| |
| − | {{نوشتار اصلی|سینما در قزوین}}
| |
| − | شهر قزوین به علت داشتن سینمای تابستانه در گراند هتل و نیز داشتن مهمانخانه سلطنتی از اولین شهرهای ایران است که فیلم در آن اکران شده است. بر اساس گفته تاریخ شناسان نخستین بار در سال ۱۳۰۷ در قزوین فیلم به نمایش در آمده است بعد از آن هم به سال ۱۳۰۸ مقابل مهمانخانه بزرگ قزوین. در این سال همچنین در مهمانخانه هتل پارس (معروف سینما مایاک) فیلم به روی پرده می‌رفت. در مدرسه ارامنه نیز گاهی فیلم نشان داده می‌شد که این محل را سینما پاته ذکر کرده اند. در سال ۱۳۱۰ اولین سالن سینما در قزوین در کنار گراند هتل بنام سینما تابستانه ایران ساخته شده است.<ref> [http://af.samta.ir/atlas/index.php?title=%D8%B3%DB%8C%D9%86%D9%85%D8%A7%D9%87%D8%A7%DB%8C_%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86_%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86|سامانه مدیریت تبلیغات اسلامی-معاونت فرهنگی و تبلیغی استان قزوین]</ref>
| |
| − |
| |
| − | == اقتصاد و صنعت ==
| |
| − | سابقه فعالیت اولین واحدهای صنعتی در قزوین به عصر صفوی باز می‌گردد؛ در دوره معاصر نیز با ساخته شدن اولین شهر صنعتی کشور ([[شهر صنعتی البرز|البرز]]) در سال ۱۳۴۶، قزوین جایگاه ویژه‌ای در بخش صنعتی کشور پیدا کرد.<ref>[http://www.qazviniec.ir شرکت شهرکهای صنعتی استان قزوین]</ref>
| |
| − | در حال حاضر استان قزوین با دارا بودن ۸ شهرک صنعتی به نامهای [[شهر صنعتی البرز|البرز]]، [[شهرک صنعتی لیا|لیا]]، [[شهرک صنعتی کاسپین|کاسپین]]، [[شهرک صنعتی آبیک|آبیک]]، [[شهرک صنعتی تاکستان|حیدریه]]، [[شهرک صنعتی بویین زهرا|آراسنج]]، [[شهرک صنعتی خرمدشت|خرمدشت]]، [[شهرک صنعتی حکیمیه|حکیمیه]]،<ref>[http://www.qazviniec.ir/2.asp?ppp=/site2/shahrak/1.pdf شهرکهای صنعتی قزوین]</ref> و دو شهرک در حال احداث به نامهای ''قزوین۲'' و ''شال'' و نیز ۳ ناحیه صنعتی به نامهای نیکوییه، الموت و بویین زهرا،<ref>[http://www.qazviniec.ir/2.asp?ppp=/site2/shahrak/5.pdf نواحی صنعتی استان قزوین]</ref> ضمن فعالیت بیش از ۸۰۰ شرکت صنعتی،<ref>[http://www.qazviniec.ir/2.asp?ppp=/site/Statistics.pdf آمار واحدهای صنعتی استان قزوین]</ref> این استان از قطب‌های اقتصادی کشور محسوب می‌شود. استان قزوين از نظر توسعه يافتگي صنعتي رتبه دوم را در سطح كشور دارد<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.madannews.ir/?code=2862 |عنوان=استان قزوين از نظر توسعه يافتگي صنعتي رتبه دوم را در سطح كشور دارد | ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازبینی= }}</ref>،همچنین بر اساس داده های مرکز آمار از نظر تعداد واحدهای صنعتی فعال در جایگاه چهارم کشور قرار گرفته است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.uaqa.ir/ShowNews.aspx?show=105 |عنوان=ترازوی نامیزان توسعه صنعتی, 60 درصد صنعت کشور فقط در 7 استان ایران متمرکز شده‌اند
| |
| − | | ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازبینی= }}</ref>
| |
| − | {{سخ}}از جمله شاخص ترین واحدهای صنعتی در سطح قزوین می‌توان به [[تولی پرس]]، [[مهرام]]، [[سپهر الکتریک]]، [[کاچیران]]،<ref>[http://www.rahrov.com/rahrov-3536 شهر صنعتی البرز قطب تولید چرخ خیاطی در خاورمیانه]</ref> لوازم خانگی پارس، شیشه لیا، آبگینه، [[آپاداناسرام]]، [[سرامیک البرز]]، کاشی پارس، واحدهای صنعتی [[هفت الماس]]، [[فولاد البرز]]، فولاد قزوین، فولاد تاکستان و شیشه قزوین اشاره کرد.<ref>[http://qazvin.mim.gov.ir/index.php?module=content&func=viewpage&pageid=6101 شاخص ترین واحدهای صنعتی در سطح استان قزوین ]</ref>
| |
| − |
| |
| − | ===بورس===
| |
| − | بورس منطقه‌ای استان قزوین از سال ۱۳۸۴ فعالیت خود را آغاز کرده و هم اکنون دارای ۱۶ کارگزاری فعال می‌باشد.<ref>[http://ghazvin.irna.ir/News/80208831/%DB%8C%D9%83-%D9%85%DB%8C%D9%84%DB%8C%D9%88%D9%86-%D8%B3%D9%87%D9%85-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D9%88%D8%B1%D8%B3-%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%A8%D8%A7%D8%AF%D9%84%D9%87-%D8%B4%D8%AF/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%8A/ یک میلیون سهم در بورس قزوین مبادله شد]</ref>
| |
| − |
| |
| − | == آموزش ==
| |
| − | استان قزوین با دارا بودن ۷۷٫۶۷% سواد در بین ۳۰ استان کشور از نظر سطح سواد در رتبه هفتم قرار دارد. و دراین استان شهر قزوین با داشتن بیشترین جمعیت، بیشترین میزان با سوادی را در خود جای داده‌است.<ref>[[الگو:جمعیت و میزان سواد در استان‌های ایران]]</ref>
| |
| − | === آموزش و پرورش ===
| |
| − | استان قزوین دارای ۲٫۲۰۹ مدرسه، در سه مقطع ابتدایی، راهنمایی و متوسطه می‌باشد.<ref>[http://www.roshd.ir/Default.aspx?tabid=359&SSOReturnPage=Check&Rand=0]</ref> شهر قزوین خود دارای دو منطقه آموزش و پرورش است.<ref>[http://caspian.medu.ir/Portal/Home/]</ref> اولین مدرسه به سبک نوین در قزوین، [[مدرسه امید]] می‌باشد که در سال ۱۲۸۳ در شرق بنای عالی قاپو ساخته شد.
| |
| − |
| |
| − | === آموزش عالی ===
| |
| − | در حال حاضر جمعيت دانشجو در استان قزوين بيش از ۱۵۰هزار نفر است <ref>http://www.eghtesadpress.ir/content/3079</ref> که بیشتر این دانشجویان در شهر قزوین و حومه آن مشغول به تحصیل می باشند. قزوین دارای چندین دانشگاه و تعداد زیادی موسسه آموزش عالی و غیر انتفاعی می باشد. از جمله مهمترین مراکز آموزش عالی این شهر، [[دانشگاه آزاد قزوین]] ،[[دانشگاه بین‌المللی امام خمینی]]، [[دانشگاه علوم پزشکی قزوین]]،دانشگاه پیام نور مرکز قزوین، دانشکده فنی شهید بابایی، مرکز تربیت معلم شهید رجایی، موسسه آموزش عالی رجا، موسسه آموزش عالی غزالی و ..... می باشند. دانشگاه آزاد قزوین همچنین دانشگاه بین المللی امام خمینی ، از مراکز مهم آموزش عالی در کشور می باشند، که دارای امکانات بسیاری می باشند و دستاوردهای بسیاری را در سطح ملی و بین المللی کسب کرده اند.
