محمد کریم خان کرمانی

از دایره المعارف فرق اسلامی
(تغییرمسیر از حاج کریمخان)
پرش به: ناوبری، جستجو

حاج محمد کریم خان بن ابراهیم ظهیرالدوله بن مهدی قلی خان بن محمد حسن خان بن فتحعلی شاه قاجار، از جمله شاگردان سید کاظم رشتی است. وی در سال 1225 هجری قمری در کرمان متولد شد. پدر وی، عموزاده و هم چنین داماد فتح علی شاه قاجار و حکمران کرمان و بلوچستان بود. وی در کودکی تحصیل فارسی و عربی را در کرمان به اتمام رسانده و با شنیدن آوازه سید کاظم رشتی عازم کربلا گردید. او تمام ثروت خود را تقدیم سید کاظم کرد ولی وی تنها خمس آن را قبول کرد. حاج محمد کریم خان پس از تکمیل درس، از طرف سید، به کرمان برگشته و در میان شیخی ها از احترام ویژه ای برخوردار شد. پس از مرگ سید کاظم، شیخیان به سه دسته تقسیم شدند: پیروان میرزا شفیع در تبریز که شیخیان آذربایجان بودند؛ بابی ها که پیروان علی محمد باب شدند؛ و شیخیان کرمان که تابع حاج محمد کریم خان گردیدند. محمد کریم خان که از مخالفان سرسخت بابیه بود، در سال 1288 هجری قمری در کرمان درگذشت. پس از وی فرزندش حاج محمد خان جانشین او شد ولی برخی پیروان پدر، ضمن مخالفت با موروثی شدن شیخیه، پیرامون فردی به نام حاج محمد باقر معروف به همدانی جمع شده و همراه او به همدان رفته و « شیخیه حاجی محمد باقر» را شکل دادند. پس از حاج محمدخان به برادرش حاج زین العابدین کرمانی (1276ـ1360هـ. ق) و پس از او فرزندش حاج میرزا عبدالرضا پیشوایی شیخیه را عهده دار شدند. پیشوای شیخیه ـ به تعبیر خودشان ـ دارای مقام «ناطق واحد» یا « شیعه کامل» است. [۱]


پاورقي

  1. فهرست، میرزا ابوالقاسم کرمانی، ج1، ص105