نمایش مبدأ برای اسماعیلیه (از صوفیه سودان)


از [[صوفیه]] [[سودان]]. <ref> [[معجم الفرق الاسلامیة]]، [[عارف تامر]]، ص105</ref>

[[لویی ماسینیون]] در [[دائرة المعارف الاسلامیة]] می نویسد: « [[اسماعیلیه]] طریقه ای است در [[نوبه]] ( [[سودان]] ) در قرن نوزدهم میلادی. » <ref> [[دائرة المعارف الاسلامیة]]، ج15، ص178</ref>

[[دائرة المعارف بزرگ اسلامی]] می نویسد: « [[احمد بن ادریس بن محمد بن علی مراکشی]] (م:1253هـ. ق) از طریقه [[خضیریه]]، ورد شاذلی را ترجیح می داد و پیروان او ایجادکنندگان طایفه های متعددی بودند که گاه با نام [[احمدیه]] و گاه با نام [[ادریسیه]] گروه بندی می شوند. [[ادریسیه]] طریقه ای انزواطلب و کناره گیر است که به امور اجتماعی و سیاسی نمی پردازد. [[محمد بن علی سنوسی]]، [[عثمان میرغنی|عثمان مرغنی]] و [[ابراهیم رشید]]، سه تن از مریدان برجسته [[احمد بن ادریس مراکشی]] بودند که خود طریقه های جداگانه ای را به وجود آوردند. 

شاخه [[مرغنیه]] را نیز که به [[احمد بن ادریس مراکشی]] بازمی گردد در 1230 هجری قمری محمد [[عثمان میرغنی|عثمان مرغنی]] (م:1268هـ. ق) مرید دیگر او، به [[سودان]] وارد ساخت. این طریقه ادعای آن دارد که ختم طرق است. از این رو به [[ختمیه]] نیز شهرت یافته است. رهبری طریقه [[مرغنیه]] در خانواده مرغنی که مخالف [[المهدی سودانی]] بود و پس از استقلال [[سودان]] به حزبی سیاسی تبدیل شد، باقی مانده است. رهبری این طایفه که وظایف فقیه، فقیر <ref>سالک</ref>، و معلم را در خود جمع کرده است، با اصطلاح فِکی خوانده می شود. مراکز طریقه [[مرغنیه]] خلوات نام دارند و این طریقه، به جز انشعاب اسماعیل بن عبدالله همچنان یکپارچه باقی مانده است. اسماعیل بن عبدالله ولی (م:1280هـ. ق) که یکی از شاگردان محمد [[عثمان میرغنی|عثمان مرغنی]] بود، در 1258 هجری قمری [[اسماعیلیه]] را بنیان گذاشت. پس از درگذشت او، پسرش ازهری، طریقه [[ازهریه]] را در [[سودان]] به وجود آورد. [[اسماعیلیه]] طریقه ای محلی است که دو صورتِ سازماندهی طریقه های سنتی و ادریسی را در خود دارد. <ref> [[دائرة المعارف بزرگ اسلامی]]، ج15، ص465</ref>

== پانویس ==