| |
| − |
| |
| − | === آموزش دینی ===
| |
| − |
| |
| − | == ترابری ==
| |
| − | {{نوشتار اصلی|شبکه حمل و نقل قزوین}}
| |
| − | === راه‌های ارتباطی ===
| |
| − | [[پرونده:Khiaban sepah qazvin.JPG|۲۵۰px|چپ|thumb|[[خیابان سپه]]، اولین خیابان ایران]]
| |
| − | شهر قزوین همواره در توسعه معابر پیشگام بوده است، به طوری که اولین خیابان ایران به نام [[خیابان سپه]] در زمان [[شاه طهماسب صفوی]] در مقابل دارالسلطنه و بنای [[سردر عالی قاپو|عالی قاپو]] احداث گردید که تا [[مسجد جامع قزوین|مسجد جامع]] امتداد داشت. در [[دوره ناصری]]، [[سعدالسلطنه]] حاکم وقت، خیابان سپه را تا خیابان [[دروازه تهران قدیم|تهران قدیم]] امتداد داد و با رسیدن خط [[راه آهن]] به شهر بخشی از بنای [[کاروانسرای سعدالسلطنه]] را تخریب شد و این خیابان را تا ایستگاه راه آهن در جنوب شهر امتداد یافت.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://traffic.qazvin.ir/58 |عنوان=تاریخچه معابر شهر قزوین| ناشر =معاونت ترافیک شهرداری قزوین |تاریخ = |تاریخ بازبینی=18 دی 1392}}</ref>
| |
| − | === پل ها و تقاطع ها ===
| |
| − | به منظور روانسازی ترافیک سنگین مرکز شهر و بهبود عبور و مرور شهری و پاسخگویی به نیاز مردم 46 تقاطع غیر هم سطح برای شهر پیش بینی شده که بتدریج آماده بهره برداری می شوند.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.mehrnews.com/detail/News/2153154 |عنوان=46 تقاطع غیر همسطح در قزوین ساخته می شود
| |
| − | | ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازبینی= }}</ref> تا کنون 12 پل و تقاطع غیر هم سطح در قزوین اجرایی شده است<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.tasnimnews.com/Home/Single/317154?ref=ghatreh |عنوان=احداث ۴۴ تقاطع غیرهمسطح در دستور کار شهرداری قزوین
| |
| − | | ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازبینی= }}</ref> که از مهمترین آنها می توان به تقاطع غیر هم سطح شهید رجایی، پل کابلی امام علی(ع)، تقاطع غیر هم سطح نصر و سرداران اشاره کرد.
| |
| − |
| |
| − | === راه‌آهن ===
| |
| − | اولین خط راه‌آهن در ۱۸ اسفندماه [[۱۳۱۸]] به قزوین رسید و در ۲۷ همان ماه مورد بهره‌برداری قرار گرفت.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://sg.rai.ir/Site.aspx?A=p&ParTree=A09000B0111315|عنوان=افتتاح راه آهن تهران - تبریز | ناشر =اداره کل راه اهن شمالغرب |تاریخ = |تاریخ بازبینی=18 دی 1392 }}</ref>
| |
| − | === فرودگاه ===
| |
| − | شهر قزوین دارای یک فرودگاه مخصوص هواپیماهای سبک و خدمات ویژه مانند تفریح و آموزش می‌باشد. شهرداری قزوین در راستای توسعه خطوط حمل و نقل این شهر، فرودگاه قزوین را خریداری کرده است. و در صدد است تا در راستای توسعه گردشگری این شهر ، فرودگاه فوق را توسعه داده و به فرودگاه مسافربری تبدیل نماید. در حال حاضر پرواز هواپیما های کوچک مسافربری ( مانند : فوکر ۱۰۰ ) در این فرودگاه امکان پذیر می باشد.<ref>http://www.mehrnews.com/detail/News/1694669</ref>
| |
| − |
| |
| − | === ترمینال ===
| |
| − | [[پرونده:ترمینال مسافربری قزوین.JPG|بندانگشتی|250px|چپ|نمایی از [[ترمینال آزادگان]]]]
| |
| − | اولین [[ترمینال]] مسافربری قزوین در سال ۱۳۲۰ خورشیدی با نام سـرای غیـاث نظام تأسیس شد که بعدها به گاراژ «تهران‌سیر» معروف گـردید. این [[گاراژ]] قدیمی‌ترین گاراژ شهر بوده است. پس از آن ۴ دفتر مسافربری به نامهای دفتر ایـران‌غرب، قزوین‌تـور، تهـران‌سیر و دفتر طهماسبی در قزوین تأسیس شد که وظیفه جابجایی مسافران را بر عهده داشتند. بعد از [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب]] دو دفتر طهماسبی و تهران سیر به ترمینال شهرداری واقع در میدان ولی‌عصر منتقل شدند و در مهرماه ۱۳۷۸ سازمان پایانه‌های مسافربری [[شهرداری قزوین]] تأسیس گردید.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://payanehha.qazvin.ir/4;jsessionid=82f52d12a8624ea30e80eeb3b354 |عنوان=تاریخچه حمل و نقل و ترمینال در قزوین| ناشر =ساطمان پایانه‌های شهرداری قزوین |تاریخ = |تاریخ بازبینی=18 دی 1392}}</ref>در حال حاضر شهر قزوین دارای دو ترمینال مسافربری در محورهای شرق و غرب می‌باشد. [[ترمینال آزادگان]] با مساحت ۲۷٫۹۶۶ مترمربع در محور شرق قرار دارد و [[ترمینال غرب قزوین]] به مساحت ۸٫۳۲۸ مترمربع در محور غرب فعالیت می‌کند.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.qazvin.ir/web/guest/100?p_p_id=101_INSTANCE_2bTa&p_p_lifecycle=0&p_p_state=maximized&p_p_mode=view&p_p_col_id=column-2&p_p_col_count=2&_101_INSTANCE_2bTa_struts_action=%2Fasset_publisher%2Fview_content&_101_INSTANCE_2bTa_urlTitle=پايان-طراحي-محوطه-سازي-و-ساماندهي-پايانه‌هاي-غرب-و-ازادگان-شهر-قزوين&_101_INSTANCE_2bTa_type=content&redirect=%2Fweb%2Fguest%2F100 |عنوان=پایان طراحی محوطه سازی و ساماندهی پایانه‌های آزادگان وغرب قزوین | ناشر =شهرداری قزوین |تاریخ = |تاریخ بازبینی=18 دی 1392 }}</ref>
| |
| − |
| |
| − | === اتوبوسرانی ===
| |
| − | سازمان اتوبوسرانی قزوین دارای سه بخش کلی سیستم اداری، توقف‌گاه و تعمیرگاه واقع در چهارراه ولی‌عصر و توقف‌گاه شهید‌رجایی است و روزانه ۱۶۵ هزار نفر توسط اتوبوس‌ها و ۱۳۰٫۰۰۰ نفر توسط مینی‌بوس‌های این سازمان در سطح شهر قزوین و حومه جابجا می‌شوند. همچنین در حال حاضر ۲۰ خط اتوبوس تحت پوشش [[سازمان اتوبوسرانی قزوین]] مشغول ارائه خدمات هستند که از این تعداد، ۱۵ خط درون شهری و ۵ خط نیز از مبدا شهر قزوین به شهرهای محمدیه، صنعتی و الوند، اقبالیه، محمودآباد، چوبیندر رفت و آمد می‌کنند. سازمان اتوبوسرانی قزوین در بحث بهره‌وری و فنی، استفاده بهینه و کامل از اتوبوس‌ها و امکانات، برنامه‌ریزی و ارائه خدمات مطلوب به شهروندان در سال ۱۳۷۸ و ۱۳۷۹ خورشیدی مقام اول را در کشور کسب کرد.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://www.qazvinbus.ir/?type=static&lang=1&id=26 |عنوان=سازمان اتوبوسرانی شهر قزوین - تاریخچه | ناشر =سازمان اتوبوسرانی قزوین|تاریخ = |تاریخ بازبینی=18 دی 1392}}</ref>
| |
| − |
| |
| − | === تاکسیرانی ===
| |
| − | سازمان مدیریت و نظارت بر تاکسیرانی قزوین در شهریور ماه سال ۱۳۷۶ تشکیل شد. وظیفه این سازمان ساماندهی و کنترل [[تاکسی|تاکسی‌های]] شهر است.<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://taxirani.qazvin.ir/4 |عنوان=اهداف و وظایف سازمان تاکسیرانی قزوین | ناشر =سازمان تاکسیرانی شهر قزوین |تاریخ = |تاریخ بازبینی=18 دی 1392 }}</ref>در حال حاضر بیش از 6000 تاکسی به مردم شهر قزوین خدمات ارائه می دهند.
