نمایش مبدأ برای یحیی صبح ازل

میرزا یحیی نوری از مشاهیر [[بابیه]] و رئیس فرقه معروف به [[ازلیه (از بابیه)|ازلیه]]، پسر [[میرزا بزرگ نوری]] و برادر کوچک‌تر [[حسینعلی بهاءالله|بهاءالله]] است. وی در سال 1246 یا 1247 هجری قمری در [[تهران]] متولد شد. در سال 1266هجری قمری باب او را به عنوان خلیفه خود معین کرد و دستور داد که در حفاظت خویش بکوشد تا از سوء قصد مردم برکنار باشد. پس از کشته شدن باب، یحیی صبح ازل به تناوب در تهران و [[نور]] [[مازندران]] می زیست، و چون در کشتار دسته جمعی بابیه در 1268 هجری قمری حیات او نیز به مخاطره افتاد و حکومت در صدد دستگیری وی بود، خود را به [[بغداد]] رسانید و در آنجا اقامت گزید. چهار ماه بعد از او، برادرش بهاءالله که در تهران محبوس بود از زندان خلاص شده، به بغداد رفت، و به یحیی صبح ازل ملحق شد، و کم کم بابیه به بغداد روی آوردند. یحیی صبح ازل در این شهر نیز از نظرها پنهان می زیست و حسینعلی بهاءالله را واسطه بین خود و اتباعش قرار داد. پس از ده سال اقامت او در بغداد، دولت عثمانی به سبب مجادلاتی که بین بابیه و مسلمانان روی می داد، بابیه را از بغداد به [[اسلامبول]] کوچ داد و پس از چهار ماه، از اسلامبول به [[ادرنه]] فرستاد. یحیی صبح ازل قریب پنج سال در ادرنه بود. در این شهر، حسینعلی بهاءالله دعوی من یظهره اللهی کرد و خود را موعود باب خواند و یحیی صبح ازل ادعای وی را شدیداً رد کرد. بدین گونه بابیه به دو فرقه [[بهائی]] و [[ازلی]] منقسم شدند و دولت عثمانی سرانجام به سبب منازعاتی که بین پیروان دو فرقه رخ می داد یحیی صبح ازل و اتباعش را به [[قبرس]] و حسینعلی بهاءالله و یارانش را به [[عکا]] تبعید کرد و یحیی صبح ازل در قبرس در سال 1330 هجری قمری وفات یافت. <ref> [[دائرة المعارف فارسی]]، [[غلامحسین مصاحب]]، ج2، ص1552</ref>


==پانويس==