نمایش مبدأ برای صالحیه (از مرجئه)

از [[مرجئه]]. <ref> [[بیان الادیان]]، [[ابوالقاسم بلخی]]، ص89 / [[الملل و النحل]]، [[محمد شهرستانی]]، ج1، ص129 / [[المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار]]، [[احمد بن علی مقریزی]]، ج2، ص350 / [[نفائس الفنون فی عرایس العیون]]، [[شمس الدین محمد آملی]]، ج2، ص275</ref>

ایشان اصحاب [[صالح بن عبدالله]] معروف به قُنَّه می باشند. <ref> [[مفاتیح العلوم]]، [[محمد بن احمد خوارزمی]]، ص89</ref> (لازم به ذکر است که نام صحیح وی، صالح قبّه بوده است.رک: [[اصحاب صالح قبه]]) 

[[محمد شهرستانی]] نام کامل صالح را، [[صالح بن عمر]] ضبط کرده و [[شمس الدین محمد آملی]] نیز در [[نفائس الفنون فی عرایس العیون]] همین گونه از وی نام برده است. <ref> [[الملل و النحل]]، [[محمد شهرستانی]]، ج1، ص129 / [[نفائس الفنون فی عرایس العیون]]، [[شمس الدین محمد آملی]]، ج2، ص275</ref>

[[احمد بن علی مقریزی]] نام وی را [[صالح بن عمرو بن صالح]] ضبط کرده است. شاید وی با «صالح قنه» متفاوت باشد. در این صورت باید قائل به وجود دو فرقه صالحیه شویم که هر دو از مرجئه بوده اند. <ref> [[المواعظ و الاعتبار بذکر الخطط و الآثار]]، [[احمد بن علی مقریزی]]، ج2، ص350</ref>

گرچه [[محمد بن احمد خوارزمی]] پیروان قنّه را از زمره مرجئه به شمار آورده اما، بنابر نوشته [[عبدالقاهر بغدادی]] <ref> [[الفرق بین الفرق]]، [[عبدالقاهر بغدادی]]، ص214</ref> و [[شهفور اسفراینی]] <ref> [[التبصیر فی الدین]]، [[شهفور اسفراینی]]، ص24</ref> [[اصحاب صالح قبه]] از [[معتزله (معتزله)|معتزله]] هستند. <ref> [[تعریفات العلوم و تحدیدات الرسوم]]، [[سیدعلی جرجانی]]، ص108</ref>

بر خلاف آن چه در دست نوشته های [[آیت الله سید مهدی روحانی]] موجود است، عبدالقاهر بغدادی صالح قبه را از [[مرجئه قَدَریه]] به شمار آورده و شهفور اسفراینی نیز در التبصیر فی الدین متعرض اقوال وی نشده است. <ref> [[الفرق بین الفرق]]، [[عبدالقاهر بغدادی]]، ص214</ref>

[[ابوالحسن اشعری]] می گوید: «فرقه دوم از مرجئه می گویند ایمان فقط معرفت به خدا است و کفر هم فقط جهل به خداست. معرفت به خدا هم محبت به او و خضوع در برابر اوست، اگر کسی بگوید: «ان الله ثالث ثلاثه» کافر است چرا که این قول تنها از کافران ظاهر می شود و همچنین اگر کسی نسبت به [[رسول الله صلی الله علیه و آله]] کافر باشد، کافر است چرا که کسی که ایمان به رسول ندارد ایمان به خدا ندارد و عبادت فقط ایمان به خدا است، ایمان قابل زیاده و نقیصه نیست و تنها یک چیز است، چنانچه کفر نیز همچنین می باشد. قـائـل بـه این قـول [[ابـوالحسین صـالحی]] است». <ref> [[مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین]]، [[ابوالحسن اشعری]]، ج1، ص214</ref>

[[ابن اثیر]]، صالحیه را منسـوب بـه صالحـی دانستـه و می گویـد: «آن ها بـر این باورند که ممکن است جوهر بی عـرض موجود شـود و همچنین ممکن است علم و قدرت و اراده و سمع و بصر در مرده پیدا شود». <ref> [[اللباب فی تهذیب الانساب]]، [[ابن اثیر]]، ج2، ص231</ref>

اشعری در مقالات از ابوالحسین صالحی کلمات زیادی در مباحث متعدده نقل می کند. <ref> [[مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین]]، [[ابوالحسن اشعری]]، ج1، ص214</ref>

اشعری از پیروان ابوالحسین صالحی یاد می کند ولی از تعبیر «صالحیه» استفاده نکرده است. <ref> [[مقالات الاسلامیین و اختلاف المصلین]]، [[ابوالحسن اشعری]]، ج1، ص214</ref>

رک: [[اصحاب صالح قبّه]]. 

== پانویس ==