| |
| − | === دوچرخه ===
| |
| − | مردم قزوین از دیرباز دوچرخه را به عنوان وسیله حمل و نقل استفاده می کردند ، به طوری که اولین گواهینامه دوچرخه سواری در سال ۱۳۴۳ در این شهر صادر شد. هم چنین بر اساس پژوهش های انجام شده توسط وزارت کشور شهر قزوین به لحاظ شبکه معابر و شیب طولی خیابان ها برای دوچرخه سواری مناسب است. به همین دلیل شهرداری قزوین در حال ساخت دستگاه مکانیزه کرایه دوچرخه در سطح شهر می باشد.تا کنون شهرداری بیش از 50کیلومتر مسیر مخصوص دوچرخه سواری در سطح شهر ایجاد کرده است.
| |
| − | === مترو ===
| |
| − | مترو قزوین به تهران در امتداد مترو تهران به کرج و هشتگرد قرار دارد. طول کل این خط از هشتگرد تا قزوین حدود ۷۰ کیلومتر بوده و در شهر های نظر آباد ، آبیک ، شهرک صنعتی کاسپین ، محمدیه و قزوین ایستگاه خواهد داشت . محل عبور مترو ضلع شمالی آزادراه خواهد بود . زیر سازی های پیش بینی شده برای این پروژه سرعت ۲۰۰ کیلومتر بوده ولی به علت ضریب اطمینان قطار ها با سرعت ۱۴۰ کیلومتر بر ساعت حرکت خواهند کرد. اعتبار کل پروژه ۵۰۰ میلیارد تومان است و یک شرکت چینی مسئول احداث آن می باشد. تا کنون ۲۰ میلیارد تومان به مطالعه و برنامه‌ریزی این خط از مترو هزینه شده و عملیات اجرایی آن از سال ۱۳۹۲ آغاز می شود. مدت انجام پروژه ۵ سال بوده و پیش بینی می شود در سال ۹۶ به بهره برداری برسد. <ref>http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B4%D8%A8%DA%A9%D9%87_%D8%AD%D9%85%D9%84_%D9%88_%D9%86%D9%82%D9%84_%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86</ref>
| |
| − | === تراموا ===
| |
| − | ایجاد خط تراموا جهت کنترل ترافیک در محدوده‌ی خیابان امام خمینی به عنوان هسته‌ی مرکزی و تجاری شهر قزوین از برنامه‌های حوزه ترافیک شهرداری است.<ref>http://ilna.ir/news/news.cfm?id=19775</ref>
| |
| − | === اتوبوس تندرو ===
| |
| − | به منظور رفاه حال شهروندان و افزایش استفاده از اتوبوس در حمل ونقل عمومی برای آینده شهر سه خط BRT پیش بینی شده است که یک خط BRT از سبزه میدان به سمت شمال شهر تا اسماعیل آباد، یک خط دیگر از جنوب شرقی از مقابل ترمینال مرکزی آغاز شده و تا مینودر و کوثر است و خط BRT دیگر نیز از قسمت جنوب غربی و از میدان دفاع مقدس، خیابان شهید بابایی و متصل به دانشگاه آزاد می شود. <ref>http://www.shabestan.ir/NSite/FullStory/News/?Serv=0&Id=236402&Mode=</ref>
| |
| − |
| |
| − | == رسانه‌ها ==
| |
| − | {{نوشتار اصلی|شبکه قزوین|صدا و سیمای مرکز قزوین}}
| |
| − | [[پرونده:Seda va sima qazvin.JPG|چپ|بندانگشتی|250px|صدا و سیمای مرکز قزوین]]
| |
| − | === صدا ===
| |
| − | اولین فعالیت رادیویی در قزوین به سالهای ۴۸ـ ۱۳۴۷ باز می‌گردد. این رادیو با نام (پیکار با بی‌سوادی) توسط ارتش یا اداره اطلاعات وقت، نصب و راه‌اندازی شد که روزانه ۲ ساعت برنامه پخش می‌کرد و گلچینی بود از صحبت‌های شخصیت‌های اهل مطالعه و متدین شهر قزوین. بعد از ۲ سال فعالیتهای آن به دلایل نامعلومی تعطیل شد و تا سال ۱۳۷۶ که رادیو محلی قزوین راه‌اندازی شد، این رادیو از برنامه‌های جعبه جادویی زنجان و تهران استفاده می‌کرد. به دنبال تصویب لایحه استان‌شدن قزوین از سوی مجلس شورای اسلامی (سال ۱۳۷۵)، در شهریور ۱۳۷۶ اداره کل صدا و سیمای مرکز قزوین فعالیت اداری خود را آغاز کرد و طی یک برنامه زمان‌بندی‌شده در ۱۳ آذر ۷۶، رادیوشهری قزوین روی موج FM ردیف ۵/۱۰۳ مگاهرتز با تولید و پخش روزانه حدود ۳ ساعت برنامه فعالیت رادیویی خود را آغاز کرد. در ۲۸ آذر ۸۱ شبکه استانی صدا با پخش روزانه ۱۲ ساعت برنامه از اذان صبح تا ساعت ۱۹، آغاز به کار کرد.
