نمایش مبدأ برای ابراهیم بن سیار بن هانی ضُبَعی بصری

ابو اسحاق ابراهیم بن سیار بن هانی ضُبَعی بصری، متکلم بزرگ معتزلی است. از تاریخ ولادت وی که در [[بصره]] ساکن بوده، اطلاعی در دست نیست. نظام از امامان بزرگ [[معتزله (معتزله)|معتزله]] است و شاگرد بزرگ نام وی، [[جاحظ]] درباره او می گفته: اگر در هر هزار سال یک مرد باشد که نظیری نداشته باشد، آن مرد ابواسحاق است. [[اهل سنت]] به شدت با وی مخالفند و وی را منکر نبوت و رسالت، دائم الخمر و امّی معرفی می کنند و بسیاری از ایشان و گروهی نیز از میان معتزله وی را تکفیر کرده اند. وی در فلسفه نیز صاحب نظر و متبحّر بوده است. وی دارای آرایی مخصوص به خود می باشد و علاوه بر علوم عقلی در شعر و ادب نیز جایگاه بالایی دارد. مرگ وی را در سال های دهه 220 یا 231 هجری قمری ضبط کرده اند. نظام، حجیت اجماع و قیاس را منکر بوده و تنها قول امام معصوم را حجت می دانسته و از این جهت بسیار به عقاید [[شیعه]] نزدیک شده است تا جایی که می گویند وی قائل به خلافت بلافصل [[علی علیه السلام]] و تعیین آن از جانب [[پیامبر صلی الله علیه و آله]] بوده است. می گویند وی اعجاز [[قرآن]] را از حیث فصاحت قبول نداشته است. علت نام گذاری وی به نظام، را موافقین وی قدرت وی در نظم بخشیدن به کلام و مخالفین وی شغل او که به نظم کشیدن خرمهره در بازار بصره بوده است، می دانند. <ref> [[سیر اعلام النبلاء]]، [[محمد بن احمد ذهبی]]، ج9، ص213 / [[لسان المیزان]]، [[ابن حجر عسقلانی]]، ج1، ص96 / [[تاریخ بغداد]]، [[خطیب بغدادی]]، ج6، ص97 / [[الاعلام قاموس التراجم]]، [[خیرالدین زرکلی]]، ج1، ص43 / [[الوافی بالوفیات]]، [[صلاح الدین صفدی]]، ج 6، ص12</ref>


==پانويس==