| |
| − |
| |
| − | === سیما ===
| |
| − | اولين فعاليت سيما در قزوين مربوط به راه‌اندازي فرستنده تلويزيوني مرادتپه در نوروز ۱۳۵۶ است. اين فرستنده برنامه‌هاي شبكه يك و ۲ سيما را براي شهرهاي قزوين، تاكستان، آبيك و بوئين‌زهرا تحت پوشش قرار مي‌داد. در ادامه اين فعاليت‌ها در سال ۱۳۶۰ با شروع به كار دفتر خبري قزوين، فصل جديدي در انعكاس اخبار و وقايع شهر قزوين و مناطق اطراف آغاز شد. اين دفتر انعكاس اخبار و وقايع شهرهاي كرج، قزوين و تاكستان را به عهده داشت تا اينكه كرج از محدوده فعاليت خبري قزوين جدا شد. در سال ۱۳۷۵ لايحه تاسيس استان قزوين در مجلس شوراي اسلامي تصويب شد و در شهريور ۱۳۷۶ با صدور حكمي از سوي آقاي لاريجاني، آقاي محمدحسين پيله‌وري به عنوان اولين مديركل صدا و سيماي مركز قزوين فعاليت خود را آغاز كرد. در ۲۶ فروردين ۱۳۷۸ استوديوي دومنظوره پخش سيما و توليد صدا، فرستنده پرقدرت تلويزيوني شهيدبابايي (مرادتپه) و ساختمان اداري و مالي مركز به مرحله بهره‌برداري رسيدند و روزانه به مدت ۱۵ دقيقه خبر سيماي استان پخش شد. در ۲۸ آذر ۱۳۸۱ شبكه محلي سيما كه در روزهاي جمعه از ساعت ۸ تا ۱۴ برنامه داشت، آغاز به كار كرد و مورد بهره‌برداري قرار گرفت.
| |
| − |
| |
| − | همچنين همزمان با سفر رهبر معظم انقلاب به استان قزوين در ۲۵/۹/۸۲ هزينه راه‌اندازي شبكه استاني سيماي مركز قزوين در طرح‌ها و پروژه‌هاي مصوب سفر قرار گرفت و از ۱۰/۲/۸۳ عمليات اجرايي آن شروع شد و در ۱۳/۱۲/۸۴ همزمان با ولادت امام محمد باقر(ع) شبكه استاني سيماي مركز قزوين آغاز به كار كرد.<ref> [http://www.jamejamonline.ir/papertext.aspx?newsnum=100892147257 پيشينه غني قزوين در برنامه‌هاي فاخر]</ref>
| |
| − |
| |
| − | === نشریه‌ها ===
| |
| − | * هفته نامه مینودر <ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی= |نام= |عنوان=وبگاه هفته نامه مینودر |نشانی=http://minoudar.ir/ |بازبینی=۱۳۹۲/۰۲/۰۳ |اثر= |تاریخ= |ناشر= |نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان= }}</ref>
| |
| − | * روزنامه ولایت قزوین <ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی= |نام= |عنوان= وبگاه روزنامه ولایت |نشانی=http://www.velaiatnews.com/ |بازبینی=۱۳۹۲/۰۲/۰۳ |اثر= |تاریخ= |ناشر= |نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان= }}</ref>
| |
| − |
| |
| − | == گردشگری ==
| |
| − | === جاذبه های تاریخی ===
| |
| − | ==== مجموعه باغ صفوی ====
| |
| − | {{نوشتار اصلی|مجموعه باغ صفوی}}
| |
| − | مجموعه دولتخانه صفوی در مرکز شهر قزوین با مساحتی بالغ بر ۶ هکتار واقع شده است، دولتخانه صفوی و یا باغ فرهنگی قزوین از ساختمان عالی‌قاپو در شمال خیابان سپه آغاز شده و در انتها به محوطه عمارت چهلستون اتصال می‌یابد و در طول مسیر خود با گذشتن از چندین حیاط و محوطه باز، امکان بازدید از آثار و بقایای به‌جا مانده از دوره‌های مختلف (صفوی، افشاریه، زندیه و قاجاریه) همانند [[سردر عالی‌قاپو]]، باغ حیاط عالی‌قاپو، [[عمارت شهربانی]]، شترخان، [[گراند هتل قزوین]]، سینما گراندهتل ، [[پیغمبریه]] ، [[کاخ چهلستون قزوین]] و [[موزه قزوین]] را فراهم می کند .<ref>[http://jamejamonline.ir/newstext.aspx?newsnum=100805889848 باغ فرهنگي قزوين در انتظار توجه مسئولين]</ref>
| |
| − | هم اکنون این مجموعه در حال بازسازی بر اساس شواهد تاریخی و باغستان های سنتی قزوین است .نقشه باغستان زمان شاه تهماسب (معروف به باغ سعادت )از روی ابیات شاعر برجسته همان عصر [[عبدی بیگ شیرازی]] تبیین شده است .
| |
| − | {{شعر|نستعلیق}}
| |
| − | {{ب|عرصه این روضه ی عشرت مدار|تخته ی نردیست به نقش و نگار}}
| |
| − | {{ب|گشته دو سطح متقاطع دو چار|چار خیابان ز دو سطح آشکار}}
| |
| − | {{ب|فاصله ی نظم خیابان درو|دیده ی عقل آمده حیران درو}}
| |
| − | {{ب|شکل خیابان ز یمین و یسار|حاشیه اش گشته بنقش و نگار}}
| |
| − | {{ب|جوی ز هر سو شده زنجیره اش|دیده ادراک شده خیره اش}}
| |
| − | {{ب|پهلوی هم عرعرو بید و چنار|سایه فکن بر گل نازک عذار}}
| |
| − | {{ب|از در این روضه جنه نشان|تا بسر حوض خیابان کشان}}
| |
| − | {{ب|راست رهی از پی کسب کمال|آمده از قبله بحد شمال}}
| |
| − | {{ب|تا بسر حوض خطی مستقیم|کرده بعرضش خط دیگر دو نیم}}
| |
| − | {{ب|گشته خیابان دگر زان عیان|ازحد مغرب سوی مشرق کشان}}
| |
| − | {{ب|در وسط باغ به وضعی سعید|گشته یکی سطح مربع پدید}}
| |
| − | {{ب|قایمه تاک سر افراخته|سایه به هر کنج وی انداخته}}
| |
| − | {{پایان شعر}}
| |
| − | <center>
| |
| − | <gallery>
| |
| − | Chehelsutun.jpg|عمارت چهلستون قزوین،موزه خوشنوسی؛ تنها کاخ باقی مانده از دوره شاه تهماسب
| |
| − |
| |
| − | Aali ghapoo qazvin.jpg|سر درب عالی قاپو؛ ورودیه عمارت های زمان صفوی در قزوین
| |
| − | Shahrbani.jpg|عمارت شهربانی؛ مربوط به دوره قاجار
| |
| − | Madresey omid.jpg|مدرسه امید؛ اولین مدرسه آموزش نوین در قزوین
| |
| − | </gallery>
| |
| − | </center>
| |
| − |
| |
| − | ==== عمارت ها ====
| |
| − | قزوین به علت پایتختی در دوره [[صفویه]] و نیز حضور شاهزادگان و امیران در دوره های مختلف تاریخی دارای عمارت ها و کاخ های متعددی است. معروف ترین عمارت موجود در قزوین [[کاخ چهلستون قزوین|کاخ چهلستون]] می باشد که تنها کاخ بر جای مانده از کاخ های موجود زمان صفوی می باشد؛این کاخ در اصل اروشی خانه و محل پذیرایی از میهمانان پادشاه بوده است. <ref>[http://www.jamejamonline.ir/newstext.aspx?newsnum=100900422533 کاخ چهلستون قزوین]</ref> از دیگر عمارت های موجود در قزوین باید به [[عمارت شهرداری قزوین|عمارت شهرداری]] اولین شهرداری ایران به سال ۱۳۰۶ اشاره کرد که توسط روس ها ساخته شده است .<ref>[http://ilna.ir/newsText.aspx?id=264170 عمارت شهرداری قزوین]</ref> [[عمارت باغ سپهدار]]<ref>[http://www.irden.com/mardom/mosaferat/49239/ عمارت باغ سپهدار]</ref> ، موزه کشاورزی کنونی <ref>[http://ilna.ir/newsText.aspx?id=241484 اولین موزه کشاورزی کشور]</ref> ، [[عمارت سردار مفخم قزوین|عمارت سردار مفخم]] <ref>[http://www.chtn.ir/WebForms/Fa/Article/ArticleInfo.aspx?ID=746 عمارت سردار مفخم]</ref> یا خانه فرهنگ امیر کبیر ، [[عمارت شهربانی]] و [[میمون‌قلعه]] که از کاخ های سلطنتی [[آل بویه]] است را می توان از شاخص ترین کاخ ها و عمارات موجود در قزوین دانست.
| |
| − | <center>
| |
| − | <gallery>
| |
| − | Emarat sardar mofakham.JPG|عمارت سردار مفخم؛ خانه فرهنگ امیر کبیر
| |
| − | عمارت باغ سپهدار.JPG| عمارت باغ سپهدار ؛ موزه کشاورزی
| |
| − | Qazvin-shahrbany.JPG|عمارت شهربانی
| |
| − | Chehel_Sotun_Qazvin.jpg|[[چهل ستون قزوین|عمارت چهلستون]]
| |
| − | </gallery>
| |
| − | </center>
| |
| − |
| |
| − | ==== خانه های تاریخی ====
| |
| − | * [[حسینیه امینی ها|خانه و حسینیه امینی‌ها]]
| |
| − | * [[خانه ی حاج تقی]]
| |
| − | * [[خانه سید حسین بهشتی]]
| |
| − | * [[خانه سید محمود بهشتی]]
| |
| − |
| |
| − | ==== دروازه‌های شهر ====
| |
| − | {{نوشتار اصلی|دروازه‌های قزوین}}
| |
| − | شهر قزوین در گذشته هشت دروازه داشت که به نامهای [[دروازه رشت]]، [[دروازه باغ‌شاه]]، [[دروازه درب کوشک]]، [[دروازه تبریز]]، [[دروازه تهران قدیم]]، [[دروازه شیخ‌آباد]]، [[دروازه امامزاده حسین]] و [[دروازه خندقبار]] معروف بودند. امروزه از آن میان، تنها دو دروازه درب کوشک و تهران باقی مانده‌اند.<ref>http://www.shakibzade.com/?type=dynamic&lang=1&id=35</ref>
| |
| − |
| |
| − | ==== گرمابه ها ====
| |
| − | [[پرونده:Hammame qajar.JPG|بندانگشتی|چپ|250px|[[حمام قجر]]، موزه مردم شناسی قزوین]]
| |
| − | گرمابه های بسیاری در قزوین موجود است که از میان آن ها می توان [[حمام رضوی]] ،[[حمام قجر]] ،[[حمام دودر]] ،[[حمام سیدیان]] ،[[حمام میرزا کریم]]،[[حمام حاجی محمد رحیم]]( صفا )،[[حمام بلور]] ،[[حمام راه ری]] ،[[حمام داروغه]] ،[[حمام آخوند قزوین]] ،[[حمام پیر حصار]]،[[حمام بایندر کوچه]] ،[[حمام قوشه]]،[[حمام سعدیه]]،[[حمام حاج بیگلر]] و … را نام برد که همگی آن ها با معماری و تزیینات متفاوت و ارزشمند از نقاط دیدنی شهر قزوین محسوب می شوند .<ref name="آب انبارها و حمام هاي قديمي در شهرستان قزوين">{{یادکرد وب|عنوان=آب انبارها و حمام هاي قديمي در شهرستان قزوين|ناشر=شهرنما|نشانی=http://www.shahrnama.com/history.php?city=qazvin&id=85| پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/6FaHilLkl | تاریخ بایگانی = ۰۲ آوریل ۲۰۱۳}}</ref>
| |
| − |
| |
| − | ==== آب انبار ها ====
| |
| − | قزوين را بايد به يك اعتبار،شهر آب انبارها بدانيم . ساخت و وقف بيش از يكصد بناي ويژه و پر هزينه براي انباشت و ذخيره آب در شهري كه از دير باز به كم آبي شهره بوده – افزون بر هزاران واحد آب انبار خانگي – نشان از همت بلند مردم نيكو كار قزوين دارد . زمان آبگيري آنها – كه معمولا در چله زمستان صورت مي گرفت – علاوه بر رعايت بهداشت در حد ممكن ، بهره برداران را از مصرف يخ در تابستان بي نياز مي كرد.<ref name="آب انبارها و حمام هاي قديمي در شهرستان قزوين">{{یادکرد وب|عنوان=آب انبارها و حمام هاي قديمي در شهرستان قزوين|ناشر=شهرنما|نشانی=http://www.shahrnama.com/history.php?city=qazvin&id=85| پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/6FaHilLkl | تاریخ بایگانی = ۰۲ آوریل ۲۰۱۳}}</ref>
| |
| − | آب انبار های بسیاری در قزوین موجود است که از میان آن ها می توان به [[آب انبار حکیم]]،[[آب انبار زنانه بازار]]،[[آب انبار سردار کوچک]]،[[آب انبار سردار بزرگ]]،[[آب انبار حاج کاظم]] ،[[آب انبار مسجد جامع|آب انبار مسجد جامع (خیابان)]]،آب انبار ملاوردی خان ، آب انبار آقا ، آب انبار حکیم ، آب انبار شیشه گر ، آب انبار پنجه علی ، آب انبار حاج کریم ، آب انبار حاجی بابا ، آب انبار زرگره کوچه و ... اشاره کرد.
| |
| − |
| |
| − | ==== بازارها و سرا ها ====
| |
| − | [[کاروانسرای سعدالسلطنه]] با مساحت ۲۶ هزار متر مربع از کامل ترین و وسیع ترین سرا های سنتی ایران محسوب می شود. این بنای تاریخی در مجموعه بازار تاریخی قزوین قرار گرفته است و در دوره ناصر الدین شاه قاجار و به دستور باقر خان سعدالسلطنه ( سعدیه ) بنا شده است . در کتیبه این بنا ذکر شده "خدایگان کرم سعدالسلطنه عادل، بنا نهاد به قزوین سرای سعدیه " .
| |
| − | این کاروان سرا به صورت چهار ضلعی ساخته شده و چهار ایوان در چهار ضلع حیاط دار آن که طاق نمای ایوان ها دارای آجرکاری و سقف داخلی ایوان ها دارای تزیین و مقرنس کاری است.
| |
| − | این کاروان سرا یاد آور رونق نسبی تجارت بخش خصوصی ایران در عهد قاجاریه با اروپا از طریق روسیه می باشد؛ و با توجه به وسعت این کاروانسرا یکی از مهم ترین مراکز تجاری در زمان قاجار و محل تبادل کالا های تجار در داخل کشور بوده است .
| |
| − | ورودی اصلی کاروانسرای سعدالسلطنه در خیابان امام خمینی(ره) قزوین دارای هشتی زیبایی در ورودی بنا بوده،که خیابان را به حیاط اصلی مجموعه متصل می کند . این مجموعه ارزشمند در ردیف ۳۸ بنا های منتخب میراث فرهنگی کشور جای گرفته است.
| |
| − | مهم ترین و با ارزش ترین بخش های این کاروانسرا عبارتند از : سرای نگارالسلطنه،سرای سعدیه، چهارسوق بزرگ و کوچک ، حیاط قهرمانی ،راسته وزیر ، سرای بهشتی و شتر خان .
| |
| − | متن اصلی مقاله از هفته نامه هتلداری و صنایع وابسته اخذ شده است.<ref>[ نخستین هفته نامه هتلداری و صنایع وابسته/ ۳۰ مهر ۱۳۹۰ صفحه ۱۲ ]</ref>
| |
| − | <center>
| |
| − | <gallery>
| |
| − | چهارسوق.JPG|چهارسوق کوچک
| |
| − | قیصریه.JPG|سرای قیصریه
| |
| − | سرای وزیر.jpg|سرای وزیر
| |
| − | </gallery>
| |
| − | </center>
| |
| − | * [[کاروانسرای محمدآباد]]
| |
| − | * [[بازار قزوین]]
| |
| − |
| |
| − | ==== مدرسه ها ====
| |
| − | * [[مسجد و مدرسه صالحیه]]
| |
| − | * [[مسجد و مدرسه شیخ الاسلام]]
| |
| − | * [[مدرسه التفاتیه]]
| |
| − | * [[مدرسه امید]]
| |
| − |
| |
| − | ==== آرامگاه ها ====
| |
| − | * [[آرامگاه حمدالله مستوفی]]
| |
| − | * [[آرامگاه شهید ثالث]]
| |
| − | * [[برج باراجین]]
| |
| − | * [[مقبره سلطان ویس]]
| |
| − |
| |
| − | ==== کلیساها ====
| |
| − | [[پرونده:Kantur Church Qazvin.jpg|بندانگشتی|200px|نمایی از کلیسای کانتور]]
| |
| − | * [[کلیسای کانتور]]
| |
| − | * [[کلیسای رفیع]]
| |
| − |
| |
| − | === جاذبه های طبیعی ===
| |
| − | * [[قله مردمی]]
| |
| − | * [[ایوان سنگی نیاق]]
| |
| − | * [[باراجین|منطقه باراجین]]
| |
| − | * [[رزجرد|آبشار ورچر]]
| |
| − | * [[یله گنبد|آبگرم یله گنبد]]
| |
| − | * [[قله شجاع الدین]]
| |
| − | * [[قله سلطان ویس]]
| |
| − | * [[باغستان های سنتی قزوین]]
| |
| − | * [[کهنه باغستان]]
| |
| − | === جاذبه‌های مذهبی ===
| |
| − | [[پرونده:Peighambariyeh Qazvin.jpg|بندانگشتی|راست|250px|[[پیغمبریه]] آرامگاه چهار تن از پیامبران خدا<ref>[http://www.qchto.ir/?type=static&lang=1&id=49 بقعه چهار انبیاء]</ref>]]
| |
| − | [[پرونده:Qazvin - Emamzadeh-ye Hossein.jpg|بندانگشتی|چپ|250px|[[امامزاده شاهزاده حسین]] فرزند امام رضا (ع)<ref>[http://www.qchto.ir/?type=static&lang=1&id=48 امامزاده حسین قزوین]</ref>]]
| |
| − | قزوین محل دفن امام‌زادگان بسیاری است، که امروز زیارتگاه شیعیان است. گفته شده [[امامزاده شاهزاده حسین]](ع) فرزند دو ساله امام رضا (ع) بود که در سفر ایشان از مرو هنگام عبور از قزوین، در این شهر درگذشت و در همانجا به خاک سپرده شد. در زمان صفوی زینب بیگم دختر شاه تهماسب صفوی بنای باشکوهی برای شاهزاده حسین ساخت که تا امروز پا بر جاست.
| |
| − | سلسله صفوی علاوه بر ساخت بنا بر مزار قدیمی شاهزاده حسین، مزار [[آمنه خاتون]]، [[حلیمه خاتون]] و نیز بقعه [[پیغمبریه]] معروف به چهار انبیاء، مزار چهار تن از پیامبران به نامهای سلام، سلوم، سلوهی و القیا را ساخت که امروز نیز زیارتگاه مردم است.
| |
| − | از دیگر امام زاده‌های قزوین می‌توان به [[امامزاده اباذر]]،[[امامزاده اسماعیل]]،[[امامزاده علی قزوین]]، [[امامزاده سلطان سید محمد]] و [[امامزاده باراچین]] اشاره کرد.<ref> [http://www.tebyan.net/index.aspx?pid=7069 امامزاده‌های استان قزوین]</ref>
| |
| − | [[پرونده:Masjed-alnabi-qazvin.jpg|بندانگشتی|راست|250px|نمایی از رواق بیرونی [[مسجد النبی قزوین]]]]
| |
| − | [[پرونده:Qazvin - Masjid-e Jomeh - gate.jpg|بندانگشتی|چپ|250px|نمایی از سردرب ورودی [[مسجد جامع قزوین]]]]
| |
| − | ==== مسجدهای تاریخی قزوین====
| |
| − | *[[مسجد جامع قزوین]] که بر روی بقایای آتشکده بنا شده است یکی از زیباترین مساجد موجود با طاق هارونی، ایوان سلجوقی و معماری صفوی.
| |
| − | [[مسجد النبی قزوین|مسجد النبی]]، [[مسجد حیدریه قزوین|مسجد حیدریه]]، [[مسجد پنجه علی]]، [[سنجیده مسجد]]، [[مسجد سوخته چنار]](که آرامگاه داودبن سلیمان غازی از یاران امام رضا (ع) را در خود جای داده است)، [[مسجد آقامیرعبدالصمد]]، [[مسجد آقا معصوم]]، [[مسجد شهید]](که محراب شبستان زیرین آن محل ضربت خوردن شهید ثالث است)، مسجد خواجه شهدا، مسجد سبز، مسجد محمدیه، [[مسجدلله]] (لعل)، [[مسجد راه چمن]]، [[مسجد احمدیه قزوین|مسجد احمدیه]]، [[مسجد مقبره قزوین|مسجد مقبره]].<ref>[http://www.tebyan.net/newindex.aspx?pid=109811 مساجد تاریخی قزوین]</ref>
| |
| − |
| |
| − | === موزه ها و نگارخانه ها ===
| |
| − | قزوین با توجه به تاریخی بودن و پایتخت بودن قزوین در زمان صفویه دارای موزه ها و نگارخانه های متعددی می باشد که می توان به موارد زیر اشاره کرد:
| |
| − | {{موزه‌های قزوین}}
| |
| − |
| |
| − | === هتل ها و مراکز اقامتی ===
| |
| − | * هتل مرمر
| |
| − | * هتل البرز
| |
| − | * هتل ایران
| |
| − | * هتل ورزش
| |
| − | * هتل میرعماد
| |
| − | * هتل ایرانیان
| |
| − |
| |
| − | == ورزش ==
| |
| − | {{نوشتار اصلی|ورزش در قزوین}}
| |
| − | [[پرونده:Azadegan qazvin stadium.JPG|چپ|بندانگشتی|250px|[[ورزشگاه سردار آزادگان|ورزشگاه سردار آزادگان قزوین]]]]
| |
| − |
| |
| − | === مراکز ورزشی ===
| |
| − | [[ورزشگاه سردار آزادگان]] قزوین در زمینی به وسعت ۷۰ هکتار ساخته شده و قرار است در مرحله دوم، یک سالن ورزشی به ظرفیت هزار نفر، یک سالن سرپوشیده و پیست دو و میدانی هم به آن اضافه شود. همچنین ساخت استخر، سالن چند منظوره، زمینهای تنیس، زمین سوارکاری، زمین اسکیت و دریاچه قایقرانی در مراحل بعدی ساخت این مجموعه ورزشی پیش بینی شده است.<ref> [http://shasa.ir/newsdetail-116258-fa.html ورزشگاه قزوین در انتظار تکمیل]</ref>
| |
| − |
| |
| − | == رخدادهای بین المللی ==
| |
| − |
| |
| − | == شهرهای خواهرخوانده ==
| |
| − | [[پرونده:SA Blue Mosque.jpg|240px|farme|thumb|left|ایالات [[سلانگور]] [[مالزی]] یکی از خواهرخوانده‌های قزوین]]
| |
| − | قزوین با توجه جاذبه های تاریخی و طبیعی ، منابع طبیعی و توانایی بالقوه تولیدی با توجه به شرکت های صنعتی موجود، با شهر های زیر دارای پیوند خواهر خواندگی است.
| |
| − |
| |
| − | {| class="wikitable" border="1" style="font-size:100%; background:#FFFFEF; float:Right;"
| |
| − | |-
| |
| − | ! style="background:#811541" | <span style="color:white;">تاریخ</span>
| |
| − | ! style="background:#811541" |
| |
| − | ! style="background:#811541" | <span style="color:white;">شهر خواهر</span>
| |
| − | |-
| |
| − | | ۲۰۱۱
| |
| − | | bgcolor=#FFFFCF |{{پرچمک|Malaysia}}
| |
| − | | '''[[سلانگور]]'''، [[مالزی]]<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.mehrnews.com/fa/NewsDetail.aspx?NewsID=1446727|عنوان=خواهرخوانده‌های قزوین|تاریخ بازدید=۷ آیان ۱۳۹۰|تاریخ=|ناشر=خبرگزاری مهر| پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/6FaHjoLYw | تاریخ بایگانی = ۰۲ آوریل ۲۰۱۳}}</ref>
| |
| − | |-
| |
| − | | ۲۰۱۱
| |
| − | | bgcolor=#FFFFCF |{{پرچمک|Kyrgyzstan}}
| |
| − | | '''[[بیشکک]]'''، [[قرقیزستان]]<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.shabanews.ir/News/No/16548|عنوان=خواهرخوانده‌های قزوین|تاریخ بازدید=۱۷ تیر ۱۳۹۰|تاریخ=|ناشر=شبکه اطلاع رسانی بازرگانی ایران| پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/6FaHk9kYI | تاریخ بایگانی = ۰۲ آوریل ۲۰۱۳}}</ref>
| |
| − | |-
| |
| − | | ۲۰۱۲
| |
| − | | bgcolor=#FFFFCF |{{پرچمک|Russia}}
| |
| − | | '''[[چوواش]]'''، [[روسیه]]<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.mehrnews.com/fa/NewsDetail.aspx?NewsID=1679017|عنوان=قزوین و جمهوری چوواش خواهر خوانده می شوند|تاریخ بازدید=۳ شهریور ۱۳۹۰|تاریخ=|ناشر=خبرگزاری مهر| پیوند بایگانی = http://www.webcitation.org/6FaHkZwwj | تاریخ بایگانی = ۰۲ آوریل ۲۰۱۳}}</ref>
| |
| − | |-
| |
| − | | ۲۰۱۳
| |
| − | | bgcolor=#FFFFCF |{{پرچمک|Turkey}}
| |
| − | | '''[[غازی عینتاب]]'''، [[ترکیه]]<ref>{{یادکرد وب
| |
| − | |نشانی=http://www.qazvin.ir/web/guest/main1?p_p_id=101_INSTANCE_e7IC&p_p_lifecycle=0&p_p_state=maximized&p_p_mode=view&p_p_col_id=column-4&p_p_col_count=1&_101_INSTANCE_e7IC_struts_action=%2Fasset_publisher%2Fview_content&_101_INSTANCE_e7IC_urlTitle=%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%85-%D8%B4%D8%AF%D9%86-%D8%B2%D9%85%D9%8A%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%86%D8%B9%D9%82%D8%A7%D8%AF-%D8%B9%D9%82%D8%AF-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AF%DA%AF%D9%8A-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D9%82%D8%B2%D9%88%D9%8A%D9%86-%D8%A8%D8%A7-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D9%82%D8%A7%D8%B6%D9%8A%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D9%BE-%D8%AA%D8%B1%DA%A9%D9%8A%D9%87&_101_INSTANCE_e7IC_type=content&redirect=%2Fweb%2Fguest
| |
| − | |عنوان=فراهم شدن زمينه انعقاد عقد خواهرخواندگي شهر قزوين با شهر قاضيان تپ ترکيه|تاریخ بازدید=۱۶ آذر ۱۳۹۰|تاریخ=|ناشر=شهرداری قزوین|زبان=فارسی| پیوند بایگانی = }}</ref>
| |
| − | |-
| |
| − | | ۲۰۱۳
| |
| − | | bgcolor=#FFFFCF |{{پرچمک|Lebanon}}
| |
| − | | '''[[بعلبک]]'''، [[لبنان]]<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.qazvin.ir/web/guest/100?p_p_id=101_INSTANCE_2bTa&p_p_lifecycle=0&p_p_state=maximized&p_p_mode=view&p_p_col_id=column-2&p_p_col_count=2&_101_INSTANCE_2bTa_struts_action=%2Fasset_publisher%2Fview_content&_101_INSTANCE_2bTa_urlTitle=%D9%81%D8%B1%D8%A7%D9%87%D9%85-%D8%B4%D8%AF%D9%86-%D8%B2%D9%85%D9%8A%D9%86%D9%87-%D8%A7%D9%86%D8%B9%D9%82%D8%A7%D8%AF-%D8%B9%D9%82%D8%AF-%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%87%D8%B1%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%AF%DA%AF%D9%8A-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D9%82%D8%B2%D9%88%D9%8A%D9%86-%D8%A8%D8%A7-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%A8%D8%B9%D9%84%D8%A8%DA%A9-%D9%84%D8%A8%D9%86%D8%A7%D9%86&_101_INSTANCE_2bTa_type=content&redirect=%2Fweb%2Fguest%2F100
| |
| − | |عنوان=فراهم شدن زمينه انعقاد عقد خواهرخواندگي شهر قزوين با شهر بعلبک لبنان|تاریخ بازدید=۱۳۹۲/۰۹/۱۶|تاریخ=|ناشر=شهرداری قزوین|زبان=فارسی
| |
| − | | پیوند بایگانی = }}</ref>
| |
| − | |-
| |
| − | | ۲۰۱۴
| |
| − | | bgcolor=#FFFFCF |{{پرچمک|China}}
| |
| − | | '''[[هایکو]]'''، [[چین]]<ref>{{یادکرد وب
| |
| − | |نشانی=http://www.mehrnews.com/detail/News/2387733
| |
| − | |عنوان=شهرهاپکو چین با قزوین تفاهم نامه همکاری امضا کرد |تاریخ بازدید=۲۰ مهر ۱۳۹۳|تاریخ=|ناشر=خبرگزاری مهر|زبان=فارسی| پیوند بایگانی = }}</ref>
| |
| − | |-
| |
| − | | ۲۰۱۴
| |
| − | | bgcolor=#FFFFCF |{{پرچمک|Portugal}}
| |
| − | | '''[[آلتو آلتنجو]]'''، [[پرتغال]]<ref>{{یادکرد وب
| |
| − | |نشانی=http://www.qazvin.ir/web/guest/main1;jsessionid=6551302544ed8960c3c1743d9d30?p_p_id=101_INSTANCE_e7IC&p_p_lifecycle=0&p_p_state=maximized&p_p_mode=view&p_p_col_id=column-4&p_p_col_count=1&_101_INSTANCE_e7IC_struts_action=%2Fasset_publisher%2Fview_content&_101_INSTANCE_e7IC_urlTitle=%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D9%82%D8%B2%D9%88%D9%8A%D9%86-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%8A-%D8%AA%D8%AC%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85%D9%8A-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%8A-%D8%AA%D8%B9%D9%85%D9%8A%D9%85-%D8%A8%D9%87-%D8%B3%D8%A7%D9%8A%D8%B1-%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D8%A7%D8%B3%D9%8A%D8%A7%D9%8A%D9%8A-%D8%A7%D8%B3%D8%AA**&_101_INSTANCE_e7IC_type=content&redirect=%2Fweb%2Fguest
| |
| − | |عنوان=پيمان خواهرخواندگي باعث رشد در فرآيند توسعه پايدار شهرها مي‌شود |تاریخ بازدید=۰۱ آذر ۱۳۹۳|تاریخ=|ناشر=شهرداری قزوین|زبان=فارسی| پیوند بایگانی = }}</ref>
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | ۲۰۱۴
| |
| − | | bgcolor=#FFFFCF |{{پرچمک|Armenia}}
| |
| − | | '''[[ايروان]]'''، [[ارمنستان]]<ref>{{یادکرد وب
| |
| − | |نشانی=http://www.qazvin.ir/web/guest/main1;jsessionid=6551302544ed8960c3c1743d9d30?p_p_id=101_INSTANCE_e7IC&p_p_lifecycle=0&p_p_state=maximized&p_p_mode=view&p_p_col_id=column-4&p_p_col_count=1&_101_INSTANCE_e7IC_struts_action=%2Fasset_publisher%2Fview_content&_101_INSTANCE_e7IC_urlTitle=%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D9%82%D8%B2%D9%88%D9%8A%D9%86-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%D9%8A-%D8%AA%D8%AC%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%A7%D8%AA-%D9%85%D9%87%D9%85%D9%8A-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%8A-%D8%AA%D8%B9%D9%85%D9%8A%D9%85-%D8%A8%D9%87-%D8%B3%D8%A7%D9%8A%D8%B1-%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%87%D8%A7%D9%8A-%D8%A7%D8%B3%D9%8A%D8%A7%D9%8A%D9%8A-%D8%A7%D8%B3%D8%AA**&_101_INSTANCE_e7IC_type=content&redirect=%2Fweb%2Fguest
| |
| − | |عنوان=پيمان خواهرخواندگي باعث رشد در فرآيند توسعه پايدار شهرها مي‌شود |تاریخ بازدید=۰۱ آذر ۱۳۹۳|تاریخ=|ناشر=شهرداری قزوین|زبان=فارسی| پیوند بایگانی = }}</ref>
| |
| − |
| |
| − | |}
| |
| − | {{-}}
| |
| − |
| |
| − | == جستارهای وابسته ==
| |
| − | * [[روز قزوین]]
| |
| − | * [[فهرست شهرهای دارای خواهرخوانده در ایران]]
| |
| − | * [[سید محمد موسوی ( کارآفرین)]]
| |
| − |
| |
| | == پانویس == | | == پانویس == |
| | {{پانویس|۲|اندازه=ریز}} | | {{پانویس|۲|اندازه=ریز}} |
| سطر ۷۳۱: |
سطر ۷۴: |
| | * [http://jjtvn.ir/display_full.aspx?data_id=13319 شبکه جهانی جام‌جم-معرفی شهر قزوین] | | * [http://jjtvn.ir/display_full.aspx?data_id=13319 شبکه جهانی جام‌جم-معرفی شهر قزوین] |
| | | | |
| − | == پیوند به بیرون ==
| |
| − | {{ویکی‌سفر}}
| |
| − | {{ویکی‌انبار-رده|Qazvin}}
| |
| − | ;اخبار قزوین
| |
| − | * [http://www.qazvincity.com قزوین شهر، پورتال شهری قزوین]
| |
| − | * [http://www.qazvin.info قزوین امروز، پوشش اخبار و مقالات مرتبط با قزوین]
| |
| − | * [http://www.qazvin.us اخبار استان قزوین]
| |
| − | ;مراکز شهری
| |
| − | * [http://www.ostan-qz.ir استانداری قزوین]
| |
| − | * [http://www.qazvin.ir شهرداری قزوین]
| |
| − | * [http://www.qazvinmet.ir اداره کل هواشناسی استان قزوین]
| |
| − | * [http://www.qazviniec.ir شرکت شهرکهای صنعتی استان قزوین]
| |
| − | ;نقشه‌شهر
| |
| − | * [http://www.qchto.ir/media/Image/adver/map%20citi11.jpg نقشه گردشگری شهر قزوین]
| |
| − | * [http://www.qazvinmap.ir نقشه آنلاین ترافیک شهری قزوین]
| |
| − | ;تصاویر شهر
| |
| − | * [http://qazvin.ir/web/guest/336 تصاویر پانوراما از جاهای دیدنی قزوین]
| |
| − | {{موضوعات قزوین}}
| |
| − | {{جعبه‌های گشتن
| |
| − | |title= جعبه‌های گشتن قزوین
| |
| − | |list1=
| |
| − | {{قزوین}}
| |
| − | {{استان قزوین}}
| |
| − | {{مراکز استان‌های ایران}}
| |
| − | {{پرجمعیت‌ترین شهرهای ایران}}
| |
| − | {{پایتخت‌های ایران}}
| |
| − | {{معماری ایرانی}}
| |
| − | {{شیعه-افقی}}
| |
| − | {{موضوعات هنرهای تجسمی}}
| |
| − | {{نیروگاه‌های سیکل ترکیبی ایران}}
| |
| − | {{نیروگاه‌های مازوت ایران}}
| |
| − | {{نیروگاه‌های گازی ایران}}
| |
| | | | |
| − | }}
| |
| | | | |
| | [[رده:قزوین]] | | [[رده:قزوین]] |
قزوین به دلیل قرار گرفتن در گلوگاه ارتباطی استان‌های شمالی و غربی کشور، نزدیکی به تهران، دارابودن چندین شهر صنعتی و نیز برخورداری از چندین دانشگاه -از جمله دانشگاه‌های بین‌المللی امام خمینی، علوم پزشکی و آزاد اسلامی- و شماری دانشگاه غیردولتی از موقعیت خوبی برخوردار است.[۳]
